Bæjarblaðið - 18.03.1958, Blaðsíða 2
2
BÆJARBLAÐIÐ
ÞriÖjudagur íS. marz 1958
/------------------------------------------’N
BÆJARBLAÐIÐ
RiínefntL
Ragnar Jóhannesson, Valgarður Kristjánsson
Karl Helgason og Þorvaldur Þorualdsson.
Afgreiðslan er í
Bókaverzlun Andrésar Níelssonar h.f.
Sími 85.
PrentaS í Prentverki Akraness h.f.
w________________________________________________________________________/
Félagslíf unga fólksins
Æskulýður nútimans er í rauninni mjög önnum kafið fólk.
Það vinnur auðvitað ekki eins mikla erfiðisvinnu og áður, en
tímanum er mjög skipt milli náms og ifélagslífs.
Þetta er mjög auðvelt að kanna, ef þér eigið sjálf börn.
Hafið þér kannað út í æsar, hvemig þau verja tímanum? Eg
efast um að við höfum gert það öll.
Tökum fyrst stundaskrá barnsins frá bainaskóla eða gagn-
fræðaskóla. Það verður að játa, að oft eru þær óhaganlegri en
skyldi, vegna þrengsla í skólahúsunum sjálfum, leikfimihúsi
eða sundlaug. Spyrjið barnið svo um fundi og æfingar, sem
það þarf að sækja í skóla og utan.
Félögin, sem bömin eiga kost á að velja, eru: skátafélög,
íþróttafélög, stúkur o. s. frv. Og félögin krefjast mikils tíma,
ef nokkurt lag er þá á stjórn þeirra. Og allt eru þetta holl og
göfgandi félög, mikil ósköp. En gæta verður þó þess, að barnið
ofgeri sér ekki með miklu félagsstarfi, því að börn hafa ekki
gott af ofhleðslu á taugakerfið, fremur en aðrir.
Þegar þér hafið lokið þessari athugun á starfsskrá vikunnar
hjá meðalbarni, býst ég við, að niðurstaðan verði sú, að flest
böm, miðað við þær kringumstæður, sem við eigum við að
búa hérna á Akranesi, hafi ærið nóg að starfa. Að ekki sé nú
minnzt á, ef bamið stundar eitthvert aukanám, t. d. tónlistar-
eða myndlistarnám. Þá gæti ég trúað, að betur færi á, að sem
mest væri dregið úr viðbótarfélagsstarfsemi.
En þetta er góð niðurstaða; að æskulýðurinn hafi næg við-
fangsefni. Það er víða, sem það er helzta meinið, að hann hefir
það ekki. Iðjuleysið er undirrót alls ills.
Undanfarið hafa tveir fjölmennustu skólar bæja.rins haft
fjölbreyttar árshátíðir. Nemendur hafa æft kappsamlega og
lengi, og kennararnir margir lagt á sig mikið og fórnfúst-
undirbúningsstarf og ekki ætlazt til annarra launa fyrir en
góðs árangurs. En þau laun hafa þeir líka upp skorið í ríkum
mæli, því að árshátíðirnar voru báðum skólunum til sóma.
Og þá er óþarfi að telja eftir tímann, sem til slíks starfs
fer, ef hann gengur ekki langt úr hófi. Skemmtanir sem þess-
ar efla félagsþroskann, en á hverju er brýnni þörf á vorri
félagsskaparöld? Unglingarnir þjálfast í fagurri framkomu og
tamningu siðanna.
Holl viðfangsefni fyrir unga fólkið er nauðsyn vorra tíma.
R. JÓH.
'
Qömul dönsk blöð
Undirritaður óskar að fá til láns eða kaups
gömul dönsk vikublöð, einkum Familie-Journ-
alen, sem í eru stutt leikrit — einþáttungar.
Ætlunin er að þýða eitthvað af slíkum leik-
þáttum fyrir skólafólk og félög.
Ragnar Jóhannesson
Símar 166 og 72.
— FRÆNKAN ....
Framhald af 1. síðu.
vel séu sóttar, og eru þá margir
kostnaðai'liðir ótaldir.
Ekki verður sagt, að leik-
sýning þessi sé með þeim merk-
ari, sem um getur í sögu leik-
félagsins hér, en þetta er sí-
gildur og skemmtilegur gaman-
leikur, sem gefur áheyrendum
skemmtilega hlátursstund, en
leikurum góð tækifæri til að
spreyta sig á að túlka ólíkar
manngerðir úr ensku þjóðlífi.
Persónur leiksins eru 10 og
skulu nú taldar. Aðalhlutverk-
ið, Babberly lávarð (frænkuna)
leikur Alfred Einarsson. Margt
gerir Alfred vel í hlutverki
þessu og raunar flest, én ekki
fannst mér honum þykja jafn
leitt að leika frænkuna og hann
vildi vera láta, en það kann að
vera smekksatriði. Hefir Alfred
með hlutverki þessu enn á ný
sýnt, að hann er með hlutgeng-
ustu mönnum hér á Skaga í
þessari list. Stúdentana, Jack
og Charley, leika þeir Bjarni
AÖalsteinsson og Kjartan T.
SigurÓsson, báðir óvanir, enda
guldu hlutverkin þess nokkuð. I
þá vantaði meira líf og meiri
hraða, en ef tekið er tillit til
þess, að þetta er frumraun hjá
báðum, þá var þetta nokkuð
gott. Þórdur Hjálmsson leikur
Brasset þjón, og býr til úr hon-
um mjög skemmtilega „typu“.
Ungu stúlkurnar, Amy og Kitty
leika þær Sigríður Sigmunds-
dóttir og Jónína Árnadóttir
mjög laglega. Magnús V. Vil-
hjálmsson leikur sir Francis
Chesney, skemmtilegan eldri
mann. Magnús V. ætti að leika
ofta.r, því að hann er góðiur
leikari en lítt þjálfaður ennþá.
Réttu „frænkuna“ leikur Ás-
gerSur Gísladóttir og Björg
ívarsdóttir leikur skjólstæðing
hennar. Þó að Ásgerði láti bet-
ur að leika harðneskju-kerling-
ar, þá nær hún góðum tökum
á Donnu Luciu. Björg er stöð-
ugt vaxandi leikkona, það sýnir
hún í hverju nýju hlutverki. En
beztan leik kvöldsins átti að
mínum dómi Þorgils Stefánsson
í hinu afkáralega hlutverki
Spettique. Hlutverk þetta er
mjög yfirdrifið frá höfundar-
ins hendi og vandleikið, en
gervi og látbragð Þorgils var
hvort tveggja með ágætum.
Leiktjöld málaði Lárus Áma-
son og voru þau mjög skemmti-
leg. Er Lárus sífellt vaxandi
í þessari list, og er mikill feng-
ur fyrir leikfélagið að hafa svo
ágætan leiktjaldamálara á
staðnum. Þá má ekki gleyma
að þakka ljócameistara, Jóhann-
esi Gunnarssyni og leiksviðs-
stjóra, Gísla Sigurðssyni þeirra
ómetanlega þátt í öllum leik-
sýningum hér. Eru vandfundn-
ir betri menn og ötulli ti.l þeirra
starfa. Leikfélagið á miklar
þakkir skildar fyrir dugnað
þess á undanförnum árum og
væri óskandi, að áframhald
gæti orðið á því, en til þess
þurfa bæjarbúar að rétta fram
örvandi hönd og sækja leik-
sýningar þess. Þ.
■ lilillllllllllllilllllllllllll.illlluaiiarilllllliillllii.
rjó/i.
liili;ililuiii|:|lllMiillln|iil,iluiiillllll|illlllllll
Skrafað og Skeggrætt I
iiliiliiiiiiiiiiiiiiiiiliiliiliiliiliiliiiiiliiiiiiiiiniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiau
„Þar sem dauðinn og
læknarnir búa . . . . “
Undanfaraa daga hefir myndasýn-
sýning i verzlunarglugga einum hér
í bæ xakið mikla athygli vegfar-
enda. Strákarnir hafa sagt: „Agalega
er þetta spennandi, maður“, og
en stelpurnar hafa hryllt gig og sagt:
„Úhú, en svakalegt!" Myndir þessar
eru frá uppskurði í sjúkrahúsinu hér,
og eru ágætar. Þarna standa þeir
vinir okkar, Páll, Hallgrímur og
Torfi með „skurðarhnífa, skæri og
tengur“, heldur en ekki vígalegir
(Það er nú kannski ekki viðeigandi að
nota þetta lýsingarorð um lækna).
Þeir eru að krukka í eitthvað, sem
mundi vera mannslíkami, ekki er
vitað hver hann á, enda skiptir það
ekki máli, enda er sjónarmið lækn-
anna: Sjúklingur er sjúklingur, nafn-
ið skiptir minna máli.
Allir kannast við kvæði Þorsteins
Erlingssonar „Á spítalanum“, þar
sem eru þessar frægu hendingar:
„En langur er dagur og dauflegur
þar
sem dauðinn og lœknarnir búa“.
Þessar hendingar hafa verið of
oft tilfærðar, því að þótt dauðinn sé
óhjákvæmilegur gestur i sjúkrahús-
um og viðfangsefni læknanna á
sama hátt og hann bíður vor allra
með einhverjum hætti, þá má segja
um sjúkrahús nútímans, að þar sé
sigur lífsins enn meira áberandi at-
riði. Því mætti sriúa þessari setningu,
sem áður var tilfærð, við, og kalla
sjúkrahúsin griðastaði
„. . .. Þar sem lífið og
læknarnir búa,
því að sé nokkur maður stríðsmað-
ur lifsins og vonarinnar, þá er það
góður læknir.
Það er því gott eitt um það að
segja, að myndir og greinar birtist
frá starfi læknanna og sjúkrahús-
anna, til að opna skilning á þvi hve
umfangsmikið og erfitt það er og
hve nauðsynlegt er að láta einskis
ófreistað til að gera það sem hægt er
til að það geti gengið sem bezt, bæði
af hálfu einstaklinga og þjóðfélags.
Hins vegar telja læknar sjálfir, að
hófs beri að gæta í því, hvað segja
á og segja ekki í þessum málum, og
hafa þeir vafalaust rétt fyrir sér í því.
Ef of mikilli vitneskju er troðið upp
á almenning um vissa sjúkdóma og
sjúkdómameðferð, getur það leitt til
ofhræðslu og útbreidds ótta, sem er
oftast óþarfur. Þetta hefur sagt við
mig prófessor við læknaskólann,
greindur og varfærinn maður.
Engir galdrar eða
galdramenn.
Hitt er líka auðvitað jafnskaðlegt,
að vefja læknisstarfið í einhverjar
dularslæður og hálfgert hjátrúar-
vingl. Engum er gerður meiri ó-
greiði með þvi en læknunum sjálfum.
Fólk verður að gera sér fullljóst, að
þeir eru bara venjulegir mennn, sem
styðjast við mannleg vísindi, en eng-
ir galdramenn, sem gera kraftaverk.
Öll tröllatrú er hættuleg. Og aldrei
má gleyma hlutverki sjúklingsins
sjálfs. Þess vegna settust að í minni
mínu um daginn ósköp hv'ersdagsleg
en sönn orð, sem minn ágæti heim-
ilislæknir, Páll Gíslason sagði við
mig um daginn. Ég hefi frá barns-
aldri haft mikla trú, nánast oftrú,
á getu lækna og lyfja, nema í einu
tilfelli: Ég hefi aldrei haft neina
minnstu trú á að hægt sé að lækna
kvef. Þó leitaði ég Páls um daginn,
fannst ég vera afar langt leiddur af
þessum hvimleiða kvilla, kvefi. Hann
kom og skrifaði lyfseðil. „Hefir þetta
nú nokkuð að þýða, Páll?“ spurði
sjúklingurinn. „O, já, já, eitthvað“,
svaraði hann, „en svo sérð þú auðvit-
að sjálfur um afganginn“.
Þetta er einmitt merguriim máls-
ins, og það í fleiri sjúkdómum en
kvefi, sjúklingurinn má aldrei bregð-
ast. En auðvitað kemur þá enn til
kasta læknisins, ef hann gerir það.
Gott læknalið.
Við hér á Akranesi erum svo stál-
heppin að eiga hér nokkrum góðum
og traustum læknum á að skipa. —
Sjúkrahúsið nýtur þegar mikils álits
víðs vegar um land og er það bæjar-
búum ekki aðeins sómi heldur og lífs-
nauðsyn að búa vel að því. Enda er
sjúkrahúsið viðfelldið og vel búið hús.
Haukur Kristjánsson, fyrsti sjúkra-
hússlæknirinn hér, lagði áherzlu á,
að sjúkrahús ætti að bera meir blæ
heimila og hlýleika en oft hefir verið
á slíkum stöðum. Eftirmaður hans
hefir fylgt þeirri stefnu.
Bæjarbúar eiga að minnast sjúkra-
hússins sem oftast, þegar þeir vilja
sýna rausn og mannást. Á það er
lika gott að heita. Og lengi mun í
þeim húsakynnum lifa andi og minn-
ing fröken Petreu Sveinsdóttur, sem
helgaði stofnuninni mikla og góða
starfskrafta áratugum saman. Vel
mundi henni sjálfsagt líka rekstur
hennar nú, en ekki mundi hún þó
láta umhyggju hennar niður falla
væri hún lífs.
Höldum uppi merki hennar og
annarra velunnara Sjúkrahúss Akra-
npss.
f
MœnQSóttorbólusetning
Þriðja umferð mænusóttarbólusetningar þeirra, sem
bólusettir voru á síðastliðnum vetri og vori, fer fram
dagana 24.—31. marz n.k. kl. 6—8 (18—20) í barna-
skólanum.
Fólk er beðið að mæta (nokkurn veginn) sem hér segir:
Mánud. 24. marz mæti fólk á aldrinum 15—20 ára
Þriðjud. 25. .............. 21—24 —
Miðvikud. 26......... 25—27 —
Fimmtud. 27.......... 28—30 —
Föstud. 28........... 31—34 —
Laugard. 29.......... 35—4° —
Mánud. 31............ 41—45 —
HÉRAÐSLÆKNIR.