Skagablaðið - 22.02.1985, Blaðsíða 5

„Það varð að vera „fílingur" í þessu öllu.“ Sigrún Harðardóttir rœðir við blaðamann Skagablaðsins.
Sömu ár og í fyrra en
leyfin hækka um20-30%
Nú er fólk unnvörpum farið að
skipuleggja sumarleyfið þó aðeins
séu liðnir tveir mánuðir af árinu.
Eitt vinsælasta sumarsportið er
stangveiðin, sem hjá mörgum er
jafn ómissandi og smjör á brauðið.
Einn af þessum sem ekki kunna við
sig nema með stöngina milli hand-
anna við árbakkann er formaður
Stangveiðifélags Akraness, Tómas
Runólfsson.
Skagablaðið spjallaði við hann
um hvernig síðasta ár gekk hjá
félaginu.
— Hvernig var veiðin í fyrra?
„Það var nú lítil veiði, og hún
hefur reyndar farið minnkandi
með hverju ári undanfarið. Það
hafa víst verið svo slæm skilyrði
fyrir laxinn í ánum að sagt er. Ég
er hérna með tölurnar; það voru
190 laxar í Flekkudalsá, sá stærsti
þar var 19 pund, í Fáskrúð veidd-
ust 166 laxar, sá stærsti þar var 20
pund, 105 veiddust í Andarkilsá,
stærsti lax þar var 19 pund og síðan
veiddust 30 stykki í Glerá, stærsti
18 pund.“
— Hver var með stærsta fiskinn
í fyrra og eru ekki veitt verðlaun?
„Jú, við veitum þrenn verðlaun,
fyrir stærsta lax, sem karlmaður
veiðir, fyrir stærsta lax, sem kona
veiðir og stærsta flugulax. Verð-
launin verða veitt núna á helginni
á aðalfundinum og þau eru bara
veitt félagsmönnum.
— Hvað eru margir í félaginu?
„Síaðsta ár voru um 300 manns í
Stangveiðifélaginu, þetta er með
alstærstu félögum í bænum.“
— Er einhver starfsemi önnur en
aðalfundur og úthlutun veiðileyfa?
„Nei, ekki lengur, en þ að voru
víst skrautlegar árshátíðir hér áð-
ur.“
— Hvenær úthlutið þið veiði-
leyfum fyrir næsta sumar?
„Það verður um mánaðamótin
mars-apríl. Þetta verða sömu ár og
í fyrra, við vorum einmitt að semja
við bændur um helgina. Verðið
verður 20-30% hærra en í fyrra. En
þá var það frá 1000 kr. til 5500 kr.
fyrir eina stöng í einn dag. Það er
mismunandi eftir tíma.“
— SEÞ.
Við Fjölbrautaskóla Akraness
kennir kona nokkur, fyrrverandi
poppsöngvari, (uppgötvuð af
Ingimar Eydal á sínum tíma),
bóndi, mannspekingur, stjörnu-
pælari og sitthvað fleira. Sigrún
Harðardóttir heitir kvinnan.
Skagablaðið átti viðtal við Sig-
rúnu um daginn og fer hér á eftir
brot úr því, eitt er víst að af nógu
var að taka.
„Ég er fædd í Chatou í Frakk-
landi, 10 ára gömul flutti ég til
Reykjavíkur, var þar í 6 ár. Fór
þá norður og gekk í Mennta-
skólann á Akureyri næstu 4 ár,
fór þá suður í 1 ár. Kenndi
síðan einn vetur á Isafirði áður en
ég fór í háskólann. Þar tók ég B A
í frönsku og ensku á 2 árum. Ég
kenndi einn vetur í Hamrahlíð og
flutti síðan að Kletti í Gufu-
dalssveit, Austur-Barðaströnd,
þar bjó ég þegar sólóplatan kom
út.“
— Augnablik, hvernig stóð á
því að þú gerðist bóndakona?
„Það var þannig að Júpíter fór
í nautsmerkið þar af leiðandi fékk
ég löngun til að borða hollan mat.
Ég hafði lifað á kóki og harðfiski
svo ég var orðin hálfveik af
vannæringu. Reyndar fékk ég
mat 2 kvöld í viku þegar ég kom
fram í Þjóðleikhúskjallaranum.
Mig langaði að rækta mitt eigið
grænmeti eftir aðferðum Find-
horns, sem ég hafði lesið um.
Systir mín var búin með sitt
háskólanám og langaði til að
prófa búskap svo við fórum við
þriðja mann og fjögurra ára syni
mínum að Kletti. Ég átti strákinn
strax eftir að ég kláraði mennta-
skólann, var trúlofuð og allt það
en ég hef aldrei verið sérstakur
snillingur í sambúð. Hugmyndin
var að vera sjálfum okkur nóg, en
það var ekki hægt, því við vorum
að byrja. Við keyptum vélar og
kindur, og leigðum bæinn svo við
urðum að vinna með búskapnum.
Við vorum með skólann þarna
fyrsta veturinn, 8-10 ára krakka,
systir mín var farkennari næsta
vetur og maðurinn sem var þarna
með okkur fór á eina vertíð. En
okkur tókst að hafa hæsta fall-
þunga í sveitinni eftir fyrsta árið
og náðum rekstrarkostnaði við
skólann niður úr öllu valdi. Þetta
var heimavistarskóli og ég eldaði
og vaskaði upp 5 sinnum á dag,
jakk! Kenndi ensku, tónmennt og
sá um kýrnar.
Á meðan ég var bóndakona gaf
ég út sólóplötuna mína. Keyrði
alltaf suður á 9 ára gömlum Skóda
og var aldrei minna en 10 tíma á
leiðinni. Og veturinn á eftir vann
ég í franska sendiráðinu. í öllum
þessum önnum gleymdist til hvers
ég var komin þangað. Svo um
vorið komu allir af fjöllum þegar
ég ætlaði út í garð að rækta.
Búskapur með „fíling“
Ég náði því þó í gegn að fá mitt
gróðurhús úr plasti, óupphitað að
vísu en betra en ekki. Svo fengum
við okkur íslenskt fiðurfé. Það
varð að vera „fílingur" í þessu
öllu, maður þurfti að hafa hyrnda
hrúta og allskyns bölvaða vitleysu
í stað þess að stunda venjulega
ræktun. Nema hvað þessar hænur
flugu og flugu yfir girðinguna
svo fyrstu dagana vorum við í því
að elta ungana útum allt. Það var
hryllilegt, við vorum alveg skraut-
leg. Svo byrjaði þetta að verpa
mjög snemma, pínulitlum eggj-
um og ég var að leita að þessu út
um allt, í súrheysturninum, í
heyinu og uppum allt. En það
undarlega var að það voru alltaf
að finnast fleiri og fleiri hanar, á
„Vöknuðum á hverjum einasta
morgni við sjö hana gala“
- Skagablaðið ræðir við Sigrúnu Harðardóttur, kennara, mannspeking, stjömupælara, fymim bónda
og poppsöngvara, jurtaætu og kvemalistakonu
endanum voru þeir orðnir 7 og
örfáar hænur eftir. Við vökn-
uðum á hverjum einasta morgni
við sjö hana gala. Þegar við fórum
gáfum við þá á bæina í kring, þeir
voru svo æðislega fallegir, tvö-
faldir kambar, flott stél og marg-
litir, en það var ekki hægt að hafa
þá.
—Afhverju hœttuð þið að búa?
„Þetta sveitalíf var svo erfitt.
Við vorum ofsalega einangruð og
einangrun krefst mikils af fólki,
en við áttum ekki skap saman. En
þarna lærði ég mikið um ræktun
og vildi gjarnan læra hana betur.
Ég sá t.d. að til að geta ræktað án
eiturs yrði ég að læra að gera
safnhaug. Svo ég fékk bækling
frá skóla sem mér fannst alveg
ofboðslega spennandi og það
kom yfir mig þessi tilfinning að ég
ætti að gera þetta. Ég fór og talaði
við þá á Hvanneyri, lánastofnun
og niður í ráðuneyti og sannfærði
þá alla á innan við hálftíma að
einhver fslendingur þyrfti að læra
þetta óhefðbundna. Ég rann
gegnum allar hindranir eins og
hnífur gegnum smjör vegna þess
að ég var svo sannfærð.
Áður en ég vissi af var ég
komin til Englands, ég fékk náms-
lán, lifði þarna í sárustu fátækt.
Það eina sem ég leyfði mér var 1
súkkulaðimoli á sunnudögum og
stöku sinnum á föstudögum fór ég
með könum og brasilíufólkinu,
sem var þarna, á krá og við
skemmtum okkur saman og feng-
um bjór. Pöbbarnir þarna eru
alveg yndislegir.
LandbúnaðardeUd
dulspekiskóla
í þessum skóla lærði ég svo-
kallaða „bidoynamic" og ég vissi
ekki fyrr til en ég var komin á kaf
í dulspeki. Þá var þetta dulspeki-
skóli, byggður á kenningu Rudolf
Steiner. Hann skiptist í margar
deildir og ég var í landbúnaðar-
deild, það var eina deildin sem þú
gast gengið í án þess að taka
undirbúning. Við fengum reynd-
ar nokkra tíma í undirbúning þar
sem við lærðum heirnsmynd
mannspekinga (Anthroposopha).
Maður stundaði semsagt fyrir-
lestra á morgnana, en eftir mat
lögðum við stund á yndislegustu
list, sem ég hef kynnst fyrr eða
síðar. Það var eurythmy, hreyfi-
list á íslensku. Þar eru tónar og
stafir túlkaðir með hreyfingu. Og
þetta hafði mig dreymt upp á
Islandi áður en ég fór til Eng-
lands. Mig dreymdi fólk í hvítum
kyrtlum sem dansaði einhvern
einkennilegan dans, þar sem það
stóð kyrrt og horfði fram fyrir sig
og hreyfði bara handleggina. Síð-
an kom ég í þennan tíma og sá
nákvæmlega þctta sama! Það að
stunda þetta er afar erfitt og
krefst alveg óskaplega mikils
bæði af sál og líkama. Þó það séu
engin líkamleg átök. Ef lifrin er
t.d. tæp þá kemur það fram, því
þú ert ekki að leika þér, þú ert að
nota aðra krafta en vanalega.
Eftir þessa tíma er maður upp-
lyftur og hreinsaður á sálinni.
Þarna hreinsast maður af allskyns
orku sem þetta þjóðfélag býður
ekki upp á að leysa. í þjóðfélagi
þar sem eina lausnin er að fara á
blindafyllerí og öskra úti á götu’,
þá hrærast þessi öfl bara inní fólki
og þeim er beitt á ákaflega nei-
kvæðan hátt ef maður ekki passar
sig. Ég hef þessa orku í tölu-
verðum mæli og á vissna hátt
finnst mér þetta samfélag okkar
skemmandi. Ég fæ enga útrás
fyrir þessa skapandi orku, áður
söng ég, nú nú er ég hætt því.
Heimþrá
Á þessu eina ári sem ég var úti
uppgötvaðist ný Sigrún, en
vandamálið var það, að eftir árið
var ég orðin hálfveik af heimþrá,
ég gat bara alls ekki verið lengur.
Það var það versta.
En á vorönninni kom í þennan
skóla skyggn maður sem var
ákaflega hrifinn af Findhornsam-
félaginu og vildi sameina þessa
tvo skóla. Þeir áttu svo margt
sameiginlegt; voru jafngamlir, á
báðum stöðum voru leiðtogar
sem voru að draga sig í hlé og láta
aðra taka við. Steiner fólkið var
mikið fyrir að þroska viljann og
láta viljann, hugann og tilfinn-
ingarnar vinna saman. Findhorn-
fólkið er aftur mjög opið fyrir
andlegum öflum. Þar er skyggnt
fólk sem t.d. hefur samband við
þær verur, sem starfa við plöntur.
Nú ég var valin ásamt 4 öðrum
konum í sendinefnd sem fór til
Findhorn og þar varð ég fyrir
hugljómun ef svo má segja. Ég
uppgötvaði enn eina aðferð við
að vera til, nýja vídd, nýja Sig-
rúnu. Og það var einmitt daginn
sem Júpíter fór inn í krabbann,"
segir Sigrún og hlær.
„En það fann ég út seinna. Nú,
þetta entist stutt, það er ekki nóg
að fá einu sinni útvíkkun á sinni
sál og uppgötva að sálin er stærri
og hæfileikar þínir meiri en hvers-
dagslegt stúss uppi á íslandi
krefst. Það er mjög erfitt fyrir
einstakling, sem hefur rétt bragð-
að á því hvað sálin, manneskjan
og andinn eru stór, að koma í
þjóðfélag, þar sem ekkert mark
er tekið á slíku og engin markviss
þjálfun fer fram og engin trú á
þessu. Þó ég sé þrjósk þá vinnur
samfélagið á smátt og smátt þang-
að til maður er orðin eins og
samfélagið. En erfiðleikinn hjá
mér er að ísland kallar, ekki
íslendingar, andinn hér á fslandi
er samtengdur mér, ég get bara
ekki verið úti.
Svo ég kom heim og það fyrsta
sem ég gerði var að fara hringinn
í kringum landið og segja bænd-
um, sem ég þekki, hvað ég hefði
lært. Það var mjög skemmtilegt,
ég fór á puttanum. Ég hafði með
mér tarótspilin og dró stundum
áður en bíll kom og það var
ævinlega rétt.
Kínversk véfrétt
— Ertu á kafi í tarotspilum líka,
með stjörnuspekinni og berdreym-
inu og því öllu?
„Nei, ekki á kafi, ég nota þetta
ekki mikið. En aðalráðgjafi minn
er I Ching. Það er kínversk
véfrétt, sem ég ber mikla virðingu
fyrir. Ég ber ekki eins mikla
virðingu fyrir tarotspilunum."
Sigrún sýnir mér bókina með
véfréttinni, þykka skruddu á
ensku og virðist mjög flókin.
Byggist á túlkunum á mynstri 6
stanga.
„Það er mjög óhollt að nota
mikið þessi spil og annað, ef erfitt
er framundan er betra að vita það
ekki, annars kvíðir maður fyrir og
það verður verra. Ef ég spái fyrir
aðra fer ég ekki djúpt í hlutina.
Fólk er skíthrætt við þetta og ég
kæri mig heldur ekki um að
þekkja mjög persónulega hluti,
þannig að ég hef tamið yfirborðs-
lega spá.
— En hvar kemur stjörnuspekin
inn í?
„Hún var löngu komin, það var
strax í Háskóla. Ég þekkti ungan
mann sem var að læra þetta og
kenndi mér jafn óðum, hann
lærði af konu, sem aftur lærði
þetta bréflega frá Svartaskóla.“
Sigrún ræðir dágóða stund um
stjörnuspeki og áhrif stjarnanna
á fólk en loks segir hún: „Mann-
eskjan hefur frjálsan vilja og það
er mikilvægt að þjálfa hann þann-
ig að sterk áhrif plánetanna frá
degi til dags ráði ekki algerlega.
Þetta er eins og að venja sig á að
láta ekki tilfinningarnar stjórna
sér fullkomlega.“
Nú er þetta spjall orðið of
langt, en það sem við ræddum
fleira er þó nægt efni í heilt
Skagablað, það er ef ritstjórinn
myndi einhvern tíma leyfa slíkt.
Við eigum t.d. eftir að ræða
popparann Sigrúnu, jurtaætuna,
ræktandann, heimspekiþýðand-
ann, dreymandann og kvenna-
listakonuna. Auk þess, sem hún
hefði eflaust getað rætt meira um
stjörnuspeki og dulspeki en gert
var hér. En — hingað og ekki
lengra — punktur. —SEÞ.
„Topp-10“
videó
Sökum þrengsla — nú var
það efnisframboð ekki aug-
lýsingamagnið sem þrengdi
að okkur — urðum við að
fella listann yfir vinsælustu
videómyndirnar út úr Skaga-
blaðinu í síðustu viku. Von-
andi fékk enginn taugaáfall
við þetta en hér birtast list-
arnir að nýju eins og þeir
voru í vikubyrjun.
Skaga-videó
1. Augu Láru Mars
2. Cujo
3. Bílasalarnir
4. The nurse
5. Mystery of paradise
6. Evil judgement
7. „1922“
8. Mistral’s daughter
9. Stríðsins blóðuga helvíti
10. Ninja, IV-VI
Myndbandaleigan ÁS
1. An officer and a gentleman
2. Educating Rita
3. Bloodline
4. Augu Láru Mars
5. Húsið
6. Skólaklíkan
7. Mommie dearest
8. „1922“
9. Escape from New York
10. Hollywoodstjarna
VHS-videoleigan
Háholti 9
1. Chiefs, I og II
2. Killer on board
3. An officer and a gentleman
4. í heljargreipum óttans
5. Angelique, I-V
6. Ninja master, IV-VI.
7. Bad cats
8. Masters of the universe
9. Ertu blindur maður?
10. Mystery of paradise
á „Tanganum“
Þegar við Skagablaðsfólk vor-
um á ferð upp í Grundartanga á
dögunum rákumst við á högg-
mynd sem verið er að vinna þar.
Hún er unnin úr steypu, bland-
aðri kísilryki. Listakonan er
Ragnhildur Stefánsdóttir, Reyk-
víkingur, en kemur hingað
nokkra daga í viku til að vinna við
Guddu.
— Hvernig stóð á því að þú
fórst að gera Tyrkja-Guddu?
„Það var þannig að Árni John-
sen kom að máli við mig þegar ég
var með sýninguna á Kjarvals-
stöðum og sagði mér að Vest-
mannaeyingar vildu fá Guddu
aftur heim.
— Er þetta í tilefni af einhverju
afmæli eða slíku?
„Nei, ég held ekki. Nema það
eru um það bil 350 ár síðan hún
kom frá AIsír.“
— Hvernig undirbýrðu þig und-
ir svona verk. Ég meina af því
þetta er ekki eins og „stytta“ af
henni, heldur skúlptúr, hvernig
hugsar þú verkið?
„Ég byrjaði á að fara til Eyja og
skoða staðinn þar sem verkið á að
standa, síðan las ég það litla sem
til er um hana og út frá því
þróuðust hugmyndir mínar um
hana. Hún hlýtur að hafa verið
mjög sterk bæði andlega og lík-
amlega, því hún þurfti að mæta
miklu mótlæti í lífi sínu en stóð
alltaf uppúr erfiðleikunum eins
og klettur. Þess vegna geri ég
Guðríði Símonardóttur eins og
klett sem rís eins og einn af
eindröngunum í Vestmannaeyj-
um upp úr öldunum og stendur af
sér öll veður.“
Þegar ég byrjaði að gera mynd-
ina, gerði ég fyrst leirmynd, fékk
aðstoð til að gera hana í gömlu
kókverksmiðjunni á Hagamel í
Reykjavík, Vífilfelli.
Upphaflega ætlaði ég að gera
hana úr gifsi eða bronsi, en svo
frétti ég af þessum tilraunum með
kísilblandaða steypu sem fóru
fram í Grundartanga. Ég fór að
spyrjast fyrir um þær, og var þá
boðið að taka þátt í þeim líka.
Þannig að það má segja að það
hafi verið hálfgerð tilviljun.
— Hvemig vinnur þú síðan
með steypunni? Slærðu upp mót-
um eins og múrarar?
„Já, fyrst var gerð járngrind,
hún síðan fyllt með steypu, til að
gera verkið massíft, en svo móta
ég steypuna bara eins og leir.
— Hvenær verður Tyrkja-
Gudda sett upp í Eyjum?
„Það er ekkert ákveðið, ég get
tekið mér þann tíma sem ég vil.
En ég hugsa að hún verði sett upp
í vor.“
— Svo við tölum aðeins um þig
sjálfa, hvaða menntun hefur þú?
„Ég var í Myndlista g hand-
íðaskólanum, útskrifaðis, þaðan
1981, en tók auka ár þannig að ég
hætti ekki fyrr en 1982. Síðan hef
ég gert hitt og þetta meðal annars
verið aðstoðarmaður annars
höggmyndara, Ragnars Kjartans-
sonar. Nú, ég hef haldið eina
sýningu á leir-skúlptúrverkum,
það var í apríl í fyrra. Þetta er
eina stóra verkið, sem ég hef
gert.“
— Hvert er þitt uppáhaldsefni
að vinna úr?
„Ég hef eiginlega ekki komið
mér niður á neitt. Það er einna
helst leirinn, ég hef unnið mest
við hann. Nú, og steypan líka,
a.m.k. þessi steypa, enda er hún
svo lík leirnum."
— Hvað gerir þú þegar Gudda
er búin?
„Þá langar mig að fara til
Bandaríkjanna í framhaldsnám í
skúlptúr. Annars erþað skemmti-
leg tilviljun, að mynd Guddu
skuli vera sköpuð á Hvalfjarðar-
strönd, skammt frá þeim stað sem
hún er grafin. Þeir eru til, sem
telja hana eiga einhvern hlut í
þeirri tilviljun."
4
5