Skagablaðið - 12.04.1985, Blaðsíða 8

AUGLÝSINGA-
SÍMINN ER
2261
ÁSKRIFTAR-
SÍMINN ER
2261
Atvinnulíf á Akranesi/Sjávarréttageröin sf.
Atvinnumálanefnd á
stóran þátt í þessu“
- segir Kristján Einarsson, einn eigenda fyrirtækisins, viö Skagablaöiö
Fyrsti farmurinn af trjónukrabba var unninn í verksmiðju Sjávar-
réttagerðarinnar sf. föstudaginn 29. mars. Blaðamaður Skagablaðsins
brá sér á staðinn til þess að fylgjast með og spjalla við eigendur.
Fyrirtækið eiga bræðumir Kristján og Einar Vignir Einarssynir ásamt
konum þeirra.
Kristján Einarsson heldur hér á krabba.
Kristján gaf sér tíma til þess að
ræða við Skagablaðið mitt í öllum
látunum. Hann sagði að þeir væru
ekki byrjaðir fyrir alvöru ennþá,
þessi farmur yrði unnin í blæ-
prufur og til þess að stilla af vélina
sem komin er. Von er á fjórum
vinnsluvélum ennþá í krabba-
vinnsluna og tveimur í kuðunga-
vinnsluna ásamt öðrum tækjum
og varmabúnaði. Þegar þessari
prufukeyrslu lýkur verður drifið í
að undirbúa húsnæðið og setja
upp vinnslurásir.
Upp úr miðjum maí áætla þeir
að veiðar og vinnsla geti hafist af
fullum krafti og útflutningur hefj-
ist til Evrópu og Bandaríkjanna,
en krabbaafurðir eru mjög vin-
sælar og eftirsóttar afurðir er-
lendis. Sjávarafurðadeildin sér
um sölu- og markaðsmál. Við hér
á landi getum farið að smakka á
Kvieldi í
Hyajfjró|
meðvorinu
Fiskeldisfélagið Strönd hf. var
stofnað formlega laugardaginn
30. mars. Hluthafar eru fyrírtæki
og einstaklingar af Akranesi og
bændur á Hvalfjarðarströnd, auk
Qögurra aðkomuaðila, alls eru
hluthafar 47 talsins. Hlutaféð er
tæpar tvær milljónir.
Yfirlýstur tilgangur félagsins
samkvæmt lögum þess er að
kanna kosti og rekstrarforsendur
fyrir fiskeldisstöð í Hvalfirði eða
í nágrenni Akraness, og hefja
síðan rekstur ef það þykir hag-
kvæmt.
í stjórn Fiskeldisfélagsins
Strandar hf. voru kosnir þeir:
Stefán Teitsson, formaður, Pétur
Georgsson, Helgi Sigurðsson,
séra Jón Einarsson og Eyjólfur
Friðgeirsson. Til vara eru þeir
Teitur Stefánsson og Snorri Ól-
afsson.
Stefnt er að því að hefja kvíeldi
í Hvalfirði í vor og hafa 11.500
seiði verið pöntuð, til að byrja
með, að sögn Njarðar Tryggva-
sonar sem var formaður undir-
búningsfélags hlutafélagsins.
—SEÞ.
afurðum Sjávarréttagerðarinnar
nokkuð fyrr eða um leið og
vinnsla fer af stað. Kristján kvað
trjónukrabbann vera mjög góðan
mat, líkan humri á bragðið, en
mun sætkenndari og bragðmeiri.
Krabbakjöt er helst notað í for-
rétti, ofnbakaða rétti, ídýfur, sós-
ur og súpur, eða sem meðlæti
með öðrum sjávarréttum eftir því
hvernig afurðin er meðhöndluð.
Auk trjónukrabba og gadda-
krabba verða unnir beitukóngur
og hafkóngur sem eru sæsnigla-
tegundir.
12 tonn á dag
Sæsniglategundirnar eru veidd-
ar og vinnsluhæfar allt árið en
krabbategundirnar eru erfiðar í
vinnslu síðla hausts í 3-4 vikur
vegna æxlunarferils og skel-
skipta, sem koma fram í kjöt-
gæðum og litargæðum auk þess
sem skelin verður þunn og lin.
Hámarksafkastageta verksmiðj-
unnar verður 7,2 tonn af krabba,
en allt að 5 tonnum af snæsniglum
á dag.
Starfsmannafjöldi verður 28
manns við full afköst verksmiðj-
unnar. Krabbaveiðarnar geta 3-4
bátar stundað með eðlilegan
gildrufjölda, en kuðungaveið-
arnar henta betur smærri trillu-
bátum vegna þess að gildurnar
eru mun smærri og meðfærilegri.
Við spurðum hvort það væri
nógu mikill krabbi hér í kring til
að standa undir framleiðslunni.
Kristján hélt það nú, það væri
mjög mikið af honum alls staðar
hér í kring, sem dæmi nefndi
hann að þessi fyrsti farmur sem
hefði veirð um 250 kíló, hefði
veiðst í 13 gildrur og það hefði
tekið 15 mínútur að innbyrða
hann, að vísu hefði verið bæði
kynin í aflanum en það er aðeins
karlkynskrabbinn sem er nýtan-
legur til vinnslunnar. Hafrann-
sóknarstofnun hefði kannað mið-
in í Faxaflóa og Breiðafirði sumr-
in ’83 og ’84 og með skynsamlegri
nýtingu stofnsins mætti viðhalda
honum í jafnvægi. Hlutfall kynja
í aflanum væri breytilegt eftir
dýpi og árstíma, en nægileg vís-
indaleg vitneskja væri ekki ennþá
til staðar yfir lífsferilinn hér við
land.
Kristján var spurður hverjir
helstu erfiðleikarnir hefðu verið
við að koma Sjávarréttagerðinni
á laggirnar?
Hann sagði að mestu erfiðleik-
arnir þegar þessi hugmynd kom
upp fyrir nokkrum árum, hefði
verið alger þekkingarskortur um
veiðar og vinnslu krabba og sæ-
snigla hér á landi. Hann hefði
orðið að fara utan til þess að
kynna sér hvoru tveggja.
Markaðsmál
Strax í upphafi hefðu þeir byrj-
að á því að kanna markaðs- og
sölumál og unnið sýni miðað við
óskir hvers kaupanda í hverju
tilfelli fyrir sig. I þeim tilfellum
voru fengnar trillur frá Reykjavík
og Akranesi til þess að afla
hráefnis í sýnin. Trillukarlarnir
hér á Skaga hefðu verið mjög
áhugasamir og hjálplegir við öfl-
un hráefnis í sýnishornasending-
ar, t.d. í fyrra og hittifyrra hefðu
þeir Björn H. Björnsson, Jóhann-
es Eyleifsson og Skarphéðinn
Árnason skotist nokkrum sinnum
út með frumstæð veiðarfæri til
þess að afla hráefnis. Þeir ættu
sinn þátt í framgangi þessa máls
og voru þeir þeim mjög þakklátir
fyrir það. Forráðamenn og stjórn-
endur Hafarnarins hf. hefðu og
verið mjög hjálpsamir og liðlegir
með hvað sem var þegar til þeirra
var leitað allan þennan tíma og
einnig Þórður Óskarsson hf. „Við
erum öllum þessum aðilum mjög
þakklátir fyrir þeirra drengskap
og hjálpsemi og auðsýndan skiln-
ing,“ sagði Kristján. Núna í
þorskveiðibanninu hefðu þeir
Birgir Jónsson og hans synir verið
harðir og áhugasamir í krabba-
veiðunum á bát sínum Leyni
AK 9.
Tilgangurinn var nú að afla
hráefnis í prufukeyrslu og síðast
en ekki síst að kanna svæðið hér
við Skagann og inn í Hvalfjörð,
því krabbinn heldur sig ekki alltaf
á sama dýpi eftir árstíma og
æxlunarferli. Þessir leiðangrar
voru farnir í samráði og vitund
við botndýrafræðinga Hafrann-
sóknarstofnunarinnar og skila
Leynisfeðgar inn skýrslum þar
um. Þó nokkuð kom af sæsniglum
í krabbagildrurnar, en lífsferill
þeirra er þekktur og var ekki lagt
sérstaklega fyrir þá í þetta sinn,
en það eru minni og sérgerðari
gildrur fyrir þá. Leynisfeðgar
reyndu tvær mismunandi gerðir
af krabbagildrum, því það sem
hentar erlendis þarf ekki endilega
að henta hér, miðað við okkar
aðstæður og kom það bersýnilega
í ljós. „Við höfum notið aðstoðar
margra góðra manna og stofnana
t.d. hefur Sjávarútvegsráðuneyt-
ið sem slíkt staðið sig mjög vel, en
við verðum að líta okkur nær því
Atvinnumálanefnd Akraness hef-
ur unni vel að þessu máli sem
öðrum og á hún sinn stóra þátt í
framgangi mála hjá Sjávarrétta-
gerðinni ásamt fleirum," sagði
Kristján.
Sjálfsafgreiðsla
í nýja „ríkinu“?
Sú hugmynd hefur komið
upp að hafa áfengisútsöluna á
Akranesi með sjálfsafgreiðslu,
eins og í öðrum verslunum,
þegar hún flytur í nýja hús-
næðið.
Jón Kjartansson forstjóri
Áfengis- og tóbaksverslunar
ríkisins, sagði að þetta mál væri
til athugunar, og ef af yrði yrðu
Akurnesingar fyrstir íslendinga
til að kaupa sín vínföng þannig.
Jón sagðist þó efast um að
húsnæðið væri nógu stórt til að
þetta væri hægt, það væri alveg
á mörkunum. Það kæmi allt
væntanlega í ljós í ágúst þegar
húsið verður afhent. Áfengis-
útsalan verður komin í nýja
húsnæðið allavega fyrir næstu
áramót, því þá rennur út leigu-
samningurinn í núverandi hí-
býlum.
— SEÞ. ‘
Krabbaréttur, fullunnmn og kominn á matboroio.