Skagablaðið - 22.05.1985, Blaðsíða 7

Söguleg hnattsigling ms Akraness—umhverfis hnöttinn á 120 dögum:
Fjölbrautaskóli Akraness. Verður hann sameiginleg eign allra sveitarfélaga á Vesturlandi?
Fjölbrautaskólinn af-
hentur á silfurfati?
- miklar umræöur um Fjölbrautaskóla Vesturiands í bæjarstjóm
Miklar umræður urðu um Fjölbrautaskóla Vesturlands á bæjar-
stjórnarfundi á þriðjudag í síðustu viku. Tóku flestallir bæjarfulltrúar
til máls en hörðust orðaskipti fóru miUi þeirra EngUberts Guðmunds-
sonar (AB) og Ragnheiðar Olafsdóttur(S). Þau tvö þekkja þetta mál
manna best, hún formaður skólanefndar Fjölbrautaskólans, þar sem
hann situr líka, og hann er formaður Samtaka sveitarfélaga á
Vesturlandi en það er á fundum þeirra samtaka sem stofnun
Fjölbrautaskóla Vesturlands hefur verið rædd mest. Þá fundi situr
Ragnheiður einnig.
Engilbert hóf umræðuna með
því að leggja til, að bæjarstjórn
samþykkti strax aðild að Fjöl-
brautaskóla Vesturlands, það
væri enda óeðlilegt að bærinn
væri að þrýsta á sveitarstjórnir
Vesturlands að samþykkja samn-
inginn en gera það svo ekki
sjálfur.
Nú hafa Stykkishólmur, Borg-
arnes og Dalasýsla þegar sam-
þykkt aðild og flestir oddvitar
Mýrarsýslu eru málinu jákvæðir
að sögn Engilberts. Hann benti á,
að bærinn gæti hugsanlega sparað
sér 1 1/2 milljón króna útgjöld á
næsta ári í lækkuðu fjárframlagi til
skólans. Hlutur ríkis í heimavist
yrði 100% og bærrinn fengi endur-
greindan útlagðan kostnað og þar
sem byggingarkostnaður stefndi í
að vera undir „norm“ kostnaði
áætluðum af menntamálaráðu-
neyti, fengjum við meira til baka
en lagt hefði verið í bygginguna.
Kostnaðarskipting
Hörður Pálsson(S) tók næstur
til máls og kvaðst ekki tilbúinn að
greiða samningnum atkvæði að
Ef ykkur liggur
eitthvaö á hjarta
þá ér síminn:
2261
svo stöddu, hann væri óánægður
með kostnaðarskiptinguna og líka
með það, að Akranes hefði ekki
meirihluta í framkvæmdanefnd
skólans. Akranes hefði aðeins 2
atkvæði af 5.
Guðmundur Vésteinsson (A)
sagði að eðlilegt væri að bíða og
sjá hvort hinir samþykktu samn-
inginn áður en greidd yrðu at-
kvæði. Hann vildi einnig bæta við
endurskoðunarákvæði í samning-
inn.
Ragnheiður var sammála
Herði, kvað reyndar fastar að
orði og sagði að fjárhagslegur
ávinningur Akranesbæjar væri
enginn, heldur fylgdi samningn-
um aðeins kostnaður. Sem dæmi
nefndi hún skólaakstur, sem yrði
mjög mikill. Daglegur akstur í
Borgarnes og Ólafsvík og auk
þess akstur við upphaf og lok
hverrar annar og um helgar fyrir
nemendur komna lengra að. Sam-
vinnu við önnur sveitarfélög hlyti
og að fylgja aukinn stjórnsýslu-
kostnaður. Ragnheiður sagðist
ekki sjá af hverju við ættum að
fara út í samvinnu við önnur
sveitafélög um rekstur skólans ef
fjárhagslegur ávinningur yrði
enginn. Þá væri nær að reka hann
áfram ein en innheimta námsvist-
argjöld af öllum nemendum.
Ragnheiður sagðist vera sam-
mála Engilbert um að bæjarstjórn
Akranes hefði átt að skrifa undir
fyrst af öllum, en hún hefði þá átt
að vera með í samningakarpinu
frá upphafi. Hún sagði að vissu-
lega hefði Engilbert staðið sig vel
-fyrir sveitarstjórnir Vesturlands,
sem fengju skólann nánast að gjöf
Ragnheiður Engilbert
Ólafsdóttir (S) Guðmundsson
(AB)
samkvæmt þeim samningi sem
fyrir lægi.
Þau Steinunn Sigurðardóttir og
Jón Sveinsson (F) sögðust vera
tilbúin að samþykkja samninginn
strax þó þau hefðu viljað að hin
sveitarfélögin tækju aukin þátt í
kostnaði, Jón stakk upp á að
fjölga fulltrúum í framkvæmda-
nefnd um einn, þannig að Akra-
nes hefði 3 á móti hinum sveitarfé-1
lögunum. Þau sögðust sannfærð
um að ekki hefði verið hægt að
ganga lengra en gert hefði verið
og Engilbert hefði staðið sig vel.
Hrökkva eða stökkva
Að lokum stóð Engilbert upp
aftur og sagði að nú hefði samn-
ingaþref staðið síðan 1978 eða
1979 og ekki yrði komist lengra,
nú væri bara að hrökkva eða
stökkva. Hann kvaðst undrandi á
óánægju bæjarfulltrúa með samn-
inginn, sérstaklega Ragnheiðar
því ef hún tryði því sem hún segði
hefði hún aldrei átt að láta málið
ganga svona langt. En varðandi
„gjöf“ Akraneskaupstaðar til
sveitarfélaga Vesturlands sagði
hann að eignir skólans væru okkar
framlag, en samningurinn væri
uppsegjanlegur með 8 mánaða
fyrirvara og þá væri skólinn okkar
eign. Hann sagði líka að sér
fyndist aðalatriðið með Fjölbrauta-
skóla Vesturlands að skólinn
stækkaði og stæði á styrkari grunni
sem skóli, burtséð frá fjárhagsleg-
um ágóða sem hann héldi þó yrði
einhver. CCT,
Fengu blíðari móttökur í
Japan en sæfaramir í Shogun
- lögðu 27614 mílur ao baki á sögulegu fjögurra mánaöa löngu úthaldi
Það var mikið um dýrðir og margt um stórmenni þegar ms Akranes
lagðist að bryggju í Grundartangahöfn á uppstigningardag eftir að
hafa siglt umhverfis hnöttinn á 120 dögum, fyrst íslenskra skipa.
Sögulegri ferð var lokið á farsælan hátt en ekki var stoppað lengi.
Skipið hélt að nýju úr höfn eftir 30 klukkutíma stopp, áleiðis til
Þorlákshafnar og þaðan til Danmerkur með vikurfarm. Sannarlega í
nógu að snúast hjá áhöfninni og víst er að meðlimir hennar eru ekki
mikið heima við. Einhverjir munu þó hafa komið ■ land eftir þessa
rosalegu útivist en í ferðinni lagði sldpið að baki 27614 sjómflur.
Já, það var mikið um dýrðir á
fimmtudag, gjafir voru afhentar
og bjórinn (þið vitið, þessi sem er
bannaður á íslandi) flaut í stríð-
um straumum. Ekki bar á öðru en
hann rynni vel niður og ræður
voru fluttar í bak og fyrir. Útsend-
ari Skagablaðsins hélt sig bara við
kaffið enda hélt hann enga ræðu.
Að öllu gamni slepptu var þetta
sannkölluð gleðistund og það var
ekki laust við að það væri stolt í
augum Ingimundar Sigurpálsson-
ar, bæjarstjóra, er hann afhenti
skipstjóranum, Jóni Magnússyni,
gullfallega ljósmynd af Akranesi
að gjöf.í staðinn fékk Ingimundur
mynd af skipinu og tók við henni
fyrir hönd bæjarins.
Byggðasafnið að Görðum fór
heldur ekki varhluta af komu
skipsins til hafnar. Gunnlaugur
Haraldsson safnvörður, fékk í
sinn hlut íslenska fánann, sem
notaður var í þessari sögulegu
ferð, auk hnattkorts, þar sem á
verður teiknuð siglingaleið
skipsins, og skipsbjöllu, sem
reyndar verður afhent síðar. Þá
afhenti fulltrúi Grundartanga-
verksmiðjunnar áhöfninni mynd
af verksmiðjunni og hafnarsvæð-
inu að gjöf.
Eins og vænta mátti á stund
sem þeirra á fimmtudag voru sagð-
ar sögur í bak og fyrir og margar
voru bráðsmellnar. Ein var á þá
leið, að yfirvöld í Osaka, sem
sýndu áhöfninni mikinn heiður,
hefði seint eða aldrei ætlað að
hætta að biðja afsökunar á því að
stúlka, sem kom um borð í skipið
til þess að afhenda blóm, var í
síðbuxum en ekki pilsi. Veður var
vont þegar atvikið gerðist og því
fannst engum úr áhöfninni merki-
legt þótt stúlkan væri ekki berlær-
uð á ferð en Japanirnir, sem kalla
nú ekki allt ömmu sína þegar
kurteisi og siðfágun er annars
vegar, voru nánast miður sín yfir
síðbuxunum.
Hér á eftir fer mjög stutt ferða-
saga allt frá því skipið lagði úr
höfn þann 16. janúar þar til það
kom í höfn sl. fimmtudag.
„Dagana 14.- 16. janúar 1985
lestaði Akranes 6308 tonn af
kísiljárni frá íslenska Járnblendi-
félaginu hf á Grundartanga. Eig-
endur farmsins voru Sumitomo
Corporation í Tokyo, en þetta
stórfyrirtæki keypti 15% eignar-
hluta í Islenska Járnblendifélag-
inu á síðasta ári og skuldbatt sig
til að kaupa 20 - 25.000 tonn af
kísiljárni á hverju ári.
Ms Akranes hélt frá Grundar-
tanga á miðnætti miðvikudaginn
16. janúar.
Siglt var sem leið lá til Gíbralt-
ar, þar sem skipið tók olíu og
vistir þann 24. janúar.
Þann 31.janúar var komið til
Port Said og rúmum sólarhring
síðar var Suez-skurðurinn að
baki og skipið sigldi í logni og
blíðu suður Rauðahafið.
Þann 5. febrúar var farið hjá
Aden og haldið inn á Indlandshaf
með stefnu á Singapore en þar var
tekin olía og vistir að nýju þann
17. febrúar.
Skipið kom til Osaka 28. febrú-
ar kl. 1600 og hafði því verið
tæpan 41 sólarhring á leiðinni.
Ferðin til Japan gekk í alla
staði mjög vel og tók heldur
styttri tíma en áætlað hafði verið.
Vegalengdin frá Grundartanga
til Osaka gegnum Suez er um
12.000 sjómílur.
í Osaka var losað 4061 tonn af
fármi skipsins föstudaginn 1.
mars. Skipið kom ekki að bryggju
í Osaka heldur var því lagt við
staura og kísiljárnið losað í fljóta-
pramma.
Sýndur sómi
Hafnaryfirvöld í Osaka sýndu
skipi og áhöfn þess þann sóma að
koma um borð í skipið og bjóða
það sérstaklega velkomið til Jap-
an en ms Akranes er fyrsta íslenska
skipið sem kemur í japanska höfn
og fyrsta íslenska skipið sem fer
hringinn í kringum hnöttinn.
Fulltrúar Osakahafnar færðu
skipstjóra blómvönd af þessu
tilefni og færðu útgerð og skipi
áletraðan skjöld af Osaka Tower
til minningar um komu skipsins til
Osaka. Móttökurnar voru þeim
mun betri og hlýrri en hjá áhöfn-
inni í Shogun-þáttunum.
Frá Osaka var haldið til Kawa-
saki og þar voru losuð 2256 tonn
af járnblendi.
Frá Kawasaki sigldi skipið tómt
þriðjudaginn 5. mars áleiðis til
Dalian í Rauða Kína.
Þann 9. mars var lagst við
ankeri utan við Dalian í Gula
hafinu. Þar biðu þá um 150 skip
eftir afgreiðslu þ. e. a. s. eftir lestun
eða losun.
f höfnum sem slíkar aðstæður
skapast við er venjan að útflutn-
ingur fær forgang. Engu að síður
mátti ms Akranes bíða við ankeri
í sjö daga. Lestun tók aðeins
rúman sólarhring og sigldi skipið
þann 17. mars með um 6000 tonn
af magnesite til Baltimore í USA.
Mótvindur
Kyrrahafið er langt og skipið
fékk stöðugan mótvind stóran
hluta leiðarinnar og kom til Los
Angeles þann 7. apríl til að taka
olíu og vistir. Eftir 10 tíma stopp
var haldið af stað suður með
vesturströnd Ameríku og kom
skipið til Balboa (Panama
skurðurinn) þann 20. apríl.
Mörg skip biðu við vestanverð-
an skurðinn og þar varð nær
sólarhrings bið áður en haldið var
í gegnum skurðinn. Siglingin í
gegnum Panamaskurðinn tekur
12 - 18 klst. eftir aðstæðum.
Kl. 0800 þann 22. apríl var
Panama skurðurinn að baki og
var því stefna tekin í norðurátt til
Baltimore.
Til Baltimore kom skipið kl.
1300 þann 30. apríl og hófst losun
strax.
Strax að losun lokinni að kvöldi
1. maí var siglt til Lampert Point
(Norfolk) til að lesta fullfermi af
kolum 'fyrir íslenska Járnblendi-
félagið.
Lestun hófst fimmtudaginn 2.
maí og skipið sigldi síðan þann 3.
maí með 7100 tonn af kolum
áleiðis til Grundartanga.“
tvívegis brotist inn í sprengiefnageymslu bæjarins
Seint á fyrra sunnudag barst
lögreglunni tilkynning um að búið
væri að sprengja upp hurðina að
sprengjuefnageymslu Akranes-
bæjar inni við Berjadalsá. Að
sögn Sigurðar Þorsteinssonar,
hafnarverkstjóra, hefur einskis
verið saknað úr geymslunni en
þetta er í annað sinn á skömmum
tíma sem þarna er brotist inn.
Nokkuð var af sprengiefni í
geymslunni á sunnudag en hefur
oft verið miklu meira, mest upp í
hálft annað tonn.
„Ég hef nú frekar þá trú að
menn hafi sprengt upp lásana á
hurðinni af forvitni einni saman
fremur en einhver hafi ætlað sér
að stela sprengiefninu,“ sagði Sig-
urður er Skagablaðið ræddi við
hann eftir atvikið. „Þeir, sem
hafa brotið þetta upp, hafa senni-
lega ekki vitað hvað var á bak við
hurðina og langað til að komast
að því.“
Sigurður sagði að allt sprengi-
efni hefði nú verið fjarlægt úr
geymslunni og því komið fyrir á
öðrum stað en brýnt væri orðið að
fá nýja hirslu því sú garúla stæðist
engan veginn þær kröfur, sem
gerðar væru til hennar. Dínamit
væri stórhættulegt efni ef ein-
hverjir kæmust í það, sem ekki
kynnu með það að fara, og væri
rétt að nota tækifærið nú að brýna
fyrir öllum hver hættan væri sam-
fara sprengiefninu.
Afkasta-
mikið
bæjarráð
Met í afgreiðslu mála í bæjar-
ráði var sett fimmtudaginn 9. maí
sl. Afgreidd voru 40 mál og hafa
þau aldrei verið fleiri á einum
fundi.
Fundurinn stóð í rúma 8 tíma
eftir því sem segir í fundargerð.
Hann var settur klukkan 17 og var
slitið klukkan 01.20. Auk bæjar-
ráðsmanna, Guðjóns Guðmunds-
sonar, Guðmundar Vésteinssonar
og Ingibjargar Pálmadóttur, sat
Engilbert Guðmundsson sem
áheyrnarfulltrúi. Auk þeirra voru
bæjarstjóri og bæjarritari við-
staddir.
Söfnuðu fé fyrir
Rauða krossinn
Það gerist alltaf af og til að ung og dugleg börn koma á
ritstjórnarskrifstofu Skagablaðsins að Suðurgötu 16 og biðja okkur að
koma á framfæri peningum, sem þau hafa safnað. Iðulega eru
peningarnir ætlaðir líknarfélögum og framtak barnanna í senn þarft
og göfugt. Þessi þrjú ungmenni komu til okkar fyrir stuttu og höfðu
þá safnað 417 krónum handa Rauða krossi íslands. Þau eru frá vinstri:
Þórður Guðmundsson, Ásdís Árnadóttir og Ármann Árnason.
6
7