Skagablaðið - 20.02.1995, Blaðsíða 2

2 20. febrúar 1995
Viðhorf
Verkfall kennara
Verkfall kennara hófst síðast liðinn föstudag. Með því var
tugum þúsunda nemenda í grunnskólum og framhalds-
skólum úthýst af „vinnustöðum" sínum án þess að eiga
með nokkrum hætti aðild að deilunni. Hér á Akranesi
stöðvuðust þrír stórir vinnustaðir og börn og ungmenni
voru send heim.
Nemendur í grunnskólum eiga ekki einungis rétt á því
að sækja skóla um tiltekið skeið á hverju ári, alltof
skammt raunar. Þeim er jafnframt boðið með lögum að
mæta til skóla þegar kallað er. Með verkfalli kennara er
réttur þessara nemenda brotinn og skólaskyldan að engu
gerð.
DC
<
LU
Kennarar eru ekki ofsælir af launum sínum fremur
en margar aðrar stéttir í landinu. Þeir hafa sótt skóla
á háskólastigi í nokkur ár til þess að tryggja sér að-
gang að þessu starfi og telja að skólaganga þeirra
sé ekki metin að verðleikum. Ljóst hlýtur þó að vera
að það hefur ekki vakað fyrir verðandi kennurum
þegar þeir hófu skólagöngu sína að auðgast af
Q störfum sínum í skólum landsins. Það hefur enginn
gert til þessa og mun sjálfsagt enginn gera. Kenn-
arastarfið er og verður millilaunastarf, kennaralaunin
—1 eru hvorki há né lág miðað við það sem verst gerist
og best í launamálum. Starfið býður hins vegar upp
á ýmis gæði umfram önnur störf.
Verkfall kennara mun trúlega engu breyta um þetta.
Kennarar eru fjölmenn stétt í vinnu hjá ríkinu. Þeir vinna í
kerfi sem kostar mikla fjármuni að reka. Þar af leiðir að
kennarar munu aldrei verða hálaunastétt, hversu lengi
sem þeir ganga í skóla áður en þeir hefja störf, hversu oft
sem þeir reka harðvítuga launabaráttu. Ekki er hægt ann-
að en að hafa samúð með málstað kennara. Þeim veitir
ekki af launahækkunum fremur en mörgum öðrum sem
hafa orðið að þola skerðingu kjara sinna á undanförnum
árum. Þeim ber einnig samningsréttur eins og öðrum
stéttum en eiga ekki að þurfa að sætta sig við þá afstöðu
stjórnvalda að aðrir aðilar á vinnumarkaói eigi að semja
fyrir þá.
Erfiðara er hins vegar að styðja kennara í verkfalli.
Verkfall kennara og margra annarra stétta sem starfa hjá
hinu opinbera kemur ekki með nokkrum hætti niður á
vinnuveitandanum, sjálfu ríkisvaldinu. Það bitnar hins
vegar illa á nemendum og foreldrum þeirra. Nemendun-
um vegna þess að með verkfalli skerðist námstími sem
fyrir er hróplega stuttur. Foreldrunum meðal annars
vegna þess að börn þeirra eiga ekki lengur öruggt at-
hvarf meðan foreldrarnir stunda vinnu sína utan heimilis.
En ábyrgðin á verkfalli er að sjálfsögðu ekki alfarið á
herðum kennara. Þeir eiga sér óbilgjarnan viðsemjanda
sem veit að verkfallsaðgerðir kennara eru illa liðnar með-
al almennings en koma alls ekki niður á ríkinu sjálfu,
nema síður sé. Viðsemjandinn afneitar samningsrétti
kennara með því að setja samninga við þá í beint sam-
band við samninga sem aðrir gera. Hann hefur ekki sýnt
mikinn vilja til þess að semja við kennara og afstýra
þannig verkfalli.
íslenska skólakerfið er um margt gagnrýnivert og störf
kennara eru ekki hafin yfir gagnrýni. Verkfall kennara er
alls ekki til þess fallið að auka á virðingu almennings fyrir
skólunum og því starfi sem þar fer fram. Því verður að
leggja alla áherslu á að verkfalli Ijúki sem fyrst og til þess
verða báðir aðilar að hafa kjark til að gefa eftir.
- Garðar Guðjónsson
• ••••••••••••
?8
*o
iS
-Q
S)
JS
<0
■o
Ritstjóri: Garðar Guðjónsson
Útgefandi og ábm.: Sigurður Sverrisson.
Prentun: Prentverk Akraness hf.
Dreifing: Karl Örn Karlsson, sími 12707.
Verð: Lausasala 220 kr., áskrift greidd með
greiðslukorti 170 kr., annars 200 kr.
Ritstjórn: Skólabraut 21,2. hæð. Opin alla virka daga
kl. 10.00-17.00. Símar 14222 og 12261. Fax: 14122.
Póstfang: Pósthólf 170, 300 Akranes.
Skagalaðið
Fulltrúar Framsóknarflokks-
ins gátu ekki staðið að því
að loka fjárhagsáætlun 1995
með lántökum sem nema hátt í
100 milljónum króna við þær
aðstæður sem atvinnulífið og
mörg heimili í bænum búa við.
Við vildum ná markmiði um
óbreytta skuldastöðu bæjar-
sjóðs og sjá miklu betur hlúð
að hinum mannlega þætti í
bænum okkar. Breytingartillög-
ur okkar um að ráða annan
félagsmálaráðgjafa í fullt starf
og að veita 5 milljónum króna
sem lið í að ljúka framkvæmd-
um við Dvalarheimilið Höfða
fengu ekki stuðning.
Tillaga Framsóknarflokksins um 5 milljónir sem lið í að Ijúka
framkvæmdum við Höfðafékk ekki stuðning.
Fjárhagsáætlun 1995
Stóraukin lántaka
Fjárhagsáætlunin sem hefur nú
verið samþykkt er á margan
hátt hefðbundin og í meginat-
riðum mjög svipuð þeirri áætl-
un sem fyrir lá frá fyrrverandi
bæjarstjórn fyrir árið 1995,
hvað varðar rekstur málaflokka
og eignfærða fjárfestingu. 1
gjaldfærðri fjárfestingu er hins
vegar verulega brugðið útaf í
einstökum atriðum er veldur
því að þörf á lántöku vex um
tugi milljóna króna og mark-
miðssetning um óbreytta
skuldastöðu í erfiðu árferði er
farin veg allrar veraldar.
Tekjur bæjarins eru áætlaðar
509,8 milljónir króna, 16 millj-
ónum króna meira en gert var
ráð fyrir í tjárhagsáætlun 1994
og munar þar mestu um þá
ákvörðun bæjarstjórnar að
hækka álagsprósentu útsvars
upp í 9,2%.
Við fulltrúar Framsóknar-
flokksins studdum ekki þessa
hækkun á útsvarinu, m.a. vegna
þess að skattahækkanir ríkis-
stjórnarinnar á fólkið hafa verið
miklar á undanförnum árum.
Lægri útgjöld
Heildarrekstrarútgjöld í áætlun-
inni eru 366,5 milljónir króna
en voru áætluð 394,5 milljónir
króna árið 1994. Vissulega er
ánægjulegt að sjá lækkun í
rekstrarútgjöldum en skýringin
liggur aðallega í þremur þátt-
um:
1) Framlag til Atvinnuleysis-
tryggingasjóðs, 12milljónir,
fellur niður. 2) Ráðstöfun fjár-
magns vegna láns UOB upp á
6,9 milljónir er ekki lengur til
staðar. 3) Lækkandi vaxtagjöld
af lánum er stafa af breyttri
framsetningu með tilkomu
verðbreytingafærslu í áætlun
og auknum möguleikum bæjar-
ins á að nýta sér skuldabréfaút-
boð sem munu leiða til lækk-
andi vaxtagjalda.
Eins og áður sagði er þessi
áætlun hefðbundin hvað varðar
hina ýmsu málaflokka í rekstr-
inum og má segja að margir
málaflokkarnir séu nánast með
sömu krónutölu og áætlanir
fyrrverandi bæjarstjórnar fyrir
1995. Má þar t.d. nefna yfir-
stjórn sveitarfélagsins, félags-
þjónustuna, fræðslumál með
tilliti til þess að vinnuskólinn
hefur verið færður undir liðinn
almenningsgarðar og útivist,
brunamál og almannavarnir,
götur, holræsi og umferðarmál.
Og þannig mætti áfram telja.
Sá blæbrigðamunur sem er á
þessum tveimur áætlunum í
rekstri málaflokkanna kemur
meðal annars fram í 2 milljóna
króna mun í málaflokknum
menningarmál, þar sem fram-
lagið til Minningarsjóðs sr.
Jóns M. Guðjónssonar kemur
undir málaflokkinn lista- og
menningarsjóðir.
1 málaflokknum æskulýðs-
og íþróttamál liggur munurinn
aðallega í framlagi til Bjarna-
laugar sem aukið er um 3 millj-
ónir vegna viðhaldsverkefna í
búningsklefum.
Landakaup
1 gjaldfærðri fjárfestingu hafa
verið teknar ákvarðanir sem
leitt hafa til verulegrar út-
gjaldaaukningar umfram það
sem áður hafði verið áætlað.
Þessi munur liggur aðallega í
skipulags- og byggingamálum,
götum og holræsum ásamt at-
vinnumálum, eða samtals rúm-
ar 40 milljónir króna.
Hvað varðar skipulags- og
byggingamál er aukningin um
20 milljónir króna. Ákvörðun
um kaup á Innsta-Vogs landinu
skýrir þetta að fullu. Það eru
allir sammála um að Akranes-
kaupstaður þurfi að eignast
þetta land með tilliti til framtíð-
arskipulags. Ég legg á það
áherslu að ég hefði viljað sjá
aðra kaupmennsku frá bæjarins
hendi en staðgreiðslu og þurfa
að taka andvirði kaupanna allt
að láni.
Hvað varðar aukningu á liðn-
um götur og holræsi liggur
skýringin aðallega í ákvörðun
um að setja varanlegt slitlag á
Dalbraut og botnlanga á
Smiðjuvöllum, gerð gangstétta
við Vallholt samtals að nettó
upphæð 14 milljónir króna
ásamt framlagi til að hetja end-
urnýjun holræsa við Krókalón-
ið, 5 milljónir króna.
Um 19 milljónir fara til að
standa undir skuldbindingum
atvinnuþróunarsjóðs og duga
ekki til.
Óviðunandi fjárþörf
Maður skyldi ætla að með
auknum tekjum bæjarsjóðs yrði
mögulegt að loka áætluninni
með því að taka ekki ný lán
umfram það sem greitt er af
eldri lánum. Því er ekki að
heilsa, gjaldfærða fjárfestingin
hækkar eins og áður sagði um
40 milljónir króna.
Fjárþörf bæjarsjóðs við þessa
áætlun ásamt áætlun atvinnu-
þróunarsjóðs er hátt í 100 millj-
ónir króna sem getur ekki verið
viðunandi með tilliti til þess
efnahagsumhverfis sem at-
vinnulíf og heimili bæjarins
búa við.
Unnt hefði verið að loka
þessari áætlun með óbreyttri
skuldastöðu með frestun á eftir-
farandi:
★ Kaupum Innsta-Vogslands-
ins: 20 milljónir.
★ Holræsis við Krókatún:
5 milljónir.
★ Gatnagerðar við Dalbraut:
7,8 milljónir.
★ Lántaka ofáætluð: 10,2
milljónir.
Samtals: 43 milljónir króna.
Ég veit ekki hvort bæjarbúar
hafa almennt áttað sig á því að
tekjur bæjarsjóðs eru jafnvel
minni en eins vel rekins frysti-
togara á ári. Það eru miklar
lagalegar skyldur sem hvíla á
bæjarsjóði er fela í sér mikil út-
gjöld. Þessar skyldur fara ekki
minnkandi og það má aldrei
koma fyrir að þeim sé ekki
hægt að sinna sökum þess að
farið sé óvarlega í fjármála-
stjórn bæjarins.
Guðmundur Páll er bœjar-
fulltrúi Framsóknarflokksins.

Mín skoðcin Guðmundur Páll Jónsson