Fréttir - Eyjafréttir - 14.09.2016, Blaðsíða 8
8 Eyjafréttir / Miðvikudagur 14. september 2016
Gott aðgengi er lykillinn að því
að fatlað fólk geti verið fullgildir
þátttakendur í samfélaginu.
Fötlun fólks getur verið marg-
vísleg, svo sem skert hreyfigeta
handa eða fótleggja eða
sjónskerðing. Ennfremur þurfa
flestir á sérstöku aðgengi að
halda einhvern tímann á ævinni
vegna tímabundinna aðstæðna
eins og beinbrots, þungunar eða
þegar fólk er með börn í kerru.
Margir eldri borgarar þurfa líka á
sérstöku aðgengi að halda
vegna skertrar hreyfigetu eða
sjónar.
Blaðamaður fékk Jackie Cardoso
og son hennar Bernharð Jökull
Hlöðversson í lið með sér til að
kanna stöðuna í Vestmannaeyjum.
Bernharður notast við hjólastól í
daglegu lífi, en hjólastólinn hans er
um 250 kg að þyngd. Við fórum
saman í göngu um bæinn svoauð-
veldara væri að gera sér grein fyrir
hindrunum sem verða á vegi hans
þegar hann þarf að sækja í þjónustu
sem fólk sem getur gengið óstutt
þarf ekki að hugsa um í sínu
daglega lífi.
Legg í næsta lausa bílastæði
Ef ég vil fara eitthvað, fá mér að
borða, njóta menningar og þjónustu
sem í boði er, versla í ákveðnum
verslunum þarf ég ekkert að pæla í
því hvort ég komist inn á staðinn
eða hvort klósettið sé nothæft fyrir
mig. Ég legg í næsta lausa bílastæði
eða labba þá leið sem er styst eða
hentar best.
Þetta er oft ekki jafn auðvelt fyrir
þann sem er í hjólastól. Gagnstétt-
irnar á leiðinni geta verið of mjóar
og gangstéttarhorn og brúnir ekki
búnar þannig að þær henti stólnum.
Kaffihúsaferð hjá Bernharð þarf
mögulega að vera þaulskipulög
hvað varðar leiðina á staðinn og
aðgengi að klósetti á meðan hann
situr á kaffihúsinu.
Verslanir með skert aðgengi
fyrir fatlaða
Í Vestmannaeyjum eru þessir hlutir
á margan hátt á réttri leið og við
allar nýbyggingar eða viðgerðir á
húsum á vegum sveitafélagsins er
aðgengi fatlaðra haft í huga og sinnt
af gaumgæfni.
Í byggingarreglugerð nr.112/2012
er m.a. lögð áhersla á algilda
hönnun sem gerir ráð fyrir að
mannvirki séu þannig úr garði gerð
að þau henti öllum. Sérstök áhersla
er á að tekið sé tillit til þeirra sem
eru hreyfihamlaðir eða búa við
annars konar fötlun. Ljóst er við
þessa óformlegu rannsókn, að þessi
atriði eru höft til hliðsjónar við
nýbyggingar í langflestum tilfellum.
Það eru gamlar byggingar sem eru
vandamálið.
Margar verslanir við Bárustíg,
Strandveg og víðar eru með skert
aðgengi fyrir fólk sem notast við
hjólastól. Oftar en ekki eru þetta ein
til tvær tröppur sem auðvelt væri að
gera aðgengilegar öllum. En það
ber að nefna að hjólastóll eins og
Bernharður notast við sem er 250
kíló, lyftir enginn upp eina eða tvær
tröppur.
Aðgengi til fyrirmyndar
Almennar verslanir bera sjálfar
ábyrgð á aðgengi að sínum
verslunum en veitinga- og kaffi-
húsum ber skylda til þess að hafa
þetta í huga hvað varðar aðgengi
fyrir alla.
Hótel Vestmannaeyjar og Einsi
Kalda eru dæmi um breytingar á
eldra húsnæði sem eru til fyrir-
myndar hvað varðar aðgang
fatlaðra. Í nýjum byggingum eins
og hjá Bónus, í Baldurshaga, hjá
Geisla, Kviku og Eldheimum er
aðstaða fyrir aðgengi fatlaðra í lagi,
enda þessar byggingar byggðar eða
endurgerðar á tímum þar sem þetta
er hreinlega í reglugerðum.
Einnig var áhugavert að sjá að
allar verslanir sem hér opna en hafa
höfuðstöðvar á höfuðborgasvæðinu
eru með gott aðgengi fyrir hjóla-
stóla og má taka Bónus, Krónuna,
Húsasmiðjuna og Subway sem
dæmi.
Meðal mikilvægustu mála-
flokka
Haft var samband við Elliða
Vignisson, bæjarstjóra í aðdraganda
þessara skrifa og fagnaði hann
umfjölluninni og bauð fram aðstoð
sína og tæknideildar sem til að
mynda fékk úttekt fyrir skömmu á
einhverjum þáttum þessarar
þjónustu. Hann hafði þetta um
málið að segja.
„Málefni fatlaðra eru meðal
mikilvægustu málaflokka hvers
sveitarfélags. Hér í Eyjum höfum
við seinustu ár sérstaklega beint
orkunni að aðgengismálum í
stofnunum okkar sem og á og við
götur sveitarfélagsins,“ sagði Elliði.
„Enn eru verk sem bíða þótt mörg
stór skref hafi verið stigin. Mikið af
húsnæði í eigu sveitarfélagsins var
fyrir skömmum tíma illa til þess
fallið að þjónusta þá sem áttu erfitt
með gang eða voru bundnir við
hjólastól. Meðal annars með þetta
að leiðarljósi höfum við fjárfest
fyrir tugi milljóna í lyftum og
breytingum á húsnæði. Settum
lyftu í Barnaskólann, Menningar-
og tómstundahúsið Kviku og
Safnahúsið sem m.a. hýsir Bóka-
safnið og sögusýninguna Sagn-
heima.
Allar nýbyggingar eru einnig með
fullt og gott aðgengi fyrir hjóla-
stóla, þar með talið lyftur, og vísast
þar til að mynda til Eldheima. Í
viðbót við þetta eru verklagsregl-
urnar hjá okkur að í hvert skipti
sem unnið er í gangstéttum þá eru
gangstéttarhorn og brúnir við
gangbrautir niðurteknar til að
auðvelda hjólastólaumferð.“
Greið leið um miðbæinn
Elliði sagði að nú sé svo komið að
nánast allur, ef ekki allur, mið-
bærinn sé þannig útbúinn að
hjólastólar eiga greiða leið um
helstu gangstéttir. „Víða í út-
hverfum er þetta líka í lagi. Til
viðbótar við þessar stóru fram-
kvæmdir þá höfum við á seinustu
árum stækkað hurðir og sett
skábrautir við stofnanir svo sem
Þórheimilið sem hýsir ma. skóla-
dagheimili, Rauðgerði sem hýsir
Félagsmiðstöð, tæknideild o.fl.
Ráðhúsið er ekki vel til þess fallið
að taka á móti hjólastólum og ræður
þar mestu að húsið er friðað og því
hefur ekki verið mögulegt að koma
fyrir stokki utan á það. Hinsvegar
er skábraut að kjallaranum sem
hýsir félags- og skólaskrifstofu og
stjórnsýslan nýtir skrifstofur þar
þegar fólk í hjólastólum á erindi við
hana. Það er þó ánægjulegt að
segja frá því að verið er að skoða
breytingar innanhúss í tengslum við
allsherjar viðhaldsaðgerðir á
Ráðhúsinu þar sem meðal annars er
horft til þess að koma lyftustokk
fyrir. Þá höfum við einnig lagt
áherslu á að stofnanir sem við
tengjumst óbeint svo sem Þekk-
ingarsetur Vestmannaeyja fari í
húsnæði þar sem fullt og gott
aðgengi er fyrir fatlaða og ánægju-
legt að núna er stutt í að sú
mikilvæga stofnun fari í nýtt
húsnæði í Fiskiðjunni sem að
sjálfsögðu verður með lyftu og gott
aðgengi fyrir fatlaða.
Gera má betur
Elliði segir að hjá Vestmannaeyjabæ
viti menn að betur má alltaf gera,
og má þar til að mynda nefna að
enn þarf verulegar úrbætur í
Tónlistarskólanum. „En við erum
um leið stolt af þeim stóru skrefum
sem stigin hafa verið. Fullur og
einlægur vilji er til að halda þessari
vinnu áfram og hætta ekki fyrr en
boðlegt aðgengi verður um allar
stofnanir sveitafélagsins.
Það sem út af borðinu stendur er
aðgengi fatlaðra að verslunum og
annarri þjónustu hér í Eyjum sem
eru í eigu og á ábyrgð einkaaðila.
Þar er sannarlega víða þörf á
úrbótum. Við höfum fullan skilning
á því að mikið af slíkum þjónustu-
fyrirtækjum eru í gömlu húsnæði
sem byggt var í takt við þann
tíðaranda sem þá var ríkjandi. Um
leið og við höfum verið að hvetja til
úrbóta höfum við boðið fram
samstarf þar sem slíku er viðkomið
og slíkt hefur þegar skilað nokkrum
árangri. Sem sagt við getum öll
gert betur og það er ekki nokkur
vafi að bæði Vestmannaeyjabær og
einkaaðilar hafa fullan vilja til að
halda áfram að gera gott betra. Það
á enda að vera keppikefli samhents
bæjarfélags eins og hér að allir
íbúar geti nýtt sér alla þjónustu á
greiðan og góðan máta,“ sagði
Elliði.
Margt vel gert
Það er því augljóst að margt er
verið að gera vel í þessum málum
þó margt megi bæta. Mörg fyrirtæki
hér í bæ geta bætt sína aðstöðu með
einföldum leiðum.
Fjölbreytileikinn er alltaf að verða
meiri og með síauknum ferða-
mannastraum má áætla að fleira
fólk sem notast við hjólastól eða
eru með skerta líkamsgetu heim-
sæki bæinn. Þó málið snúist fyrst
og fremst um gott aðgengi handa
öllum Vestmannaeyingum þá þarf
að horfa á málið í heild sinni öllum
til hagsbóta.
:: Aðgengi fatlaðra í Vestmannaeyjum :: Á ferð með Bernharði Jökli sem er í hjólastól ::
Kaffihúsaferð þarf mögu-
lega að vera þaulskipulögð
:: Eldri hús vandamálið :: Bærinn tekið á málinu :: Allar nýbyggingar með fullt aðgengi ::
Sara SjöFn GrETTiSdÓTTir
sarasjofn@eyjafrettir.is
Benni með Jackie, móður sinni.