Fréttir - Eyjafréttir - 23.11.2016, Síða 9

9Eyjafréttir / Miðvikudagur 23. nóvember 2016
Ekki sjálfsagt
Ég er lent, búin að ná úr mér
flugþreytunni og vakna núna á
hverjum morgni og hugsa til allra
ykkar sem ákváðuð að trúa á
breytingar og voruð tilbúin að
treysta okkur hjá Viðreisn til að
leiða þær. Það er ekki sjálfsagt.
Ekki gefið. Það á enginn neitt í
stjórnmálum, frekar en í lífinu
sjálfu. Það þarf að berjast fyrir
breytingum en sú trú og það traust
sem mér og okkur hefur verið sýnt
veitir mér þann kraft og þá orku
sem til þarf til að ganga til leiks
tilbúin til að berjast fyrir þeim
málefnum sem Viðreisn stendur
fyrir. Þessi kosningasigur sem við
unnum í Suðurkjördæmi, að ná inn
kjördæmakjörnum þingmanni í
fyrstu kosningunum okkar, er
ótrúlegur. Ég er þakklát fyrir alla
hjálpina, stuðninginn, óskirnar og
síðast en ekki síst fyrir alla
hvatninguna og ég hlakka til að
vinna með ykkur öllum inn í
kjörtímabilið.
Nú taka spennandi tímar við. Að
berjast fyrir málefnunum. Og það
mun ég gera af heilum hug. Ég hef
trú á því að við getum unnið að og
komið í gegn ótrúlega mikilvægum
umbótamálum á komandi kjör-
tímabili, sér í lagi í tengslum við
gjaldmiðla- og þar með vaxtamál.
Þá er einnig gríðarmikilvægt að ná
fram langþráðri sátt í tengslum við
gjaldtöku í sjávarútvegi sem og um
betrumbætur á landbúnaðarkerfinu
okkar. Þetta eru stóru samfélags-
málin og ég hlakka til að vinna að
þeim á kjörtímabilinu. Ég vil hvetja
ykkur til að láta í ykkur heyra og
hafa samband til að vekja athygli á
málum sem taka þyrfti til umræðu á
vettvangi stjórnmálanna.
Sveitarstjórnarkosningar eru eftir
tvö ár. Það eru mörg stór og
spennandi málefni sem vinna þarf
að á sveitarstjórnarstiginu þar sem
frjálslynd sjónarmið þurfa að eiga
rödd. Ég vil því hvetja öll ykkar
sem viljið láta að ykkur kveða í
sveitarstjórnarmálum í nafni
flokksins til að hafa samband við
okkur hjá Viðreisn.
Höfundur: Jóna Sólveig Elínar-
dóttir, þingmaður og varaformaður
Viðreisnar.
D-vítamín er eitt af mikilvægum
lífefnum líkamans, hormón sem
myndast í húðinni með hjálp frá
geislum sólarinnar. Líkaminn
geymir vítamínið í lifrinni en líka í
fituvef og vöðvum. Á Íslandi
njótum við lítillar sólar á veturna og
þá er mikilvægt að muna að bæta
vítamíninu við fæðuinntöku.
D-vítamín styrkir beinin, stýrir
kalkbúskapnum, minnkar líkur á
beinþynningu og dregur úr líkum á
slæmum afleiðingum tengdum
byltum. Skortur af D-vítamíni getur
valdið sjúkdómnum beinkröm hjá
börnum.
En D-vítamín er ekki bara nauðsyn-
legt fyrir beinin. Það spornar gegn
sjúkdómum, ýmsum vöðva- og
taugasjúkdómum og er m.a.
fyrirbyggjandi gegn þunglyndi,
vöðvaverkjum, slappleika og sleni.
D-vítamín virkar styrkjandi á hjarta,
æða- og ónæmiskerfi og minnkar
líkur á sjálfsofnæmissjúkdómum og
sýkingum, t.d. kvefi, flensum og
eyrnabólgum. Vísbendingar eru um
að lélegur D-vítamínbúskapur
tengist einhverjum tegundum
krabbameina.
Erfitt getur verið að ná ráðlögðum
dagskammti úr fæðunni einni
saman. Vítamínið finnst í feitum
fiski, náttúrulegri uppsprettu
D-vítamíns, sem einnig er ríkt af
styrkjandi omega fitusýrum. Sama
gildir um lýsi. D-vítamíni er bætt í
ýmsar fæðutegundir okkar t.d.
fjörmjólk, stoðmjólk, D-vítamín
bætta léttmjólk, smjörlíki og
einhverjar tegundir af jurtaolíum.
Ráðlagt er að bæta því inn umfram
fæðu, í formi fæðubótaefna, með
D-vítamínpillum eða með inntöku á
lýsi.
D-vítamín er fituleysanlegt vítamín
og safnast því upp í líkamanum.
Þess vegna eru gefin út viðmið um
efri mörk. Skammta umfram efri
mörk ætti aðeins að taka í samráði
við lækni. Foreldrum er sérstakleg
bent á að gefa ekki ungbörnum lýsi
og D-vítamíndropa samtímis vegna
hættu á D-vítamín eitrun.
Ráðlagðir dagskammtar (RDS) af
D-vítamíni fyrir börn eldri en 10
ára og fullorðna er 15 μg en 20 μg
fyrir eldra fólk, frá 71 árs aldri. Efri
mörk eru 100 μg.
Fyrir börn undir 10 ára er ráðlagður
dagskammtur 10 μg. Efri mörk fyrir
börn eru 50 μg en 25 μg fyrir börn
yngri en eins árs. Frá 1–2 vikna
aldri er ráðlagt að gefa ungbörnum
D-vítamíndropa (10 μg/dag).
Heimildir: landlaeknir.is, laeknabla-
did.is, heilsugaeslan.is, landspitali.
is.
F.h Heilbrigðisstofnunar Suður-
lands.
Sólrún Auðbertsdóttir
Hjúkrunarstjóri heilsugæslunnar í
Þorlákshöfn
Mikilvægi D-víta-
míns fyrir heilsu
,,Auðvitað mæti ég“, var yfirleitt
svar Friðriks þegar ég leitaði til
hans eftir fundarstjórn á aðalfundi
Skipstjóra- og stýrimannafélagsins
Verðandi. Alla mína formannstíð
hjá Verðandi, eða frá árinu 2002,
hefur Friðrik verið fundarstjóri á
aðalfundum okkar. Oft kom hann
færandi hendi á þessa fundi m.a.
afhenti hann Verðandi mörg gögn
sem tilheyra sögu Stýrimanna-
skólans í Vestmannaeyjum, fram að
þeim tíma sem hann var lagður
niður 1997.
Friðrik gekk í Verðandi þann 12.
desember 1957 og tók við for-
mennsku félagsins árið 1963, þá
aðeins 29 ára gamall og var
formaður í 2 ár. Það má segja að frá
þeim tíma hafi Friðrik starfað í
öllum ráðum og nefndum sem
tilheyra Verðandi. Hann var gerður
að heiðursfélaga Verðandi 1998 og
átti það svo sannarlega skilið.
Áhugi hans á björgunarbúnaði fyrir
sjómenn og vinna hans með öðrum
frábærum einstaklingum er
aðdáunarverð. Sem skólastjóri var
hann frábær og hjálpaði mörgum
núverandi aflaskipstjórum í gegnum
námið. Friðrik leit fram hjá því
hvort nemendurnir vissu hvað Egill
Skallagrímson drap marga menn
eða hvort Gunnar á Hlíðarenda sá
bleika eða bláa akra. Rauð, græn
og hvít siglingarljós áttu nem-
endurnir afturá móti að þekkja.
Hugsun skólastjórans var alfarið
tengd sjónum og þar eigum við
margir skipstjórnarmenn honum
mikið að þakka. Barátta hans fyrir
auknu öryggi sjómanna var og er
aðdáunarverð.
Skipstjóra-og stýrimannafélagið
Verðandi þakkar Friðriki fyrir
ómetanleg störf í þágu félagsins.
Bergur Kristinsson
formaður Verðandi
Friðrik Ásmundsson
Ég er þakklátur við leiðarlok fyrir
þau tækifæri og leiðsögn sem faðir
minn, Friðrik á Löndum, veitti mér.
Hann vildi láta mig taka ábyrgð
snemma og lét mig finna leiðir og
vinna mig út úr málunum af eigin
krafti og getu. Ég byrjaði með
honum til sjós sumarið 1972 og þá
fékk ég sömu meðhöndlun og aðrir
um borð og varð að standa mína
plikt. Þegar tekist var á á dekkinu
eða saklaus hrekkur lagður fyrir
nýliðann tók pabbi þátt í því og ég
varð að greiða úr mínum málum
sjálfur.
Þannig lærði ég að standa á eigin
fótum, taka ábyrgð og standa
maður með mönnum sama á hverju
gekk. Hann kenndi mér líka góða
siði, kurteisi í samskiptum við fólk
og að fyrirgefningin væri dyggð.
Lengst mun ég trúlega búa að því
að faðir minn lagði frá fyrstu tíð
áherslu á að ég bæri virðingu fyrir
eldra fólki. Ég man eftir því sem
barn þegar við heimsóttum Línu í
Laugardal, Halla Kela í Björk,
Sigga í Hraungerði, Jón í Sjólyst,
Berg í Hjálmholti, Gísla langafa
minn á Arnarhóli og Elínu
langömmu mína frá Löndum, alla
fjölskylduna.
Seinna bættust við frændur mínir
Óskar og Einar í Betel en pabbi var
mjög ræktarsamur við allt þetta
fólk og hugsaði vel um það. Það
var mikil reynsla fyrir mig að
kynnast þessu fólki og kunna skil á
sögu þess og lífsbaráttu sem hófst
fyrir aldamótin 1900. Jórunn
Sigurðardóttir, Jóka kom að
Löndum 1910 og var vinnukona
hjá Friðriki og Elínu langömmu
þeirra búskap. Þegar foreldrar
mínir flutti í Grænuhlíð tóku þau
Jóku inn á heimilið og var hún þar
til dauðadags.
Trygglyndið og skyldan að taka
við af sínu fólki og sjá aldraðri
konu fyrir heimili var sjálfsagður
hlutur. Jóka hafði flutt í Hjálmholt
þegar fjölskyldan fór frá Löndum
og flestar helgar sem pabbi var í
landi var Jóka heimsótt í fátæklegt
herbergið í kjallaranum í Hjálm-
holti en svo ríkt að hlýju og
góðvild.
Pabbi var líka einstaklega góður
og líflegur afi barna okkar bræðra.
Skutlþjónusta hans var mikið notuð
og jafnvel þegar börnin vildu ekki
trufla afa sinn fann hann þau og
vissi hvað klukkan sló og hann
vildi keyra þau hvert sem þau áttu
erindi. Magnús Karl yngsti sonur
okkar var mest hjá afa sínum og
ömmu og naut þess ríkulega.
Hann kenndi honum að þekkja
alla bátana í höfninni og þeir tóku
veðurspárnar saman. Magnús Karl
sagði stundum upp úr eins manns
hljóði við mig strax 4 ára gamall.
„Pabbi hverju spáir´ann.“ Pabbi las
sömu bækurnar fyrir hann tímunum
saman svo hann kunni þær orðið
utanbókar.
Pabbi kenndi stjörnufræði og af
henni heillaðist Magnús Karl.
Hann fór oft með honum upp á
Stórhöfða á stjörnubjörtum
kvöldum og pabbi kenndi honum
allt um stjörnurnar og gang
himintunglanna. Þá höfðu börnin
mjög gaman af því að skottast með
honum í fjárhúsunum þegar hann
fór daglega til gegninga. Þau
þekktu allar ærnar með nafni og
lömbin voru vinir þeirra. Þetta var
þeirra ævintýri með afa sínum sem
þau áttu í litlu fjárhúsi á Hauga-
svæðinu þar sem eldgosið hófst
1973.
Natni pabba og vinátta við öll
barnabörnin var einstök og þau öll
minnast hans með mikilli ást og
hlýju. Sjálfur man ég þegar ég fór
niður á bryggju sem peyi til að taka
á móti spottanum þegar Öðlingur
kom í land. Pabbi var skipstjórinn
og Öðlingur flottasti báturinn að
mér fannst og fyrstu róðrar mínir á
sjó með pabba voru á þessum
fallega báti. Hann sendi mig
stundum heim með ýsusporð í
soðið og það var ekki amalegt að
dragast með 2-3 ýsur í bandi austur
í Grænuhlíð og þá skipti ekki máli
þó sporðurinn væri horfinn af þegar
heim kom enda snáðinn stuttur í
annan endann og ýsan dróst með
malargötunni á leiðinni heim.
Pabbi var farsæll skipstjóri og
síðar kennari og skólastjóri við
Stýrimannaskólann í Eyjum í 27 ár.
Skólanum skilaði hann öll árin
réttu megin við núllið og strák-
unum öllum út í lífið með skip-
stjórnarréttindi. Hann tók þeim eins
og sonum sínum og hjálpaði öllum
til að ná prófum. Hans metnaður
fyrir árangri þeirra var alla tíð í
fyrirrúmi. Hann gaf þeim stundum
frí til að vinna í útskipun eða smala
með honum og rýa ærnar sem hann
átti. Að launum skírði hann
hrútana í höfuðið á peyjunum.
Róbert, Bergur, Grétar, Simmi og
Óli hétu þeir í höfuðið á fyrir-
ferðarmestu nemendunum og leiðin
að hjarta þeirra sem nú kveðja
góðan kennara og vin.
Pabbi var í senn ákveðinn en
mjúkur, og góðviljaður maður. Það
er gott að hafa alist upp hjá slíkum
manni eins og Friðriki á Löndum.
Blessuð sé minning föður míns.
Ásmundur Friðriksson
Friðrik Ásmundsson á Löndum
Minningarorð