Fréttir - Eyjafréttir - 21.12.2016, Blaðsíða 31
31Eyjafréttir / Miðvikudagur 21. desember 2016
Eins og venjulega vaknaði ég
fyrstur á aðfangadagsmorgun og sá
að það stóð eitthvað uppúr skónum
mínum í glugganum í svefnher-
berginu okkar, undir súð í risinu á
Stakkholti. Litla fjölskyldan svaf öll
í sama herberginu, við bræðurnir,
mamma og pabbi. Ég var 6 ára árið
1961og spenningurinn að ná
hámarki fyrir jólin. Það var kalt,
skítkalt vegna þess að það var alltaf
slökkt á miðstöðinni yfir nóttina.
Olían var of dýr til að kynda húsin
og allir klæddu sig vel í bólið á
hverri nóttu. Ég læddist undan
sænginni og tiplaði berfættur yfir
kalt trégólfið að glugganum og velti
fyrir mér hvernig í ósköpunum
jólasveinninn kæmist upp á þriðju
hæð með góðgæti í skóinn á hverri
nóttu fyrir jól. Í skónum mínum var
fallega glansandi rautt epli, en á
þessum árum fengust epli bara rétt
fyrir jól. Það var ekki hægt að
hugsa sér betri byrjun á aðfangadegi
en að fá eldrautt epli í skóinn jafn
fátíðir og ferskir ávextir voru á
þessum árum. Við fyrsta bitann
spýttist safinn úr eplinu og
dásamlegt bragðið fyllti munninn
og ég lygndi aftur augunum til þess
að njóta stundarinnar. Skíma frá
ljósastaur við Vestmannabrautina
lýsti upp gluggann og frostrósirnar
á einföldu glerinu mynduðu
listaverk sem ég las úr á meðan ég
stóð við gluggann og borðaði eplið.
Ég þrýsti vísifingri á rúðuna og
bræddi fingrafar á frostskelina sem
myndast hafði innan á glugganum
vegna rakans frá okkur sem sváfum
í þröngu herberginu, foreldrar mínir
í hjónarúminu en við bræðurnir í
koju. Dró síðan fingurinn rólega yfir
frostrósirnar og teiknaði mynd af
jólasveini á gluggann. Fékk mér
annan bita af ómótstæðilegu eplinu
og setti svo litla lófann á glerið sem
teiknaðist inn í listaverkið sem fyrir
var, frostrósir, lítill jólasveinn og
lófi. Spenningurinn kom í veg fyrir
að ég finndi fyrir kuldanum sem
nísti litla kroppinn. Það gekk
maður niður Vestmannabrautina og
ég heyrði marrið í nýföllnum
snjónum við hvert fótmál, beit aftur
í eplið og heyrði bara brakið í
stökkum ávextinum. Mikið var ég
heppinn að eiga jólasvein fyrir vin
sem gladdi mig svo mjög fyrir hver
jól.
Ég hafði reyndar fengið epli
nokkrum dögum áður á jólatré-
skemmtun i Betel hjá frændum
mínum Óskari og Einari, sem báðir
voru kenndir við Betelkirkjuna. Það
var hollur skóli fyrir mig sem barn
að læra fallega söngva, iðka
kærleika, ganga hringinn í kringum
jólatréð og hlusta á sögur af barninu
sem fæddist í jötu í fjárhúsi undir
Betlehemstjörnunni. Ég bý af þeim
kærleik enn þann dag í dag.
Á aðfangadagskvöld fórum við
feðgarnir alltaf í jólamessu í
Landakirkju þar sem kirkjuklukk-
urnar hringdu inn jólin. Það var
stundum langur tími fyrir lítinn
peyja að sitja prúðbúinn og bíða
eftir því að hátíðleg messan tæki
enda, en falleg kirkjan greip athygli
mína. Það var allt svo fallegt,
boginn yfir kirkjugólfið rétt framan
við gráturnar var fallega skreyttur
með hvítum silkiblúndum. Og
himinblátt kirkjuloftið var alsett
giltum stjörnum og þegar orgeltón-
arnir fylltu kirkjuna og kórinn hóf
upp raust sína kleip ég fast í
höndina á pabba. Ég var þakklátur
fyrir að fá að upplifa stundina sem
hafði djúp áhrif á annars fyrir-
ferðarmikinn peyja.
Þessi dásamlegi aðfangadagur
endaði á því að við tókum upp
pakkana sem lágu undir jólatrénu
og þolinmæðin var alveg komin á
suðumark. Ég gleymi aldrei
pakkanum frá Gilla frænda mínum í
Stakkholti sem hann hafði keypt í
Þýskalandi. Fjögurra hreyfla flugvél
á hjólum, knúinn áfram af rafmótor
sem keyrði vélina um öll gólf. Hún
var hvít með bláum línum og fyrir
ofan gluggana stóð nafn flugfélags-
ins, LUFTHANSA. Það átti
örugglega enginn peyi í Eyjum
slíkan dýrgrip sem ég átti í
fjöldamörg ár. Ég var flugmaðurinn
og veggurinn í Stakkholti var
flugvöllurinn. Ég flaug vélinni á
draumaleiðum, hélt undir vængina
og flaug frá Stakkholti um allan
miðbæinn og oft til afa á Arnarhól
sem ég bauð með í flugtúr til að
gleðja hann. Á erfiðum flugleiðum
lentum við í ýmiss konar hrakn-
ingum og stímabraki en alltaf
komumst við á leiðarenda.
Þannig er það í lífinu að ef við
fljúgum ekki of hátt, gleymum ekki
hvaðan við komum, hver við erum
og ræktum með okkur þakklæti og
kærleika og það góða sem okkur
hefur verið kennt þá fer allt vel. Ég
er jólabarn og þakka Guði fyrir að
hafa fengið að njóta þeirrar fegurðar
sem jólin hafa gefið mér.
Gleðileg jól.
Mörgum sögum fer af viðræðum
um stjórnarmyndun og vinnu við
fjárlagagerð.
Reyndar er ólíku saman að jafna
vegna þess að niðurstöður kosninga
skópu engar skýrar línur utan um
augljósa stjórn en við breytingar á
fjárlögum verða til alls konar
samstöðuhópar. Vinstrihreyfingin-
grænt framboð hefur haldið fast við
þau fyrirheit að afla fjár til allra
brýnustu umbóta í heibrigðisþjón-
ustu, menntakerfi og velferðarkerfi,
og úrbóta í samgöngum hvers
konar. Sett það í fyrsta sæti, fram
fyrir t.d. breytingar í atvinnumálum
eða hvað varðar stjórnarskrá, en
hvort tveggja eru þó mikilvæg mál
sem ríkisstjórn myndast um. Á
ríkisfjármálum hefur strandað þegar
hér er komið, um miðjan desember.
Þetta er mér efst í huga þegar
hallar að jólum og áramótum, nú
þegar vinna við ný fjárlög ríkisins
er mikil og ótal erindi berast og
áköll heyrast um aukið fé til brýnna
verkefna. Eftir nokkra daga taka
hugrenningar um jól og nýtt ár að
lauma sér í þingstörfin og andrúms-
loftið á vinnustaðnum tekur að
léttast.
Hin tvöfalda hátíð í desember,
gömlu, hefðbundnu jólin og
vonglöð áramótin, mótar mannlífið
mestan hluta desember. Það er bæði
gott og hollt en um leið má minna á
hófstillingu og mannúð sem væri
óskandi að einkenndi þennan tíma.
Langt frá okkur, víða í heimi,
einkenna skelfileg manndráp og
mannréttindabrot heilu samfélögin.
Við getum bæði fordæmt gerend-
urna og lýst samúð gagnvart
þolendum en verðum að ganga
lengra. Sem ríki verðum við að
leggja hjálpar- og friðaröflunum lið.
Sem mannverur verðum við að
aðstoða einstaklinga og fjölskyldur
er hrópa á hjálp. Það gerum við
með hjálparstarfi þar sem fólkið er
statt og með því að taka við
flóttamönnum með reisn og
kærleika.
Ég óska íbúum Suðurkjördæmis
gleðilegrar jólahátíðar og
farsældar á nýju ári.
Eftirminnilegasta
jólagjöfin
ásmundur friðriksson
alþingismaður
ari trausti
guðmundsson
alþingismaður
Frá þingmanni VG - til
ykkar í Suðurkjördæmi
við komum heim í ágúst, urðum við
miklu minna vör við nágranna
okkar en verið hafði áður. Þótt
blístrað væri í bak og fyrir birtust
engir svarthvítir og rauðnefjaðir
fuglar. Reyndar grunaði okkur að
ástæðan væri ekki brotthvarf okkar
um þjóðhátíð heldur þyrfti að leita
annað. Sumarið var einstaklega
þurrviðrasamt og í þurrviðri leita
ánamaðkar og önnur fæða dýpra í
jarðveginn en ella. Og maðurinn
lifir ekki á brauði einu saman og hið
sama gildir um fugla. Þessir ágætu
nágrannar okkar gerðu því það sem
stundum hafði komið fyrir á liðnum
sumrum, þau leituðu niður að sjó
eftir æti. Komu reyndar og kvöddu
okkur í lok ágúst með smátón-
leikum á blettinum, kannski til að
sýna okkur hversu vel unginn þeirra
hafði dafnað um sumarið. Síðan
kvöddu þau og fóru, mun fyrr en
venjulega. En við erum strax farin
að hlakka til að sjá þau á ný á næsta
vori.
Kolsvartur og sólginn í mýs
Reyndar hafa fleiri fuglar gert sig
heimakomna eftir að tjaldarnir
kvöddu. Dúfurnar halda áfram
tryggð við okkur (sennilega
matarást) og kíkja við a.m.k. einu
sinni á dag. Og þegar leið á haustið
tók einn að venja komur sínar að
Gvendarhúsi og hafði verið fremur
sjaldséður fram til þessa. Kolsvartur
og fallegur fugl. Þetta byrjaði með
því að um haustið bar talsvert á
músagangi í byggðinni fyrir ofan
hraun. Greinilega hafði gott sumar
þýtt verulega fjölgun í músastofn-
inum. Og þó að þessar mýs eigi að
heita hagamýs, þá hafa þær tekið
upp á þeim leiðinlega óvana að leita
inn í hús eins og frænkur þeirra,
húsamýsnar. Reyndar sagði
Ásmundur, galdramaður og
fyrrverandi meindýraeyðir mér fyrir
nokkrum árum að þetta væru
húsamýs sem lifðu úti í náttúrunni
en þætti gott að leita skjóls þegar
kulaði í veðri. Hvað um það, þessar
mýs sóttu talsvert á að komast inn í
bílskúrinn í Gvendarhúsi og tókst
það allnokkrum sinnum. Um tíma
var ekki óalgengt að ein til tvær
mýslur væru í gildrum að morgni.
Skrifari fór og losaði úr gildrunum
úti í hól og hafði hugsað sér að
moka yfir þær síðar. En þess þurfti
ekki. Mýsnar hurfu bara ein af
annarri. Sá kolsvarti fugl, hrafninn,
virtist hafa fengið fregnir af þessum
músadauða og einn morguninn sá
skrifari til hans þegar hann kom og
tyllti sér niður í músagrafreitinn.
Tók aðra músina og flaug með hana
burt. Kom svo klukkutíma síðar og
sótti hina. Greinilega mjög sáttur
við þessa nýju matarholu.
En svo hættu mýs að sækja í
kjallarann í Gvendarhúsi. Kannski
vegna þess að skrifari bjó svo um
hnútana við bílskúrsdyrnar að þar
var nær ókleift fyrir mýs að komast
inn. Heimilisfólk gladdist yfir því
að þeim heimsóknum skyldi fækka.
En ekki hrafninn. Hann flaug
stundum framhjá og lét óánægju
sína ótvírætt í ljós með gargi og
krunki.
Steik frá Einsa kalda
Svo kom enn einn fugl í heimsókn,
ákaflega óvænta. Heimilisfólk í
Gvendarhúsi hrökk upp einn
morguninn við bylmingshögg á
eldhúsgluggann. Hélt fyrst að
einhver hefði bankað upp á
svalamegin en svo reyndist ekki
vera. Úti á svölum lá hins vegar
steindauður fugl, grábrúnn að lit
með fjaðraskúf aftan á höfði, ekki
ósvipaðan passíuhári. Hafði ekki
gætt að sér, flogið á fullri ferð á
gluggann og hálsbrotnað. Ámóta
hafði stundum gerst á vorin þegar
þrestirnir voru að koma í löngum
bunum frá suðlægari slóðum og áðu
í Vestmannaeyjum. Þeir áttu það til
að fljúga á gluggana í Gvendarhúsi
en röknuðu þó oftast nær úr rotinu
innan tíðar og gátu haldið för sinni
áfram upp á fastalandið. En ekki
þessi fugl (Kristján Egilsson,
fyrrum safnvörður á Náttúrugripa-
safni, taldi að þetta hefði verið
vepja). Skrifari ætlaði með fuglinn
niður á safn en þar var þá allt lokað
þannig að vepjan endaði úti í
músagrafreitnum. Og veran þar
varð ekki löng. Hrafninn var
snöggur að þefa hana uppi og fúls-
aði ekki við henni, virtist ánægður
yfir þessari fjölbreytni í mataræði.
Og enn jókst fjölbreytnin í
mataræði hans. Skrifari og hans
spúsa fóru á árshátíð í Akóges í
byrjun desember. Þar var góðan mat
að hafa eins og vanalega. Meðal
þess sem Einsi kaldi og hans
aðstoðarfólk reiddi fram var
dýrindis nautasteik og svo vel
útilátin að hvorki skrifari né aðrir
borðnautar hans gátu torgað öllu
því sem á diskinum var. Þegar
skrifari sá að allt útlit væri fyrir að
vænn skammtur af þeirri forláta
steik myndi enda í ruslinu, flaug
honum í hug að sennilega myndi sá
kolsvarti vinur hans ekkert hafa á
móti slíkum trakteringum. Náði sér
í plastpoka og sankaði í hann
afganginum af steikinni.
Og sú varð raunin. Út í músagraf-
reit hefur verið farið með svo sem
tvo bita á dag og þeir hafa verið
sóttir reglulega. Hrafninn kann
greinilega að meta þennan mat og
væri raunar furðulegt ef raunin væri
önnur; skrifari þekkir nefnilega
engan sem hefur verið óánægður
með matinn hjá Einsa kalda. Nú
bíður skrifari bara eftir því að sjá
hvort afgangurinn af jólasteikinni í
Gvendarhúsi fær sömu viðtökur og
steikin frá Einsa kalda.
Veðurfarið að undanförnu hefur
valdið því að aðrir fuglar, sem
einnig hafa verið nokkuð árvissir
gestir, hafa ekki látið sjá sig. En um
leið og snjókorn taka að falla, á
skrifari ekki von á öðru en bæði
snjótittlingar, starrar og þrestir láti
sjá sig eins og þeirra hefur verið
vandi. En þeim gestum þýðir ekki
að bjóða upp á mýs eða steikur frá
Einsa kalda. Það eru nefnilega
vegan fuglar.
Síðastliðin sex ár hef ég átt sæti í
fræðsluráði, nú hefur orðið breyting
þar á og mun ég nú flytja mig yfir í
fjölskyldu- og tómstundarráð. Á
þessum tíma hefur mér þótt
samstarf milli skólastiga verið að
eflast og tel ég að við þurfum að
halda áfram á þeirri braut. Í svona
góðu samfélagi eins og við búum í
eru mikil tækifæri fólgin í nálægð-
inni með samstarfi milli allra aðila.
Einnig hefur mér þótt íbúar og
foreldrar sýna náminu aukna
virðingu og metnaður fyrir námi er
að aukast.
Íþróttaakademían góð viðbót
Eftir að íþróttaakademía Grunn-
skóla Vestmannaeyja (GRV) og
ÍBV hóf göngu sína þá hefur mér
þótt samstarfið milli skólans og
íþróttafélaganna þróast til betri
vegar. Það hjálpar einnig til að ÍBV
og FÍV eru í sambærilegu samstarfi.
Fab Lab smiðjan fór upp í fram-
haldsskóla og eru bæði GRV og
FÍV að notfæra sér smiðjuna.
Sömuleiðis er samstarf milli GRV
og FÍV að aukast. Einn liður í
samþættingu milli skólastiga var að
færa 5 ára deildina undir stjórn
GRV núna í vetur. Það er skref sem
ég tel vera hárrétt.
Jákvæð teikn á lofti
Leikskólarnir og GRV starfa nú
samkvæmt markmiðum um
sameiginlega framtíðarsýn í
menntamálum sem felur í sér að
leggja beri áherslu á að efla læsi
og stærðfræði í skólastarfi. Góðar
niðurstöður í samræmdum prófum í
stærðfræði í 4. og 7. bekk sýna að
GRV er töluvert fyrir ofan lands-
meðaltal. Hægt er að greina
framfarir frá því 7. bekkur tók
samræmd próf í 4. bekk bæði í
íslensku og stærðfræði. Þessar
jákvæðu niðurstöður gefa ákveðna
vísbendingu um að við séum á réttri
leið.
Sókn í fræðslumálum
Það hefur líka verið gaman að sjá
hvernig fyrirtækin og félagasamtök
hér í bæ hafa tekið virkan þátt í því
að styðja við bakið á skólastarfinu á
öllum stigum. Með nýju námi í
Haftengdri nýsköpun á háskólastigi
var stigið stórt skref í rétta átt og
eru mörg öflug fyrirtæki hér í bæ að
vinna náið með Háskólanum í
Reykjavík og Háskólanum á
Akureyri í því sambandi. Ég tel því
að við séum á réttri leið og að
tækifærin séu til staðar til að gera
enn betur og sækja fram í fræðslu-
málum.
Litið um öxl:
Samstarf milli skólastiga
að eflast
trausti hjaltason
bæjarful ltrúi