Skessuhorn - 18.01.2001, Blaðsíða 14

14
FIMMTUDAGUR 18. JANUAR 2001
iȣS9unuK.
Bíósýningar:
Bíó í Borgamesi í
Það var glatt á hjalla þegar ný
bíósýningarvél var tekin í notkun sl
miðvikudag í félagsmiðstöðinni í Óðali í
Borgamesi að viðstöddu ijölmenni. Um
þessar mundir eru 70 ár frá því fyrst voru
sýndar kvikmyndir í Borgamesi og var
það á handsnúna farandvél og fóru
sýningar fram í Brákarey sem þá var
verkstæði Finnboga Guðlaugssonar.
Breski herinn kom svo hingað 1940 og
sýndi kvikmyndir í bragga sem þeir
notuðu sem samkomuhús og stóð við
Brákarbraut þar sem gamla
kaupfélagsplanið er nú. Um 1942
færðust svo sýningar í Samkomuhúsið
(Félagsmiðstöðina Oðal) þar sem sýnt
er enn í dag. Margir sýningarmenn
hafa komið að sýningum á þessum 70
árum. Þar ber helst að nefna: Amberg
Stefansson, Sigurjón Jóhannsson, Ólaf
Guðmundsson, Jóhann Valberg
Sigurjónsson, Jón B. Bjömsson sem
sýndi í um 35 ár, Öm Símonarson,
Bjöm Jónsson, Sverri Vilbergsson sem
sýndi í rúm 20 ár, Arinbjöm Hauksson,
Ragnar Má Steinsen, Friðrik Isleifsson,
Kjartan Asþórsson og núverandi
sýningarmenn þá Einar Braga
Hauksson og Axel Astþórsson.
Það er fágnaðarefni að það verði bíó
enn um ókomin ár í Borgarbyggð en
fyrir lá að gamla sýningarvélin var að
sjötíu ár
verða ónotharf með öllu enda áramga
gömul. Við viljum þakka
Menningarsjóði Sparisjóðs Mýrarsýslu,
Menningarsjóði Borgarbyggðar,
Bæjarstjóm Borgarbyggðar og
Nemendafélagi Grunnskóla Borgamess
fyrir fjárhagslegím smðning til þessa
verks því annars hefði bíómenning að
öllum líkindum lagst niður í
Borgarbyggð og færst alfarið til
höfúðborgarsvæðisins.
bubiðijósafatsson æshdýðjidltnu
Sigiujón sem sá wn uppsettiingu
sýrngarvélarhmar og Einar Bragi Hauksson
sýnmgasijóii við nýju vélhm
1 - rti 1 ■ i l s' V i B 7 v Mlj

Á þrettándanum, laugardaginn 6.
janúar 1921 hittust fjöldi kvenna á
Hellissandi í þeim tilgangi að stofna
Kvennfélag Hellissands. Tilgangur
þessa nýja félags var skírður í 2.
grein laga félagsins. Þar segir.
“Félagið eflir alþýðumenntun og
sjálfstæði kvenna, sömuleiðis
hjálpsemi við nauðstadda ef þörf
gjörist og ástæður leyfa”. Á nýrri
öld hittust svo félagskonur í þessu
góða félagi til að fagna 80 ára
affnæli sem ber upp á laugardag á
þrettánda.
Margt breyst í tímans rás.
Þó margt hafi breyst á starfstíma
félagsins er en rík sú hugsjón að
koma að liði og glæða lífi lítrið
samfélag sem byggir hamingju sína
á góðvild og náungakærleik. Saga
kvennfélaganna ber alstaðar vitni
um þá fómfysi sem þarf til að bæta
megi umhverfi lítilla byggða. Á
upphafsárum Kvennfélags
Hellissands var samhjálpinn byggð
á fómum þeirra sem meira gátu til
Þorhjörg Alexandersdóttir formaður afhendir Guðríði Þorrkelsdóttur heiðursfélagaskjal.
Mynd. IH
Ingveldur Signmndsdóttir hvatamaður að stofimn félagsins ogfyrsti fonnaður þess.
Mynd úr sögu félagsins.
Handverk og kirkja
Enn eitt merkisverkefnið var að
ráða garðyrkjukonu til starfa 1933
og komið var upp vermireitum við
mörg hús auk þess sem félagið tók á
leigu land þar sem ræktaðir voru
garðávextir til sölu. Svona rekur
saga þessa góða félags hvert
framfaramálið af öðru. Spunavél
var keypt 1934 og lærðu konur að
vinna á hana og höfðu að henni
aðgang í áraraðir. Á tuttugu ára
afmæli félagsins var bætt inn í
Til gleði og hjálpar
þeirra sem minna máttu sín. Með
félagastofhun var byggð upp traust
keðja þar sem smá framlög urðu að
sjóðum sem dugðu til að rétta við ef
úr skorðum fór og til einskis annars
var að leita. Þó líknarstarf og
samfélagshjálp væri mikill kvati að
stofnun félagsins var ekki síður
framfarahugur sem var drifkraftur
félagsins. Og fátt var það sem
þessar konur létu sér fýrir brjósti
brenna ef átaks var þörf til hagsbóta
fyrir byggðarlagið.
Framfarahugur
Það má segja að framfarahugur
hafi einkennt sögu þessa félags.
Kaup og rekstur félagsheimilis,
útgáfa á blaði, kvöldskóli fýrir
stúlkur, söngnám fyrir konur var
upphaf þess að konur fóru að syngja
í kirkjukór. Síðan var ráðist í
uppsetningar leikrita, jólaböll voru
haldin fyrir börn og svo mætti lengi
telja. 1924 var haldin fyrsta
MyndlH
Tímamót og tryggð
Á þessum tímamótum minntust
félagarnir, þeirra kvenna sem rutt
höfðu brautina með virðingu og
þökk. Þar var Guðríður
Þorkelsdóttir gerð að
heiðursfélaga, en hún hefúr starfað
í félaginu í meira en 50 ár. Fyrsti
formaður félagsins og helsti
hvatamaður að stofnun þess var
Ingveldur Sigmundsdóttir en
núverandi formaður er Þorbjörg
Alexandersdóttir og er hún 11.
formaður félagsins frá upphafi. Það
var sannarleg gaman að trilla sér
niður í samkvæmi á 80 ára afrnæli
þessa góða félags og verða vimi að
hve ríkan þátt það á enn í menningu
og velferð Hellissands. Það verður
alltaf þörf fyrir svo góðan félagsskap
og hún hverfúr aldrei þó vissulega
breytist verkefnin í tímans rás.
IH
Hluti gesta á 80 ára afmœlisfagnaði Kvennfélags Hellisands.
iðnsýninginn á vegum félagsins og
varð hún árviss atburður í
menningarlífi í byggðarlagsins.
Fátækt var mikil á þessum tíma en
góðgirni og samvinna gerðu hana
að smámunum því allt var reynt til
að gleðja þó lítil efni væru og
menning blómstraði. Varla var svo
ráðist í nokkurt verk á Sandi að ekki
kæmi Kvennfélag Hellissands þar
nærri.
Forganga í
heilbrigðismálum
Það vitnar svolítið um stöðu
heilbryggðismála að árið 1926 sótti
félagið um styrk úr ríkissjóði til þess
að stofna sjúkrasjóð og jafnframt
leyfi til sölu minningarspjalda. I
framhaldi af því voru keypt
nauðsynleg hjúkrunaráhöld og
haldið var námskeið á vegum Rauða
krossins til leiðbeiningar um
fyrstu hjálp í heimahúsum. Ur
sjóðnum var síðan veitt til fátækra
sængurkvenna og jafnvel greitt fyrir
þeim sem þurftu á sjúkrahúsvist að
halda. Þá hafði félagið forgöngu um
að héraðslæknir var fengin til að
taka á móti sjúklingum tvisvar í
mánuði, félagið lagði fram alla
aðstöðu fyrir læknin, bæði tæki og
húsnæði.
stefnuskrá þess stuðningi við
kirkjuna. Minningarsjóðir voru
stofnaðir með þeim tilgangi að
veita stuðning við sjúkragæslu og
ekkert stóð fyrir framfarahug
félagskvenna.
Leikskóli og menning
Árið 1966 höfðu
kvennfélagskonur forgöngu um kaup
á skúr til nota fýrir gæsluvöll fýrir
böm og þannig spann Kvennfélag
Hellissands vef þeirrar byggðar,
samheldni og lífsgæða sem þróuðu
Hellissand til þess sem er. Þó ekki
hafi þær einar lagt þessu samfélagi lið
er þáttur þeirra merkilegur i sögu
samfélagsins sem nú blómstrar á
Hellissandi. Hverskonar
skemmtanir, kvöldvökur, fundir
árhátíðir skemmtikvöld veittu
konunum gleði og umbun þeirra
verka sem samfélagið naut.