Faxi - 01.10.2016, Blaðsíða 16

í raun og veru hafa haft það betra en þeir
hefðu annars haft, vegna þess að þetta verk-
efni var til staðar."
Kjartan Þór telur að þessi niðurstaða,
rúmir 10 milljarðar í hreinan hagnað sé
mun betri niðurstaða en margir héldu. Það
sé hins vegar ekki allt, því mörg fjárfest-
ingaverkefni á svæðinu hafi skilað miklu
virði inn í samfélagið sem ekki hefði orðið
ef þetta verkefni hefði ekki komið til. „Ég
hef nefnt gagnaver Verne. Við höfum verið
að skjóta á að fjárfestingin sem þar er,
bæði það sem þeir eru að gera og svo þessi
búnaður sem er verið að setja upp, að það
séu á milli 50 og 70 milljarðar. Stór partur
af því er þjónusta sem þau eru að kaupa hér
á svæðinu. Sömu sögu má segja af Alga-
líf, fjárfesting þeirra er uppá 5 milljarða
fram að þessu. Öll uppbyggingin í Keili og
fleiri verkefni hafa jafnframt skapað störf
og þannig tekjur inn í samfélagið. Ef þær
raddir sem heyrðust í upphafi og reyndar á
siðari stigum verkefnisins líka, um að það
eina rétta hefði verið að jafna svæðið við
jörðu hefðu orðið ofaná þá hefði samfélagið
farið á mis við þetta innflæði. Á tímabili
má segja að þetta hafi verið eina alvöru
verkefnið sem var í gangi. Á meðan við
gengum í gegnum verstu kreppuna má segja
að upp að vissu marki hafi verkefnið haldið
ákveðnum hlutum nærsamfélagsins á floti.“
10 milljarðar á 10 árum. Hvað með framhaldið
á þessum tímamótum, hvernig sérðu það?
„Við störfum samkvæmt þjónustusamn-
ingi við ríkið. Þegar varnarliðið var hérna
þá var það auðvitað með þessar byggingar
sem hér eru en það var líka með gríðarlega
mikið land sem liggur kringum flugvöllinn.
Þegar Kaninn fer þá er svæðinu skipt upp
í þrjár einingar, A, B og C svæði. A svæðið
er flugvöllurinn, B svæðið er öryggissvæðið
sem er innan flugvallargirðingarinnar og
C svæðið er allt fyrrum varnarsvæðið sem
nú er utan flugverndarsvæðisins. Alls er
svæði C um 50 ferkílómetrar sem er gríðar
mikið land og umlykur flugvöllinn. Til að
átta sig á umfanginu er ágætt að hugsa til
þess að byggðin hér á Ásbrú er á um einum
ferkílómetra, þannig að þetta er mjög stórt.
Allt þetta land er falið Þróunarfélaginu
til umsýslu þannig að við erum bæði að
höndla með þær byggingar sem hér eru og
þetta land fyrir hönd ríkisins og komum
fram sem formlegur eigandi þess á þessum
eignum. Það er búið að byggja upp mikla
þekkingu á markaðssetningu svæðisins og
búið að fjárfesta, eins og ég nefndi áðan,
fyrir gríðarlega háar tölur á undanförnum
árum. En á endanum þá er þetta auðvitað
pólitísk ákvörðun um hvað verður gert. í
hvaða formi ríkið vilji hafa þessi þróunar-
mál og með hvaða hætti það vilji sjá hvernig
þessum verðmætum á svæðinu verði um-
breytt á næstu árum. Auðvitað eru margar
ólíkar leiðir en það sem við erum að horfa
til eru þessi sambærilegu módel sem ég hef
verið að vísa til, eins og við Schiphol flug-
völl. Þar er sterkt félag sem sér um að um-
breyta landi í verðmæti. Þegar svona mikið
framboð er á landi, þá er til skamms tíma
landvirðið mjög lágt. En það sem við höfum
verið að líta til er að með vel skipulögðum
aðgerðum er hægt að auka landvirðið
gríðarlega og ná bæði ábatasamari starfsemi
inn á svæðið sem og meiri verðmætum út
úr landinu. Og það er það sem við teljum
okkur vera sérfræðinga í að gera,. Það eru
tillögur hjá ríkinu varðandi áframhaldið,
með hvaða hætti yrði höndlað með þessar
eignir á næstu árum.“
Horft til Reykjanessins alls sem heild
Kjartan Þór segir alla stefnumótunar-
vinnuna hafa gengið út á að vinna með
möguleika Reykjanesskagans í heild. Þannig
hafi félagið nálgast stóru gagnaversfyrir-
tækin, sem hafa vilja byggja upp gangaver á
íslandi, með þeim hætti að bjóða þeim land
sem er jafnvel ekki innan þeirra umsýslu.
„Það land sem við höfum til umsýslu er
innan þriggja sveitarfélaga, Garðs, Sand-
gerðis og Reykjanesbæjar. En við höfum líka
verið í samstarfi við Grindavík og Voga um
að bjóða möguleika þar því við höfum hags-
muni af því að landa þessum samningum
inn á svæðið í heild og bjóðum því eins
víðtæka kosti og hægt er. Það sama á við um
alla okkar stefnumótun, að hún hefur aldrei
gengið út á að einblína bara á þetta svæði,
hún hefur gengið út á að horfa á tækifæri
Reykjanessins alls og með hvaða hætti, eins
og ég nefndi með þjónustu og ýmis afleidd
tækifæri sem væri hægt að þróa og byggja
annarsstaðar en hjá okkur. Þannig að við
höfum aldrei verið að horfa á að allur ábati
af því sem við erum að gera myndi enda hér
heldur miklu frekar að hann myndi skila sér
með dreifðum hætti um svæðið. Öll okkar
stefnumörkun gengur út á að efla svæðið
sem heild. Þannig að það er gríðarlegt
virði fyrir alla að halda áfram að þróa þetta
svæði. En það er mjög auðvelt að klúðra
þessum tækifærum og það þarf að vinna
þetta á mjög markvissan hátt. Lykilatriði
er að fá alla aðila saman í að þróa þessi
tækifæri. Hættan sem við höfum dæmi um
erlendis frá er sú að ef ekki er samstaða um
þessa þróun skemma mismunandi hags-
munaðilar tækifærin fyrir hver öðrum.“
Við Ijúkum samtalinu aðeins á spjalli um
möguleikann áfrekari umsvifum Banda-
ríkjahers á öryggissvœðinu í tengslum við
aukna loftrýmisgœslu, eins og raddir hafa
verið upp um að undanförnum ogþá í hvaða
formi Kjartan sjáiþá uppbyggingu?
„Mér þætti það alls ekki ólíklegt að það
geti orðið uppbygging hér á vegum Banda-
ríkjahers og það er ljóst að þeir eru að taka
ákveðin skref í þá átt. Þeir eru komnir með
fjárveitingar í endurbætur á mannvirkjum
sem þeir ætla að nýta.“ Kjartan Þór segir
nokkrar byggingar á öryggissvæðinu innan
flugvallarins vera skráðar á Mannvirkjaskrá
Nató, sem þýði að Nató hafi lagt til peninga
til að reka þær og viðhalda og hafi því
yfirráð yfir þeim, en íslenska ríkið hafi þær
skyldur að halda þeim við. Byggingarnar
hafi verið nýttar í loftrýmiseftirliti Banda-
ríkjahers og hluti þeirra er íbúðarhúsnæði
sem erlendir hermenn nota þegar þeir hafa
verið hér við eftirlit.
„Ég held hins vegar að öll umræða um að
þeir séu að koma til baka í þeirri mynd sem
var, sé ekki endilega í takt við nútímann.
Það má ekki gleyma því að ástæðan fyrir því
að þeir ráku svona stóra stöð hér var að þeir
þurftu að sjá sér fyrir allri þjónustu sem
þeir þurftu á að halda. Þeir ráku sínar mat-
vöruverslanir, voru með skóla, strætó, allar
þjónustu varðandi síma og varðandi hitt og
þetta sem þeir þurftu. Þorpið sem hérna var
má líkja við íslenskt sjávarþorp með fjóra
skuttogara og alla þjónustu sem tengist því
að gera þá út. Hér voru fjórar herþotur og
öll sú þjónusta sem tengdist því að gera þær
út. I' dag þegar þeir eru að opna stöðvar
með jafnvel svona fjórum herþotum, sem
er bara svipað og þeir eru að koma með hér
í loftrýmisgæsluna og þeim fylgja allt 120
manns, þá eru þeir jafnvel að kaupa megnið
af þjónustunni af heimamönnum. Þeir eru
ekki að reka sínar eigin matvöruverslun og
gera hitt og þetta og jafnvel hluti af því fólki
sem er að þjónusta þá býr niður í bæ og
verslar í Bónus,“ segir Kjartan Þór Eiríksson
að lokum.
Faxi heldur áfram með umræðuna um
Reykjanessvæðið, uppbygginguna og
ímyndina í samtali við Þuríði Halldóru
Aradóttur verkefnastjóra Markaðsstofu
Suðurnesja og Kristján Hjálmarsson og
Sváfnir Sigurðarson sem fara fyrir ímyndar-
herferðinni „Reykjanes - Við höfum góða
sögu að segja."
16 FAXI