Skessuhorn - 07.02.2018, Blaðsíða 27
MIÐVIKUDAGUR 7. febRúAR 2018 27
Krossgáta Skessuhorns
Hér er ný krossgáta fyrir lesendur að spreyta sig á. Auk þess birtum
við lausn á krossgátu síðustu viku. Þeir sem vilja geta sent Skessuhorni
lausnarorð/in á netfangið: krossgata@skessuhorn.is fyrir klukkan 15
á mánudögum. Athugið að fullt nafn og heimilisfang þarf að fylgja
með lausninni. Þeir sem ekki hafa aðgang að tölvupósti sendi lausnir
á: „Skessuhorn - krossgáta, Kirkjubraut 56, 300 Akranesi (póstleggja
þarf lausnir í síðasta lagi á föstudegi). Dregið verður úr réttum inn-
sendum lausnum og fær vinningshafinn bókargjöf frá Skessuhorni.
Alls bárust 112 lausnir við krossgátunni í blaðinu í síðustu viku.
Lausnin var: „fjarlægðin gerir fjöllin blá.“ Vinningshafi er Rúnar
Jónasson, Valþúfu, 371 búðardal.
Aðgát
Vein
Band
Kona
Kusk
Bjálki
Fé
Ekla
Gruna
5 Tölur
Hásæti
Slíta
Tónn
Deiga
Reim
Stert-
ur
Leit
Elska
Dvelja
5 ?
Sella
Féll
Veiðir
Býli
Ferða-
langa
1
Þófi
Sýl
Getur
Hagur
Natni
Vík
Átt
Ið
Umræða
Kona
Fólk
Hífðar-
flík
Fram-
koma
Vær
Efla
Klafi
3 X
Jörð
3
Keyra
Væta
Trjónu
Átt
Korn
6 Loga
Korn
Ögn
Viðbót
Mynni
Refsing
Næði
Ógætin
Svertir
Fríða
Sund
Gæði
Uml
Brellur
Haf
Sk.st.
Tvíhlj.
Rödd
Efni
Temur
2
Aura-
sál
Tölur
Fugl
Reyk-
háf
Vild
Yfirlit
Orka
Hænsni Svell
Stórt
her-
bergi
Lækn-
ing
Samhlj.
Flan
Súgur
Reiðihlj
Púka
7
Ról
Fisk
Sérstök
Hvíla
Óværa
Frá
Álít
Á fiski
Sífellt
Hæla
Tangi
Kvað
Rölt
Taut
Fjall
4
Fall
Hlaup
Skordýr
Skaut
1
0
0
1 2 3 4 5 6 7
F J Ö Ð U R S T A F U R B Ú
R A S N I T Á N R Ó R N
O F R Ö D D Ö L D U R H Ú S
S N A K K D R E G G Á S A
S T I L L A A R O G A S T
Ö R N L I P R A S U K K R Á
Ó G N P I L T A R N A U M
S J Ó N A R T A R E L N A
A T A R A S K E Y E S S
K R A M S Á S I T G A P
L Ó E K L A E F I R E
U M L A R I L M A Ð Ö N
M A U K F A R M U R N Ó N
S K R I T E R U G L A
A K K A Ð I Ó N Æ R L E G
L A I Ð A N Á T T A R E
V I S N A R R U S L E R T I
Ó F T Á R T R T A L L A R
F J A R L Æ G Ð I N G E R I R
F J Ö L L I N B L ÁL
A
U
S
N
Ú
R
S
ÍÐ
A
S
T
A
B
L
A
Ð
I
Vísnahorn
Georg Jón Jónsson á
Kjörseyri sem nú er nýlát-
inn var um árabil fulltrúi
Strandamanna á búnaðar-
þingum. Á búnaðarþingi
2002 lagði Þórólfur Sveinsson á ferjubakka,
stjórnarmaður í Lánasjóði landbúnaðarins, fram
skýrslu um málefni sjóðsins. Georg kvittaði eft-
irfarandi á blaðið:
Móttekið, þetta frá Þórólfi Sveins.
Þar er nú ekki gróðinn.
Vextirnir hækka. Allt er það eins
með andskotans Lánasjóðinn.
Georg Jón eða Onni var prýðis hagyrðingur
og húmoristi góður. Þegar Húsvíkingar héldu
sína álvöku hér um árið þótti Onna þetta nokk-
uð mikið tilstand út af ekki meira tilefni og hug-
leiddi með sínum hætti:
Nú heyrir maður hlakka
Húsavíkur lið
-og bræðurnir frá Bakka
bera inn sólskinið.
Það eru sömuleiðis nokkur ár orðin síðan efnt
var til einhverrar hagyrðingasamkomu í Loga-
landi í borgarfirði á vegum Kvæðamannafélags-
ins Iðunnar. Onni hafði verið látinn vita af sam-
komunni og jafnvel mælst til að hann léti sjá sig
en ekki lét hann verða af því en sendi kveðju
sína:
Ég ber fremur skorinn skammt
af skáldamiði í blóðinu.
Ég held ég biðji að heilsa samt
hagyrðingastóðinu.
Menn hafa stundum rökrætt hvaða árstíð væri
fegurst hérlendis en Onni hafði eins og fleiri
sínar skoðanir á þeim málum og orti einn fagran
haustdag:
Í hægviðri ríkir haust yfir landi
með heillandi liti á grasi og runnum.
Þó gráni í fjöllin fagnar vor andi
fegurð þess lands sem vér unnum.
Þorsteinn frá Hamri er einnig nýlega látinn
og var einn af okkar þekktari skáldum. Þó hann
væri mest í hinu óbundna formi var hann einn-
ig unnandi ferskeytlunnar og fjölfróður á þeim
vettvangi. Það sannreyndi ég nokkrum sinnum
þegar ég þurfti að leita mér fróðleiks. Á skóla-
árum sínum í Reykholti ortu hann og Jón ein-
arsson rímur af Reykhyltingum og eftir Þorstein
mun þessi vera um Pálma frá Geirshlíð:
Pálmi heitir seigur sveinn
sá er knár í mundum,
mjög er hann í baki beinn
og býsna hreykinn stundum.
eitthvað var Þorsteinn í vegavinnu sem ungur
maður og eins og gengur ýmsar viðræður sem
eiga sér stað í kaffitímum og á kvöldin þegar leg-
ið er við í vinnuskúrum. Um einn vinnufélaga
sinn kvað hann:
Gvendur spyr hvort Guð sé til.
Greylund illa þokkuð,
sýnir á því engin skil
að þeir þekkist nokkuð.
1. febrúar var að minnsta kosti og er kannske
enn haldinn sem bindindisdagur í skólum. Árið
1964 orti Rósberg Snædal:
Oft til þrautar þjórað var,
þar fórst margur slyngur,
þú ert fyrsti febrúar
flöskuandstæðingur.
Svo er Guði og öllum góðum vættum fyrir
þakkandi að flestir giftir menn elska nú konuna
sína. einstöku maður elskar kannske til viðbótar
konu náungans, nú eða kannske vinnukonuna.
Hvað veit ég svosem en eftirfarandi staka mun
hafa orðið til meðal Vestur-Íslendinga í Kanada
en um höfund veit ég ekki:
Hann mætti henni á myrkum stað
og mælti; „Ert það þú, elskan mín?“
„Ekki er nú svo að það sé það,
það er bara konan þín.“
einhver ágætur maður að nafni Watson Kirk-
connell snaraði framleiðslunni síðan á ensku:
He met her in the murky dark
and murmured; „Is that you, my life?“
She answered, „No, you needn’t spark.
It’s not your darling, just your wife.“
Verður ekki annað sagt en sá góði maður hafi
leyst það starf þokkalega af hendi. Alltaf er gam-
an að leika sér með tungumálið og hvað er vísna-
gerð svosem annað en leikur að orðum. Hvað
sem öðrum tungumálum líður þá mun þessi ætt-
uð af síðu baggalúts:
Tunguna má teygja að vild,
troðenni sem allra víðast.
Hún er fögur, hún er snilld
- hún er vöðvi, fyrst og síðast.
Það hefur ýmsa hent og í ýmsum skilningi
væta eitthvað tungubroddinn. Sumir jafnvel
meira en blábroddinn og stundum óþarflega
rösklega. Um einhvern reglumann í þeim mál-
um kvað Þórir baldursson:
Við fylliróna leggur lag
líka fullur oftast nær.
Fullur varstu í fyrradag,
fullur komstu heim í gær.
Nú slíkar vætingar geta jafnframt haft einhver
áhrif á geðslag manna allavega tímabundið og ég
veit ekki betur en Jóhann í Miðhúsum hafi ort
eftirfarandi um einhvern vafasaman náunga:
Lundin hans er fólskufull
og framkvæmdir að vonum.
Andskotinn er eins og gull
hjá upplaginu í honum.
Lengi hefur verið smá rígur milli kynjanna
og telja bæði sér ýmsa kosti fram yfir hitt. Svava
Guðrún Sigurðardóttir kvað til kynsystra sinna
og hafði að vísu endurnýtingarstefnuna í huga:
Nú er hlátur nývakinn,
nú er minn grátur tregur.
Kíkið bara á karlmanninn,
hvað hann er hlægilegur.
Hvað sem öðru líður og hvers kyns sem hold-
ið er gæti okkur öllum verið hollt að hugsa um
þessa gömlu vísu eftir Steingrím Thorsteins-
son:
Ein er náttbóls alviss gjöf,
þó annarsstaðar bresti.
Allir fá að gista í Gröf,
sem greiðabær er mesti.
Líklega 1962 kom út bók með ljóðum Vestur
Skaftfellinga. Reikna með að menn hafi sent inn
eitthvað mismikið af kveðskap en hitt er stað-
reynd að menn eru mjög misviðkvæmir fyrir
birtingu eða ekki birtingu á kveðskap sínum.
benedikt einarsson frá Suður Hvammi í Mýrdal
lét þessa skilagrein fylgja sinni sendingu:
Til að skálda þrýtur þrek,
þó að fæðist staka.
En þessi fáu fúasprek
frjálst er þér að taka.
Nokkur dæmi eru þess að ort hafa verið erfi-
ljóð um lifandi menn svona til þess að hafa lík-
ið með í ráðum. Í eftirmælarímu um Jón Ingvar
eftir bjarka Karlsson segir svo:
Stundum orti innbrugðið
aldrei hortitt skorti
hafði lort með ljúfum klið
líkið vort að sporti.
Og ætli við ljúkum þessu þá ekki með vísu eft-
ir bjarna Jónsson frá tímum handritamálsins:
Öll er komin okkur frá
andleg menning Dana
enda finnst þeim eftirsjá
í að missa hana.
Með þökk fyrir lesturinn,
Dagbjartur Dagbjartsson
Hrísum, 320 Reykholt
S 435 1189 og 849 2715
dd@simnet.is
Kíkið bara á karlmanninn - hvað hann er hlægilegur!