Skessuhorn - 11.04.2018, Blaðsíða 28
MIÐVIKUDAGUR 11. ApRÍl 201828
Vörur og þjónusta
Hönnun prentgripa
& alhliða prentþjónusta
Drei bréf - Boðsbréf
Ritgerðir - Skýrslur
Reikningar - Eyðublöð
Umslög - Bréfsefni
Fjölritunar- og
útgáfuþjónustan
Getum við
aðstoðað þig?
sími: 437 2360
olgeirhelgi@islandia.is
R E S T A U R A N T
Upplýsingar í síma: 430 6767
R E S T A U R A N T
Upplýsingar í síma: 430 6767
H P Pípulagnir ehf.
Alhliða pípulagnaþjónusta
Hilmar 820-3722
Páll 699-4067
hppipulagnir@gmail.com
SK
ES
SU
H
O
R
N
2
01
7
Sprautu- og bifreiðaverkstæði
Sólbakka 5, Borgarnesi • 437-1580 • sbb@simnet.is
Tjónaskoðun – Bílamálun – Réttingar – Bílrúðuskipti
Þjónustum öll tryggingafélög
Borgarness
Skagabraut 6, Akranesi - sími: 431-5110/666-5110
www.smaprent.is - smaprent@smaprent.is
Hönnum, prentum og merkjum
fyrir einstaklinga, hópa, félög, samtök og fyrirtæki
Smáprent
Fyrir alla vigtun
Húsarafmagn
Töflusmíði
Iðnaðarrafmagn
Bátarafmagn
Bílarafmagn
RAFMAGN
vogir@vogir.is Sími 433-2202
VOGIR
Bílavogir
Kranavogir
Skeifuvogir
Pallvogir
Aflestrarhausar
Í Íslendingabók Ara fróða Þorgils-
sonar segir að við upphaf byggðar á
Íslandi hafi landið verið „viði vaxið
milli fjalls og fjöru.“ landnámið er
talið hafa gengið hratt fyrir sig og
að landið hafi verið fullnumið þeg-
ar Alþingi var stofnað á Þingvöllum
930. Með komu fyrstu landnáms-
manna byrjar búseta mannsins að
setja mark sitt á landslag og gróður.
Í fyrstu er það eldurinn og búféð
sem mestum breytingum veldur á
viðkvæmum gróðri og ásýnd lands-
ins og er talið að skógurinn hafi að
mestu verið horfinn 250 árum eftir
landnám. Seinna, á tuttugustu öld-
inni, koma til sögunnar stórvirkar
vinnuvélar, jarðýtur, gröfur sem og
sprengiefni. Vegur er ruddur heim
að hverju byggðu bóli, mýrar ræst-
ar fram og búskapur aukinn. Þétt-
býli myndast með tilheyrandi raski
og ágengar plöntur breiðast út, t.d.
lúpína og kerfill og einnig skóg-
rækt með framandi tegundum.
Nú er svo komið að á láglendi
landsins er búsetulandslag ríkjandi.
Afmörkuð landsvæði sem kalla má
„landnámsland“ og eru lítið eða
óröskuð af búsetu mannsins má
telja á fingrum annarrar handar.
Teigsskógur í Þorskafirði er eitt
þeirra svæða. Hlíðin á milli Graf-
ar og Hallsteinsness í Þorskafirði
er eitt heilstæðasta vistkerfið sem
til er á landinu sem er „viði vaxið
milli fjalls og fjöru.
Fjölskrúðugt lífríki
prófessor Ólafur Arnalds segir í
grein 12. september 2016: „Göngu-
leiðin um Teigsskóg, frá Hall-
steinsnesi að Gröf í Þorskafirði, er
meðal þeirra fallegustu sem finn-
ast á landinu. landið er ósnort-
ið og viði vaxið, birki með stökum
reynitrjám, sem mörg hver eru ansi
státin. Skóglendið er illfært gang-
andi fólki svo nota verður leið-
ina neðan skógar nærri flæðarmál-
inu. Fjaran einkennist af gríðarlega
miklum fjölbreytileika: hvers kyns
flæður og leirur, ofar eru votlendi
af misjöfnu seltustigi, en síðan tek-
ur skógarþykknið við. Hér er að
finna einna mestan mun flóðs og
fjöru á landinu og þótt víðar væri
leitað sem eykur mjög á fjölbreytni
strandsvæðisins. Boðaföll og foss-
ar á innflæðinu auka náttúrufeg-
urðina. lífríkið er feykilega fjöl-
skrúðugt, hér búa margar fuglateg-
undir; mófuglar, votlendistegund-
ir og ýmsar tegundir sem treysta á
fjöruna og sjóinn. Ernir nýta inn-
lögnina og svífa inn með hjallanum
og sækja sér æti að vild. Óðalið úti
fyrir nesinu. Óvíða á landinu er að
finna jafn heillandi óraskaða heild
frá fjöru til fjalls en að auki hefur
skógurinn mjög sérstaka stöðu sem
óraskaður birkiskógur. ljóst að
þessi gönguleið er einna fallegust
á öllum Vestfjörðum og ætti tví-
mælalaust að sinni henni betur.“
Áskorun um verndun
Íbúar í Reykhólahreppi eiga ekki
að þurfa að fórna dýrmætum nátt-
úruperlum fyrir umbætur í vega-
málum. Teigsskóg á að friðlýsa
og vernda sem óraskað land. Ég
skora á sveitunga mína að standa
vörð um náttúru, umhverfi og líf-
ríki sveitarinnar, þar liggja framtíð-
ar möguleikar og tækifæri til upp-
byggingar í ferðaþjónustu, og láta
ekki undan þrýstingi og hótunum
um að eina færa leiðin til vegabóta
í Gufudalssveit sé í gegnum Teigs-
skóg og um mynni Djúpafjarðar og
Gufufjarðar.
Ég skora á Vegagerðina, þing-
menn kjördæmisins, Fjórðungs-
sambandið og nágrannasveitar-
félög að losa málið úr því átakaferli
sem það hefur verið í alltof lengi
og virða niðurstöðu Hæstarétt-
ar frá 2009, virða náttúruverndar-
lög og lög um vernd Breiðafjarðar,
niðurstöðu umhverfismatsins frá
23. mars í fyrra og láta af fordæma-
lausu þráhyggjustagli við að reyna
að þræla vegi í gegnum skóginn og
eyðileggja með því fágæta náttúru-
perlu en snúa sér frekar af krafti að
því að fullhanna og fjármagna nýj-
an veg um Gufudalssveit með jarð-
göngum undir Hjallaháls.
Skammtíma fjárhagshagsmunir
eiga ekki að ráða för þegar teknar
eru ákvarðanir um framkvæmdir
sem valda óafturkræfum umhverf-
isspjöllum. Það eina sem íslenskt
samfélag hefur ekki efni á að gera
er að eyðileggja síðustu leifarnar
sem eftir eru af „landnámsland-
inu“.
Karl Kristjánsson, Kambi.
Höf. er sveitarstjórnarfulltrúi í
Reykhólahreppi.
Friðlýsum Teigsskóg
Pennagrein Pennagrein
Það er svolítið forvitnilegt að skoða
hvað ræður bættri fjárhagslegri af-
komu Borgarbyggðar.
Hvar liggur batinn? Ef reikning-
ar sveitarfélagsins og álagningar-
seðlar fasteignagjalda eru skoðaðir
þá má sjá að það er almennt góð-
æri, sem leiðir af sér hærri útsvar-
stekjur en áætlað var, hækkun fast-
eignaskatta, og greiðslur úr Jöfnun-
arsjóði, langt umfram áætlanir.
Fasteignagjöld voru hækkuð á
árinu 2015 úr 0,36% í 0,47% af
fasteignamati húss eða um 36% og
þá var lóðaleiga hækkuð úr 1,15% í
1,5% af fasteignamati lóða eða um
76%. Þó svo að prósentan hafi aft-
ur verið lækkuð í 0,45% þá eru fast-
eignagjöld í Borgarbyggð mjög há,
og á þá eftir að taka með allskonar
fasteignatengd gjöld OR og dóttur-
félaga OR.
Þessar hækkanir hafa skilað
sveitarfélaginu um 100 milljónum
króna á ári eða nálægt 400 millj-
ónum króna á kjörtímabilinu sem
koma því úr vösum fyrirtækja og
fjölskyldna eins og sjá má af þessu
dæmi af gjöldum undirritaðs.
Hin þátturinn sem virðist ráða
miklu um bætta afkomu er að
greiðslur úr Jöfnunarsjóði sveitar-
félaga voru, líklega vegna góðær-
is í landinu, 585 milljónum króna
hærri en gert var ráð fyrir eins og
sjá má af meðfylgjandi töflu, sem
sýnir líka þróun tekna af fasteigna-
gjöldum og útsvari.
Eins og sjá má af þessu þá hafa
tekjur sveitarfélagsins hækkað langt
umfram verðlag, útsvar vegna góð-
æris, fasteignaskattar vegna skatta-
hækkana sveitarstjórnar og Jöfnun-
arsjóður líklega líka vegna góðæris
en þeirri hækkun umfram áætlanir
sveitarstjórnar má líkja við happ-
drættisvinning sem líklega er óviss
tekjuliður.
Hvað varðar útgjöld þá er nokk-
uð ljóst að þau hafa a.m.k. haldið
vel í við verðlag. Allavega er ljóst
að ekki hefur verið um neitt aðhald
eða hagræðingu að ræða hjá sveit-
arfélaginu.
Eins og sjá má á neðangreind-
um töflum þá hækkar launakostn-
aður um nánast sömu prósentur
og launavísitala Hagstofunar og er
482 milljónum króna hærri en áætl-
að var það sem af er kjörtímabilinu.
Almennur kostnaður hækkar um
10% frá 2014 til 2017 sem er tvö-
föld meðalhækkun vísitölu neyslu-
verðs skv. tölum Hagstofunar, eða
bara 106 milljónum króna hærri
en áætlað var á kjörtímabilinu.
Skólamál, fræðslumál eru einn
stærsti útgjaldaliður sveitarfélags-
ins. Samkvæmt skýrslunni „Rekstr-
arupplýsingar grunnskóla 2016“
um rekstrarkostnað skólanna í
Borgarbyggð 2016 þá er bæði
launakostnaður, stjórnunarkostn-
aður og annar kostnaður þeirra
langt umfram landsmeðaltal. Full
ástæða er til þess að fram fari ítar-
leg úttekt bæði á rekstrarkostnaði
skóla og þá líklega ekki síður að
meta árangur af starfi þeirra.
Til samanburðar má sjá vísitölur
launa og neyslu eins og þær birtast
á vef Hagstofu Íslands.
Ef eitthvað er að marka tölurn-
ar í pistli þessum, sem fengnar eru
úr ársreikningum Borgarbyggð-
ar fyrir A-hluta, þá hefur góðær-
ið í landinu bjargað afkomu sveita-
félagsins, en ekki aðgerðir í rekstri
þess.
En staðan er miklu betri en hún
var þegar ákveðið var að hækka
álögur á fyrirtæki og fjölskyldur í
sveitarfélaginu til þess að bjarga af-
komu sveitarfélagsins. Það er því
eðlilegt að lækka fasteignagjöldin
strax til fyrra horfs og skila hækk-
unum til baka því þeirra tekna er
ekki lengur þörf í rekstri þess.
Borgarnesi, 7. apríl 2018.
Guðsteinn Einarsson.
Fasteignagjöld í Borgarbyggð
!
!
!
!
Ár Fasteignamat Fast.sk. Ló!aleiga Fasteignaskattur Ló!aleiga Sorpgjald Samtals
alls % %
2014 25.250 0,36 1,15 90.900 35.535 31.600 158.035
2015 28.550 0,49 1,5 139.895 52.050 34.800 226.745
2016 29.600 0,49 1,5 145.040 54.150 35.900 235.090
2017 31.000 0,47 1,5 145.700 59.100 37.700 242.500
2018 32.000 0,45 1,5 144.000 62.550 42.900 249.450
Hækkun 2014/2018 1,25 1,30 1,58 1,76 1,36 1,58
!róun tekna:
Útsvar Fasteignaskattar Jöfnunarsjó!ur
Raun Áætlun Mismunur Raun Áætlun Mismunur Raun Áætlun Mismunur
2014 1.237,0 1.238,5 1,5 - 335,1 329,3 5,8 780,3 729,3 51,0
2015 1.371,6 1.364,7 6,9 436,3 435,1 1,2 883,1 764,6 118,5
2016 1.545,6 1.479,8 65,8 446,3 443,0 3,3 1.018,8 804,7 214,1
2017 1.732,7 1.606,7 126,0 468,5 469,0 0,5 - 1.082,2 880,4 201,8
197,2 9,8 585,4
Hækkun 1,40 1,40 1,39
2014/2017
!róun gjalda:
Laun og lífeyrisskuldbinding Annar rekstrarkostna!ur
Raun Áætlun Mismunur Raun Áætlun Mismunur
2014 1.572,1 1.469,7 102,4 1.067,7 1.010,6 57,1
2015 1.799,2 1.769,4 29,8 998,1 1.058,7 60,6 -
2016 1.898,6 1.747,5 151,1 1.139,1 1.116,7 22,4
2017 2.107,2 1.979,4 127,8 1.173,2 1.113,6 59,6
482,1 106,0
Hækkun 1,34 1,10
2014/2017
Launa- Vísitala neysluver!s
vísitala Grunnur frá 1988
2014 Me!altal ársins 483,5 421,1
2015 Me!altal ársins 518,2 428,0
2016 Me!altal ársins 577,1 435,3
2017 Me!altal ársins 616,6 443,0
Hækkun 2014/2017 1,275 1,052
!
!
!
!
Ár Fasteignamat Fast.sk. Ló!aleiga Fasteignaskattur Ló!aleiga Sorpgjald Samtals
alls % %
2014 25.250 0,36 1,15 90.900 35.535 31.600 158.035
2015 28.550 0,49 15 139.895 52.050 34.800 226.745
2016 29.600 0,49 1,5 145.040 54.150 35.900 235.090
2017 31.000 0,47 1,5 145.700 59.100 37.700 242.500
2018 32.000 0,45 1,5 144.000 62.550 42.900 249.450
Hækkun 2014/2018 1,25 1,30 1,58 1,76 1,36 1,58
!róun tekna:
Útsvar Fasteignaskattar Jöfnunarsjó!ur
Raun Áætlun Mismunur Raun Áætlun Mismunur Raun Áætlun Mismunur
2014 1.237,0 1.238,5 1,5 - 335,1 329,3 5,8 780,3 729,3 51,0
2015 1.371,6 1.364,7 6,9 436,3 435,1 1,2 883,1 764,6 118,5
2016 1.545,6 1.479,8 65,8 446,3 443,0 3,3 1.018,8 804,7 214,1
2017 1.732,7 1.606,7 126,0 468,5 469,0 0,5 - 1.082,2 880,4 201,8
197,2 9,8 585,4
Hækkun 1,40 1,40 1,39
2014/2017
!róun gjalda:
Laun og lífeyrisskuldbinding Annar rekstrarkostna!ur
Raun Áætlun Mismunur Raun Áætlun Mismunur
2014 1.572,1 1.469,7 102,4 1.067,7 1.010,6 57,1
2015 1.799,2 1.769,4 29,8 998,1 1.058,7 60,6 -
2016 1.898,6 1.747,5 151,1 1.139,1 1.116,7 22,4
2017 2.107,2 1.979,4 127,8 1.173,2 1.113,6 59,6
482,1 106,0
Hækkun 1,34 1,10
2014/2017
Launa- Vísitala neysluver!s
vísitala Grunnur frá 1988
2014 Me!altal ársins 483,5 421,1
2015 Me!altal ársins 518,2 428,0
2016 Me!altal ársins 577,1 435,3
2017 Me!altal ársins 616,6 443,0
Hækkun 2014/2017 1,275 1,052
!
!
!
!
Ár Fasteignamat Fast.sk. Ló!aleiga Fasteignaskattur Ló!aleiga Sorpgjald Samtals
alls % %
2014 25.250 0,36 1,15 90.900 35.535 31.600 158.035
2015 28.550 0,49 1,5 139.895 52.050 34.800 226.745
2016 29.600 0,49 1,5 145.040 54.150 35.900 235.090
2017 31.000 0,47 1,5 145.700 59.100 37.700 242.500
2018 32.000 0,45 1,5 144.000 62.550 42.900 249.450
Hækkun 2014/2018 1,25 1,30 1,58 1,76 1,36 1,58
!róun tekna:
Útsvar Fasteignaskattar Jöfnunarsjó!ur
Raun Áætlun Mismunur Raun Áætlun Mismunur Raun Áætlun Mismunur
2014 1.237,0 1.238,5 1,5 - 335,1 329,3 5,8 780,3 729,3 51,0
2015 1.371,6 1.364,7 6,9 436,3 435,1 1,2 883,1 764,6 118,5
2016 1.545,6 1.479,8 65,8 446,3 443,0 3,3 1.018,8 804,7 214,1
2017 1.732,7 1.606,7 126,0 468,5 469,0 0,5 - 1.082,2 880,4 201,8
197,2 9,8 585,4
Hækkun 1,40 1,40 1,39
2014/2017
!róun gjalda:
Laun og lífeyrisskuldbinding Annar rekstrarkostna!ur
Raun Áætlun Mismunur Raun Áætlun Mismunur
2014 1.572,1 1.469,7 102,4 1.067,7 1.010,6 57,1
2015 1.799,2 1.769,4 29,8 998,1 1.058,7 60,6 -
2016 1.898,6 1.747,5 151,1 1.139,1 1.116,7 22,4
2017 2.107,2 1.979,4 127,8 1.173,2 1.113,6 59,6
482,1 106,0
Hækkun 1,34 1,10
2014/2017
Launa- Vísitala neysluver!s
vísitala Grunnur frá 1988
2014 Me!altal ársins 483,5 421,1
2015 Me!altal ársins 518,2 428,0
2016 Me!altal ársins 577,1 435,3
2017 Me!altal ársins 616,6 443,0
Hækkun 2014/2017 1,275 1,052
!
!
!
!
Ár Fasteignamat Fast.sk. Ló!aleiga Fasteignaskattur Ló!aleiga Sorpgjald Samtals
alls % %
20 4 25.250 ,36 1,15 90.900 35.535 31.600 158.035
2015 28.550 0,49 1,5 139.895 52.050 34.800 226.745
2016 29.600 0,49 1,5 145.040 54.150 35.900 235.090
2017 31.000 0,47 1,5 145.7 0 59.100 37.700 242.500
2018 32.000 0,45 1,5 144.000 62.550 42.900 249.450
Hækkun 2014/2018 1,25 1,30 1,58 1,76 1,36 1,58
!róun tekna:
Útsvar Fasteignaskattar Jöfnunarsjó!ur
Raun Áætlun Mismunur Raun Áætlun Mismunur Raun Áætlun Mismunur
2014 1.237,0 1.238,5 1,5 - 335,1 329,3 5,8 780,3 729,3 51,0
2015 1.371,6 1.364,7 6,9 436,3 435,1 1,2 883,1 764,6 118,5
2016 1.545,6 1.479,8 65,8 446,3 443,0 3,3 1.018,8 804,7 214,1
2017 1.732,7 1.606,7 126,0 468,5 469,0 0,5 - 1.082,2 880,4 201,8
197,2 9,8 585,4
Hækkun 1,40 1,40 1,39
2014/2017
!róun gjalda:
Laun og lífeyrisskuldbinding Annar rekstrarkostna!ur
Raun Áætlun Mism nur Raun Áætlun Mismunur
2014 1.572,1 1.469,7 102,4 1.067,7 1.010,6 57,1
2015 1.799,2 1.769,4 29,8 998,1 1.058,7 60,6 -
2016 1.898,6 1.747,5 151,1 1.139,1 1.116,7 22,4
2017 2.107,2 1.979,4 127,8 1.173,2 1.113,6 59,6
482,1 106,0
Hækkun 1,34 1,10
2014/2017
Launa- Vísitala neysluver!s
vísitala Grunnur frá 1988
2014 Me!altal ársins 483,5 421,1
2015 Me!altal ársins 518,2 428,0
2016 Me!altal ársins 577,1 435,3
2017 Me!altal ársins 616,6 443,0
Hækkun 2014/2017 1,275 1,052