Skessuhorn - 30.05.2018, Blaðsíða 4
MIÐVIKUDAGUR 30. MAÍ 20184
Kirkjubraut 54-56 - Akranesi - Sími: 433 5500 - www.skessuhorn.is
Skessuhorn kemur út alla miðvikudaga. Skilafrestur auglýsinga er kl. 14.00 á þriðjudögum.
Auglýsendum er bent á að panta auglýsingapláss tímanlega. Skráningarfrestur smá-
auglýsinga er til kl. 12.00 á þriðjudögum.
Blaðið er gefið út í 3.700 eintökum og selt til áskrifenda og í lausasölu.
Áskriftarverð er 2.976 krónur með vsk. á mánuði. Elli- og örorkulífeyrisþegar greiða
kr. 2.580. Rafræn áskrift kostar 2.337 kr. Rafræn áskrift til elli- og örorkulífeyrisþega er 2.160 kr.
Áskrifendur blaðs fá 50% afslátt af verði rafrænnar áskriftar. Verð í lausasölu er 750 kr.
SKRIFSTOFA BLAÐSINS ER OPIN KL. 9-16 VIRKA DAGA
Útgefandi: Skessuhorn ehf. skessuhorn@skessuhorn.is
Ritstjórn:
Magnús Magnússon, ritstjóri s. 894 8998 magnus@skessuhorn.is
Kristján Gauti Karlsson kgauti@skessuhorn.is
Anna Rósa Guðmundsdóttir arg@skessuhorn.is
Gunnhildur Lind Hansdóttir glh@skessuhorn.is
Auk þess skrifuðu í Sjómannadagsblað:
Alfons Finnsson, Haraldur Bjarnason, Katrín Lilja Jónsdóttir og Tómas Freyr Kristjánsson.
Auglýsingar og dreifing:
Hrafnhildur Harðardóttir auglysingar@skessuhorn.is
Umbrot og hönnun:
Tinna Ósk Grímarsdóttir tinna@skessuhorn.is
Bókhald og innheimta:
Guðbjörg Ólafsdóttir bokhald@skessuhorn.is
Prentun: Landsprent ehf.
Öryggismálin í lag
Eitt skemmtilegasta verkefni ársins hér á Skessuhorni er að gefa út sérblað
tileinkað sjómönnum. Aldrei fá starfsmenn blaðsins jafn gott tækifæri til að
komast í návígi við fremstu atvinnugrein landsins. Greinina sem gert hefur
Íslendinga að því sem þeir sannarlega eru. Staðreyndin er nefnilega sú að
við eigum sjómennsku og útgerð mikið að þakka. Þjóðin hefði aldrei lifað af
vosbúð, veður og ýmis áföll liðinna alda nema vegna þeirrar staðreyndar að
menn gátu sótt björg í bú með útræði og sjósókn. Oft við erfiðari aðstæður
en margir geta ímyndað sér. Fyrir það eigum við landkrabbar að þakka. Því
er sjómannadagurinn miklu meiri hátíðisdagur í mínum augum en flestir
aðrir hátíðis- og tyllidagar sem haldnir eru af minna tilefni.
Í Sjómannadagsblaði okkar að þessu sinni er rætt við sjómenn sem hver á
sinn hátt hefur stundað þessa atvinnu. Nokkrir eru á stórum togurum, aðrir
á litlum trillum. Einnig er rætt við ýmsa sem tengjast sjósókn með öðrum
hætti en að róa til fiskjar. Gísli í Grundarfirði nýtir til dæmis þekkingu sína
af sjó til að fara með ferðamenn og sýna þeim náttúruna. Annar sveitungi
hans býður upp á kajakferðir. Svo eru þeir sem nýta bakgrunnsþekkingu til
að hanna nýjan búnað í nýtt fullkomið fiskiver, annar gerir við fiskileitar-
og siglingatækin og áfram mætti telja.
Við lestur þessara viðtala voru eitt eða tvö sem slógu mig meira en önnur.
Reynslusaga Hadda Jóns frá Skaganum var til dæmis býsna skrautleg. Eða
frásögn sjómanns úr Stykkishólmi sem fór út með veiðarfærunum og var
hætt kominn í ísköldum sjónum skammt frá landi. Hann bjargast við illan
leik en minningin situr í honum. Svo er annar sveitungi hans sem veikist al-
varlega um borð í togara 240 sjómílur austan við landið fyrr í þessum mán-
uði. Lunga féll saman. Í fyrstu var talið að hjartað væri að plaga hann, en
það var þó útilokað í gegnum síma, en talið líklegast að svæsin lungnabólga
væri að hrjá hann og honum gefin fúkka- og verkjalyf og sagt að leggjast í
koju. Að lokum var beðið um að þyrla sækti manninn, enda var hann alvar-
lega veikur. Það reyndist hins vegar ekki hægt. Þyrla Landhelgisgæslunnar
var biluð, þannig að ekki var hægt að fljúga til móts við skipið. Þegar farið
er í svo langt flug þurfa alltaf tvær þyrlur að vera samferða til björgunar
ef önnur bilar á leiðinni. Það liðu því fjórir sólarhringar frá því maðurinn
veikist og þar til búið er að sigla með hann í land og koma undir læknis-
hendur á gjörgæslu. Þetta vekur upp spurningar um raunverulegt öryggi
sem íslensk stjórnvöld eru að veita sjómönnum á hafi úti og yfirleitt um for-
gangsröðun. Vissulega hefur margt áunnist í öryggismálum sjómanna, en
engu að síður þarf að gera betur í þessu.
Mér skilst að meginreglan sé sú að ekki er náð í sjómenn á þyrlu Gæsl-
unnar nema þeir séu í bráðri lífshættu. Slíkt hafi tíðkast lengi. Þetta þýðir
að stöðugt er verið að taka sénsa á sjómönnum. Sjómaðurinn sem hér er
vitnað til er blessunarlega á batavegi en hann sá ástæðu til að skreppa í bæj-
arferð af sjúkrahúsinu og heimsækja ritstjórn Skessuhorns og tjá lesendum
um reynslu sína. Hann er ekki sáttur. Segir ólíðandi að ekki sé hægt að
bregðast við neyðartilfellum vegna þess að Gæslan fái ekki peninga til að
manna þyrlurnar. „Okkur sjómönnum sárnar það sérstaklega vegna þess að
við tókum þátt í söfnunum fyrir björgunarþyrlu á sínum tíma. Við stóðum í
þeirri trú að við værum að safna þessum peningum til að auka öryggi okkar.
En síðan er ekki til mannskapur til að nýta þau tæki sem þó eru til og sjó-
menn eru ekki sóttir nema þeir séu taldir í bráðri lífshættu. Við værum bet-
ur settir að snúa okkur á ökkla í Esjunni en að veikjast úti á sjó,“ sagði þessi
sjómaður ómyrkur í máli. Ég tek undir með honum. Þessu verða stjórn-
málamenn að kippa í liðinn. Ég gæti nefnt nokkrar ríkisstofnanir sem eru
minna áríðandi en Gæslan. Ef ég væri spurður.
Sjómenn! Til hamingju með daginn.
Magnús Magnússon
Leiðari
Það var Sandarinn Þröstur Krist-
ófersson sem í síðustu viku fékk fyrstu
hleðsluna á bíl sinn úr nýrri hrað-
hleðslu Orku náttúrunnar í Ólafs-
vík. Hlaðan stendur við þjónustustöð
Orkunnar og er fyrsta hlaða ON á
Snæfellsnesi og fyrsta hraðhleðslan á
Nesinu. Nú vinnur Orka náttúrunn-
ar einnig í að koma upp hraðhleðslu-
stöð nálægt Vegamótum.
Þröstur býr á Hellissandi og sækir
vinnu til Ólafsvíkur. Hann er nýbú-
inn að fá sér tengiltvinnbíl og á von á
því að geta nú ferðast til vinnu og frá
á rafmagninu einu með öllum þeim
sparnaði sem því fylgir, fyrir budd-
una og umhverfið. Það eru um tíu
kílómetrar á milli byggðakjarnanna.
1.200 rafbílar hafa nú verið ný-
skráðir frá áramótum hér á landi.
Hefur þeim fjölgað um meira en
helming frá sama tímabili 2017.
mm/ Ljósm. þa.
Fyrsta hlaðan á Snæfellsnesi opnuð
Viðstödd þegar Þröstur tók þessa 35. hlöðu Orku náttúrunnar í notkun voru þau
Áslaug Thelma Einarsdóttir, forstöðumaður einstaklingsmarkaða ON, og Þórður
Tryggvi Stefánsson, sem rekur Orkustöðina í Ólafsvík.
Kajakróður er ört vaxandi áhuga-
mál landsmanna og eru Vestlend-
ingar þar engin undantekning.
Hins vegar þó í kjölfar aukinn-
ar ástundunar hefur slysum fjölg-
að sem hæglega er hægt að koma
í veg fyrir með einföldum varúð-
arráðstöfunum. Björgunarfélag
Akraness, slysavarnadeildin Líf og
siglingafélagið Sigurfari hafa sett
sér markmið að upplýsa fólk vel á
næstu vikum um allt sem viðkemur
öryggisatriðum við kajakróður og
öryggi almennt í kringum sportið.
Um næstu helgi verður heljarinnar
æfing tileinkuð leit að kajakræður-
um haldin á Akranesi. Í framhaldi
af því mun siglingafélagið Sigur-
fari bjóða upp á námskeið þar sem
viðeigandi útbúnaður í vatnasporti
verður sýndur og rétt vinnubrögð
í notkun sjókajaka kennd.
Almenn öryggisatriði
Nauðsynlegt er fyrir kajakræð-
ara að gera raunhæfa ferðaáætl-
un hvort sem ferð er stutt eða
löng hverju sinni og vera búinn að
kanna veðurspá vel áður en haldið
er af stað. Gott er að láta traustan
aðila vita um ferðaáætlun og ennþá
betra er að hafa góðan félaga með
sér við hlið ef lent er í vandræð-
um. Eins og hvert annað áhugamál
er mikilvægt að vera vel upplýstur
um búnað, öryggi og klæða sig við
hæfi. Því miður hefur komið fyr-
ir að óreyndir kajakræðarar falli í
sjóinn ekki í þurrgalla eða vesti.
glh
Kajakróður sívaxandi áhugamál
-afar nauðsynlegt að kynna sér öryggisatriði
Margs er að gæta þegar farið er á sjó á kajak. Ljósm. úr safni
Atvinnuveganefnd Alþingis vill end-
urútreikna veiðigjöld miðað við
versnandi afkomu greinarinnar og
taka sérstakt tillit til lítilla og með-
alstórra fyrirtækja. Lilja Rafney
Magnúsdóttir, formaður nefndar-
innar, segir versnandi afkomu koma
verst niður á litlum fyrirtækjum. Frá
þessu var greint á fréttavef RUV í
gær. Núverandi lög um veiðigjöld
renna út 31. ágúst næstkomandi og
því þarf að brúa bilið fram að ára-
mótum þar til ný lög eða nýtt frum-
varp kemur fram sem gæti þá tekið
gildi um áramót. Því hefur atvinnu-
veganefnd verið að fjalla um end-
urútreikning en veiðigjöldin hafi
hækkað gríðarlega í fyrra og eru
íþyngjandi sérstaklega fyrir smærri
útgerðir.
Lilja Rafney segir að afkoma
greinarinnar hafi versnað mik-
ið milli ára. „Það hefur sýnt sig til
dæmis í skýrslu Deloitte sem við
fengum góða kynningu á núna á
þessum fundi atvinnuveganefndar
og sérstaklega bitnar það á litlum og
meðalstórum fyrirtækjum en afkoma
allrar greinarinnar hefur versnað
mjög mikið á milli ára en það verð-
ur endurútreikningur og það mun
koma í ljós hvernig útfærslan verð-
ur í frumvarpinu en þar verður sér-
tstaklega horft til lítilla og meðal-
stórra fyrirtækja en líka að afkoma
allrar greinarinnar hefur versnað og
við horfum til jafnræðis í þeim efn-
um,“ segir Lilja í samtali við RUV
síðdegis í gær. Hún vill ekki fullyrða
að veiðigjöld verði lækkuð en hún
segir að þau verði endurútreiknuð
til að brúa bilið til áramóta. mm
Atvinnuveganefnd skoðar lækkun veiðigjalda