Skessuhorn - 30.05.2018, Blaðsíða 32

MIÐVIKUDAGUR 30. MAÍ 201832
Horft yfir liðið ár og litið til þess nýjaSjómannadagurinn
Reykjavík og síðar reyndi hann fyr-
ir sér sem stýrimaður sem passaði
honum betur og hann var skipstjóri
mestan hluta starfsævi sinnar.
Fjármagnserfiðleikar
Áttmenningarnir sem keyptu Þórs-
nes í byrjun réru allir frá Rifi en
bjuggu í Stykkishólmi. Stykkishólm-
ur kallaði á mennina heim. Kiddó
hafði frétt af því að Kaupfélagið í
Stykkishólmi væri að selja skip, um
70 tonna bát sem hafði verið stærsta
skipið í flota kaupfélagsins og uppi-
staðan í útgerð þess. Sjómennirnir
sem bjuggu í Stykkishólmi og réru
frá Rifi ræddu saman og ákváðu að
reyna að kaupa skipið og gera út frá
Stykkishólmi. „Við vorum ákveðnir
í að gera þetta þótt við ættum enga
peninga,“ segir Kiddó og brosir.
Þegar áttmenningarnir reyndu að
afla fjármagns til kaupanna á skipinu
gekk það brösulega.
„Skipið kostaði sjö milljónir og
við áttum að leggja út fimmhund-
undruð þúsund krónur og fá lán hjá
Sparisjóðnum í Stykkishólmi.“ Þeg-
ar kom að samningadegi og lánið
átti að vera greitt út komu þó eng-
ir peningar úr þeirri átti. Sparisjóð-
urinn dró sig út úr samningnum.
Kiddó og félagar höfðu þó vilja til að
reyna áfram að fjármagna kaupin og
stofna eigin útgerð í Stykkishólmi.
Til að fá fjármagn enduðu áttmenn-
ingarnir á að fá lán hjá Samvinnu-
bankanum í Grundafirði, eftir að
þingmaðurinn Friðleifur Þórðarson
skarst í leikinn.
Þungur róður í byrjun
Byrjun útgerðar þeirra félaga var þó
ekki auðveld. Skipið sem þeir keyptu,
Þórsnes SH 108, var um tveggja ára
gamalt og átti að hafa veiðarfæri um
borð. Mennirnir sem stóðu að kaup-
unum höfðu þá þegar veðsett húsin
sín og höfðu lítið á milli handanna.
„Veiðarfærin sem áttu að fylgja voru
meira og minna ónýt, en við höfð-
um þetta á þráanum,“ segir Kiddó
með áherslu. Þeir unnu sjálfir um
borð í bátnum og stunduðu veiðar
hart. „Það hjálpaði að það fiskaðist
alltaf vel.“ Fiskinn lögðu þeir í byrj-
un upp hjá kaupfélaginu, enda hafði
það verið hluti af kaupsamningnum
á sínum tíma.
Kiddó var tuttugu og þriggja ára
gamall árið 1963 þegar hann var
kominn með eigin útgerð og þótt
byrjunin hafi verið erfið og fjárlít-
il þá átti eftir að rætast úr fyrirtæk-
inu. Í byrjun var lítið um pening og
á tímabili var ekki einu sinni næg-
ur peningur til að greiða út laun til
starfsfólks. Áttmenningarnir höfðu
tínst einn af öðrum úr hópnum en
lítið verð fékkst fyrir hlutinn áður
og var fyrirtækið í raun verðlaust
fyrstu árin. „Mér fannst allt í lagi
að menn færu bara úr þessu eins og
þeir vildu.“
Blómlegt
útgerðarfyrirtæki
Upp úr 1970 snerist þó gæfan Þórs-
nesi í hag. Árið 1972 tók Þórsnes
ehf. á leigu sláturhús til saltfiskverk-
unar. „Það má auðvitað ekki núna,“
segir Kiddó kíminn. Eftir fylgdu góð
aflaár og útgerðin fór að skila smá
hagnaði. Fljótlega var byggt verkun-
arhús fyrir saltfiskinn. „Við byggð-
um húsið en vorum með svo mikinn
fisk að við gátum vart pakkað. Það
fékkst gott verð fyrir saltfisk á þess-
um tíma og hann seldist mjög vel.“
Í dag er Þórsnes ehf. enn til, þótt
upprunalegir eigendur þess séu
ekki lengur við stjórnvölinn. Kiddó
finnst gaman að sjá að útgerðin sem
hann stofnaði lifir enn góðu lífi.
„Já, það er gaman að sjá þetta. Ég
er mjög ánægður að þetta gengur
svona vel.“
klj
Í síðustu viku hófst niðurrif á fjór-
um olíutönkum sem staðið hafa
í áratugi á Breiðinni á Akranesi.
Tankar þessir tengdust útgerð á
Akranesi sem má muna sinn fífil
fegurri. Það er endurvinnslufyrir-
tækið Fura sem annast rifin. Tank-
arnir hafa lítið verið notaðir um
hríð og ekkert eftir að leki kom að
lögnum sem tengjast þeim á síð-
asta ári. Tankarnir eru fimm alls en
til stendur að láta þann stærsta og
elsta standa áfram, en það er eini
tankurinn hér á landi sem er hnoð-
aður á samskeytum og var reistur
um 1930. Hugmyndir hafa verið
um að nýta þann tank til tónlistar-
flutnings. mm/ Ljósm. ki
Kristinn Ólafur Jónsson er einn af
helstu hvatamönnum þess að út-
gerðin Þórsnes var keypt af Kaup-
félaginu í Stykkishólmi á sínum
tíma. Hann hefur stundað sjóinn
frá fjórtán ára aldri en er nú lagst-
ur í helgan stein, enda komin langt
á áttræðisaldur. Hann man þó vel
eftir því þegar hann og nokkrir fé-
lagar úr Hólminum keyptu fyrsta
skipið sem varð hornsteinninn að
útgerðinni Þórsnesi ehf. sem enn er
til. Útgerðin er fyrir nokkru kom-
in úr höndum Kristins Ólafs, eða
Kiddó eins og hann er alltaf kallað-
ur. Skipið, sem hét Þórsnes SH 108
þegar Kiddó stýrði för, er komið úr
notkun en Þórsnes ehf. fékk nýtt
Þórsnes í júní í fyrra. Upphaf Þórs-
ness ehf. var nokkuð strembin og
erfitt var fyrir Kiddó og félaga að
fá fjármagn til að kaupa skipið sem
var hornsteinninn að útgerðinni.
Í dag er útgerðin í höndum Egg-
erts Halldórssonar, sem er sonur
Halldórs Jónassonar sem kom inn
í rekstur Þórsness ehf. í kringum
1970.
Það er skrýtið maíveður þeg-
ar blaðamaður kemur að heimili
Kiddó og Þórhildar konu hans. Þau
búa í nýlegu húsi í Stykkishólmi.
Veður skiptir á milli sólar og rign-
ingar mjög ört og þar sem blaða-
maður og Kiddó sitja og ræða um
gamla tíma má heyra rigninguna
falla á þakið á sólstofunni. Útsýnið
úr sólstofunni er yfir Nónvík, sem
er einmitt nafnið á fyrirtækinu sem
Kiddó stofnaði á seinni árum. Nón-
vík ehf. er lítil útgerð sem byggir á
bátnum Kristborgu SH 108.
Ekki ókunnur
erfiðisvinnu
„Ég byrjaði á síldveiðum árið
1955, þá á fimmtánda aldursári,“
segir Kiddó þegar hann hugsar til
baka. Hann hafði þá þegar unnið
tvö sumur í vegavinnu í Grundar-
firði og erfiðisvinna var honum alls
ekki ókunnug. Hann hugsar með
hlýju til áranna sem hann var við
síldveiðar, þessara fyrstu ára á sjón-
um. „Við fórum út í byrjun júní og
komum heim í þetta skipti snemma
í ágúst.“ Þá var landað á Siglu-
firði. „Þetta var rosalega gaman,
skemmtilegur veiðiskapur,“ seg-
ir hann. „Það var aldrei hægt að
veiða nema í góðu veðri. Þá vor-
um við ekki með kraftblökkina,
bara með nótabát. Stemningin um
borð var skemmtileg. Ef veður var
vont þurftum við að fara í land eða
fara í var, við Grímsey til dæmis.
Við spiluðum eða sváfum á meðan
veðrið gekk yfir.“
Réri frá Rifi
Kiddó var á síldveiðum á bátnum
Arnfinni SH 3 í tvö ár undir stjórn
skipstjórans Ágústs Péturssonar.
Hann fór til síldveiða að sumri til og
var á vertíð að vetri til. Eftir þau ár
elti Kiddó Kristján Guðmundsson
út í Rif. „Hann lét smíða fyrir sig bát
í Danmörku. Hann var áður hérna í
Hólminum en flutti út í Rif.“ Kiddó
og nokkrir aðrir Hólmarar fóru með
Kristjáni og réru frá Rifi í um sex ár.
Á þeim tíma reyndi Kiddó fyrir sér
sem vélamaður, eins og hann kall-
ar það. Hann sótti vélanámskeið í
Olíutankarnir á Breið teknir niður
Kristinn Ólafur Jónsson, eða Kiddó, er einn af stofnendum Þórsness ehf. Hann er Hólmari í húð og hár og leyst illa á það á sínum tíma að róa alltaf frá Rifi. Hér stendur
Kiddó og horfir yfir Nónvík.
„Við tókum þetta á þráanum“
Kristinn Ólafur Jónsson var einn af stofnendum Þórsness ehf. í Stykkishólmi