Skessuhorn - 05.09.2018, Blaðsíða 10

MIÐVIKUDAGUR 5. SEpTEMbER 201810
Fyrir ári birti hagdeild Alþýðusam-
bands Íslands skýrslu um þróun á
skattbyrði launafólks á síðastliðn-
um tveimur áratugum. Niðurstöð-
ur þeirrar úttektar voru í meginat-
riðum þær að skattbyrði launafólks
hefur aukist í öllum tekjuhópum á
tímabilinu en aukningin er langmest
hjá þeim tekjulægstu. „Þegar sam-
spil tekjuskatts, útsvars og persónu-
afsláttar auk barna- og vaxtabóta er
skoðað hefur munurinn á skattbyrði
tekjulægstu hópanna og þeirra tekju-
hærri minnkað og verulega dregið
úr tekjujöfnunarhlutverki skattkerf-
isins,“ segir í tilkynningu frá ASÍ.
„Þetta hefur einkum gerst vegna þess
að skattleysismörk hafa ekki fylgt
launaþróun á sama tíma og vaxta- og
barnbætur, sem eru mikilvæg tekju-
jöfnunartæki, hafa verið vanrækt-
ar og markvisst dregið úr hlutverki
þeirra við að jafna kjör.“
Þá segir í tilkynningu ASÍ að nið-
urstaðan af þessu sé sú að kaupmátt-
araukning síðustu ára hefur síður
skilað sér til launafólks með lægri
tekjur en þeirra tekjuhærri vegna
vaxandi skattbyrði. „Þannig hafa
stjórnvöld með áherslum sínum í
skattamálum unnið gegn áherslu
verkalýðshreyfingarinnar á sérstaka
hækkun lægstu launa í kjarasamn-
ingum og tekið til sín stóran hluta
þeirra kjarabóta sem samið hefur
um. Það þarf því ekki að koma sér-
staklega á óvart að krafa sé um end-
urskoðun á skattkerfinu innan verka-
lýðshreyfingarinnar. Stjórnmála-
menn úr flestum flokkum tóku undir
áhyggjur af þróuninni í aðdraganda
kosninga síðastliðið haust og lýstu
vilja sínum til breytinga. Undanfarið
ár hefur verkalýðshreyfingin ítrekað
bent á að það sé grundvallaratriði að
snúa þessari þróun við ef takast á að
ná sátt á vinnumarkaði. búið er að
greina vandann, ræða hann og kryfja
til mergjar. Tími aðgerða er runninn
upp. boltinn er hjá stjórnvöldum og
kominn tími til að þau sýni vilja sinn
í verki og taki á þessu augljósa órétt-
læti,“ segir í frétt ASÍ.
mm
Kaupmáttaraukning hefur síður skilað sér til tekjulægri hópa
byggðastofnun hefur nú líkt og
undanfarin ár fengið Þjóðskrá Ís-
lands til að reikna út fasteigna-
mat og fasteignagjöld á sömu við-
miðunarfasteigninni á 26 þéttbýlis-
stöðum á landinu. Fasteignagjöldin
eru reiknuð út samkvæmt núgild-
andi fasteignamati sem tók gildi um
síðustu áramót. Viðmiðunareign-
in er einbýlishús sem er 161,1 m2
að grunnfleti sem stendur á 808 m2
lóð. Fasteignagjöld samanstanda af
fasteignaskatti, lóðarleigu, fráveitu-
gjaldi, vatnsgjaldi og sorpgjöldum.
Í flestum tilvikum er fasteignaskatt-
ur prósenta af húsmati, lóðarleiga
prósenta af lóðarmati, fráveitugjald
prósenta af heildarmati og sorpgjald
fast gjald. Vatnsgjald er ýmist pró-
senta af heildarmati eða samsetning
fasts gjalds og notkunar með nokkr-
um útfærslum. Hæsta heildarmatið
þýðir ekki að þar séu einnig hæstu
fasteignagjöldin en mismunandi
álagningarreglur einstakra sveitarfé-
laga skipta þar mestu.
Fasteignagjöldin eru annað árið í
röð hæst yfir landið í Keflavík, 389
þúsund krónur en voru 387 þúsund
fyrir ári síðan. Annað árið í röð eru
gjöldin næsthæst í borgarnesi eða
378 þúsund krónur en voru 364 þús-
und árið áður. Í borgarnesi ræður
miklu að fráveitugjald er það hæsta
á landinu auk þess sem bæði lóðar-
leiga og vatnsgjald er þar fimmta
hæst yfir landið. Grundarfjörður er í
sjötta sæti yfir hæstu gjöldin, Stykk-
ishólmur ellefta dýrast og Akranes í
21. sæti. Heildargjöldin á Hólma-
vík eru lægst eða 234 þúsund krón-
ur sem er 60% af fasteignagjöldum
í Keflavík.
Hlutfallslega var mesta hækkun
fasteignagjalda á milli ára á Höfn í
Hornafirði um 15,1% eða 46 þús-
und krónur. Þar á eftir er Sauðár-
krókur með 14% hækkun. Gjöldin
lækka á Akranesi um 8,21% milli
ára, eða um 25 þúsund krónur og
er það eina sveitarfélag landsins
þar sem lækkun verður milli ára. Á
Hólmavík standa gjöldin nánast í
stað á milli ára.
mm/ Grafík: Byggðastofnun.
Fasteignagjöld afar mismunandi eftir sveitarfélögum
Þróun heildar fasteignagjalda síðastliðin fimm ár.
Fasteignagjöld eru næsthæst yfir landið í Borgarnesi, Í Grundarfirði sjöttu hæst, elleftu hæst í
Stykkishólmi og á Akranesi í 21. sæti þeirra sveitarfélaga sem skoðuð voru.
Hér má sjá hvernig fasteignagjöld hafa þróast síðustu fimm ár á fjórum þéttbýlisstöðum á Vesturlandi.