Skessuhorn - 19.09.2018, Blaðsíða 27

MIÐVIKUDAGUR 19. SepteMBeR 2018 27
Krossgáta Skessuhorns
Hér er ný krossgáta fyrir lesendur að spreyta sig á. Auk þess birtum við lausn á
krossgátu síðustu viku. Þeir sem vilja geta sent Skessuhorni lausnarorð/in á net-
fangið: krossgata@skessuhorn.is fyrir klukkan 15:00 á mánudögum. Athugið að fullt
nafn og heimilisfang þarf að fylgja með lausninni. Þeir sem ekki hafa aðgang að
tölvupósti sendi lausnir á: „Skessuhorn - krossgáta, Kirkjubraut 56, 300 Akranesi
(póstleggja þarf lausnir í síðasta lagi á föstudegi). Dregið verður úr réttum innsend-
um lausnum og fær vinningshafinn bókargjöf frá Skessuhorni.
Alls bárust 85 lausnir við krossgátunni í blaði síðustu viku. Lausnin var: „Manna-
mót“. Vinningshafi að þessu sinni er Ólafur Ingi Jónsson, Garðabraut 23, 300 Akra-
nesi.
Máls-
háttur
Storm-
ur
Víst
Fíkinn
Hellti
Óregla
Planta
Sefaðir
Högg
Annríki
Tíu
Tímabil
Renna
Ónæði
Pílára
50 Nema
Erfiði
Beint
Sýl
Ólgar
Samhlj.
Tunnur
Samþ.
Keyra
Fjör
Léttur
Sylla
Glöð
Slit
Fagur
5 Pípur
Leyfist
8
Öku-
tæki
Ótti
Laun
50
Veröld
Amboð
Ísl.st.
Áhald
3 Heill
Nefnd
Tvíhlj.
Góð
Héla
Skáþak
Hjarir
9 Tjónka
við
Grjót
Lítil
Steinar
Ekki
Sérhlj.
Vaxa
Ungviði
Sér
eftir
Æsa
Rækta
Öldu-
gjálfur
Farða
Oddur
Rauð
Vistir
Rótar
2 6
Mynnið
Einatt
Egna
Annars
Kopar
Spyr
Hreyf-
ing
Sár
Bara
Leik-
svið
Hrópar
Aur
Ofna
Nærast
Getur
Einatt
Vein
Hress
Reisn
Ikt
Pilt
Ð
Samtök
Spilda
Sigruð
Stund-
um
Mjög
Brek
Korn
Stó
4 Á fæti
Sk.st.
Ekki
Slæm
Heiti
Spotti
Snjó
10
T um röð
Ella
Ókunn
7 1 50
Fersk.
Jötnar
Einn
Gosinn
Ras
Iðka
Sk.st.
Sjó
Frjáls
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
H E I L A B R O T
I Ð A F R A S I
N A G L E T T A
I L H A K A U Ð
Þ N Á E R A R R A
U M T A L G A N D U R N
N Æ R F Ö T A F T E K U R
G N A S T E Ð L U R S J Á
T I F Ö L F R Á S K Á T
R O K A V E N J A N T Á
H Ó F U K Á R I Ó R A R L R
U N U N Æ Ð R A U A Á A
G A R P U R F R Ó Ð U R
S M A R A S I B U S L A
A F U R Ð Á L B Y R A N
N Ó L Ó G Á L L E G N I R
D A L U R L D I G L A O F
I S K Ó L A N N Ð Æ Ð A
Þ A N K A G A N G U R
L
A
U
S
N
Ú
R
S
ÍÐ
A
S
T
A
B
L
A
Ð
I
„er minnið að gefa sig? ert þú eða
jafnvel einhver sem þér er annt um
farinn að gleyma? endurtekur við-
komandi spurningarnar eða á erf-
itt með að finna orðin? Ber jafnvel
á persónuleikabreytingum? Þessi
einkenni og fleiri gætu verið fyrstu
vísbendingar um heilabilunarsjúk-
dóma eins og t.d Alzheimer.“ Þetta
kemur fram í tilkynningu frá Alz-
heimertenglum á Vesturlandi í til-
efni þess að alþjóðadagur Alzhei-
mer er 21. september næstkom-
andi.
Taugahrörnunarsjúk-
dómur
Alzheimerssjúkdómur er tauga-
hrörnunarsjúkdómur og algeng-
asta orsök heilabilunar. Sjúkdóm-
urinn er algengastur hjá eldra fólki,
en yngri einstaklingar geta einnig
veikst. Fleiri vísbendingar eru t.d
erfiðleikar við algeng viðfangsefni,
svo sem innkaup, matargerð o.þ.h.
Þá má nefna minnkandi félags-
færni, erfiðleika við að nota ein-
föld orð eða jafnvel setningar rétt
og mistúlkun á orðum og gerðum
annarra svo eitthvað sé nefnt. ef
grunur kviknar um að einstakling-
ur sé með heilabilun er fyrsta skref
að leita til heimilislæknis sem vís-
ar síðan á viðeigandi sérfræðing sé
þess þörf.
Reynir á aðstandendur
Að vera aðstandandi Alzheimer-
sjúklings er bæði krefjandi og erf-
itt. Það gerir kröfu til fórnfýsi, þol-
inmæði og umhyggju. Líf þess sem
umönnunina veitir breytist alltaf
eitthvað og oft það mikið að um al-
gjöra kúvendingu er að ræða. Maki
eða barn ber skyndilega alla ábyrgð
á velferð og lífi ástvinar síns. Álag,
þreyta og svefnleysi eykst hjá að-
standendum samtímis því sem þeir
þurfa að glíma við tilfinningalega
þætti eins og sorg, sektarkennd og
reiði. Rannsóknir hafa leitt í ljós að
þessi hópur er í hættu hvað varð-
ar kvíða og þunglyndi. Það er því
mikilvægt að aðstandendur eigi
kost á stuðningi við að höndla þær
sársaukafullu breytingar sem verða
á högum þeirra, auk þess sem þeir
þurfa að geta hvílst þegar þeir þurfa
á því að halda.
Samtökin og starf þeirra
Alzheimersamtökin er félag að-
standenda og áhugamanna um Alz-
heimersjúklinga og annarra skyldra
sjúkdóma og starfar um land allt. Á
heimasíðu samtakanna www.alzhe-
mer.is er hægt að finna margvísleg-
ar upplýsingar fyrir aðstandendur
og aðra um sjúkdóminn og einn-
ig þá þjónustu sem samtökin bjóða
upp á. Undanfarin ár hafa samtök-
in einnig unnið að uppbyggingu
tenglanets á landsbyggðinni. tengl-
ar Alzheimersamtakanna eru nú
starfandi á 14 stöðum á landinu og
unnið er að frekari þéttingu nets-
ins. Hlutverk tengla er að vinna að
hagsmunamálum fólks með heila-
bilun og aðstanda þeirra, koma á
tengslum milli fólks með heilabil-
unarsjúkdóma og/eða aðstandenda
auk þess að styðja, upplýsa og fræða
um Alzheimer og áhrif þess á dag-
legt líf fólks. tilgangur þess starfs
sem tenglar sinna er auk þess að
miðla upplýsingum m.a að mæta
þörf sem er til staðar á hverjum
stað, auka umræðu um heilabilun-
arsjúkdóma og draga úr fordómum
og þekkingarleysi. Ásamt tenglum
á landsbyggðinni standa samtökin
fyrir fundum víðsvegar um landið
og eru þeir auglýstir sérstaklega á
hverjum stað fyrir sig.
Tenglar á Vesturlandi
Tenglar á Akranesi eru:
Laufey Jónsdóttir laufey.jonsdott-
ir@akranes.is 899-3059 og Heið-
rún Janusardóttir heidrun.janusar-
dottir@gmail.com 867-1075
Tenglar í Borgarnesi eru:
Guðný Bjarnadóttir
gudny75@simnet.is 869-7522 og
Ólöf S. Gunnarsdóttir
olofsoffia@gmail.com 867-9704.
Tengill í Grundafirði er:
Agnes Sif eyþórsdóttir
agnes.eythorsdottir@hve.is
865-2785
Tengill í Snæfellsbæ er:
Snæbjörn Aðalsteinsson
snabbi12@gmail.com 865-7490
Tengill í Stykkishólmi er:
Guðrún Magnea
m.magnea@gmail.com 849-2486
mm
Alzheimersamtökin og
tenglar þeirra á Vesturlandi
penninn eymundsson á Akranesi
fékk nýjan verslunarstjóra í byrj-
un árs. Það er Steinunn Ólafsdótt-
ir, sem er Akurnesingum að góðu
kunn. Steinunn stofnaði Bóka-
skemmuna á Akranesi árið 1994
og rak hana í mörg ár. Árið 2000
tók hún yfir Bókabúð Andrésar
Níelssonar, sem þá var við Kirkju-
braut á Akranesi. Í byrjun árs 2006
keypti svo penninn eymundsson
reksturinn á Bókabúð Andrésar
Níelssonar og Steinunn flutti frá
Akranesi. Hún flutti á æskuslóðir í
Garðabæinn og hefur starfað sem
verslunarstjóri í verslunum penn-
ans síðan þá. „Ég kom aðeins við
í pennanum í Kringlunni en fór
svo í Hafnarfjörðinn,“ segir Stein-
unn í samtali við Skessuhorn. Hún
hefur verið verslunarstjóri hjá fyr-
irtækinu í Hafnarfirði í nokkur ár
en sækir nú aftur á gamlar slóð-
ir, ásamt því að vera áfram versl-
unarstjóri í Hafnarfirðinum. „Það
er mjög gaman að koma hing-
að aftur og hitta allt fólkið sem
maður kannast við,“ segir Stein-
unn. Henni finnst búðirnar tvær,
í Hafnarfirði og á Akranes, vera
mjög áþekkar. Báðar eru þær í
minni kantinum en bjóða upp á
fjölbreytt vöruúrval.
klj
Stýrir verslunum Penn-
ans Eymundsson á
Akranesi og Hafnarfirði