Skessuhorn - 19.12.2018, Blaðsíða 57

MIÐVIKUDAGUR 19. DESEMBER 2018 57
fara í land, það var einfaldlega of
erfitt að sigla að Flateyri vegna veð-
urofsans. Einhverjir togarar reyndu
að sigla að Flateyri, en þurftu frá að
hverfa til að stefna ekki áhöfnum
þeirra í lífshættu.
Undarlegar aðstæður
á Flateyri
Varðskipið Óðinn kom að Flat-
eyri rétt eftir klukkan níu að kvöldi
26. október. Þá var þegar búið að
finna flesta sem lentu í flóðinu, lífs
eða liðna. Aðeins átti eftir að finna
eina eins árs gamla stúlku. „Það
var alveg rétt ákvörðun hjá Baldri
og Inga Hans að láta enga fara sem
voru undir tvítugu og helst bara sjó-
menn. Þegar við komum á Flat-
eyri þá vorum við þessir sjóvönu
tilbúnir, en það tók suma klukku-
tíma að jafna sig og koma sér frá
borði,“ segir Sumarliði. Begga er
enn í fersku minni hvernig aðkoman
að Flateyri var. Svo mikill snjór var
yfir öllu að sjómennirnir sem stigu
af Óðni gengu af skipinu í gámahæð
og gengu ofan á snjónum. „Þegar
við komum fyrst gangandi upp kaj-
ann þá var það fyrsta sem maður sá
önnur hæð af húsi, skökk þarna fyr-
ir utan bakaríið. Þá hafði hún flotið
þarna niður eftir, þar hafði einhver
verið sofandi í rúmi og skautað nið-
ur,“ segir Sumarliði. Það var enn úr-
koma og Beggi taldi það vænlegast
að vera áfram í sjógallanum, frem-
ur en að fara í björgunarsveitargalla
sem hann þó átti. Eflaust hefur liðs-
aukinn verið kærkomin viðbót fyrir
þá sem höfðu þá grafið og leitað frá
því um morguninn í aftakaveðri.
„Þú talar“
Sumarliði var látinn tala fyrir hóp-
inn. „Það hafði ekkert verið rætt á
milli okkar neitt, þeir vissu bara að
ég hafði fengið slysavarnafélagsupp-
eldi þannig að mér var bara ýtt fram
fyrir hópinn og sagt; „þú talar“. Og
þeir stóðu eins og klettar fyrir aftan
mig. Massífir gaurar sem voru bara
tilbúnir að vinna,“ segir Sumarliði
og síðar minnist hann á að honum
séu minnisstæðastir þessir sjómenn
sem stóðu sig eins og hetjur. Eng-
inn fékk að fara inn á snjóflóðasvæð-
ið nema skrá sig inn og Sumarliði
afhenti aðgerðastjórninni nafnalista
og þeir voru sendir í að moka.
Snjóflóðið hafði lent á nítján hús-
um í byggðinni. „Það er svo ótrú-
legur kraftur þegar svona flóð fell-
ur. Það var eins og það hefði verið
skorið ofan af húsunum með hnífi,
veggirnir og allt. Maður sá bara
parketið og gólfefnið og svo alveg
slétt þar sem veggirnir á húsunum
höfðu verið. Húsin voru bara farin
af grunninum og önnur voru alveg
stútfull af snjó,“ segir Beggi. Skafl-
arnir voru yfirfullir af braki úr hús-
unum; brotnum rúðum, veggjum,
húsgögnum og persónulegum mun-
um, sem gerði leitina að eftirlifend-
um enn erfiðari. „Við bara mokuð-
um þangað til við fengum pásu, sem
var allt of löng fyrir þessa stráka sem
voru með mér því þeir voru bara
vanir að vinna,“ segir Sumarliði.
Þögnin
„Við bara mokuðum og þögðum.
Það sagði enginn neitt. Í tvígang
lendi ég á stað þar sem ég er hrein-
lega að moka mig í gegnum barna-
herbergi. Við vitum að við erum að
leita að ársgamalli stúlku, hún er sú
síðasta sem átti eftir að finnast,“ seg-
ir Sumarliði og þagnar stutta stund.
„Þarna voru litabækur og Tinnabæk-
ur. Ég hugsa alltaf um Flateyri þegar
ég sé bókina Tinni og eldflaugastöð-
in. Allt sem kom upp þurftum við að
fara með í kar. Þeir höfðu klúðrað
því á Súðavík, eigur fóru forgörð-
um í flóðinu þar. Núna var passað
upp á allt, það var allt tekið. En það
var mjög erfitt að vera hreinlega að
moka sig í gegnum barnaherbergi,“
segir Sumarliði.
Síðasta fórnarlamb snjó-
flóðsins
Notast var við leitarhunda við leit-
ina. Aðstæður voru fjandsamlegar
hundunum, sem voru orðnir mjög
sárfættir. Glerbrot úr húsunum
voru um allan snjóinn og skáru fæt-
ur þeirra, en hundarnir héldu samt
áfram að leita. „Við förum að moka
af því hundurinn var búinn að finna
slóð,“ segir Beggi. Hann bætir við að
það hafi líka verið slóð eftir hund-
inn, þar sem það blæddi úr fótunum
á honum. „En hundurinn fór alltaf
sömu leiðina, þannig að við mokuð-
um alltaf áfram. Það var svo skrýtið
að moka því það var svo mikil gler-
ull í snjónum. Maður lenti kannski á
einhverju mjúku, en það var glerull
og hún er svo mjúk. Þetta var eins
og að hitta í kodda. Við grófum þar
til við fundum hana,“ segir Beggi.
Stúlkan var eins árs gömul og síð-
asta fórnarlambið. Hún fannst látin
í snjónum. „Það sem mér er minn-
isstætt þegar við erum að moka er
þessi þögn. Það voru allir að moka
og moka og moka. En það var algjör
þögn. Svo þegar stúlkan finnst þarna
rétt hjá þar sem ég var að moka
verður þögnin algjör,“ segir Sumar-
liði og þagnar, en heldur svo áfram.
„Þá varð þögnin ennþá meiri, það
stoppaði allt. Ég held meira að segja
að vindurinn hafi stoppað. Ætli það
hafi ekki verið sex manns sem báru
börurnar undir þessa eins árs gömlu
stúlku og byrðin hefur örugglega
verið mjög þung.“
Gæludýrin finnast
Það tók á að horfa upp á sorgina
og missinn. Eftir að stúlkan fannst
í skaflinum kom upp ástand sem
Sumarliði lýsir sem millibilsástandi.
Menn sem höfðu verið í mokstri
tóku sér matarhlé. „Við vorum rétt
búnir að kyngja þegar strákarnir
taka mig og henda mér út því þeir
vilja fá eitthvað að gera. Þeir vildu
ekki hanga og gera ekki neitt,“ seg-
ir Sumarliði. „Við tókum þessu bara
sem verkefni. Það var svolítið erfitt
að vera harði kallinn. Að vera sá sem
bar byrðina. Maður þurfti að vera
Framhald á næstu opnu
Gleðileg jól
og farsælt komandi ár.
Við sendum okkar bestu óskir
um gleðilega jólahátíð og
þökkum árið sem er að líða.
Starfsfólk Hvalfjarðarsveitar
sendir íbúum og landsmönnum
öllum hugheilar jóla- og nýárs-
kveðjur með þökkum fyrir
ánægjulegt samstarf á líðandi ári
SK
ES
SU
H
O
R
N
2
01
8
Aðstæður á Flateyri voru afleitar til leitar. Stórhríð geisaði og norðan stormur þegar flóðið féll. Leitarfólk þurfti að grafa í
gegnum brak af húsum og persónulegum munum. Sumarliða er minnisstætt þegar hann lenti í því að grafa sig í gegnum
barnaherbergi. Ljósm. Ragnar Axelsson.