Skessuhorn - 19.12.2018, Blaðsíða 58

MIÐVIKUDAGUR 19. DESEMBER 201858
svolítið brynjaður, en þetta hafðist,“
rifjar Beggi upp. Hópurinn fékk það
verkefni að ganga á húsin fyrir ofan,
á snjóflóðasvæðinu og byrgja fyrir
glugga og hurðir á húsum sem höfðu
þá verið rýmd og til að koma í veg
fyrir frekari eignaspjöll. „Það stakk
mig svolítið að það var bara búið að
hlaupa frá öllu og skilja allt eftir eins
og það var. Svo var kannski helm-
ingurinn af húsinu fullur af snjó og
allt hitt bara eins og fólkið hljóp frá
því,“ segir Beggi hugsi. „Það voru
sumir sem neituðu að fara í þetta
verkefni, þeir voru einfaldlega bún-
ir. Ég sagði strákunum bara að við
tækjum þessu bara, þeir fara sem
vilja. Sumir voru hræddir um að það
kæmi annað snjóflóð,“ segir Beggi
og vissulega var alltaf hætta á því.
Fjallið stóð enn ógnandi fyrir ofan
bæinn og talið var að snjóhengjurn-
ar hefðu ekki allar fallið í flóðinu,
svæðið var yfirlýst hættusvæði. „En
það þýðir ekkert að hugsa um það,
maður tekur bara svona verkefni og
vinnur það.“
Sumarliði reynir að lýsa aðstæð-
unum: „Þessi hús höfðu sloppið
einhvern veginn. Flóðið hafði farið
þarna á milli en það höfðu brotnað
rúður í einhverjum húsum. Þá dúkka
upp gæludýr þar út um allt. Þannig
að við þurftum að kalla eftir því að
þau yrðu sótt,“ segir Sumarliði og
bætir við að þarna hafi verið komið
fram á annan sólarhring frá því flóð-
ið féll og enginn hafði fram að þessu
leitt hugann að gæludýrunum.
Áfallið og hjálpin
Hægt og rólega fór björgunarfólk
að tínast heim á leið. Björgunarfólk
af Snæfellsnesi fékk að fara í gegn-
um Vestfjarðagöngin sem þá var enn
unnið við og flaug til baka í Stykk-
ishólm frá Ísafirði. Mennirnir sem
tóku þátt í björguninni og mokstr-
inum á Flateyri voru margir hverj-
ir mjög eftir sig andlega og líkam-
lega. „Ég kom heim og sat hérna í
tvo daga úti í horni og það náði eng-
inn sambandi við mig,“ segir Sum-
arliði. „Ég vissi ekkert af hverju ég
var þarna, ég var bara á mjög myrk-
um stað og gat ekki tjáð mig. Það
var mjög skrýtið að vera svona.
Meira að segja konan mín gat ekki
náð sambandi við mig.“
Að tveimur dögum liðnum var
Sumarliði boðaður í áfallahjálp á
sjúkrahúsinu í Stykkishólmi. Áfalla-
hjálp var tiltölulega nýtt fyrirbrigði
á Íslandi á þessum tíma. Settar voru
upp áfallahjálparstöðvar á þrem-
ur stöðum á Snæfellsnesi og mönn-
unum sem tóku þátt í björgunar-
aðgerðum var boðin aðstoð. Beggi
hvatti alla sem hann hafði smalað
saman til að sækja sér hjálp. „Ég veit
um einn sem fór ekki og hann sagði
mér að þetta hefði alltaf verið að
naga hann. Hann varð aldrei samur.
Það var svo gott að koma saman og
bara ræða þetta. Þeir sem fóru ekki
áttu bara mjög erfitt,“ segir Beggi.
„Ég fór þarna og kom heim eins og
nýhreinsaður hundur, en fram að
því sat ég bara og þagði,“ segir Sum-
arliði. „Ég er mjög ánægður að hafa
farið þarna því heilinn á mér var í
einhverju limbói sem ég réði ekkert
við. Á engan hátt.“
Gat ekki farið vestur
Báðir hafa þeir Beggi og Sumarliði
farið á Flateyri eftir snjóflóðið. Beggi
sigldi reglulega frá Bolungarvík og
þekkti örlítið til á Flateyri. Hann var
sóttur til að taka þátt í minningar-
athöfn um flóðið tíu árum eftir að
það féll þegar hann var í höfn í Bol-
ungarvík. „Það var kolvitlaust veð-
ur þá líka, en björgunarsveitin sótti
mig fyrir þessa minningarathöfn.
Þau mundu eftir að ég hafði ver-
ið í mokstrinum. Þessi leit og þessi
ferð á Flateyri 1995 risti djúp spor
í minnið,“ segir Beggi. Sumarliði
átti erfiðara með að fara aftur á Flat-
eyri. „Við ferðuðumst alltaf mikið á
sumrin við fjölskyldan, dætur mín-
ar voru þriggja og fimm ára þegar
flóðið féll. Við tjölduðum um allt,
en ég sleppti Vestfjörðum algjörlega
og fór ekki á Flateyri fyrr en börnin
mín hættu að ferðast með okkur. Ég
bara gat ekki farið á Flateyri í alveg
tólf eða fjórtán ár. Ég bara skipulega
sleppti því,“ viðurkennir Sumarliði.
„En núna er ég búinn að fara í tví-
gang og kíkja á minningarplattann
og það var mjög gott. En þessi leit
hafði mjög mikil áhrif á mig.“
Minnisstæð leit
Síðan snjóflóðin í Súðavík og Flat-
eyri féllu hefur snjóflóðavörnum
verið komið upp, bæði fyrir vestan
og víðar um land. Björgunarsveit-
irnar hafa líka tekið miklum breyt-
ingum. Skipulag í kringum leit-
ir, liðssöfnun og annað hefur batn-
að til muna. Einnig hefur áfallahjálp
þróast mjög mikið á þessum árum.
Sumarliði fékk að kíkja í varðskipið
Þór þegar það lagðist að bryggju í
Stykkishólmi fyrr í haust. „Það eina
sem ég gat hugsað um þegar ég var
að skoða skipið var að þetta væri
skipið sem við hefðum átt að hafa
þegar snjóflóðið á Flateyri féll.“
Þeim er leitin ennþá minnis-
stæð. Beggi segir að honum sé í
fersku minni hve erfitt það var að
vera sterkur á þessum tíma. „Það
var svo erfitt að halda aftur af sér og
vera sterki kallinn þarna á Flateyri.“
Leitin tók mjög á fyrir alla sem tóku
þátt í henni. „Ég man alltaf mest eft-
ir fólkinu sem hjálpaði. Konunum í
Slysavarnarfélaginu sem nestuðu
okkur upp, björgunarsveitarfólk-
inu og þessum sjómönnum. Þess-
um hörkutólum sem stóðu eins og
veggur á bak við mig.“ klj
Sendum viðskiptavinum
og félagsmönnum okkar
bestu óskir um
gleðileg jól og farsæld á
komandi ári.
Þökkum viðskiptin á árinu
sem er að líða
SK
ES
SU
H
O
R
N
2
01
4
Framhald af síðustu opnu
Varðskipið Óðinn er ekki stórt skip. Þegar allir tæplega sjötíu leitarmenn frá
Snæfellsnesinu og úr Borgarfirði voru komnir um borð var mjög lítið pláss.
Mikill fjöldi björgunarsveitarfólks og annarra viðbragðsaðila tók þátt í aðgerðum
á Flateyri. Ljósm. Halldór Sveinbjörnsson/ Ljósmyndasafnið Ísafirði.
„Þegar við komum fyrst gangandi upp kajann þá var það fyrsta sem maður sá
önnur hæð af húsi, skökk þarna fyrir utan bakaríið.“
Ljósm. Halldór Sveinbjörnsson/ Ljósmyndasafnið Ísafirði.