Heimsmynd - 01.11.1987, Qupperneq 71

Fimmtán tll tuttugu ný brjóst eru byggð upp á hverju árl, en um 75 konur mlssa brjóst
af völdum krabbamelns á árl hverju. Hór hefur annað brjóstlð verið minnkað en hltt
byggt upp.
hve beinið á að vera stórt og hvernig það
á að vera í laginu." Hið sama sagði hann
gilda um aðrar aðgerðir, það væri til
dæmis hægt að láta tölvuna reikna út
hvernig nef ætti að vera í samræmi við
önnur hlutföll andlitsins, eða hversu
miklar tilfærslur þarf að gera á andlits-
beini til að fá fram ákveðna útlitsbreyt-
ingu.
„Þó þetta hljómi eins og í vísinda-
skáldsögu þá er þetta hægt. En þó er
aldrei hægt að segja nákvæmlega fyrir
um hvernig aðgerðin heppnast, hinir líf-
fræðilegu þættir sjúklinganna eru jafn
ólíkir og sjúklingarnir eru margir. Þann-
ig gróa sár misvel, og svo sjá menn ekki
sömu hlutina með sömu augum, fyrir
mér lítur sjúklingur öðruvísi út en hann
sér sig sjálfur. Tölvur til þessara nota eru
mjög dýrar, en eiga eflaust eftir að
þróast heilmikið, en fyrr eða síðar förum
við að nota þær eins og aðrir.“
Flestir eru 2 til 3 vikur að jafna sig eft-
,r andlitslyfingu, „en það fer þó mjög
eftir eðli húðarinnar". Lengri tíma tekur
það fólk að jafna sig eftir nefaðgerð, eða
um 4 mánuði. „Það má segja að aðgerð-
m hafi heppnast vel, ef enginn tekur eftir
því að nokkuð hafi verið gert.“
Karlmenn eru enn í miklum minni-
hluta þeirra sem gangast undir fegrunar-
uðgerðir hér á landi en hlutfall kynjanna
er eitthvað að breytast í Bandaríkjunum,
þar vex körlum ásmegin og eru að verða
jafn fúsir og konur að gangast undir slík-
ar aðgerðir, og hefur þeim fjölgað um 35
Prósent á síðastliðnum tveim árum. Fitu-
sog er vinsæl aðgerð hjá fegrunarlæknum
1 Bandaríkjunum og víðar, fitan er soguð
rueð þar til gerðu röri af holdmiklum
stöðum líkamans og í sumum tilfellum er
henni dælt inn annars staðar þar sem
meiri þörf er fyrir hana. Megum við eiga
von á slíkum aðgerðum hér?
„Auðvitað er hægt að gera þetta en ég
vú helst sjá árangur af allmörgum að-
gerðum og í alllangan tíma áður en ég
rýk upp til handa og fóta. En ég held
það verði lítið eftir af þeirri fitu sem
sprauta á inn annars staðar þegar litið er
til lengri tíma, því reynslan hefur sýnt að
likaminn losar sig við hana smátt og
smátt.“
Rúmlega 100 ný tilfelli af brjósta-
krabba koma fram hér á landi á hverju
ári. „Flestar þessara kvenna missa brjóst
og tæplega fjórðungur þeirra lætur
byggja upp brjóst að nýju. Við byrjuðum
á þessu fyrir um 15 árum, og notum aðal-
lega tvær aðferðir. Annars vegar tökum
við vef af einhverjum stað líkamans, svo
sem af maga, og búum til úr honum
brjóst, eða við þenjum húðina þar sem
brjóstið var út með því að setja blöðru
undir húðina og dælum vökva í smám
saman. Þegar teygt hefur verið nægilega
á húðinni, er silikonpúða komið fyrir
undir húðinni."
Á síðasta áratug hefur þróun í lýta-
lækningum verið mjög hröð. Stöðugt
bætast við nýjar aðferðir til að flytja vef.
Aðferðir sem byggjast á aukinni þekk-
ingu á æðakerfi líkamans og bættri tækni
við smásjárlækningar.
Á síðasta áratug hefur þróun lýtalækn-
inga verið mjög hröð. Stöðugt bætast við
nýjar aðferðir til að flytja vef. Aðferðir
sem byggjast á aukinni þekkingu á æða-
kerfi líkamans og bættri tækni við smá-
sjárlækningar og það telst ekki lengur til
tíðinda þótt útlimir allt niður í einn fing-
ur sem farið hafa af í slysum séu græddir
á að nýju með allt að 90 prósent árangri.
Nú er einnig hægt að gera við margs-
konar lýti á andliti og höfði með því að
flytja höfuðbein til á marga vegu. Þessar
aðgerðir eru byggðar á brautryðjenda-
starfi franska lýtalæknisins Paul Tessier
sem hóf þær á sjöunda áratugnum.
Vefjaþensla er nýtt hugtak í lýtalækn-
ingum sem byggist á því að hægt er að
teygja á húðinni og láta hana ná yfir
stærra svæði ef á þarf að halda. Húð-
ræktun er einnig ný aðferð til að auka
við magn húðþekju. Þessi aðferð hefur
fyrst og fremst gildi við meðferð meiri-
háttar brunasára þar sem heil húð er af
skornum skammti.
Þá má geta þess að lýtalæknar taka
víðast hvar virkan þátt í grunnrannsókn-
um, svo sem erfðafræði ýmissa fæðingar-
galla, en á því sviði hafa fengist merkar
niðurstöður sem meðal annars eru
byggðar á margra áratuga athugun ís-
lenskra lækna og líffræðinga á erfðagöll-
um í íslenskum fjölskyldum.
„Sjálfsagt að fara í
svona aðgerð ef
sálartetrinu líður
eitthvað betur.((
„Ég fór í brjóstaminnkunaraðgerð
fyrir 11 árum. Þá var ég 24 ára og
hafði haft mikil óþægindi af
brjóstunum sem voru stór og þung.
Ég fékk aldrei brjóstahaldara með
nógu stórum skálum og þurfti alltaf að
kaupa mér kerlingaleg brjóstahöld,
ung stúlkan. Hlírarnir skárust í axlirnar
á mér og ég var í miklum vandræðum
með að fá á mig föt. Ég hafði mikla
minnimáttarkennd af þessu og gekk
hálf hokin. Mér fannst þetta hræðilega
Ijótt og fannst erfitt að hlaupa, vera á
hestbaki og hreyfa mig. Ég var með
stöðuga vöðvabólgu og helaum í
öxlunum og herðunum.
Þá tók ég þá ákvörðun að fara í
brjóstaminnkunaraðgerð, en ég hafði
aldrei talað við neinn um þetta. Fór til
læknis sem setti mig á biðlista og
aðgerðin fór fram nokkrum mánuðum
síðar. Læknirinn sagði mér að ein af
aukaverkunum væri að ég gæti ef til
vill aldrei haft barn á brjósti, en ég var
harðákveðin í að láta gera þetta og
hef aldrei séð eftir því. Það gekk allt
vel, þessu fylgdu þó blæðingar þannig
að það þurfti að fara aftur inn í
brjóstið.
Ég var svolítið aum á eftir, en það
gerði ekkert til. Skurðirnir voru fljótir
að gróa og örin hvítnuðu smám
saman. Það var tekið hálft kíló úr
hvoru brjósti og þetta var gífurlegur
léttir. Mér fannst ég verða ný
manneskja, gat rétt úr bakinu aftur og
fannst ég vera frjáls. Þetta er eitt hið
besta sem ég hef gert um ævina. Ég
hef hitt nokkrar konur sem hafa farið í
svona aðgerðir og þær hafa allar
verið jafn ánægðar, og mér finnst
sjálfsagt að fara í svona aðgerð ef
sálartetrinu líður eitthvað betur.“
Frásögn 35 ára konu.
HEIMSMYND 71