Heimsmynd - 01.06.1990, Blaðsíða 12

Jón Ólafsson, Bolli Kristinsson í
Sautján, Páll Magnússon fréttastjóri og
Arni Samúelsson
ræða málin á fundi með starfsfólki eftir
sameininguna 4. maí. Stríðinu er lokið
- en hver vinnur friðinn?
„bjargvætti bankans“ og rætt um tilraun-
ir skammsýnna hagsmunagæslumanna
bankans til að gleypa eggið í miðri út-
ungun. Endirinn á þessu drama má segja
að hafi verið sá að eggið gleypti hænuna:
Stöðin yfirtók Eignarhaldsfélagið og
teygði anga sína inn í hinn nýstofnaða ís-
landsbanka.
Þcgar Haraldi Haraldssyni og Jóni Ól-
afssyni í Skífunni hafði tekist að fá Jó-
hann J. Ólafsson, formann Verslunar-
ráðs, og Guðjón Oddsson í Kaupmanna-
samtökunum í lið með sér um kaup á
hlutafé í Stöð 2 voru það því engan veg-
inn ókunnugir menn sem sátu sitt hvor-
um megin við borðið, heldur voru það
með vissum hætti „húsbændur og hjú“:
Bankaráðið hafði verið kosið að tillögu
þessara forvígismanna kaupmanna.
Enda var tortryggninni ekki fyrir að fara
í upphafi: allt rann í gegn á fáum dögum.
Þann 9. janúar var
undirritaður samn-
ingur um kaup þess-
ara þriggja á 150
milljón króna hlut,
sem þeir síðan seldu
öðrum að hluta og
þann 17. janúar
keyptu sömu aðilar
100 milljón króna
hlut til viðbótar.
Jafnframt gerðu aðil-
ar með sér hluthafa-
samning, sem gilda
skyldi til 1. maí 1992
um að staðið yrði
sameiginlega að til-
nefningu í stjórn fé-
lagsins á hluthafa-
fundi og um gagn-
kvæman fjórtán daga
forkaupsrétt á hluta-
bréfum. Þessi ákvæði
töldu þeir Jón Óttar
Ragnarsson og Hans Kristján Árnason
hins vegar brigð við það samkomulag
sem við þá hafði verið gert á gamlárs-
dag. Þar hafi ekki verið gert ráð fyrir
föstum meirihluta og væru forsendur fyr-
ir 150 milljón króna hlutafjárloforði
þeirra þar með brostnar.
A hverju hafði strandað í samningum
Hekluhópsins og bankaráðs Verslunar-
bankans? í fyrsta lagi hafði bankaráðið
haldið því fram að skuldir Stöðvarinnar
væru um 1310 milljónir, en Hekluhópur
að þær væru að minnsta kosti 200 millj-
ónum króna hærri. í öðru lagi að hagn-
aður yrði af rekstri Stöðvarinnar árið
1989. Hekluhópurinn taldi fyrirsjáanlegt
tap og niðurstaðan varð tap upp á 160
milljónir. í þriðja lagi hafði hagdeild
bankans gert rekstraráætlun fyrir 1990,
sem gerði ráð fyrir 228 milljón króna
hagnaði og Hekluhópur taldi alveg út í
hött. Á gamlársdag bætti svo bankinn of-
an á skuldir Stöðvarinnar 86,5 milljón
króna greiðslu til Páls Jónssonar í Pólaris
og ráðningarsamningum við fyrri eigend-
ur, sem kostuðu nálægt 40 milljónum, og
voru það kornin, sem fylltu mælinn og
urðu til þess að Heklumenn gengu út
með þjósti, sármóðgaðir. Eins og sagði í
febrúarblaði HEIMSMYNDAR
taldi Hekluhópurinn „það ábyrgðar-
hlut af virðulegri bankastofnun að
setja mál upp á þennan hátt.“ Hins
vegar kokgleyptu hinir nýju eigend-
ur þessa uppsetningu málsins, eða
létu það að minnsta kosti ekki aftra
sér að taka heljarstökkið út í óviss-
una. Auðvitað má hugsa sér að þeir
hafi ákveðið að láta kyrrt liggja að
sinni, en minna bankann á ábyrgð
sína síðar, ef og þegar þörf risi, svo
sem þeir og gerðu í deilum við
Eignarhaldsfélagið í febrúar og
mars. Ekki fer á milli mála að
ábyrgð fyrirtækis sem er að selja annað
fyrirtæki er mikil að lögum, ef sannanlegt
er að það hafi gefið væntanlegum kaup-
endum ófullnægjandi, ónákvæmar eða
villandi upplýsingar gegn betri vitund.
Allt sem síðan hefur komið í ljós sýnir að
í öllum atriðum, sem máli skiptu hafði
Hekluhópurinn rétt fyrir sér í deilum við
bankann, og þar sem skeikaði munaði
því að þeir voru í varfærnari kantinum.
Eftir á að hyggja er svo að sjá, sem
það sem brotnaði á í samningum Heklu-
hóps og Verslunarbanka, hafi verið það
að þar réð kalt viðskiptamat ferðinni.
Hekluhópurinn lagði mikið kapp á að
sýna fram á að hagur Stöðvarinnar væri
mun verri en bankinn vildi vera láta og
að sú staðreynd yrði að endurspeglast í
því verði sem fyrir hana væri goldið.
Verslunarbankinn yrði hreinlega að af-
skrifa þann hluta skulda Stöðvarinnar
sem lánaður hefði verið umfram veð, af-
skrifa yrði hlut Páls Jónssonar í Pólaris,
hvernig svo sem bankinn gengi frá þeim
málum við Pál, og öllum málum yrði
komið á hreint við eigendaskipti, þannig
að dæmið væri leyst í heild, allir vissu að
hverju þeir gengju og ljóst væri hverjar
ráðstafanir yrði að gera til að Stöðin
stæði undir sér.
VAR ALLT f
LAUSU LOFTI?
Hinir nýju meiri-
hlutaeigendur stilltu
málum hins vegar
ekki eins skarpt upp,
heldur virðast hafa
hugsað sér að mál
Stöðvarinnar og
vandamál Verslunar-
bankans, 225 milljón
króna lánveitingar til
hennar umfram veð,
mætti leysa í sátt og
samlyndi með stjórn
Eignarhaldsfélagsins
eftir því sem þau
kæmu upp, þannig
að endurskipulagn-
ing fjármála þar
hefði forgang, en að
lokum hefði bankinn
sitt upp úr krafsinu.
HEKLUHÓPURINN
Arni Lýöur Þorgeir Sigurður Gísli
• Ingimundur Sigfússon, Hekla hf.
• Árni Samúelsson, Bíóhöll, Bíóborg, o.s.frv.
• Lýður Friðjónsson, Vífilfell, Kók o.fl.
• Þorgeir Baldursson, Prentsmiðjan Oddi
• Sigurður Gísli Pálmason, Hagkaup
Þessir menn áttu í nær þriggja mánaða viðræðum við bankaráð Verslunar-
bankans fram að áramótum. Upp úr slitnaði vegna þess að þeir vildu ekki
kaupa Stöðina á því verði, sem þurfti til að bjarga bankanum í leiðinni. Öll
eru þessi fyrirtæki fjársterk, en hefði það dugað til að bjarga 1500 milljón
króna skuldum Stöðvarinnar?
12 HEIMSMYND