Heimsmynd - 01.06.1990, Blaðsíða 70

Ásta Hannesdóttir,
formaður Félags framsóknarkvenna í,
Kópavogi og eiginmaður hennar, Gissur
Jörundur Kristinsson trésmiður, sem
hefur verið flokksbundinn
Alþýðubandalagsmaður. Pau eru
foreldrar helsta forkólfs frjálshyggjunnar
í íslenskri stjórnmálaumræðu, Hannesar
Hólmsteins Gissurarsonar.
Hannes Pálsson.
Jónsdóttir,
Páll Hannesson
byggingarverkfræðingur, einn af
stofnendum Dagblaðsins 1978.
fyrsta eiginkona
Hannesar Pálssonar.
skjöldum. Björn var ekki eins sterkur í framsóknartrúnni og
Hannes bróðir hans á Undirfelli og þó að hann kæmist síðar á
þing fyrir Framsóknarflokkinn í frægum kosningum fór hann
alla tíð sína eigin leið og þótti ótryggur flokksmaður. Hannes
sagði Björn bróður sinn vera meinstríðinn og hrekkjóttan og
kænan með afbrigðum. Hann var gerður kaupfélagsstjóri á
Skagaströnd 1955 og reyndist þá slunginn fjármálamaður og
hamhleypa til verka. Lét hann sig ekki muna um að sinna
kaupfélaginu á daginn á sumrin og slá á næturnar heima á
Löngumýri. Pannig rak Björn bæði bú og kaupfélag á þriðja
ár og keypti meira að segja tvö fiskiskip sem hann átti sjálfur í
félagi við kaupfélagið og gerði út. Vinnulag hans svipaði
óneitanlega til Hannesar, afa hans, á Eiðsstöðum. Fékk hann
um tíma viðurnefnið Skagastrandarjarl.
Framsóknarmenn klæjaði mjög í fingurna að fella þingskör-
unginn og sjálfstæðismanninn Jón Pálmason á Akri úr þing-
sæti og hafði Hannesi á Undirfelli margsinnis mistekist það.
En nú kom Björn á Löngumýri til sögu og fór fram árið 1959.
Háði hann kosningabaráttuna með sínu lagi, hrekkjum, orð-
heppni og gamanefnum svo að vakti athygli um allt land. I
stað þess að skammast út í Jón Pálmason á kosningafundum
hyllti Björn hann sem stórmenni sem aðeins væri búinn að
renna sitt skeið á enda og orðinn gamall. Sagðist Björn hafa
virðulega stöðu handa honum, þegar hann væri kominn á þing
og til æðstu metorða, en það væri að vera hirðskáld sitt. Þetta
kom flatt upp á Jón á Akri og vissi hann ekki gjörla hvernig
ætti að bregðast við slíkri ósvífni. Beitti hann töluverðum
hnífilyrðum gegn Birni en Björn sló því öllu í gaman og hældi
Jóni því meira. Björn hafði þann háttinn á að leita fremur
fylgis hjá þeim sem minna máttu sín og dró ekki af sér við að
hæðast að höfðingjum héraðsins og ekki síður að þeim sem
voru flokksmenn hans í Framsóknarflokknum. Fór svo að
Björn felldi Jón með 28 atkvæðum og heyrðist þá héraðsbrest-
ur hár. Björn Pálsson var síðan þingmaður til 1974 og fór jafn-
an eigin leiðir og þótti með skemmtilegustu og sérstæðustu
þingmönnum á sínum ferli. Hann var til dæmis mjög andvígur
sífelldum barlómi bænda og sagðist sjálfur hafa orðið stórauð-
ugur af búskap.
Eitt var það mál sem vakti þjóðarathygli en það voru mála-
ferli Björns sem stóðu yfir á árunum 1967 til 1973 um eignar-
hald á skjóttri hryssu sem kölluð var Löngumýrar-Skjóna.
Hryssan hafði gengið árum saman í högum Björns en var
dregin öðrum bónda í stóðrétt 1967. Fór Björn í mál með
þeirri seiglu sem honum er gefin. Flestir snjöllustu marka-
skoðunarmenn í Húnaþingi margþukluðu eyru Skjónu en úr-
skurður þeirra stangaðist mjög á eftir því hvar þeir stóðu f
pólitík og spunnust um þetta hatrammar blaðadeilur. í undir-
rétti á Blönduósi var dæmt í óhag Birni en í hæstaréttardómi
árið 1973 var hryssan dæmd eign Björns á Löngumýri „sakir
hefðar“.
Björn Pálsson á Löngumýri var orðinn fertugur þegar hann
festi ráð sitt og kvæntist Ólöfu Guðmundsdóttur. Eignuðust
þau tíu börn. Þau eru:
a. Áslaug Björnsdóttir (f. 1945) hjúkrunardeildarstjóri í
Reykjavík, gift Páli Þorkelssyni vélfræðingi.
b. Guðrún Björnsdóttir (f.1947) kennari í Reykjavík, gift
Einari Guðmundssyni prentara.
c. Páll Björnsson (f.1948) sýslumaður á Höfn í Hornafirði,
kvæntur Ólafíu Hansdóttur.
d. Guðmundur Björnsson (f. 1950) lögfræðingur, sýslufull-
trúi á Patreksfirði.
e. Halldór Björnsson (f. 1953) í Reykjavík.
f. Hafliði Sigurður Björnsson (f.1954) vélstjóri.
g. Björn Björnsson (f.1955) húsasmiður, bóndi á Löngum-
ýri.
h. Þorfinnur Jóhannes Björnsson (f. 1956) deildarstjóri hjá
Stofnlánadeild landbúnaðarins, kvæntur Aðalheiði Bragadótt-
ur.
i. Brynhildur Björnsdóttir (f. 1959) nemi.
j. Böðvar Björnsson (f.1961) sjómaður.
ARFTAKARNIR Á GUÐLAUGSSTÖÐUM
4. Guðmundur Pálsson (f.1907) bóndi og smiður á ættar-
óðalinu á Guðlaugsstöðum. Hann giftist seint eins og Björn,
bróðir hans, og var sagður hafa tekið það í sig að vilja alls
ekki koma með konu heim í Guðlaugsstaði meðan móðir
hans, Guðrún Björnsdóttir, var þar í fullu fjöri. Hann sagði að
hún mundi ráða öllu sem fyrr, eða þá draga sig í hlé, og hvort
tveggja mundi valda leiðindum. Þegar gömlu konunni varð
þetta ljóst, tók hún sig til og flutti út á Blönduós og þar eyddi
hún efri árum sínum en Páll, bóndi hennar, sat áfram á Guð-
laugsstöðum. Kona Guðmundar er Ásgerður Stefánsdóttir.
Börn þeirra eru:
a. Guðný Guðmundsdóttir (f.1948).
b. Guðrún Guðmundsdóttir (f.1952) húsfreyja á Guðlaugs-
stöðum, gift Sigurði Ingva Björnssyni bónda þar.
HÖLLUSTAÐAFÓLKIÐ
5. Hulda Pálsdóttir (f. 1908) húsfreyja á Höllustöðum. Mað-
ur hennar er Pétur Pétursson, móðurbróðir Jónasar Kristj-
ánssonar ritstjóra DV. Pétur var búfræðingur frá Hólum og
stundaði síðan framhaldsnám í Noregi. Þau hjón keyptu Höll-
70 HEIMSMYND