Heimsmynd - 01.07.1990, Blaðsíða 19
ARNARFLUG
Arnarflug var því komið í veruleg van-
skil við erlenda viðskiptaaðila sína eins
og írska flugfélagið Aer Lingus og KLM
og að sjálfsögðu í margvíslegum vanskil-
um við íslenska ríkið bæði með ýmis op-
inber gjöld og með áfallnar afborganir
og vaxtagreiðslur af ríkistryggða láninu.
Samt kom það félaginu í opna skjöldu
þegar fjármálaráðherra ákvað í febrúar
1989 að vegna þessara vanskila neytti
ríkið kaupréttar Arnarflugs að vélinni,
leysti hana til sín og setti hana á sölu-
lista. Þotunni var þá lagt og ítrekuðum
beiðnum Arnarflugs um leigu á henni
meðan reynt væri að kippa fjármálum
þess í lag synjað, utan hvað um tíma var
hún leigð til sólarlandaflugs, að nafninu
til á vegum Samvinnuferða, en í raun í
rekstri Amarflugs. Ástæðan fyrir furðu
Amarflugsmanna var í fyrsta lagi sú að
með því að taka atvinnutækin undan fé-
laginu væri eingöngu verið að rýra getu
þess til að koma sínum málum í lag og
minnka möguleika á því að ríkið endur-
heimti sitt að lokum. En önnur ástæða
og veigameiri var sú að þessi aðgerð fjár-
málaráðherra bryti í bága við stefnu rík-
isstjórnarinnar um að hér yrðu áfram tvö
flugfélög og að viðræður höfðu verið í
gangi um að rekstursgrundvöllur félags-
ins yrði tryggður með breyttu fyrirkomu-
lagi á sambúð flugfélaganna, annaðhvort
með því að heimila Arnarflugi beina
samkeppni við Flugleiðir á arðbærustu
leiðum þess, eins og Kaupmannahöfn og
London, eða þá með því að leiðum yrði
skipt að nýju þannig að Arnarflug hefði
meginland Evrópu, en Flugleiðir héldu
þá sínum hefðbundnu leiðum á Norður-
löndin, Bretland og Evrópu. Núverandi
skipting væri óviðunandi sem reksturs-
grundvöllur fyrir-verðugt samkeppnisfé-
lag við Flugleiðir,
þar sem skipting far-
þega væri 20:80 pró-
sent þeim síðar-
nefndu í vil. Enginn
botn hefur enn feng-
ist í þessar viðræður
né hver sé yfirleitt
flugmálastefna ís-
lenskra yfirvalda. Er
hún um samkeppni
eins og Arnarflugs-
menn telja að verið
hafi mestallan þenn-
an áratug? Eða er
hún um að hér skuli
standa eitt öflugt
flugfélag, eins og
stefnan var eftir
samruna Loftleiða
og Flugfélagsins
1973? Flins vegar
kom það út úr við-
ræðum Arnarflugs
við ríkisstjómina að
þann 17. mars gaf
ríkisstjórnin fyrirheit
um niðurfellingu
skulda að upphæð 150 milljónir króna og
aðstoð við útvegun frekari lána sem lið í
fjárhagslegri endurskipulagningu, enda
kæmu með því til fullnægjandi tryggingar
fyrir þeim. Við þessa dagsetningu vilja
Amarflugsmenn miða uppgjör sitt við
ríkið - vanskilavexti af skuldunum beri
ekki að færa á þeirra reikning eftir það.
Árið leið tíðindalítið. Arnarflug var
lítið í fréttum, rak sína starfsemi með
einni vél, leiguvél frá ameríska fyrirtæk-
inu Aviation Sales, og leiguvélum fyrir
fragt eftir því sem tilefni gafst til, og rak
„þjóðarþotuna“ á vegum Samvinnu-
ferða. Um sumarið komst á samband við
Ólafur Ragnar
Grímsson. Gengur
fjármálaráðherrann
þvert á stefnu
ríkisstjórnarinnar og
einstakra meðráðherra
sinna í viðskiptum við
Arnarflug?
írskan fjármálamiðlara, sem sýndi áhuga
á að kaupa meirihluta í vélinni og leggja
150 milljónir í Amarflug. Fegar leið að
jólum gerðist margt í senn. Loftferðaeft-
irlitið stöðvar leiguþotuna þegar komið
er að skoðun hennar milli jóla og nýárs.
Amarflug óskar þá að losna undan leigu-
samningnum þótt tæp tvö ár séu eftir af
honum, þar sem vélin henti ekki lengur
eftir að það sé stefna félagsins að sinna
áætlunarfluginu með einni vél í stað
tveggja áður. í staðinn tekur Amarflug á
Þúsund
Tölur sýna að eftir að Arnarflug hóf áætlunarflug byrjaði erlendum ferðamönn-
um að fjölga verulega eftir að hafa staðið í stað í heilan áratug meðan aðeins
eitt flugfélag var starfandi. Auðvitað flutti Arnarflug ekki alla þessa viðbót. En
félagið átti talsverðan hluta af henni og samkeppnin örvaði keppinautinn til
dáða. Nýleg skoðanakönnun Gallup sýndi að 80 prósent þjóðarinnar vill að
Arnarflug starfi áfram. En til þess að svo megi verða verður félagið að fá að
starfa á jafnréttisgrundvelli.
leigu Boeing 737-200 frá sænska félaginu
Transwede til þriggja mánaða en tjaldar
þó raunverulega til einnar nætur, þar
sem samningurinn er með gagnkvæmum
uppsagnarfresti bjóðist betra tilboð. Rétt
fyrir jólin koma tveir fulltrúar frá KLM
og ræða við Steingrímana forsætis- og
samgönguráðherra. Fcir spyrja sérstak-
lega um hvort ekki sé öruggt að Amar-
flug fái að kaupa þotuna til baka, og
KLM óhætt að vinna að því að útvega
henni verkefni. Þeir eru fullvissaðir um
að svo verði. (Hins vegar láðist þeim að
tala við Ólaf Ragnar). írinn kemur hér
með fjölskyldu sinni milli jóla og nýárs
og fer út annan janúar í þeirri trú að
hann hafi hálfan mánuð til að ganga frá
kaupunum. Auðsætt er að Arnarflug
stendur í þeirri meiningu að það sé aftur
að eignast „ríkisþotuna“ með kauptil-
boði sínu og írans, og mögulega með
KLM að bakhjarli, um 8 milljón dollara
verð, á kaupleigu um tveggja ára skeið.
Fregnir eru um staðgreiðslutilboð frá
frönsku félagi miklu lægra, en það er þó
hald sumra manna að sá orðrómur sé
bara til að halda mönnum volgum.
Þann 3. janúar er tilkynnt að Kristinn
Sigtryggsson hafi verið leystur frá dag-
legum störfum um þriggja mánaða skeið
„til að hugsa um framtíðina", og muni
einbeita sér að sérstökum verkefnum í
tengslum við fjárhagsvanda félagsins,
endurfjármögnun þess og framtíðar-
skipulag. Á meðan fara þrír menn með
hina daglegu stjóm.
„ÞJÓÐARÞOTAN"SELD
En nú taka málin óvænta vendingu.
Þann 4. janúar eru blaðamenn og Ijós-
myndarar kvaddir upp í fjármálaráðu-
neyti þar sem skrifað er undir sölusamn-
ing á „þjóðarþot-
unni“. Kaupandi er
Atlanta hf., öðru
nafni Amgrímur Jó-
hannsson, stofnandi
og fyrrum yfirflug-
stjóri Amarflugs,
sem um tveggja ára
skeið hefur rekið
leiguflug erlendis
undir þessu nafni.
Þotan á að leysa af
leiguflugvél sem
Atlanta er með í
leiguverkefnum fyrir
Finnair.
Fj ármálaráðherra
útskýrir fyrir frétta-
mönnum að 8 millj-
ón króna tilboð
Arnarflugs hafi í
raun verið kaup-
leigusamningur og
því sé þetta stað-
greiðslutilboð Atl-
anta upp á 7,1 millj-
ón dollara eða 440
milljónir króna í
HEIMSMYND 19