Heimsmynd - 01.07.1990, Blaðsíða 90

ensku. Eins og gefur að skilja lagði ég
hart að mér til að geta lesið bréf föður
míns. Þar var þó lykill að leyndardómn-
um. í gegnum þau kynntist ég dálítið
manninum og sérstaklega sambandi for-
eldra minna. Enn þann dag í dag hef ég
ekkert séð sem þau hefðu þurft að
skammast sín fyrir. Tvær einhleypar og
frjálsar manneskju felldu hugi saman og
nutu samvista um tíma. Hugljúft ástar-
ævintýri sem kringumstæður einar gerðu
að harmleik og tilkoma mín sem þau
kunnu ekki að takast á við.
Faðir minn skrifaði móður minni í
mörg ár eftir að hann fór frá Islandi.
Hann reyndi að komast aftur til íslands
eða fá móður mína til sín svo þau gætu
gifst en það gekk ekki. Hann fékk þá
móður mína til að koma sér í samband
við prest hér í Reykjavík. Prestinum
skrifaði hann svo, bréfið er í mínum fór-
um, þar sem hann gekkst við mér og bað
prestinn að liðsinna „eiginkonu sinni og
dóttur" eins og best hann gæti í sinni
fjarveru. Presti þessum var svo tilkynnt
þegar hann féll og tilkynnti hann móður
minni.
Auðlesið er í þessum bréfum að ég var
ekkert launungarmál hjá honum. Hann
talaði eðlilega um okkur mæðgurnar við
félaga sína, sýndi þeim myndir af okkur
og skrifaði fjölskyldu sinni um tilvist
okkar. Eftir að fá myndir af okkur
mæðgum, skrifaði hann henni: „Undar-
legt hvað ég er ríkur maður - að eiga
svona fallega eiginkonu og yndislega
dóttur - þig sem ég hef ekki séð í tvö ár
og litlu telpuna aldrei nema á mynd. Eg
bið guð að ég fái að halda lífi svo að við
getum öll lifað saman þegar styrjöldin er
yfirstaðin.“
Afmælisbréfið til mín skrifaði hann
nokkrum dögum áður en hann dó. Þaö
hljóðaði svo: „Ástkæra barnið mitt. Til
hamingju með afmælið, litla ástin mín.
Mikið þykir mér leitt að verða að vera
svona langt í burtu á þessum stóra degi í
lífi þínu. Bráðum verðum við öll saman
og þá skulum við halda mikla veislu -
bjóða öllum vinum og ættingjum - og
skemmta okkur reglulega vel. Passaðu
mömmu fyrir mig, litla vina, vertu dug-
leg að læra ensku svo að við getum talað
saman þegar ég kem að sækja ykkur.
Mundu pabba þinn í bænum þínum,
barnið mitt. Þinn pabbi.“
Á þessum árum byrjaði Leitin Mikla
að föðurfjölskyldunni. Ekki hef ég haft
uppi á henni ennþá. En ég komst í sam-
band við tvo félaga föður míns sem
höfðu verið með honum hér á Islandi og
allt þar til hann féll. Ég þurfti ekki að
kynna mig fyrir þeim, þeir vissu af mér
og þótti gaman að heyra frá „litlu stúlk-
unni hans Þessir menn fræddu mig
um föður minn, sögðu mér frá honum,
sem mér fannst ómetanlegt. Það hjálpaði
mér að skilja sjálfa mig betur.
Síðar heimsótti ég heimaslóðir föður
míns. Fjölskyldan var flutt burt, en ég
dvaldist þar nógu lengi til að komast inn
í þankagang fólksins. Þar var hugtakið
lausaleiksbarn , á yfirborðinu að minnsta
kosti, jafnfjarlægt daglegu lífi fólksins og
eitthvað sem gerðist á öðrum stjörnum.
Ég skildi þá að ég myndi aldrei verða
viðurkennd af þeirri fjölskyldu.
að erfiðasta við að vera
ástandsbarn í felum hefur allt-
af verið tvískinnungurinn.
Tvöföld skilaboð. Eins og
þegar ég fermdist og prestur-
inn talaði um að við ættum að
„heiðra föður okkar og móð-
ur“. Ég talaði við prestinn í
einrúmi og sagði honum hvað mér þætti
þetta erfitt: hvernig átti ég að heiðra
föður minn sem ég mátti ekki minnast á
við neinn? Honum varð svarafátt. Eða
gamli presturinn sem gaf mér fæðingar-
vottorð að gjöf þar sem fram var tekið
að ég væri dóttir „hjónanna móður
minnar og stjúpa“, þetta átti að greiða
götu mína en var í engu samræmi við
fæðingarvottorðið frá Hagstofunni.
Að vera aldrei alveg nógu góð í aug-
um samfélagsins vegna upprunans,
hversu mikið sem ég reyndi, og vita að
ekkert mundi breyta því. Eins og fyrsti
pilturinn í lífi mínu sagði eftir að við
höfðum ákveðið að trúlofa okkur og ég
hafði mannað mig upp í að segja honum
leyndarmál mitt: „Ertu frá þér, heldurðu
að ég geti kynnt þig fyrir fjölskyldu
minni fyrst svo er? Áldrei!“
Sjálfsagt eigum við þessi fimm hundr-
uð eins mismunandi sögu að segja og við
erum mörg. Ég kann aðeins mína eigin.
Mér finnst ég ennþá vera aðskotadýr í ís-
lensku þjóðfélagi að mörgu leyti. Ég
hefði kosið að vera ekki í leynum, kosið
að fá að vera það sem ég er, hálfútlend
og með ættarnafnið sem mér ber.
Tölfræðilegir leikir eru alltaf skemmti-
legir. Fimm hundrið einstaklingar ættu
vísitölulega að hafa getið af sér tvö af-
kvæmi hver. í dag ætti því tala afkom-
enda þessara íslensku kvenna og erlendu
manna að vera að minnsta kosti fimmtán
hundruð. Það er álitleg tala miðað við
höfðatölu. Og sé þessari mengun stofns-
ins bætt við þá þýsku sem fylgdi á eftir-
stríðsárunum er Island kannski ekki sú
paradís læknisfræðilegra rannsókna sem
það á að vera vegna „hreinleika stofns-
ins“.
Hræsni okkar íslendinga er með ein-
dæmum. í orði er það manngildið eitt
sem skiptir máli, á borði er það ætterni
og hverra manna við erum sem gildir
enn þann dag í dag. Við viljum miklu
heldur spegla okkur í fornri frægð hetju-
sagna en viðurkenna okkur sem nútíma-
þjóð. Væri það ekki verðugt verkefni á
21. öldinni að breyta stefnunni: verða
mannúðlegri hvert við annað? Því eng-
inn velur sér foreldra eða skyldmenni.D
MALBIKUN
ÁRALÖNG STARFSREYNSLA
MALBIK OG VÖLTUN HF.
FLÓKAGÖTU60
H.s. 23762 - 11450 - 623148 - 985-23549
ÖNNUMST ALLA MALBIKUN
UNDIRBÚNINGSVINNU OG MALBIKSVIDGERDIR
90 HEIMSMYND