Heimsmynd - 01.09.1990, Blaðsíða 46
/
vo seinheppnir voru tísku-
hönnuðurnir þegar þeir klór-
uðu sér í koilinum og reyndu
að finna haustlínunni eitthvert
hugtak að þeir duttu sumir of-
an á glasnost-glamor (þver-
sögn) í tilraunum sínum til að
tengja tískuna alþjóðahyggju
og friðvænlegri heimi. En
búms! Saddam Hussein ögrar
heimsfriðinum og vestrænum
efnahag svo ekki sé minnst á beina hagsmuni
hátískuhönnuðanna en þeirra bestu kúnnar er
olíuyfirstéttin fyrir botni Miðjarðarhafs. A
hverju hausti streyma heilu kvennabúrin til há-
borga tískunnar, Parísar og New York. Pær
stíga út úr gljáfægðum svörtum límósínum með
blæjur fyrir andlitinu og kaupa næstum upp lag-
erinn af hátískufathaðinum þannig að allir una
glaðir við sitt.
Japanskar konur eru einnig í hópi dyggustu
viðskiptavina vestrænnar tískuframleiðslu,
klæðnaðar, skartgripa, úra og snyrtivara. Á
nýlegri forsíðu Newsweek var teikning af jap-
anskri konu að spranga um í fögru landslagi þar
sem vörumerki Chanel, Louis Vuitton,
Mercedes Benz, Gucci og Giorgio Armani
prýddu náttúruna ásamt málverki eftir Van
Gogh. Yfirheiti myndarinnar
var: Miklir eyðsluseggir. Vel
stæð japönsk brúður hikar ekki
við að láta vestrænt tískuhús
hanna brúðarkjól sem kostar
föður hennar fimmtán millj-
ónir yena og algengt er að
hundar hinna efnameiri
gangi með ólar úr skíragulli
um hálsinn. Blaðið sagði
frá því að ung japönsk
auðkýfingsdóttir hefði
eytt um 20 milljónum
yena í tískuhúsum
Parísar á síðasta ári
sem samsvarar tæpum
- átta milljónum ís-
I lenskra króna.
Kaupæðið sem
einkenndi marga
íbúa vestrænna
ríkja á níunda
áratugnum virð-
ist ekki liðið undir lok
en hefur fært sig um set úr
vestri til austurs. Enda ekki ólíklegt að
tískuhönnuðir á Vesturlöndum taki mið af því
hverjir fjárfesta helst í fram-
leiðslu þeirra.
Margir tískuhönnuðir segj-
ast í öllu falli ekki lengur
leggja megináherslu á
klæðnað framakvenna sem
svo einkenndi uppatísku
níunda áratugarins.
Bandarískur blaðamaður
lýsir því þannig að Yves
Saint Laurent, Giorgio
Armani og Gianni Ver-
sace séu allir undir
áhrifum realpólitíkur í
hönnun sinni. Andinn
sem svífi yfir vötnum
tískunnar endurspegli
þá þróun sem eigi sér stað í alþjóðastjórn-
málum. Þar sem menn búist við að aukið frjáls-
ræði setji svip sinn á tíunda áratuginn sé klæðn-
aðurinn litríkari, sveiflan léttari og útkoman
mun afslappaðri en uppaklæðnaður áratugarins
á undan.
En yfirlýsingar og útkoma geta stangast á. ít-
alski hönnuðurinn Moschino, sem vakið hefur
athygli fyrir að gefa skít í tískubransann eins og
hann leggur sig, er sjálfur gangandi þversögn.
Hann framleiðir litla svarta bómullarboli með
gylltum bróderingum þar sem á stendur skrif-
að: Niður með tískubransannl Verðið er 24 þús-
und íslenskar krónur í Bergdorf Goodman í
New York! Margt af því sem Moschino fram-
leiðir er hins vegar afar fallegt og verðið eftir
því. Hann notar mikið svart, rautt og purpur-
arautt. Eins og fleiri leggur hann áherslu á að-
sniðna jakka með hálfgerðu reiðsniði en hefur
þá í sterkum lit og skreytir með svörtum flau-
elsslaufum á hliðum og baki. Síðbuxur frá
Moschino eru eins og skotapils þar sem felling
kemur yfir aðra skálmina.
Margir hönnuðir eru komnir með ódýrari
línu með nafninu sínu til að stækka kaupenda-
hópinn. Þar má nefna hina bandarísku Donnu
Karan sem nú framleiðir ódýrari línu undir
nafninu DKNY (Donna Karan New York).
Blazer jakki frá DKNY kostar um 30 þúsund ís-
lenskar krónur. I dýrari kantinum leggur hún
enn þá áherslu á svokölluð bodysuit eða þrönga
samfestinga, oft úr kasmír, sem nota má undir
þykkar peysur, jakka eða vafin stutt pils úr
rússkinni en slíka vafninga má einnig nota sem
sjöl yfir jakka.
Aðrir amerískir hönnuðir sem hafa fylgt í fót-
spor DKNY eru Bill Blass, Geoffrey Been,
Anne Klein með Anne Klein 11 og Oscar de la
Renta með Studio-línuna. Verðmismunurinn er
tvö- til þrefaldur. Dragt í dýrari kantinum frá
Donnu Karan kostar um 120 þúsund íslenskar
krónur en innan við 50 þúsund í DKNY-lín-
unni.
Hinn ítalski Giorgio Armani hefur árum
saman selt fatnað sinn í ódýrari línu sem nefnist
Emporio Armani og er nú kominn með sér-
stakar Emporio verslanir bæði í London, París
(rétt hjá Place Vendome) og New York (á
Madison Avenue). I Emporio línunni eru ekki
notuð eins vönduð efni og í Giorgio línunni.
Blússur og skyrtur eru oft úr gerviefnum og
jakkarnir úr ullarblöndu. Fallegur kasmírblaser
í ljósgrænu og beige í Giorgio línunni kostar yf-
ir 100 þúsund krónur.
önnuðurnir Calvin
Klein og Ralph
Lauren, sem alltaf
hafa siglt þarna ein-
hvers staðar á milli,
halda sínu striki
nema verslanir
Ralphs í París, Lond-
on og New York
verða stöðugt íburð-
armeiri. Verslun
hans á Madison Avenue við 69. stræti er nú á
fjórum hæðum og í stigaganginum hanga nú
gömul málverk af bandarísku yfirstéttarfólki,
konu í reiðfötum, litlum dreng með ljósa lokka
í matrósafötum og þenkjandi aristókrötum með
bækur í bakgrunni. Allt er þetta liður í mark-
eftir HERDÍSI ÞORGEIRSDÓTTUR