Heimsmynd - 01.10.1990, Blaðsíða 10
STJORNMAL
KONUR OG
SJÁLFSTÆÐISMENN
Veröa þau saman í næstu ríkisstjórn? Dr. Sigríður Dúna Kristmundsdóttir og Friðrik
Sóphusson í brúðkaupsferð í Tyrklandi en þau gengu í hjónaband þann 4. ágúst.
VALKOSTIRNIR í VOR
Verði Davíð Oddsson í efsta sæti á lista
Sjálfstæðisflokks í Reykjavík eftir próf-
kjörið nú í lok október er það vísir að
breytingum á forystu Sjálfstæðisflokksins
ef ekki þjóðarinnar á næstu árum. Davíð
tók fyrsta skrefið inn í landsmálapólitík-
ina fyrir ári þegar hann kippti varafor-
mennskunni af Friðriki Sóphussyni en
hafði tjáð honum viku áður að hann
hefði engan hug á því. Friðrik vék til
hliðar og stendur nú sterkari í eigin
flokki en nokkru sinni fyrr. Flann er eftir
sem áður einn þriggja forystumanna
flokksins, öruggur með ráðherrasæti taki
Sjálfstæðisflokkurinn þátt í næstu ríkis-
stjórn og í þeirri aðstöðu að geta gagn-
rýnt eigin forystu. Þá er Friðrik ný-
kvæntur einum af forkólfum Kvennalist-
ans og fyrrum þingmanni hans, dr.
Sigríði Dúnu Kristmundsdóttur, nýskip-
uðum lektor við Fláskóla íslands. Og
ekki er loku fyrir skotið að þau eigi eftir
að sitja saman í ríkisstjórn.
FFvernig sem mál skipast hjá Sjálfstæð-
isflokki eru sigurlíkur hans í næstu þing-
kosningum miklar. Þótt Davíð Oddsson
sé í þeirri skemmtilegu stöðu að vera
maðurinn sem margir bíða eftir er Þor-
steinn Pálsson ekkert á þeim buxunum
að vera maðurinn sem skilaði Sjálfstæð-
isflokknum í 27 prósentum, sem var nið-
urstaðan í kosningum 1987. Ýmsir fram-
sóknarmenn og alþýðuflokksmenn, sem
hlynntir eru samstarfi við Sjálfstæðis-
flokkinn eftir næstu kosningar, telja að
öll hans vandamál yrðu úr sögunni færi
Þorsteinn í Seðlabankann og Davíð tæki
við forystunni.
Framsóknarmenn benda á að óhugs-
andi sé fyrir Steingrím Fiermannsson að
verða fagráðherra í ríkisstjórn Þorsteins
Pálssonar. Hið sama gildir um Jón Bald-
vin FFannibalsson, formann Alþýðu-
flokks, þó svo að hann og Þorsteinn hafi
ræðst við undanfarið ár og reynt að bera
vopn á klæðin eftir stjórnarslitin haustið
1988. Sumir segja að samsæri Framsókn-
arflokks og Alþýðuflokks gegn Þorsteini
Pálssyni þá sé ein ruddalegasta aðför í
stjórnmálasögu lýðveldisins.
Fnnan Framsóknarflokksins eru ýmsir
farnir að líta á Steingrím FFermannsson
sem vandamál og telja löngu kominn
tíma á formannsskipti. FFalldór Ásgríms-
son hefur verið hvattur til að fara fram
fyrir flokkinn í Reykjavík en hann vill
ekki yfirgefa Austurlandskjördæmi og
telur fráleitt að bæði hann og formaður-
inn séu í framboði á suðvesturhorninu.
Samsteypa Sjálfstæðisflokks og Fram-
sóknar undir forsæti Þorsteins Pálssonar
með Steingrím innanborðs yrði andvana
fædd. Ekki er hægt að taka svo djúpt í
árinni varðandi samsteypu Sjálfstæðis-
flokks og Alþýðuflokks en það hefur
lengi verið draumur margra að endur-
vekja gömlu Viðreisnina. En forsendur
eru aðrar nú og þátttakendurnir líka. Þó
er sá valkostur raunverulega til staðar að
Sjálfstæðisflokkur myndi stjórn með Al-
þýðuflokki og jafnvel brotum úr Alþýðu-
bandalaginu þótt enginn viti hvernig sá
flokkur kemur til með að líta út eftir vet-
urinn. f raun er hæpið að hugsa sér Þor-
stein Pálsson í samstarfi við Olaf Ragnar
og jafnvel Jón Baldvin. Þá lentu Davíð
Oddsson og Jón Sigurðsson upp á kant
nýlega þegar Davíð ákvað að hætta við
þátttöku FFitaveitu Reykjavíkur á sýn-
ingu í Búdapest.
Burtséð frá persónuleikum og príma-
donnum eru auðvitað mörg stefnumál
sem Sjálfstæðisflokkur og Alþýðuflokkur
gætu komið sér saman um, bæði varð-
andi stóriðju og orkuframkvæmdir. Ný
Viðreisn gæti sparað ríkinu milljarða í
styrkjum til landbúnaðar og sparað neyt-
endum aðra milljarða með innflutningi á
matvælum. Framsókn er bundin af
kvótakerfinu sem er afsprengi flokksins
en Alþýðuflokkur og mögulega Sjálf-
stæðisflokkur gætu söðlað yfir í sölu
veiðileyfa. Afstaðan til inngöngu í Efna-
hagsbandalagið gengur þvert á allar
flokkalínur en verður eitt stærsta kosn-
ingamálið.
Þriðji valkosturinn er samstarf Sjálf-
stæðisflokks og Kvennalista. Þorsteinn
Pálsson var harðasti talsmaður þess eftir
kosningarnar 1987 að Sjálfstæðisflokkur
myndaði stjórn með Kvennalistanum. Æ
síðan hefur Kvennalistinn legið undir
ámæli fyrir að vera stikkfrí frá realpólitík
og í septemberblaði málgagns þeirra,
Veru, segjast þær nú þurfa að grípa völd-
in þegar þau gefast. I nýafstaðinni skoð-
anakönnun félagsvísindadeildar kemur í
ljós að stærsti hluti óákveðinna kjósenda
er konur, innan við 10 prósent þeirra
styðja Kvennalistann en yfir 40 prósent
10 HEIMSMYND