Heimsmynd - 01.10.1990, Blaðsíða 21

Þótt hvorki fjölmiðlamenn né aðrir nái hon-
um í rúminu á morgnana, er næsta öruggt
að þeir komu honum á óvart að morgni 1.
ágúst, þegar þeir hringdu og spurðu álits,
þar sem hann væri orðinn skattakóngur
Reykjavíkur og þar með þjóðarinnar, hefði
velt Þorvaldi Guðmundssyni í Sfld og fiski
úr sessi. Herluf Clausen, maðurinn sem
jafnan hefur farið með veggjum fjármála-
lífsins, fram undir það síðasta gætt þess að
berast hvergi á, hvorki í bílaeign, húsakosti
né samkvæmislífi, og varast eins og heitan
eldinn að komast í fjölmiðla, hafði líka lítið
til málanna að leggja - nema verða hissa.
Því meiri hlýtur gremja hans að hafa verið , þegar hann komst
að því hálfum mánuði síðar að „heiðurinn" var út í loftið og
óverðskuldaður. Skattayfirvöld höfðu áætlað á hann. Hann
hafði sem sagt verið úrskurðaður „skattakóngur" án þess að
innistæða væri fyrir því. Og það er hlutur sem Herluf Clausen
júníór kann ekki að meta.
Fjölmiðlar hafa raunar haft uppi þann óvana á undanförn-
um árum að krýna þann skattakóng, sem hæstu heildargjöldin
borgar. Þetta gefur þó alranga mynd af tekjum viðkomandi
einstaklinga, þar sem aðstöðugjaldið af rekstri þeirra fyrir-
tækja, sem ekki eru aðskilin frá persónu eigandans vegur þá
óeðlilega þungt. Þetta er meðal annars ástæðan fyrir því að
lyfsalar eru hvarvetna efstir á blaði um heildarskatta. Ef við
hins vegar berum til dæmis saman tekjuskatt og útsvar Þor-
valds Guðmundssonar og Herlufs Clausens sést að Þorvaldur
er mörgum þyngdarflokkum ofar. Hann greiðir hins vegar
sáralítið aðstöðugjald. Það er lagt á fyrirtæki hans. Því er sam-
anburðurinn vart marktækur nema skilja aðstöðugjaldið frá.
Herluf Clausen hefur jafnan kappkostað að láta fara lítið
fyrir sér. Hann hefur forðast fjölmiðla eins og heitan eldinn og
komist hjá því hingað til að láta taka af sér myndir síðan hann
var með í að reka skemmtistaðinn Cesar, sem Ólafur Laufdal
keypti síðar af honum og félögum hans og breytti í Hollywood
og varð upphafið að veldi Olafs í veitinga- og skemmtana-
bransanum, þar sem hann hefur verið allra manna fyrirferðar-
mestur um langt skeið, þótt fölva hafi slegið á mesta ljómann
hin síðustu ár, eftir að bygging Hótel Islands varð honum
myllusteinn um háls. Herluf hefur að eigin sögn ekki veitt við-
töl við blöð síðan hann í ungæðisskap lét undan kunningja sín-
um um blaðaviðtal og fannst allt birtast meira og minna
brenglað sem hann hafði sagt. Og hann heldur uppteknum
hætti: engin blaðaviðtöl og engar myndir. En skaðinn var
samt orðinn. Yfirtökur hans á verslunum og veitingarekstri
hafa vakið forvitni og umtal um alllangt skeið. Nú vakti það
forvitni almennings hver hann væri þessi Herluf Clausen, sem
orðinn væri arftaki Þorvalds Guðmundssonar að skattakóngs-
tigninni, og hvernig hann hefði orðið svona moldríkur. Sög-
urnar urðu því magnaðri sem sýnilegt veldi hans var fyrirferð-
arminna og menn gátu því gefið ímyndunaraflinu lausari
tauminn.
Þegar gengið er upp Bröttugötuna í gamla Grjótaþorpinu í
Reykjavík verður á vinstri hönd fyrir rauðmálað hús með
hvítu útskurðarverki kringum glugga, dæmigert íbúðarhús
betri borgara frá tímanum fyrir fyrri heimsstyrjöld. Hér er
bækistöð Herlufs Clausens. Tvöfaldar dyr eru á kjallara undir
húsinu með merkinu HC á frostuðum rúðum. Þegar gengið er
fyrir gaflinn blasir sama HC merkið við á forstofuhurðum.
Gengið er inn í hvítmálað anddyri, sem þjónar sem biðstofa
að skrifstofu Herlufs. Hægra megin við skrifstofudyrnar eru
tveir einfaldir stálstólar, strengdir brúnu leðri, stálfótaborð
með glerplötu, á því öskubakki. Við hliðina er handslökkvi-
tæki. Á glugganum er límmiði sem á stendur: Securitas örygg-
iskerfi, tengt stjórnkerfi Securitas. Teppin á gólfinu eru gráleit
og tekin að slitna á gangveginum. Við gestinum í stálstólnum
blasir hringstigi niður í lagerinn í kjallaranum. Það er hátt til
HEIMSMYND 21