Heimsmynd - 01.10.1990, Blaðsíða 74
ÍSLENSK ÆTTARSAGA
yrarbakki er kauptún
með gamla sál. Pegar maður leggur leið sína inn í plássið finn-
ur maður fyrir einhverjum seyði. Sagan er þar á kreiki, stór-
brotin baráttusaga fólks sem háði bardaga við náttúruöflin en
gerði einnig kröfu um menningu. Eyrarbakki er ólíkur öðrum
þorpum á Islandi, hann er öðruvísi en Ólafsvík, Hofsós eða
Eskifjörður, kannski minnir hann helst á jóskt þorp á flötu
landi við óendanlegt hafið. Stuttu eftir að komið er inn í þorp-
ið verða þrjú hús fyrir augum á hægri hönd, þau standa í röð
og áður lágu einar traðir heim að þeim öllum. Þetta er
Mundakot, eitt af hinum fornu býlum á Eyrarbakka, þar hef-
ur sama ættin búið í minnsta kosti þrjú hundruð ár, harðgerir
sjógarpar og húsfreyjur. Ur vestasta húsinu í Mundakoti er
upprunninn einn af kraftaverkamönnum íslenskrar menningar
á 20. öld, Ragnar Jónsson, kenndur við Smára. Hann erfði
orkuna sem forfeður hans beittu í glímunni við Ægi konung
en notaði hana til þess að draga annars konar afla en fisk á
land og sá afli varð mikill áður en lauk. Ragnar í Smára var
einhver margbrotnasti og sérkennilegasti athafnamaður Is-
lands. Hann var kominn af rismiklu fólki og systkini hans voru
öll stór í sniðum, hvert á sinn hátt, þó að ekki yrðu þau lands-
fræg eins og hann. Og nú eru börn þessa fólks á miðjum aldri,
flest hörkudugleg, hvort sem þau vinna við fisk, smíðar, lækn-
ingar eða listir. Þar er meðal annarra einn landsfrægur eld-
hugi, Jón Óttar Ragnarsson. Hér verður sagt frá foreldrum
Ragnars í Smára, systkinum hans og afkomendum þeirra.
Ragnar Jónsson
ungur maður.
skáld og Árni
Kristjánsson
píanóleikari.
eftir GUÐJÓN FRIÐRIKSSON
74 HEIMSMYND