Heimsmynd - 01.10.1990, Blaðsíða 96
einmanaleika og tvímanaleika og hoppar
því á milli kvenna í endalausum óró-
leika. Hann er afar lokaður tilfinninga-
lega, getur hvorki opnað fyrir eigin til-
finningar né hefur hann áhuga á að
kynnast annarri persónu á djúpan hátt.
Hann hræðist einfaldlega allar tilfinning-
ar og leitar í örvæntingu útrásar einungis
gegnum líkamlega nálgun. Hann er
fullkomnunarsinni (perfektionisti) og
vinnuþræll (workaholic), horfist djarf-
lega í augu við atvinnu sína en aldrei í
augu við sjálfan sig og sál sína. Hann
getur horft lengi í augun á þér yfir kerta-
ljósi á tilhugalífsstiginu, en þegar kemur
að því að horfast í augu við sál annarrar
persónu flýr hann af hólmi eins og heig-
ull.
Mig langar til að gefa konum ráð sem
ánetjast slíkum mönnum: Flýja sem fyrst
frá þeim áður en þeim tekst að særa þær
djúpu sári. Hið dásamlega tilhugalíf með
þeim er inngangur að harmleik.
ÍSLENSKUR KASANÓVA 2
Svo mörg voru þau orð Hrefnu Birgis-
dóttur. Eftir svo greinagóða lýsingu á
Kasanóva þótti mér sárt að þessi „vinur“
hennar, skyldi ekki hafa verið íslending--
ur, fyrst ég er að fjalla um þetta á ís-
lenskum vettvangi. Þá rakst ég á viðtal
við íslending sem birtist fyrir réttum
þrem árum í íslensku tímariti. Viðtala-
ndinn er ekkert banginn við að lýsa sjálf-
um sér innst sem yst og segir í viðtalinu
að hann hafi bara gaman af kjaftasögum
um sig, þær sýni að fólk hafi áhuga á
honum. Ékki er ég viss um að þessi kok-
hreysti sé fullkomlega einlæg, enda er
það eitt einkenni Kasanóvans að eiga
auðvelt með að lifa með tvöfeldni. Ekki
er þar með sagt, að sjálfsögðu, að þessi
maður þjáist af Kasanóva-komplex. En
þó er freistandi að athuga hvað þarna er
á ferðinni.
Af tillitssemi við einkalíf þessa manns,
sem gæti hafa skipt eitthvað um skoðanir
(og jafnvel konu(r)) á þeim þremur ár-
um sem liðin eru frá þessu viðtali, vil ég
ekki birta nafn hans hér, nota bara hina
sígildu skammstöfun fyrir ónafngreinda:
N.N. (eða Nonni Nonna). Staða hans
gæti líka verið önnur í dag, til dæmis ef
hann væri giftur aftur væri óviðurkvæmi-
legt að vera að rifja upp hverjar hans
fyrrverandi ástkonur væru. Já og jafnvel
þótt hann væri fráskilinn í eitt skiptið í
viðbót. Við látum þó seint ofbjóða okk-
ur hér á landi í hjónabandsfjölda ein-
staklinga eftir Kristmann Guðmundsson
og allar hans heitu hjónabanda-ástir.
Nonni er tvígiftur og hefur eftir það
verið viðriðinn tvær aðrar konur, sem
einnig eru nafngreindar í viðtalinu. En
ég get ekki nafna þeirra hér af sömu
ástæðum og að framan greinir. Nóg er
nú samt slúðrið í henni Reykjavík. I við-
talinu gefur Nonni hjónaböndum sínum
(og þar með líklega konunum einnig)
lýsingarorðaeinkunnir. í réttri tímaröð
eru þær „góð“, „ágæt“, „yndisleg“, „frá-
bær“. Hjónabönd Nonna (N.N.) voru
sem sagt „góð“ og „ágæt“; „yndisleg" er
komin út í kuldann en „frábær“ er við
lýði. Fram kemur að Nonni var búinn að
finna þá „ágætu“ áður en hann yfirgaf þá
„góðu“. En hvers vegna skyldi hann þá
hafa yfirgefið hina „ágætu“? Samkvæmt
gamalli málvenju er orðið „ágætt“ sterk-
ara en orðið „góður“. Maður getur því
skilið að hann skuli hafa tekið hina
„ágætu“ fram yfir þá „góðu“. Jú, hann
hefur skýringu á reiðum höndum. Ja, ef
til vill ekki mjög skýra, en þó allfrum-
lega. Skilnaðurinn orsakaðist af slæmsku
sem hljóp í bandið (hjónabandið) og
hann kennir við einhvers konar strengja-
bæklun. Hér á ég örlítið erfitt með að
skilja, en brjóstvitið reynir að læða inn
þeirri skýringu að þessir strengir hafi
eitthvað að gera með annaðhvort þreyt-
ustrengi eða jafnvel heitstrengingar. Ef
til vill hefur hann ekki farið rétt með
hjúskapareiðinn þegar hann gifti sig.
Eða kannski hefur hann bara ekkert ver-
ið að hlusta á prestinn þegar minnst var
á að vera trúr að eilífu, gegnum súrt og
sætt, veikindi og erfiðleika.
En ef ég skil rétt þá þjáist Nonni af
einhvers konar sálarútbrotum eða belg-
ingi, svokölluðum ,,breiðu“-(broad?)-
hnút. Hvort breiður eru konur eða ekki í
þessu samhengi er ekki gott að segja. En
það verður þó tæpast á annan.veg skilið
en að hann sé sjálfur með það sem hann
kallar „Herðubreið í sálinni“. Þó ég viti
ekki hvað það er, gæti ég best trúað að
það væri mjög sársaukafullt.
TIL VARNAR KASANÓVA
Franski nútímaheimspekingurinn Jacqu-
es Derrida fann upp aðferð í textarýni,
árið nítján hjundruð sextíu og sjö, sem
kalla má leysirýni (deconstruction). Þessi
aðferð felst meðal annars í því að lesa
texta afar gaumgæfilega, gagnrýna þá og
gagnrýna síðan gagnrýnina. Forsenda
þessarar aðferðar er sú að á öllum mál-
um eru tvær hliðar en á flestum fleiri.
Það er því við hæfi að enda framans-
kráða gagnrýni á Kasanóva með því að
leyfa mjúkum en hrjúfum jarðaranda
karlmennskunnar að komast að í formi
Grikkjans Alexis Sorbas. Það er nefnin-
lega þannig með allt sem maðurinn hefur
stundað árþúsundum saman, að það
stendur að einhverju leyti afar sterkt fyr-
ir sínu. Kasanóva deyr aldrei vegna þess
að hann er stór þáttur í okkur öllum.
Gefum Sorbas lokaorðið, í þýðingu Þor-
geirs Þorgeirssonar:
„Áttu ekki til guðsótta?. Sá sem hefur
tækifæri til að sofa hjá konu og gerir það
ekki, drýgir stórsynd. Ef kona biður þig
að deila með sér rúmi og þú gerir það
ekki, þá er sál þín glötuð! Sú hin sama
kona andvarpar á hinsta degi fyrir guði,
og það andvarp steypir þér til heljar,
hver svo sem þú ert og þó þú hafir í jarð-
lífi þínu verið besti maður. Ef helvíti er
til þá lendi ég þar og einmitt fyrir það
arna. Ekki fyrir að hafa stolið, myrt og
sofið hjá annarra manna konum, nei,
ekki fyrir það. Það er ekki neitt, góður
guð fyrirgefur það allt. Til helvítis fer ég
fyrir það, að þessa nótt beið mín kona í
rúmi sínu, og ég fór ekki til hennar."
Frami og . . .
framhald af bls. 58
til að skoða í búðir á þessum ferðum.
„Hér þekki ég líka allar verslanirnar og
veit hvert ég á að fara til að fá þau föt
sem ég er að leita að. Ég tel mig ekki
eyða miklu í fatnað. Ég kaupi vönduð
föt sem ég get notað þótt ég noti reyndar
hverja dragt ekki lengur en í eitt og hálft
ár. Vissulega er hægt að fá fimmtíu þús-
und króna dragtir í verslunum hér en '
það má einnig fá mjög góðar dragtir á
tuttugu til þrjátíu þúsund. Það eru ekki
miklir peningar þegar litið er til þess að
slíkar dragtir endast í langan tíma.“
Undir þetta tekur Kristín sem segist
heldur kaupa sér vönduð föt því þau
endist.
Flestar konur kannast við að hafa
keypt föt sem síðan hanga inni í skáp að
mestu ónótuð þangað til þau eru farin úr
tísku. Svala segir að þetta hendi sig
stöku sinnum. „Það kemur fyrir að ég
geri undantekningu frá reglunni og
kaupi föt sem ekki samræmast mínum
fatastíl. Þetta eru yfirleitt föt sem ég
nota einu sinni eða tvisvar en síðan
aldrei meir.“ Annars heldur Svala sig
innan ákveðins ramma þegar að fata-
kaupum kemur. „Jarðlitir eru mínir lit-
ir,“ segir hún. Eftir að Kristín hóf að
vinna á fréttastofu sjónvarps segist hún
ekki lengur eiga nein sérstök spariföt. ,1
þessari vinnu þarf maður alltaf að vera
heldur fínn. Fréttamaður verður að geta
farið hvert sem er og hitt hvern sem er
því enginn veit að morgni hverjar fréttir
dagsins verða. Þegar ég kaupi föt hef ég
orðið alltaf í huga að fötin séu þannig að
ég geti notað þau í vinnuna. Það má því í
raun segja að öll mín föt séu orðin spari-
föt.“
Til eru þeir sem segja að skór lýsi
persónuleika eigandans betur en flest
annað. „Ég er mjög veik fyrir skóm,“
segir Kristín og hlær. „Ég á líka mjög
mikið af þeim. Mest eru þetta flatbotna
skór en ég á líka háa skó þó ég noti þá
sjaldan. Þetta eru alls kyns skór, sumir
alveg einfaldir og aðrir reimaðir en yfir-
leitt í brúnum litum eða svartir. Olíkt
Helgu segist Kristín ekki vera hrifin af
skrauti á skóm. Helga notar oft skó með
meðalháum hæl í vinnuna en alltaf flat-
botna skó þegar hún er í stuttum pilsum.
„Þegar ég fer út á kvöldin nota ég hins
vegar mjög háa hæla,“ segir hún. „Ég
held ég sé fallin alveg kylliflöt fyrir ít-
ölskum skóm,“ segir Helga.
Allar eru þær konur sem HEIMS-
MYND spjallaði við á einu máli um að
vellíðan þeirra í starfi grundvallist meðal
annars á því að vera vel til hafðar og að
hafa frelsi til að klæðast í samræmi við
persónuleika sinn. Hins vegar gera þær
allar skýran greinarmun á því annars
96 HEIMSMYND