Ársrit um starfsendurhæfingu - 2013, Blaðsíða 21

21www.virk.is
VIÐTAL
þá – og auðvitað látum við rödd okkar
heyrast. Sérfræðingarnir hafa alls konar
menntun; í þeirra röðum er að finna
m.a. félagsráðgjafa, sálfræðinga og
sjúkraþjálfara. Ef um stoðkerfisvanda
einstaklings er að ræða getum við ráðfært
okkur t.d. við sjúkraþjálfara, ef vandinn er
sálfræðilegs eðlis er það sálfræðingurinn
sem maður snýr sér til og þannig mætti
lengi telja. Ég hef verið sérlega heppin
með sérfræðinga.“
Horft til margra þátta
„Endurhæfingaráætlun vinnum við ýmist
sjálfar og/eða leitum til sérfræðinga
VIRK eða annarra úrræðaaðila. Þegar
maður hefur unnið í þverfaglegu teymi er
samráð eðlilegt ferli og að finna út úr því
sameiginlega hver sé besta leiðin í hverju
tilviki. Sem iðjuþjálfi er ég vön að horfa til
margra þátta –vera sú sem heldur utan
um áætlun og samhæfingu hlutanna.“
Hvernig eru þátttakendur
hjá VIRK valdir?
„Við vinnum meðal annars í samstarfi við
styrktarsjóði stéttarfélaganna. Þar fær fólk
upplýsingar um VIRK og leiðbeiningar um
hvert það geti snúið sér. Í framhaldi af því
er viðkomandi boðið að koma í viðtal hjá
ráðgjafa.
Grundvallarforsenda þess að fólk fái
aðstoð hjá VIRK er að um heilsubrest sé
að ræða, viðkomandi geti því ekki stundað
vinnu en hafi vilja til þess. Þó eru ekki
allir í vinnu sem koma til okkar. Sumir
koma beint af götunni. Öllum sem leita
til VIRK er boðið viðtal þar sem farið er
yfir hvers eðlis heilsuvandinn sé og hvað
hamli vinnuþátttöku. Eigi viðkomandi
við heilsubrest að stríða, andlegan eða
líkamlegan, á hann aðgang að þessu
kerfi. Sé um einstakling að ræða sem á
við áfengis- eða fíkniefnavanda að etja er
skilyrði að viðkomandi geti sýnt fram á að
hafa stundað edrúmennsku í að minnsta
kosti þrjá mánuði áður en hann getur
fengið þjónustu frá VIRK. Sama gegnir um
fólk sem þarf á bráðaþjónustu að halda,
það getur ekki fengið þjónustu hjá VIRK
fyrr en það hefur jafnað sig í ákveðinn
tíma eftir t.d. aðgerð eða lyfjagjöf.
Fólk á öllum aldri leitar til okkar. Stundum
neyðumst við til að forgangsraða, því
aðsóknin er mikil. Hingað koma m.a. ýmsir
sem komnir eru yfir sextugt og geta ekki
lengur stundað erfiðisvinnu, t.d. þeir sem
hafa unnið hjá Rafiðnaðarsambandinu
eða á vettvangi vélstjóra og málmtækni.
Viðkomandi einstaklingar hafa kannski
fulla starfsgetu — en ekki í þau störf sem
þeir hafa verið að sinna. Oft er mjög gaman
að vinna með slíku fólki. Það útskrifast
frá okkur til léttari starfa og er þá búið
að setja sér markmið um hvert það ætli
að snúa sér í atvinnuleit. Þetta á raunar
líka við um yngra fólk sem missir færni.
Mín skoðun er sú að allir geti fengið vinnu
sem raunverulega vilja vinna. Kannski er
ég óhóflega bjartsýn, en bjartsýni er hins
vegar eiginleiki sem ráðgjafi þarf að búa
yfir. Það verður að horfa fram á veginn til
þess að vinnan sé möguleg.“
Er hætta á því að ráðgjafar fari að
„lifa lífi“ þeirra sem eru í ráðgjöf
hjá þeim?
„Örugglega, en til að koma í veg fyrir
slíkt höfum við stuðning og handleiðslu.
Þangað getum við leitað ef út af bregður.
Í öllu ráðgjafarstarfi er nauðsynlegt að
hafa slíkt á bak við sig. Komi eitthvað upp
á milli ráðgjafa og einstaklings í ráðgjöf
hefur mér reynst best að ræða vandann.
Það þarf að koma heiðarlega fram og af
hreinskilni. Gangi samvinnan báglega
er best að segja t.d.: „Nú upplifi ég að
samvinna okkar gangi ekki sem skyldi;
hver er þín sýn á málið?“ Slík nálgun
leysir oft vandann. Vitaskuld eru sumir
þyngri í taumi en aðrir, en til endurgjalds
er oft mjög gaman að vinna með slíkum
aðilum og sjá hvaða árangri þeir ná á
endanum.“