Ársrit um starfsendurhæfingu - 2013, Blaðsíða 73

73www.virk.is
AÐSEND GREIN
Þekkingarsetur um þjónandi forystu
www.thjonandiforysta.is
Rannsóknir hér á landi og erlendis gefa
skýrar vísbendingar um verndandi þætti
í starfsumhverfi. Meðal þess sem komið
hefur á daginn er hversu mikil áhrif viðhorf
og samskipti stjórnenda hafa á starfsgetu
og líðan fólks á vinnustað. Jafnframt gefa
rannsóknir innsýn í tengsl samskipta,
stjórnunar og innri starfshvatar. Einkum á
þetta við um samskipti við næsta yfirmann.
Samkvæmt þessum rannsóknum er ljóst
að samskipti, sem fela í sér stuðning,
tækifæri til að njóta sín í starfi og hafa
áhrif á eigin verkefni, tengjast góðri líðan
starfsmanna og efla getu þeirra til að vinna
gott starf (Aiken o.fl., 2012; Cummings
o.fl, 2010; Westgaard og Winkel, 2011). Á
tímum hraða í vinnu og minnkandi tíma til
samskipta á vinnustöðum er brýnt að varpa
ljósi á samspil hinna mörgu þátta sem hér
koma við sögu og benda á mikilvægar
leiðir til að efla vinnuvernd.
gildi hennar til vinnuverndar og til að efla
löngun og getu starfsfólksins til að vinna
gott verk.
Þátttökurannsókn með starfsfólki í þvotta-
húsi og eldhúsi Landspítala sýndi að
virðing verkstjóra fyrir starfsfólkinu og vilji
hans til að styðja og efla starfsfólkið hafði
jákvæð áhrif á starfslöngun þess. Dæmi
um góð áhrif verkstjórans var að hann gaf
starfsfólkinu tækifæri til að hafa áhrif á
eigin störf og það leiddi til tilfinningar fyrir
frelsi og vellíðan. Þrátt fyrir líkamlegt erfiði í
vinnu, sem oft er einhæf og krefjandi, lýstu
þátttakendur í rannsókninni ánægju sinni
með uppbyggileg samskipti sem beinlínis
gerðu störf þeirra léttari og voru uppspretta
starfsgleði. Niðurstöður rannsóknarinnar
benda til tengsla milli eflandi framkomu
verkstjórans og hæfni starfsfólksins til
að sjá tilgang með starfi sínu og njóta
Sigrún Gunnarsdóttir lektor við Hjúkrunarfræðideild HÍ
Gott
starfsumhverfi
innri starfshvöt og
þjónandi leiðtogar
Niðurstöður rannsókna hérlendis og erlendis
sýna að uppbyggileg samskipti og stuðningur
stjórnenda geta dregið úr neikvæðum áhrifum
álags og áreitis í starfi og virkað sem vinnuvernd
Stjórnun er hluti af
starfsumhverfinu
Fjölmargar rannsóknir sýna hversu
margvísleg áhrif stjórnunaraðferðir
hafa á líðan starfsfólks og starfsgetu
(Westgaard og Winkel, 2011). Hér verður
sjónum beint að nokkrum rannsóknum
sem gerðar hafa verið á vinnustöðum
heilbrigðisþjónustunnar hér á landi og
gefið áhugaverðar niðurstöður miðað
við íslenskan veruleika. Um er að
ræða rannsóknir sem voru gerðar
meðal starfsfólks í þvottahúsi og
eldhúsi á Landspítala sem og meðal
hjúkrunarfræðinga, ljósmæðra og sjúkra-
liða sem starfa á sjúkrahúsinu og á fleiri
heilbrigðisstofnunum. Rannsóknirnar leiddu
í ljós, hver með sínum hætti, hversu
dýrmæt góð stjórnun næsta yfirmanns er
fyrir velferð starfsfólks og sýndu þar með