Tímarit hjúkrunarfræðinga - 2016, Blaðsíða 27
Fólkið08/08
Kynlíf og konfekt
Dagskráin var hvergi nærri tæmd og í kjölfarið á fjarmeðferð buðu
þær Olga Björk Guðmundsdóttir og Bryndís Lýðsdóttir hjá offitusviði
gestum upp á blöndu af offitu og ostum. Í kjölfarið kom Sigurlaug
Arngrímsdóttir fyrir hönd Svövu Guðmundsdóttur hjá taugasviði
með erindið: Þegar öllu er á botninn hvolft. En dagurinn var ekki
allur, heldur var að sjálfsögðu geymt það besta þar til í lokin sem var
kynlíf og konfekt. Guðrún Agnes Einarsdóttir, hjúkrunarfræðingur
á verkjasviði, segir mikilvægt að halda úti fræðslu um kynlíf meðal
skjólstæðinga Reykjalundar, en þau hafa haldið úti fræðslu um
kynlíf og verki undanfarin fimm ár. „Í upphafi hvers fyrirlestrar spyr
ég hvort viðstaddir hafi einhvern tíma fengið fræðslu um kynlíf í
veikindaferli þeirra og hef eingöngu einu sinni fengið játandi svar.
Það þykir mér sorglegt því að kynlíf er jafn sjálfsagt og að borða og
sofa. Fólk er mjög ánægt að það sé talað um þetta í veikindaferli
sínu,“ segir Guðrún. Kynlífið er verkjastillandi, það styrkir sjálfs
myndina og eykur vellíðan svo fátt eitt sé nefnt. Að sögn Guðrúnar
geta komið upp ýmis vandamál í kynlífi einstaklinga sem eru með
langvinna verki, til að mynda hræðsla við að finna til og fyrir vikið
forðast einstaklingar kynlíf. „Stundum getur forðunarhegðunin orðið
svo sterk að einstaklingurinn fer að forðast alla líkamlega snertingu
af ótta við að léttur koss geti hrundið af stað kynlífsathöfnum sem
myndu leiða til verkjakasts,“ segir Guðrún. Fyrir vikið getur sjálfs
traustið beðið hnekki þegar einstaklingurinn getur ekki stundað
kynlíf og viðkomandi hættir að líta á sig sem kynveru. Aukaverkanir
af lyfjum geta einnig minnkað kynhvöt og því mikilvægt að skjól
stæðingar fái fræðslu um aukaverkanir lyfja. „Það að vera alltaf
með verki er þreytandi til lengdar og þreytt fólk finnur fyrir minni
kynlöngun. En kynlíf getur minnkað streitu og létt á verkjum, og
verkir gera mann ekki kynlausan. Vandamálin eru ekki kynbundin en
við þurfum að tala saman því að kynlífið byrjar ekki í kynfærunum,
heldur í höfðinu.“