Hugur og hönd - 01.06.2010, Blaðsíða 32

/ Baðstofu Kvennaskólans svífur andi liðins tíma yfir vötnum, gömul húsgögn,
handverk og Ijósmyndir skapa hlýlegt andrúmslofi.
Úr stofnskrá: Meginhlutverk með stofnun Textílseturs íslands er
að efla rannsóknir og menntun á íslenskum textíliðnaði og hand-
verki. Einnig að skapa háskólanemum, fræðimönnum og listafólki
starfsaðstöðu fyrir vettvangsnám og rannsóknir á sviði textílfræða
og jafnframt því að vera alþjóðlegt fræðasetur sem heldur ráðstefn-
ur, málþing og námskeið um textíl.
Undirrituð hóf störf hjá Textílsetri Islands í september 2008 á
dögum örlagaríkra breytinga í samfélaginu. Eitt fyrsta verkefnið
var að opna dyr Kvennaskólans fyrir hannyrðaunnendum frá
Blönduósi og nágrenni og var fyrst boðið í prjónakafFi í október
2008. A þessu tímabili hefur verið unnið ötullega að markmiðum
Textílseturs, samstarf við önnur setur og stofnanir ræktað, eldri
verkefnum fylgt eftir og ný verkefni mótuð og sett á laggirnar. Af
þessum verkefnum er það sennilega samstarfið við Háskólann á
Hólum sem ber einna hæst. Snemma árs 2009 var stofnað
háskólasetur á Blönduósi í textílfræðum og hafísfræðum sem bæði
hafa aðsetur í Kvennaskólanum. Birna Kristjánsdóttir, MFA, sér-
fræðingur í textílfræðum, var ráðin til Hóla og stefnt er að nánu
samstarfi Textílseturs og háskólans um að efla rannsóknir og
menntun í textílfræðum.
Námskeið
Menntun og fræðsla felst í því að hafa í boði námskeið fyrir fagfólk
jafnt sem almenning á sviðum textíls og handverks. Námskeið
hafa verið reglulega í boði tvo til fimm daga í senn, oftast um
helgar, og henta því vel þeim sem hafa komið úr héruðum
Norðvestanlands. Þau hafa verið vel sótt.
I febrúar 2009 var fyrsta námskeiðið haldið. Kennd var roð- og
leðurvinna í umsjá Signýjar Ormarsdóttur, fatahönnuðar og
menningarfulltrúa Austurlands. Samstarf var við Sjávarleður á
Sauðárkróki en þar fer meðal annars fram sútun á roði sem hefúr
reynst einstakur efniviður fyrir handverksfólk og fatahönnuði.
Námskeiðið sóttu áhuga- og handverkskonur en mikill áhugi er á
roð- og leðurvinnu enda möguleikar á notkun þess í nytja- og
listmuni fjölbreyttir. Námskeið í þæfingu var haldið í samstarfi við
Istex og var það einnig fjölsótt. Sigrún Indriðadóttir, handverks-
kona og bóndi, leiðbeindi á því námskeiði. Nokkrir nemendanna
nýttu sér vel þekkinguna sem þeir áunnu sér og framleiddu muni
til að selja í handverkshúsi Textílseturs síðastliðið sumar (2009).
Haldin eru lengri námskeið (í anda Skals handavinnuskólans í
Danmörku) þar sem áhugasamir geta komið saman fjarri amstri
hversdagsins og setið við hannyrðir frá morgni til kvölds í því ein-
staka umhverfi sem er í Kvennaskólanum. í júní var haldið fyrsta
langa námskeiðið en námskeiðalotur með þessu sniði verða á dag-
skrá þrisvar á ári; í febrúar, júní og október. Fyrstu námskeiðin
voru í samstarfi við Heimilisiðnaðarskólann, Istex og Skógrækt
Ríkisins. Þá var kennt í fyrsta sinn að knipla úr ullarþræði undir
handleiðslu Ingibjargar Ágústsdóttur úr Faldafeyki, áhugahópi
innan Heimilisiðnaðarfélagsins sem rannsakað hefúr sögu og gerð
faldbúningsins, og Inda Benjamínsdóttir, einnig úr Faldafeyki,
kenndi baldýringu. Hrefna Aradóttir handverkskona kenndi
konum og börnum að tálga úr ferskum viði á námskeiði í samstarfi
við Skógrækt Ríkisins og var það með svipuðum hætti og nám-
skeiðin „Lesið í skóginn, tálgað í tré“. Margrét Linda
Gunnlaugsdóttir hönnuður og þjóðfræðingur kenndi prjón og
prjónahönnun í samstarfi við ístex. Námskeiðin stóðu yfir í fimm
daga og voru þau fullskipuð. Þátttakendur nutu einstakrar veður-
blíðu alla dagana og því var setið fram eftir á löngum, björtum
kvöldum í góðum félagsskap á bökkum Blöndu í grennd við fjöl-
skrúðugt fúglalífið.
Lotunámskeiðin haustið 2009 voru einnig mjög vel sótt en þar
var áhersla lögð á prjón í margvíslegum myndum, en einnig hekl,
gimb og spuna. Námskeiðin voru haldin í samstarfi við hann-
yrðaverslunina Nálina. Kennarar voru Ragnheiður Eiríksdóttir,
hjúkrunarfræðingur og „prjónagúru* sem kenndi prjón. Edda
Lilja Guðmundsdóttir textílkennari kenndi frjálst hekl, Katrín
Osk Björnsdóttir textílkennari prjón og hekl, Eva Hulda
Emilsdóttir handavinnukennari kenndi að gimba og Jóhanna
Pálmadóttir handavinnukennari og bóndi kenndi að spinna á
halasnældu. Mikil áhersla var lögð á að skoða nýjungar í prjóni og
nýta sér vel fræðslu og tengslanet prjónara á internetinu sem
blómstrað hefúr á síðustu árum. Þóttu námskeiðin í heild sinni
bæði fróðleg og skemmtileg.
Nú í febrúar 2010 er skráning á vetrarnámskeið í fúllum gangi
en þá eru í boði námskeið í prjóni og hekli en auk þess í orkeringu.
Skoðað verður hvernig beita má nýjum aðferðum í orkeringu og
blanda þeim við prjón á nýstárlegan hátt.
Prjónakaffi
Frá því í október 2008 hefúr Prjónakaffið á vegum Textílseturs
verið vettvangur þar sem heimafólk hittist reglulega og verður því
haldið áfram. Á fyrsta kvöldi mættu yfir 60 konur til að hlýða á
erindi og fróðleik Guðjóns Kristinssonar og Védísar Jónsdóttur frá
Istex. Ullarþvottastöð Istex er nú sú eina á landinu og er starfsemin
á Blönduósi. Sagt var frá og rætt um mikilvægi þess að hirða vel
um þessi verðmæti sem íslenska ullin er og möguleikunum á nýt-
ingu hennar í band, kembur, lopa, hönnun af hvers kyns toga og
til útflutnings. Prjónakaffi Textílseturs hafa verið haldin reglulega
Textílsetrið stóðfyrir handverkssölu í litlu smáhýsi hjá upplýsingamiðstöðinni á
Blönduósi sumarið2009. Þegar velja átti nafa varð Búsílagfyrir valinu en orðið
merkir búbót, p. e. eitthvað sem lagt er til búsins. Búsílag verður staðsett í kjallara
Kvennaskólans sumarið 2010.
32 HUGUR OG HÖND 2010