Feykir - 07.02.2018, Side 9

Safnahús Skagfirðinga fær dýrgrip að gjöf
Líkan af rúffskipinu
Farsæli afhent safninu
Safnahúsi Skagfirðinga
barst nýlega í hendur
höfðingleg gjöf en þar
var um að ræða listilega
smíðað líkan af rúff-
skipinu Farsæli sem
Njörður S. Jóhannsson á
Siglufirði færði safninu.
Skipið Farsæll var smíðað í
Haganesvík og hófst vinna við
það í ágúst 1884. Var þá ákveðið
að það skyldi verða stærsta
opna skipið sem smíðað hefði
verið í Fljótum en skipið varð
45 fet að lengd og 14 fet og 8
tommur á breidd og 16 umför.
Við smíðina vann meðal
annarra langafi Njarðar,
Kristján í Lambanesi, en hann
er meðal helstu heimildamanna
Njarðar um skipið.
Það voru hjónin Sveinn
Árnason og Jórunn Sæmunds-
dóttir í Felli í Sléttuhlíð sem
áttu skipið og gerðu það út frá
Árósmöl sem er við ósa
Hrolleifsdalsár. Var það aðal-
lega gert út til þorskveiða en
einnig fór það í allmargar
hákarlalegur.
Í Byggðasögu Skagafjarðar,
8. bindi, má finna upplýsingar
um skipið. Farsæll var átt-
æringur og voru svokölluð rúff
eða skýli framan og aftan í
skipinu. Í fremra rúffinu var
eldavél og gátu sjómenn matast
þar og hvílst við ylinn frá
vélinni en í aftara rúffinu var
veiðarfærageymsla. Farsæll var
mikið happaskip en þegar
hann tók að eldast var hann
seldur til Poppsverslunar á
Sauðárkróki og átti að nota
hann sem uppskipunarbát. Var
honum lagt á Sauðárkróknum
en stuttu síðar kom sunnan rok
og sleit skipið upp og rak út og
austur yfir fjörðinn þar til það
kom á Árósmöl. Þar brotnaði
Farsæll í spón. Hann var
kominn heim (sbr. B.S. 8.
bindi).
Njörður er fæddur á Siglu-
firði og hefur búið þar alla tíð.
Síðustu árin hefur hann gert
líkön af hátt í 20 skipum og
bátum sem smíðuð hafa verið
og gerð út á Siglufirði og í
Fljótum. Í viðtali Sigurðar
Ægissonar við Njörð í Morgun-
blaðinu þann 18. janúar sl.
segir hann áhuga sinn á súð-
byrðingum hafa vaknað strax á
barnsaldri en með líkana-
smíðinni vilji hann leggja sitt af
mörkum til að koma sögunni
áfram til þeirra sem yngri eru.
Líkanið af Farsæli er í hlut-
föllunum 1 á móti 12 eða
tomma fyrir hvert fet, smíðað
úr furu og rekaviði. Í það fóru
6.264 koparnaglar og um 900
vinnustundir en þar er með-
talin vinna Bjargar Einars-
dóttur, eiginkonu Njarðar við
saumaskap á seglum og
ábreiðum. Skipið er sannkölluð
völundarsmíð þar sem hverju
smáatriði, jafnt ofan þilja sem
neðan eru gerð skil.
UMFJÖLLUN
Fríða Eyjólfsdóttir
Njörður afhendir Þórdísi Friðbjörnsdóttur skipslíkanið.
MYNDIR: FE
Rúffskipið Farsæll.
Hugað er að öllum smáatriðum við smíði líkansins.
Hér má til dæmis sjá árar og gogga svo eitthvað sé nefnt.
06/2018 9
Haukur Ásgeirsson / gítar o.fl.
„Beethoven og Bach
eru smám saman
að ná tökum á mér“
( TÓN-LYSTIN ) oli@feykir.is
Tón-lystarmaðurinn að þessu sinni er
Haukur Ásgeirsson (1953), skráður
deildarstjóri hitaveitna hjá RARIK
á Norðurlandi, en Haukur hefur
búið á Blönduósi til langs tíma.
„Ég er fæddur á Ólafsfirði, ættaður
úr Fljótunum og Ólafsfirði. Ég tel
mig vera Skagfirðing en hef búið
á Ólafsfirði, Akureyri, Seyðisfirði,
Reykjavík, Blönduósi, Odense og bý
núna á Blönduósi. Konan mín er frá
Reykjavík.
Haukur spilar á gítar, bassagítar,
trommur, minna á hljómborð og loks á
trompet með lúðrasveitinni.
Spurður út í helstu afrek sín á
tónlistarsviðinu segir hann: „Ég byrjaði
snemma að spila í hljómsveitum. Þær
hétu ýmsum nöfnum: Steríó, Spaðar,
Ósmenn, Svarta María, Lagsmenn,
Demó og einhverjar fleiri. Ég lærði í
tónskóla Sigursveins D Kristinssonar
hjá Sigursveini og Gunnari Jónssyni.
Ég kenndi á gítar og flautu í
tónlistarskólanum á Blönduósi en þá
var maður varla matvinnungur svo að
ég hætti því fljótt og fór að vinna fyrir
mér. Hef dundað við að semja lög sem
flest gleymast jafnóðum en nokkur á
ég þó og hef sent í dægurlagakeppni
Kvenfélags Sauðárkróks sem var ætíð
skemmtileg. Helsta tónlistarafrek
mitt var örugglega að leika á gítar
með hljómsveitinni Ósmönnum [frá
Blönduósi] á sínum tíma, 2-3svar í viku
allt árið. Það var mikil vinna í nokkur ár.
Hvaða lag varstu að hlusta á?
Sultans of Swing með Dire Straits
Uppáhalds tónlistartímabil? Árabilið
1965-1975, það er lang lang lang
besta tímabilið.
Hvaða tónlist fær þig til að sperra
eyrun þessa dagana? Beethoven og
Bach eru smám saman að ná tökum á
mér, ég er trúlega að þroskast eitthvað
í seinni tíð.
Hvers konar tónlist var hlustað á
á þínu heimili? Dægurlagatónlist
en stundum þó á tónlist Schuberts,
Mozarts og á fleiri gamalla karla.
Hver var fyrsta platan/diskurinn/
kasettan/niðurhalið sem þú keyptir
þér? Ég veit að það voru örugglega
toppurinn
Vinsælast á Playlista
Hauks:
Wish You Were Here
DAVID GILMOUR OG
PINK FOYD
Run
LEONA LEWIS
Still Got The Blues
GARY MOORE
... æi það má ekki
spyrja svona…
Bítlarnir en hver af þeim, man ég ekki.
Hvaða græjur varstu þá með? Radio-
nette og heimasmíðað hátalarakit frá
Danmörku.
Hver var fyrsta lagið sem þú mannst
eftir að hafa fílað í botn? Born To Be
Wild með Steppenwolf, það var eins og
vera á mótorhjóli á 200 km hraða.
Hvaða lag getur eyðilagt fyrir þér
daginn? Rapp.
Þú heldur dúndurpartí í kvöld, hvað
læturðu hljóma í græjunum til að
koma öllum í stuð? Keep on Running
með Spencer Davies Group eða
Sultans of Swing með Dire Straits.
Þú vaknar í rólegheitum á sunnu-
dagsmorgni, hvað viltu helst heyra?
Leona Lewis með Run.
Þú átt þess kost að fara hvert sem er
í heiminum og skella þér á tónleika.
Hvert færirðu, á hvaða tónleika og
hvern tækirðu með þér? Ég tæki
gamla vin minn hann Skarphéðin
Einarsson með mér til Bretlands að
hlusta á Led Zeppelín eins og forðum
í höllinni 1971. Sennilega færi ég með
hann á einhvern karlakórinn í leiðinni.
Hvað músík var helst blastað í
bílnum þegar þú varst nýkominn með
bílpróf? Rock.
Hvaða tónlistarmaður hefur þig
dreymt um að vera (eða haft mest
áhrif á þig)? Jimmy Page, já og líklega
Gary Moore.
Hver er að þínu mati besta plata
sem gefin hefur verið út (eða sú sem
skiptir þig mestu máli)?
Lifun með Trúbrot, hún var alveg
sérstök á sínum tíma.
Haukur Ásgeirsson. MYND ÚR EINKASAFNI