Feykir - 22.08.2018, Blaðsíða 6
þessu. Ég hef farið á nokkur
námskeið og hef eiginlega bara
lært mest af mistökunum, það
hefur nú bara verið þannig,“
segir Gréta hlæjandi. „Mér
hefur alltaf gengið vel að selja
vöruna þannig að það hefur
verið drjúgur þáttur í því að
ég hef haldið áfram,“ bætir
hún við en vörur hennar ættu
margir að kannast við enda hafa
þær verið til sölu í þekktum
ferðamannaverslunum eins og
Bláa lóninu, Rammagerðinni,
Islandia og einnig á Akureyri
og í Bardúsa á Hvammstanga.
Aðspurð segir Gréta að til
séu margar tegundir af leir
en hún noti aðallega þrjár
þeirra. „Maður hefur svona í
gegnum tíðina fundið út hvað
hentar manni og hvað passar
þeim glerungi sem maður er
hrifinn af, það fer náttúrulega
eftir hverjum og einum og er
smekksatriði. Nánast allt sem
ég geri er handmótað. Ég hef
notað kökukeflið mjög mikið
en ég renni ekki og er til þess
að gera nýlega farin að nota
gipsmót. Þá er ég að gera t.d.
bolla og skálar og svo hef ég í
nokkur ár gert selshausa sem ég
steypi í svona gipsmót. Þetta eru
bæði mót sem ég kaupi tilbúin,
eins og fyrir bollana, og skapa
sjálf eins og selshausinn. Hann
er ég að selja í Rammagerðina
og hann er vinsæll þar. En það
sem ég hef gert mest af og það
eru meira en 20 ár síðan ég
byrjaði á þeim eru Afrópíurnar
og kindurnar mínar, þær hafa
gengið í öll þessi ár þannig að
oft á tíðum hef ég bara verið í
fjöldaframleiðslu á þessu.“
Vinnsluferlið á leirmun-
unum er vandasamt og krefst
nákvæmni. Þegar búið er að
móta hlutinn úr leirnum þarf
hann að þorna og getur það
tekið tvo til þrjá daga áður en
hægt er að fara að brenna hann.
Eins þarf að búa til vöru í heilan
ofn áður en kveikt er á honum
þannig að ferlið getur tekið þó
nokkurn tíma frá því að hafist
er handa þar til brennslan hefst.
Vinna sem krefst
þolinmæði
„Þegar maður er búinn að
þurrka hlutinn þarf maður
að hrábrenna hann. Þá getur
maður farið að setja á hann
glerung. Þegar það er búið
brennir maður hann aftur,
annað hvort rakubrennir eða
hábrennir í rafmagnsofninum.
Stundum setur maður gull en
það hefur minnkað mikið hjá
mér. Það er þriðja brennslan.
Svo skiptir hitastigið í ofninum
rosalega miklu máli. Það er svo
margt sem maður finnur út,
Á Litla-Ósi býr leirlistakonan
Gréta Jósefsdóttir ásamt manni
sínum, Gunnari Þorvaldssyni.
Þar standa tvö sérlega falleg
hús og tók Gréta á móti
blaðamanni í öðru þeirra en í
því hefur hún vinnustofu ásamt
galleríi þar sem hún býður vöru
sína til sölu.
Gréta er fædd og uppalin
á Hvoli í Vestur-Hópi, hinum
megin við Vatnsnesfjallið, dóttir
hjónanna Jósefs Magússonar
og Maríu Hjaltadóttur og á hún
ekki langt að sækja listræna
hæfileika því móðir hennar var
afar listhneigð. Gréta segist alla
tíð hafa búið í Húnaþingi, þau
hjónin bjuggu á Hvammstanga
í meira en 20 ár en árið 2001
keyptu þau Litla-Ós og byggðu
þar upp en þaðan er Gunnar,
maður Grétu. Þar byggðu
þau húsin tvö, annað sem
vinnustofu fyrir Grétu sem
segist alltaf hafa verið ákveðin í
að hafa þar lítið gallerí líka. „Já,
og hér er ég og búin að vera
í tæp 17 ár. Ég opnaði þetta
gallerí í desember 2001,“ segir
Gréta.
Á Hvammstanga starfaði
Gréta á Heilbrigðisstofnuninni
þar sem hún er enn í 30% starfi
sem læknaritari, „svona til þess
að fara eitthvað af bæ,“ segir
hún, þó leirlistin sé nánast
fullt starf hjá henni. Aðspurð
segist hún hafa starfað sem
leirlistakona í liðlega 25 ár. „Ég
man að ég fór á Hrafnagilshátíð
og það var í annað sinn sem
hún var haldin. Ég fór þá og
gerði það í nokkur ár.“
Hefur alltaf gengið vel að
selja vöruna
Aðspurð að því hvernig og
hvenær áhuginn á leirnum
hafi kviknað segir Gréta að
það hafi verið á leirnámskeiði
sem Gallerí Bardúsa á
Hvammstanga stóð fyrir.
Kennari á því var Anna Sigríður
Hróðmarsdóttir sem þá bjó í
Varmahlíð og rak Gallerí Ash.
„Ég er ekki langskólagengin í
VIÐTAL
Fríða Eyjólfsdóttir
Þegar vegurinn út að Hvammstanga er ekinn mjá sjá, rétt utan við
vegamótin, skilti sem á stendur Leirhús Grétu og vísar það niður að
bænum Litla-Ósi. Þangað hefur blaðamaður lengi ætlað að leggja leið
sína en það var fyrst nú á dögunum sem hann lét verða af því að renna
við og varð svo sannarlega ekki fyrir vonbrigðum.
Gréta Jósefsdóttir, leirlistakona, í galleríinu sínu. MYNDIR: FE
Gréta Jósefsdóttir, leirlistakona
Hef eiginlega bara lært mest
af mistökunum
Leirhús Grétu. – Galleríið og vinnustofan.
6 31/2018