Feykir - 05.09.2018, Blaðsíða 9

Heilir og sælir lesendur góðir.
Alltaf finnst mér gaman, ef ég er að róta í
vísnadóti mínu, að finna vísur eftir Villa
frá Brandaskarði. Skilst að hann sé að lýsa
samferðamönnum á Skagaströnd í næstu
vísum.
Ágúst fljóðum einkum kær
öllum hafnar trega.
Á sér hús og frú sér fær
feita skyndilega.
Eflaust verður Frits um flest
frægsti lands vors sonur.
Eyðslubelgur er á mest
annað en vín og konur.
Ekki fer á milli mála að Angantýr Jónsson
hefur verið hugleikinn skáldinu er hann orti
þessa:
Ávallt skýr og hugarhýr
hans er dýra óðsnillin.
Angantýr við ástúð býr
aldrei flýr hann kvenhyllin.
Jón Thoroddsen yngri gaf út ljóðabókina
Flugur árið 1922. Lést hann skömmu síðar í
hörmulegu slysi úti í Kaupmannahöfn. Við
fráfall hans orti Guttormur J. Guttormsson
svo:
Laufgrein brotin er nú af
Íslands skáldameiði.
Ég finn ilminn yfir haf
upp af hennar leiði.
Guttormur var, eins og kannski einhverjir
vita, búandi í Kanada. 1920 gaf hann út
ljóðabók sem bar nafnið Bóndadóttir. Á
eintak sem hann sendi vini sínum Stephani
G. var rituð þessi vísa:
Þegar nótt á land og lá
leggst og hljótt er inni,
blundaðu rótt á beði hjá
bóndadótturinni.
Þegar vinur hans, Káinn, kom í heimsókn
varð þessi til:
Þegar K.N. kom til mín
kærri, en vissi nokkur.
Bíldfells klára kampavín
kunnuga gerði okkur.
Að lokum þessi kunna vísa eftir Guttorm:
Betra er að vera af guði ger
greindur bóndastauli.
Heldur en vera hvar sem er
hámenntaður auli.
Ingólfur Ómar mun hafa verið búinn að fá
sér vel í staupinu þegar þessi varð til:
Þraut og pína þrengir að
þungan skell má líða.
Engan skyldi undra það
þótt Ómar detti íða.
Eitthvað mun ölið hafa gert skáldið óstyrkan
í fótunum og taldi hann af þeim sökum að
hann væri að leggja af stað í sína síðustu ferð.
Vísnaþáttur 718 Svo var alls ekki og hlýtur hann, svo lítið beri á, að taka þetta loforð til baka.
Er ég legg í langa ferð
laus úr jarðlífs þófi.
Drottni mínum dyggur verð
og drekk þá bara í hófi.
Til vinkonu sinnar yrkir Ingólfur Ómar svo
fallega vísu:
Auðmýkt ríka áttu til
oft í hjarta þínu.
Vakið getur ást og yl
og ornað geði mínu.
Þar sem nú er farið að ergja okkur, mörg
landsins börn, þetta svarta haustmyrkur er
góður endir á þessari syrpu frá Ingólfi ágæt
haustvísa.
Hausts í skartið foldin fer
fölva klæðist gráum.
Niða myrkur úti er
andar kul að stráum.
Sá ágæti hagyrðingur og bóndi á Mosfelli í
Svínadal, Gísli Geirsson, varð fyrir því óláni
nú í sumar að fá vondan verk í annað hnéð.
Leitaði hann læknis og þegar hann, sem var
ung kona, hafði skoðað fótinn varð þessi
vísa til:
Niður að mér læknir laut
lífið datt í farveg.
Áður hafði ég þunga þraut
en þarna hvarf hún alveg.
Á þeim tíma sem nú fer í hönd styttir blessuð
sólin sína ferð. Svo kemur fram í næstu vísu,
höfundur er Hjálmar Þorsteinsson frá Hofi.
Þegar lág er sólarsýn
súgur af gráum eikum,
kostafáu kvæðin mín
kýs ég þá að leikum.
Eitthvað hefur verið dauft yfir skáldinu er
það orti þessa:
Ei mér fæðist óður nýr
eins og stundum forðum,
allar mínar ær og kýr
anda halda í skorðum.
Á efri árum, þegar þreyta af erfiðri lífsbaráttu
var farin að setja mark sitt á skáldið, varð
þessi til:
Áður gekk ég út að slá
átti grýttan teiginn.
Nú dengi ég minn deiga ljá,
en dagsláttan er slegin.
Gott að enda með þessari vel gerðu vísu
Hjálmars:
Þótt ellin þyngi andans spil
ekki þvingar muna.
ykkur syng ég ennþá til
eina hringhenduna.
Veriði þar með sæl að sinni.
/ Guðmundur
Valtýsson
Eiríksstöðum,
541 Blönduósi
Sími 452 7154
( GUÐMUNDUR VALTÝSSON ) frida@feykir.is
Það er fátt meira þroskandi
og gefandi en að fá að
alast upp í sveit. Kynnast
fjölbreyttri náttúru og hvað
regn og sól skipta miklu
máli, skilja bilið milli lífs og
dauða. Kynnast fjölbreyttri
vinnu og vera þátttakandi
í sveitastörfum frá blautu
barnsbeini. Og fá að taka
sjálfstæðar ákvarðanir,
þetta gerir einstaklinga vel
undirbúna til að takast á við
lífið. En maður lendir í alls
konar hrakningum á leiðinni
út í lífið.
Þegar ég var krakki þá hafði
ég gríðarlega gaman af því
að fara að veiða. Systir mín
var dugleg að fara með mér
að veiða þó ég væri óþolandi
krakki (og er enn) og áttum
við margar ógleymanlegar
stundir við vatnið heima.
Minnisstæðast er þegar ég
var sex ára og fékk mína
fyrstu veiðistöng. Fyrir hádegi
þann dag náði ég henni með
mér að prófa stöngina og við
settum stóran spún á með
þríkrækju. Strax í fyrsta kasti
náði ég að pikkfesta spúninn
í hausnum á mér. Þá voru
góð ráð dýr þar sem hann
náðist ekki úr. Þannig að
það var klippt frá og brunað
á Blönduós til læknis.
Læknirinn sýndi þessu
mikinn skilning og klippti
spúninn úr með lítilli töng.
En Bjartmar litli var ekki
ánægður með þennan endi.
Hafði ekki einu sinni náð
að bleyta spúninn svo það
var gerð önnur tilraun síðar
um daginn. Þá náði ég að
kasta út í þrisvar sinnum en
í kasti númer fjögur endaði
spúnninn aftur í hausnum á
mér. En þá var þolinmæði
systurinnar á þrotum og reif
hún spúninn úr á staðnum.
Við fórum þögul heim úr
veiðinni þetta kvöldið,
fisklaus og tveim spúnum
fátækari.
En ekki hrakti þetta mann
frá því að setjast að í sveit
(þó ekki nema tæpa 800 m
frá foreldrahúsum) og leyfa
börnunum mínum að njóta
sömu forréttinda og ég hafði.
Svo vil ég hvetja fólk til að
líta upp úr snjallsímunum
og fara jafnvel og hitta fólk,
grípa í spil og spjalla.
- - - - -
Ég skora á Bylgju Guðrúnu
Brynjólfsdóttur heimasætu
á Brandsstöðum í Blöndudal
ÁSKORENDAPENNINN
Bjartmar Halldórsson Skriðulandi A-Hún
Lífið
UMSJÓN
Páll Friðriksson
Bjartmar. MYND AÐSEND
33/2018 9