Feykir - 19.09.2018, Blaðsíða 8
við erum þá með 80-90 hesta
í heildina, jafnvel fleiri ef
við erum að fara langt. Ég er
sjálfur með svona 40-50 hesta
í þessu og svo fæ ég lánað
hjá vinum og nágrönnum til
viðbótar, það eru allir rosalega
liprir og liðlegir við mann.“
Eru menn hér á svæðinu
yfirleitt hestamenn?
„Já, það eru langflestir sem eiga
hesta og nota þá svona heima á
búunum og sér til skemmtunar
líka. Það eru náttúrulega
nokkrir bæir hérna sem eru
í þessu líka í atvinnuskyni,
að rækta og temja og selja og
hafa verið í þessu lengi. Svo
eru þetta mikil sauðfjárbú sem
eru hérna líka og menn hafa
nú hesta í kringum það, í sína
vinnu, til að smala og þannig.
Aðspurður um ferðirnar í
kringum stóðréttirnar segir
Haukur að þær ferðir hafi
verið mjög vinsælar lengi,
bæði hjá Íslendingum og
útlendingum. „Þetta eru stórir
hópar yfirleitt sem taka þátt í
smalamennskunum eins og við
gerum, við erum með svona
fjögurra til fimm daga ferðir
í kringum þetta. Og hluta
af því erum við að ríða með
smölunum að sækja hrossin
eins og núna um næstu helgi,
þá ríðum við upp á Laxárdal,
og þar erum við að fylgja þeim
eftir á laugardeginum.“
Haukur leggur af stað með
hópinn sinn um hádegisbil
á fimmtudegi en hann segir
suma hópa koma lengra að og
leggja fyrr af stað. „Núna erum
við að gera hestana klára og
húsið og þess háttar. Svo ríðum
við af stað á morgun, förum í
Stóru-Giljá, og á föstudaginn
rekum við hestana niður með
Húnavatninu og upp með Laxá
á Ásum, niður á Blönduós
og svo ríðum við eins og fínt
fólk í gegnum bæinn, oft
fáum við lögregluna til þess
að hjálpa okkur í gegnum
umferðina. Og eins og fólk
elskar nú náttúruna hérna þá
finnst þeim alveg svaðalegt
sport að ríða í gegnum bæinn
í lögreglufylgd,“ segir Haukur
hlæjandi. „Svo ríðum við
fram Langadal og förum með
hestana í Strjúgsstaði. Þaðan
ríðum við upp Strjúgsskarð
á laugardagsmorgni og allur
dagurinn er inni á þessum
fallega eyðidal, Laxárdal. Það
er engin byggð þar nema rétt
norðast í dalnum. Það er rosa
upplifun og gaman að því.“
Í Hvammi í Vatnsdal býr
Haukur Suska Garðarsson
sem rekur þar ferðaþjónustu-
fyrirtæki sitt Hestar og
ferðir. Haukur er alinn upp
í Reykjavík en segist hafa
dvalið öll sumur í sveitinni hjá
afa sínum og ömmu á Röðli,
skammt frá Blönduósi. Árið
2001 keypti hann Hvamm
ásamt þáverandi konu sinni og
saman byggðu þau fyrirtækið
upp. Haukur, sem segist búa
nær eingöngu með hross og
ferðamenn, hefur undanfarin
ár farið með stóra hópa
ferðamanna í stóðsmölun í
tengslum við Skrapatungurétt
og Víðidalstungurétt.
Það var um miðja síðustu
viku að blaðamaður tók hús
á Hauki, sem þá var í óða
önn að gera allt klárt fyrir
hópferð í Skrapatungurétt,
og fékk hann til að segja sér
örlítið frá hestamennskunni
og ferðunum sem hann býður
upp á.
Umhverfi sem býður upp
á marga möguleika
Haukur segir að umhverfið
í kringum hann bjóði upp á
frábærar reiðleiðir og hann fari
mikið með hópana sína um
sveitirnar í kring, yfir Hópið og
Húnavatnið og út á Vatnsnes.
Einnig er farið upp á heiðarnar
í kring, s.s. Auðkúluheiði,
Grímstunguheiði og Hauka-
gilsheiði og stundum jafnvel
alveg suður yfir heiðar.
„Þetta er mikið gósenland í
hestaferðum,“ segir Haukur,
„og nóg af leiðum.“ Hann segir
að flestir viðskiptavinirnir
séu útlendingar og komi þeir
víða að, allt frá Ástralíu. Mest
sé þó um þýskumælandi
fólk, frá Austurríki, Sviss og
Þýskalandi, þar sem er mikil
Íslandshestahefð, en einnig
komi margir frá Skandinavíu.
Sumir viðskiptavinirnir koma
jafnvel aftur og aftur og
eftirspurnin eftir ferðum fer
vaxandi.
Hóparnir sem farið er
með eru oft í kringum 15
manns svo það hlýtur að
þurfa talsvert marga hesta
til lengri ferða. „Ég hef nú
alltaf verið með dáldið marga
hesta, það er svo gaman,“ segir
Haukur. „Við erum oft svona
fimm ríðandi með gestunum
þannig að kannski eru þetta
svona rúmlega 20 knapar og
VIÐTAL
Fríða Eyj´ólfsdóttir
Ein af stærstu stóðréttunum á Norðurlandi vestra, Skrapatungurétt, er nú rétt
nýafstaðin en framundan eru Laufskálarétt og Víðidalstungurétt. Árlega laða
þessar réttir að sér þúsundir gesta, hjá sumum er þetta hluti af bústörfunum, að
smala stóðinu af fjalli, aðrir koma til að sýna sig og sjá aðra því vissulega er hér um
mikil mannamót að ræða. Svo eru þeir einnig til sem láta sig ekki muna um að
ferðast landanna og jafnvel heimsálfanna á milli í þeim tilgangi að upplifa þá
stemningu að þeysast á vökrum hesti um afréttina og fá að taka þátt í
smalamennskunni og réttastörfunum sem fylgja.
Hestur, hundur og maður. Haukur Suska Garðarsson og bestu vinir mannsins. MYND: FE
Haukur Suska hestamaður í Hvammi í Vatnsdal
„Ef þú vilt kynnast ekta dæmi
á Íslandi þá mætir þú í stóðrétt“
8 35/2018