Bæjarbót - 01.09.1987, Blaðsíða 4
4 Bæjarbót, óháð fréttablað
Karl Guðmundsson framkvœmdastjóri Heilsu-
gæslustöðvar Suðurnesja skrifar:
Heilsugæslustöðin
í Grindavík
Grein þessi er rituð til þess að
upplýsa íbúa Grindavíkur um
stöðu byggingamála Heiisu-
gæslustöðvarinnar í Grindavík.
Umræða um þessi mál er þörf
og grein Kristmundar Herberts-
sonar í 6. tbl. Bæjarbótar er
ágæt í þá umræðu, en því miður
fer hann ranglega með nokkur
atriði í sinni grein. Hann hefði
átt að kynna sér þessi mál betur,
áður en hann birti grein sína.
Hér á eftir fara nokkur atriði
málsins sem ég tei þörf á að
heimamenn viti um.
Ákvarðanataka
1. Heilsugæslustöðin í
Grindavík er rekin í samstarfi
með öðrum Heilsugæslustöðv-
um á Suðurnesjum og því er það
stjórn Heilsugæslustöðvar Suð-
urnesja sem tekur endanlegar
ákvarðanir um rekstur og bygg-
ingu Heilsugæslustöðva.
Ákvarðanir um byggingamál
eru að sjálfsögðu teknar í sam-
ráði við bæjaryfirvöld á hverj-
um stað. Heimamenn þ.e. allir
íbúar á Suðurnesjum greiða
15% byggingarkostnaðar, en
Ríkissjóður 85%
Frumkvæði í málum getur
líka komið frá heimamönnum
og oft hefur það ýtt verulega
undir framgang mála eins og t.d.
í Sandgerði, Garði og Vogum.
Frumkvæði Bæjarstjórnar
Grindavíkur með skipan nefnd-
arinnar á sl. ári, er af þessum
toga. Má segja að það hafi orðið
til þess, ásamt fjárveitingu á
fjárlögum 1987 til hönnunar
stöðvarinnar, að stjórn H.S.S.
skipaði nefnd til að vinna að
undirbúningi byggingar heilsu-
gæslustöðvar í Grindavík. Sú
nefnd er skipuð undirrituðum,
Eðvarð Júlíussyni bæjarfulltrúa
og Kristmundi Ásmundssyni
lækni. Heimamenn í Grindavík
hafa því meirihluta í nefndinni.
Þessi nefnd hefur unnið að
þessum málum að undanförnu
og er að láta gera teikningar af
hugsanlegri Heilsugæslustöð í
umræddu húsnæði að Víkur-
braut 62. Að loknum teikning-
um er fyrirhugað að láta gera
kostnaðaráætlun fyrir bygging-
una og þá er hægt að taka
ákvörðun um hvort þessi kostur
verður fyrir valinu eða ekki.
Að ofangreindu má ljóst vera
að engar ákvarðanir hafa enn
verið teknar, heldur er aðeins
unnið að teikningum og kostn-
aðaráætlun svo taka megi
ákvörðun um þennan valkost.
Byggingarhraði
Bygging Heilsugæslustöðvar
er mikið mál og kostar mikla
fjármuni. Margar leiðir hafa
verið farnar víða um landið og
hafa þær verið mjög mismun-
andi dýrar. Mjög oft er það Inn-
kaupastofnun Ríkisins sem sér
um þessar framkvæmdir og fer
þó byggingahraði alfarið eftir
fjárveitingum hverju sinni.
Þannig líða mjög oft 4-6 ár frá
því að bygging er hafin og þar til
hluti hennar er tekinn í notkun.
Annars staðar hafa verið
farnar aðrar leiðir, svo sem að
sveitarfélagið sjái um fram-
kvæmdir eða keypt hefur verið
hentugt húsnæði fyrir starfsem-
ina með aðstoð lánastofnana
sem hafa lánað fé þar til fjárveit-
ingar hafa komið. Þessi leið hef-
ur oftast leitt til þess að bygg-
ingatími hefur styst um meira en
helming. Núverandi aðstaða í
Grindavík er mjög þröng og því
brýnt að hún komist í nýtt hús-
næði sem fyrst. Ef valkosturinn
að Víkurbraut 62 yrði valinn,
gæti það leitt til þess að hægt
væri að flytja þar inn, innan 2ja
ára. Þetta er því eitt af þeim
atriðum sem þarf að meta við
ákvarðanatöku.
Stærð húsnæðis
Ef ráðist verður í byggingu
Heilsugæslustöðvarinnar að
Víkurbraut 62 er verið að tala
um 400-500 ferm. húsnæði. Nú-
verandi húsnæði er um 100
ferm. svo augljóst er að ekki er
verið þar með að „bjarga þess-
um málum fyrir horn“ eins og
segir í grein Kristmundar. Ætla
má að heilsugæslustöð á
400-500 ferm., geti þjónað
a.m.k. 4-5 þús. manna byggð og
þó erfitt sé að spá fyrir um íbúa-
þróun Grindavíkur má ætla að
þetta sé lausn fyrir næstu 20-30
árin. Erfitt er líka að spá fyrir
um umfang heilsugæslustöðv-
anna í framtíðinni. í fyrirhug-
uðu húsnæði er gert ráð fyrir
aðstöðu fyrir 2 lækna ásamt sér-
fræðingaaðstöðu, aðstöðu fyrir
tannlækni og sjúkraþjálfara,
ásamt annarri aðstöðu eins og
þurfa þykir. Að ofangreindu má
sjá að þessi hugmynd er ekki
bráðabirgða lausn.
Það veit heldur enginn enn
hvernig málefni tannlækna og
sjúkraþjálfara þróast á næstu
árum þ.e. hvort þessi starfsemi
verður rekin til frambúðar á
heilsugæslustöðvum eða sem
sjálfstæð fyrirtæki án verulegra
tengsla við heilsugæslustöðvar.
Þetta er óvissa sem búa verður
við eins og er.
Flestar þær heilsugæslustöðv-
ar sem byggðar hafa verið á
landsbyggðinni, hafa ekki haft
stækkunarmöguleika, heldur
eru þær byggðar með það fyrir
augum að geta tekið við ákveð-
inni fjölgun íbúa á hverjum
stað. Þegar þær stöðvar verða
orðnar of litlar, verður því á
þeim stöðum að byggja nýjar
stöðvar. Það er því ekkert eins-
dæmi þó ekki væri hægt að
stækka Heilsugæslustöðina í
Grindavík ef henni verður val-
inn þessi staður. Við vitum
heldur ekki hvaða stefnur verða
í heilbrigðismálum landsmanna
árið 2020.
Karl Guðmundsson
Lyftumál
Það er rétt hjá Kristmundi að
flestar heilsugæslustöðvar eru á
jarðhæð, þó svo nokkrar und-
antekningar séu þar á. Það er
hinsvegar ekki rétt að í húsinu
að Víkurbraut 62 eigi að byggja
vörulyftu utan á húsið „hvort
sem er“. Við hönnun hússins
var gert ráð fyrir lyftu inn í hús-
inu og ef Heilsugæslustöðinni
verður valinn staður þarna, þá
verður þessi lyfta það stór að
auðvelt verði að flytja slasaða
með þeirri lyftu, upp á aðra
hæð. Auk þessa er gert ráð fyrir
að hús þetta verði aðeins 2
hæðir og rætt er um að Bæjar-
skrifstofan í Grindavík flytjist í
hinn hluta þessarar hæðar. Það
verða þvi væntanlega ekki mikl-
ir ,,vöruflutningar“ með þessari
lyftu, auk þess sem „vöruflutn-
ingabíll“ getur ekki staðið fast
við lyftuopið, sem er inni í hús-
inu eins og áður sagði. Aðkoma
og fólksflutningur gætu því far-
ið auðveldlega fram þó þessi
kostur verði valinn.
Sambýli dvalarheimilis
aldraðra og heilsugæslu-
stöðvar
Það eru mjög skiptar skoð-
anir um ágæti og nauðsyn þess
að byggja saman heilsugæslu-
stöð og dvalarheimili aldraðra.
Þar sem ég þekki til eru víðast
læknar í hlutastörfum við dval-
arheimilin og þeir hafa sína mót-
tökuaðstöðu fyrir hina öldruðu
á dvalarheimilinu sjálfu. Það er
því víða talin besta lausnin fyrir
hina öldruðu. Af ofangreindu
má sjá að sambýli við aldraða er
engin höfuðnauðsyn.
Margt fleira mætti fjalla um
þegar rætt er um byggingu
heilsugæslustöðvar, en ég læt
hér staðar numið.
Ég vona að þær greinar sem
eiga eftir að birtast um þetta
málefni verði málefnalegri og
byggist á réttum upplýsingum
aðila um málið.
Keflavík 15/8 1987
Kristmundur H. Herbertsson skrifar:
Heilsugæslustöðin
í Grindavík
„Ódýrasta og besta leiðin er sú að
byggja nýja stöð“
Heilsugæslustöð er tillölulega
nýtt fyrirbrigði í íslensku heil-
brigðisþjonuslunni. Það var
ekki fyrr en 1974 að lög komu til
framkvæmda um heilsugæslu-
stöðvar.
Árið 1975 var kjallarinn að
Borgarhrauni 6 innréttaður sem
heilsugæslustöð sem hefur verið
rekin sem nokkurs konar útibú
frá heilsugæslustöðinni i Kella-
vik. Þeir læknar sem störfuðu
við stöðina þar, komu síðan
reglulega til Grindavíkur.
Það má segja aö kjallarinn að
Borgarhrauni 6 hafi alla tið ver-
ið bráðabirgða lausn sem fjöl-
margir hafi aldrei verið ánægðir
með. Árum saman hafa heyrst
óánægjuraddir frá Grindvíking-
um um þetta húsnæði. Reyndar
hefur húsnæði fyrir læknisað-
stöðu verið á hrakhólum hér í
Grindavík í áratugi.
Nú stendur einusinni enn til
að bjarga þessum málum fyrir
horn, með þvi að koma heilsu-
gæslunni fyrir á annari hæð
verslunarmiðstöðvarinnar að
Víkurbraut 62. Skipuð var
nefnd af bæjarráði til þess að
kanna hvar og hvernig best væri
að byggja nýja stöð. Fór hún
víða um sveitir að skoða heilsu-
gæslustöðvar. Hugmyndir
aðkoma þarf að vera góð, fyrir
fatlaða og aldraða. Ennfremur
þurfa flutningar að og frá
sjúkrabíl að geta gengið fljótt
fyrir sig. Sú staða getur hæglega
komið upp að flytja þurfi heila
skipshöfn inn á stöðina, eftir
strand og björgun. Og i nútima-
þjóðfélagi getur margt skeð sem
valdið getur því að fjöldi fólks
þurfi bráða aðhlynningu á
heilsugæslustöðinni, til dæmis
eftir flugslys.
Það er hrein undantekning að
finna heilsugæslustöð hér á ís-
landi sem er ekki á jarðhæð.
Þetta kemur vel fram í riti um
heilsugæslustöðvar frá heil-
brigðis- og tryggingamálaráðu-
neytinu. Á flest öllum þeim
stöðum þar sem heilsugæslan er
í húsi sem er meira en ein hæð,
hefur neðri hæðin verið valin.
Það má nefna Borgarnes,
Stykkishólm, á ísafirði er hún á
annari hæð, en það liggja tvær
akbrautir upp að henni, Blöndu-
ós, Sauðárkrók, Siglufjörð,
Ólafsfjörð, Ncskaupstað og Sel-
foss. Öftast eru þó stöðvarnar
einnar hæðar.
Bent hefur verið á að á
Akureyri sé heilsugæslan á
þriðju hæð. En þetta er bara að
hluta rétt, þvi að heilsugæslan
Kristmundur H. Herbertsson.
„Heilsugæslustöðvar" eftir
Ingibjörgu R. Magnúsdóttur
deildarstjóra, sem hefur sótt
heim allar heilsugæslustöðvar á
landinu, stendur meðal annars.
„Sá aldurshópur, sem kominn
er á efri ár, hefur stækkað með
hverju ári. Það er sá hó[
eðlilega kennir hvaé
krankleika og þarf því
læknishjálp og hjúki
halda."
I sama riti er minnst
arahúsnæðið að Borg;
6. Þar stendur „Húsna
endurskipulagt og lagfa
lega árið 1975 og má telj
til þeirrar starfsemi, sen
fram nú.“ Þetta var skri
ir tveimur árum. Nú þe;
fara að bæta hér um, í
að gerast þannig að til fr
ar megi verða.
Til glöggvunar skal 1
eitthvað af því sem i li
stendur, að heyri undit
gæslu.
1. : Almenn læknisþ.
hjúkrunarþjónusta, sjúk
un, iöjuþjálfun, vaktþ.
vitjanir og sjúkraflutnin
2. : Lækningarannsóknii
Árid 1983 fluttisi Heilsugœslustöðin á Isafirði i nýja
sjúkrahúsið.
HVERNIG SKÖPUM
VIÐ MEST VERÐ-
MÆTI ÖLLUM TIL
HAGSBÓTA?
Lykillinn að verðmæta-
aukningunni liggur hjá
góðu starfsfólki
Utgerðarmenn í Grindavík
Sorpeyðingarstöð
Suðurnesja
auglýsir:
Að gefnu tilefni er íbúum Suðurnesja bent á að sorp-
hreinsunarbifreiðin tekur allt sorp, sem er í pokum
er sorphreinsunin leggur til. Einnig tilfallandi eðli-
legan úrgang, svo sem umbúðir af heimilistækjum
og hluti sem rúmast illa í pokum, enda séu þessir
hlutir auðveldir í meðförum fyrir einn mann og
snyrtilega frá þeim gengið.
í sorppoka má setja algengt húsasorp, svo sem mat-
arleifar, umbúðir, ónýtan fatnað, blöð og pappír og
affall af lóðum, annað en mold, torf og grjót. Gler-
brotum og öðrum oddhvössum hlutum sem hætta er
á að skeri eða rífi pokana, skal pakkað inn eða geng-
ið frá þeim á annan tryggilegan hátt. Pokar mega
ekki vera þyngri en svo að auðvelt sé að meðhöndla
þá og ekki sé hætta á að þeir rifni.
Allt annað rusl, sem sorphreinsunarbifreiðin tekur
ekki, skal flytja í sorpeyðingarstöðina. Áríðandi er
að ruslið sé flokkað, áður en það er flutt í stöðina,
þannig að brennanlegt rusl sé aðskilið frá brotajárni
og öðrum málmum. Mjög stóra málmhluti verður
að skera í hæfilega stórar einingar.
Sorpeyðingarstöðin er opin sem hér segir:
mánud. - föstud. kl. 13.00 til 22.00
laugard. kl. 08.00 til 16.00
sunnud. Lokað
Skorað er á alla Suðurnesjamenn að ganga hreinlega
um og losa ekki rusl á víðavangi.
Sorpeyðingarstöð Suðurnesja
Sími 11088
Ertu með Heimilis-
og Húseigandatryggingu?
FLAKKARINN