Þjóðólfur - 14.03.1942, Blaðsíða 1

Ritstjóri og ábyrgðarmaðnr:
VALDIMAR JÓHANNSSON
Skrifstofa:
Laufásv. 4. Sími 2923. Pósth. 761
Viðtalstími ritstjórans kl. I—2 alla
daga nema laugardaga.
Þjóðólfur kemur út á hverjum
mánudegi. Misserisverð er kr. 6.00
og greiðist fyrirfram, í Iausasölu
25 aura.
Víkingsprent h. f.
Eftirvænting
Hver dagurinn, sem líður, eyk-
ur á eftirvæntinguna í alþjóða-
málum. Hvenær hefst vorsóknin
og hvert beinist hún? spyr mað-
ur mann, án þess að einn sé
öðrum fremri um þekkingu í
þeim efnum. I Rússlandi virðast
ekki verða teljandi breytingar,
þrátt fyrir margendurteknar
fregnir um „stöðugu sókn” Rauða
hersins. Víglínan liggur frá Len-
ingrad og suður til Rostov eins
og hún gerði í desember. Á ,
-tveimur stöðum hefur komið
veruleg bunga á víglínuna, Þjóð-
verjum í óhag, án þess þó, að
Rauði herinn hafi náð á sitt vald
þeim stöðum, sem verulega hem-
aðarþýðingu virðast hafa.
Japanar
Austur á Kyrrahafi halda Jap-
snir áfram sigurför sinni. Þeir
hafa mörg jám í eldinum og
virðist hemaðarmáttur þeirra
sízt minnkandi. Þeir hófu innrás
í Nýju Guineu áður en viðureign-
inni á Java var lokið. Rangoon og
Java féllu samtímis. Hvert bein-
ist sókn þeirra næst? Menn tala
um Ástralíu, Indland, Afríku og
Síberíu. Ekki er ólíklegt, að sókn-
inni verði beint í fleiri áttir en
eina. Og miklar líkur verður að
telja á því, að næsta stórsókn
Japana verði að einhverju leytj
í sambandi við hina margumtöl-
uðu vorsókn Þjóðverja. Árás Jap-
ana á Indland gæti verið liður í
sameiginíegri hemaðaráætlun þess
ara þjóða. Mundu þá Þjóðverjar
freista að sækja að því að norð-
an yfir Kákasus og Iran og e.
t. v. einnig yfir Tyrkland. Árás
Japana á Síberíu væri einnig
hugsanlegur liður í þeirri við-
leitni að buga Rauða herinn á
sem skemmstum tíma með sókn
úr tveim áttum,
Amerískt ráð
til að vinna stríðið
Vestan Atlantshafsins fylgjast
menn með gangi málanna svo
sem auðið er. Bandaríkjamönn-
um svellur móður yfir óförumun
fyrir Japönum. Forsetinn ræðir
við sérfræðinga sína úr öllum
deildum hersins. Hafa menn fyr-
ir satt og bera fyrir sig frétta-
■skeyti, að þær viðræður hafi leitt
til þess, að uppgötvað hafi verið
.amerískt ráð til að vinna stríð-
ið. Það er einfalt ráð og álitið
nálega óbrigðult. Reynslan er
talin að sanna það, að stríð vinn-
ist ekki, nema þessu ráði sé beitt.
Það er bara að berjast. — Bú-
izt er við, að austan Atlantshafs-
ins verði þetta, ráð rökrætt nú á
næstunni.
Atkvæði falt
Blaðið Tíminn lætur nýskeð
u'mmælt á þessa leið: „Hve marg-
ir munu ekki t. d. hafa reynt að
láta skína í það, að atkvæði sitt
væri falt, ef þeir fengju úthlut-
íslenzkt blað i þlðnnstn
erlendra bagsmnna
Alþýdublaðíð gengur etrínda
híns brezka félags sem hér
keppír víð Eímskípafélagíð
izr YRIR einu ári síðan hóf brezkt firma samkeppni við
■ Eimskipafél. íslands um vöruflutninga til landsins. Félag
þetta mun ekki eiga skipin, sem það hefur notað til flutn-
inganna, heldur hefur það haft í þjónustu sinni pólska
leigudalla, sem vitanlega eru mun ódýrari en farþegaskip
Eimskipafélagsins. Jafnframt má gera ráð fyrir, að hásetar
á hinum pólsku skipum séu allmiklu kauplægri en hinir
íslenzku sjómenn, enda ekki óUklegt, að þeir reyni að auka
tekjur sínar með áfengissölu. Mim almenning reka minni
til þess, að allróstursamt hefur orðið í ryðkláfum þessuni,
meðan þeir hafa vikum saman legið ósjófærir við hafnar-
bakkann í Reykjavík. — Þrátt fyrir þetta munu finnast
þess dæmi, að hið brezka firma hafi tekið hærri farmgjöld
en Eimskipafélagið á sama tíma.
Alþýðublaðið hinn 11. þ m., hefur gert sig bert áð
svikum við málstað þjóðar sinnar með því að reka erindi
hins erlenda firma og ráðast jafnframt harkalega á Eim-
skipaféiagið og framkvæmdastjóra þess. Leiöir blaðið sem
vitni í málinu gegn íslenzka málstaðnum Geir nokkurn
Zoéga, sem fer með umboð hins erlenda félags hér á landi.
En um Geir þennan Zoéga er þaö helzt kunnugt, aö hann
hefur verið dæmdúr af Hæstarétti í háar fjársektir fyrir
að halda uppi njósnum um ferðir íslenzku varðskipanna
iyrir enska veiðiþjófa. Má þv; segja, að Alþýðublaðið leiði
hér vitni, sem hæfi málstaðnum. Og þeir, sem þekkja
Guðmund Vilhjálmsson, munu bezt geta skapaö sér skoö-
un um það, hvort harnn murii hafa mök við þennan mann.
Þjóðólfm' hefði naumast
gert að umtalsefni hinn fyrir-
litlega málarekstur Aiþýðu-
blaðsins fyrir útlenda félagið,
ef ekki hefði hlakkað svo á-
berandi í blaðinu yfir því, að
Culliford & Clark hefði á
skömmum tíma náð undir sig
50—60% — eða fullum helm-
ingi — af flutningum til
landsins frá Bretlandi. Finnst
almenningi þaö ánægjuefni,
ef siglingar til og frá landinu
eru að dragast úr höndum ís-
lendinga sjálfra? Hinn ásælni,
erlendi keppinautur er óþekkt
firma. Siglingar sínar rekur
það með leigudöllum, mönn-
uðum póiskum siglingalýð, er
sennilega stendur lægst allra
farmanna í heiminum. Um-
boösmaður þess á íslandi er
dæmdur njósnari, sem hefur
gert sér að atvinnu að leið-
beina erlendum veiðiþjófum
inn í íslenzka landhelgi. Vill
almenningur að þetta fyrir-
tæki fái óhindrað að seilast
inn á starfssvið mesta þjóð-
þrifafyrirtækisins á íslandi?
Óska menn þess, að hinir illa
mönnuðu og illa kynntu,
pólsku sjófarendur, sem Culli-
ford & Clark hafa í þjónustu
sinni, komi í stað hinnar
myndarlegu og vel menntu
íslenzku sjómannastéttar? —
Hvor vilja menn að fari frem-
ur meö forræði i siglingamál-
um íslendinga, njósnarinn, er
vinnur fyrir útlenda félagiö,
eða Guðmundur Vilhjálms-
son? — Ef menn svara þess-
um spurningum játandi, þá
íylla þeir flokk Aiþýðublaðs-
ins, sem finnst þjóðinni boð-
aður mikill fögnuöur með því,
ao óþekkt útlent firma, pólsk
skrílmenni og innlendur
njósnari hefjist til vegs og
viðgangs í siglingamálum ís-
lendinga.
Áður en Alþýöublaðið læt-
ur fleiri orö falla um gróöa
Eimskipafélagsinsí á s.l. ári,
væri ekki úr vegi fyrir það að
minnast annars fyrirtækis,
sem stofnað var með almenn-
ingshag fyrir augum, ekki síð-
ur en Eimskipafélagið, þótt í
smærri mæli væri. Það er Al-
þýðubrauðgeröin, fyrirtækið,
sem hefur reynzt Alþýðublað-
inu dropasælasta mjólkurkýr-
in á undanförnum árum.
Það fyrirtæki var stofnað til að
halda niðri brauöverðinu í
landinu. Eigi að síður munu
sjóðir þess hafa gildnað all-
verulega síðan stríðið hófst,
enda er nú gróðaöld mikil í
landi. Menn ábatast á ólíkleg-
ustu hlutum, jafnvel á svína-
matnum, sem hrekkur líkt og
molar af borðum ríka manns-
ins — herliðs Breta — til fá-
tæka mannsins, sem þar situr
og nærist af molunum. —
En sennilega véit Alblað-
ið ekkert um þetta.
Ekki hefur Alþýðubrauðgerð-
in notið góðs af svínamatnum
þeim, og hún veröur víst ekk'i
rakin þangað, slóðin penings-
ins, sem varið var til stækk-
unar Alþýöublaðsins.
En það gæti verið fróðlegt
fyrir Alþýöublaðiö að gera
nokkurn samanburö varðandi
starfsemi þessara tveggja fyr-
irtækja. Blaöið gæti t. d,
leyst úr eftirfarandi spurning-
um: Hváð voru farmgjöld í
síðustu styrjöld og hvað eru
þau nú? Hvert var brauðverð
Alþýðubrauðgerðarinnar þá og
hvað er þaö nú, í hlutíalli vi§
verö kornvöru þá og nú? —
Það er þó ekki svo að skilja,
að þessi tvö fyrirtæki séu á
neinn hátt sambærileg. Eim-
skipafélagið hefur átt drýgst-
an þáttinn í að bægja bráð-
asta voðanum frá dyrum
þjóðarinnar i tveimur heims-
styrjöldum. Aiþýðubrauðgerðin
hefur misst sjónar á upphaf-
legu ætlunarverki sínu og er
nú í þess stað notuð sem
mjólkurkýr fyrir það blað, er
jafnan er á öndverðum meiði
við íslenzka hagsmuni og ís-
lenzkt þjóðarstolt, málgagn
útlendinganna, Alþýðublaöið.
Valdhafarnir nota stjórn
araðstöðuna til margvís-
legra klækibragða. Af
opinberu fé hrifsa þeir
stórar fjárhæðir með þvi
atferli, sem naumast verð-
ur auðkennt með öðru en
yfirskrift þessarar grein-
ar. Blaðakosti stjórnar-
flokkanna er að verulegu
leyti haldið úti fyrir það
fé, sem beinlínis er tekið
ófrjálsri hendi úr ríkis-
sjóðnum.
Á íslandi eru það forrétt-
indi stjórnarblaðanna að flytja
opinberar tilkynningar. And-
stöðublöðum ríkisstjórnarinn-
ar er neitað um birtingu
þeirra. Slíkar aðfarir eru ó-
þekktar í öllum menriingar-
löndum. Ríkissjóðurinn er
sameign allra landsmanna,
iivort sem þeir eru með eöa
— Kæran á Valtý: —
Árni frá Húla hefur
fellt sinn dóm —í
samræmi við al-
menningsálitið
OáKADÓMARINN í Reykja-
vík sendi kæru ritstjóra Þjóð-
ólfs, sem frá var skýrt í síÖasta
blaði, áleiðis til Dómsmálaráðu-
j neytisins jafnskjótt og hún barst
honum í hendur. Síðan er liðin
rúm vika án þess að Dómsmála-
ráðuneytið hafi afgreitt málið. En
rannsókn verður ekki hafin,
nema eftir fyrirmælum þess. Ef
til vill á kosningaundirbúningur-
inn sinn þátt í drættinum, og get-
ur nú naumast liðið á löngu þang-
að til ráðuneytið gefur sakadóm-
ara fyrirmæli um að hefja rann-
sókn.
Það má telja til tíðinda í þessu
máli, að Árni frá Múla hefur látið
falla hörð ummæli um athæfi
það, sem Valtýr er kærður fyrir.
í dagblaðinu Vísi 11. þ. m. ræðst
Árni harkalega á ritstjóra Nýs
dagblaðs fyrir ,,nazista-brigzl“,
sem það hafi borið á Sjálfstæðis-
flokkinn. Ummæli Árna hitta að
sjálfsögðu Valtý Stefánsson, sem
nú liggur undir kæru fyrir það at-
ferli, sem Árni sakar ritstjóra Nýs
dagblaðs um. Hin sóðalegu skrif,
sem Valtýr fær væntanlega þung-
an dóm fyrir, og persónuna, sem
þau lætur frá sér fara, auðkennir
Árni frá Múla m. a. á þennan
hátt:
,,Óþ otyialegasta bla&agrein,
sem noþXurn tíma hefur verið
Framhald á 3. síðu.
móti stjómarvöldunum. Sér-
hver maður á heimtingu á því
að eiga kost á að kynnast
þeim opinberu auglýsingum,
sem hann varða, í því lands-
málablaöi, sem hann skoðar
fyrst og fremst sem sitt mál-
gagn.
Eitt síðasta dæmiö um hinn
osvífna fjárdrátt stjórnarklík-
unnar til eigin þarfa gefur að
iita í litiu blaði, sem kallað
er að ungir Framsóknarmenn
gefi út- Blað þetta er gefið
út í litlu upplagi, 12—1500
eintökum. Þaö sést naumast í
Reykjavik en er eitthvaö
dreift ókeypis út um sveitir
landsins. Þaö mun eiga að
heita svo að það komi út mán
aðarlega. Fyrstþ, blað þessa
árgangs kom út um miðja
siðustu viku. í því vom opin-
Framhald á 3. síðu.