Þjóðólfur - 29.06.1942, Qupperneq 4
Viðtal við Jónas
Kristjánsson lækní
Framtiald af 1. síöu.
og liklegasta orsökin til hinna
tíðu og útbreiddu meltingar
sjúkdóma, tannskemmda og
annarra þesskonar almennra
þjáninga er sú, að líkaminn
og líffæri hans fái ekki viðeig-
andi næringu, búi við vaneldi
eða séu ofreynd. En vaneldi
líffæranna stafar tíðast af
því, að fæðutegundirnar errt
ekki rétt valdar og brotið er
gegn því lögmáli lífsins að
veita hverri lífveru sem auð-
meltasta og haldbezta nær-
ingu.
—Hvernig hafa félagar þín-
ir, læknarnir, tekið undir
þetta áhugamál þitt?
— Það er kannske bezt að
ég segi þér smásögu, sem
gerðist í Ameríku fyrir nokkr-
um árum. Eg var þar stuttan
tíma í sjúkrahúsi, ásamt
mörgum öðrum aðkomulækn-
um, til þess að kynnast nýj-
ungum og starfsaðferðum.
Einn læknirinn, sem hafði
frétt það, að ég væri frá Is-
landi, kvað sér leika hugur á
að fræðast um ástandið hér
heima og bauð mér til mið-
degisverðar. Hann var tals-
vert hreykinn yfir framförum
læknavísindanna í sínu landi
og spurði mig um álit mitt.
Eg lét þá í ljós þá skoðun
mína, að ég teldi mjög marga
sjúkdóma vera sjálfskaparvíti
og læknar legðu aðallega
stund á að káka viö sjúk-
dómseinkenni en næstum
enga á það, að leiðbeina fólki
um lifnaðarhætti og heisu-
vernd. Hann horfði á mig
þögull um stund, en sagði
síðan: Hvernig taka starfs-
bræður þínir heima slíkum
kenningum sem þessum? Hér
er þér bezt að taia um þær
á lágum nótum, því að hver
sá læknir, sem færi að halda
slíku fram opinberlega, gæti
átt það á hættu að verða bol-
að frá störfum. — Eg hló við
og sagði: Ekki óttast ég nú
starfsbræðUr mína á íslandi;
þeir eru frjálslyndari en svo.
— En hafa þeir þá reynzt
eins frjálslyndir og víðsýnir
eins og þú hefðir kosið?
—- Það er máske vegna of-
uráhuga míns, aö mér þykir
ganga seinna en ég hefði ósk-
að. Sérstaklega hefur mér
þótt undarleg sú opinbera
andúð, sem komið hefur fram
í blöðum og útvarpi frá Sig-
urjóni vini mínum Jónssyni,
en virði honum þó til vork-
unnar, af því að hann er fyr-
ir svo löngu hættur að fylgi-
ast með.
— Eg sé, að þú ert á fram-
boðslista Þjóðveldismanna.
Má ég spyrja þig um ástæð-
una til þess?
, — Mér finnst, að í allt þjóð-
lífið — uppeldi, mataræði,
manneldi og sömuleiðis í
pólitík sé komin einhver við-
sjárverð kyrrstaða, sem mér
er illa við. Eg vil því gjarna
ganga í sveit með ungum
mönnum, sem virðast vera að
leita einhverra nýrra leiða.
Eg er ekkert hræddur við
nýja viðleitni og álít að ekki
verði hjá henni komizt.
Hér var samtalinu lokið.
ÞIOÐOLFUR
Mánudagur 29. júní 1942. •
MJðlkurmálið
Framhald af 1. síðu.
bæjarbúar hafa öðlast þá forvíg-
ismenn, sem ekki eru fangar
verstu andstæðinga þeirra.
Lausn málsins.
Hér skal ekki sagt fyrir um það
í einstökum atriðum, hversu mál-
ið yrði leyst. En eitt er víst. Höf-
uðstaðarbúar munu ekki una því
að mjólkursalan verði virki póli-
tískrar spillingar. Þeir munu
afþakka öll afskipti þeirra
tveggja manna, er settir hafa ver-
ið til höfuðs þeim í þessum
málum. Þeir eru óvinir Reyk-
víkinga. Við þá verður ekki
samið um eitt né neitt. Það getur
vel verið, að Reykvíkingar kaupi
mjólk af bændum í Árnes- og
Rangárvallasýslum. En það verð-
ur því aÖeins gert, að Sveinbjörn
mjólkurklerkar eða, Egill í Sig-
túnum verði þar ekki til andsvara
fyrir hönd bændanna. Það verð-
ur ekki samiÖ við aðra en þá, er
líta á Reykvíkinga sem jafn rétt-
háa aðila.
Ef Reykvíkingum verður ekki
sýnt sanngjarnt tillit í þessum efn
um, munu þeir leysa málið á
þann hátt aS stofnsetja kúabú í
nágrenni bæjarins og framleiða
sjálfir þá mjólk, er þarf til neyzlu
í bænum.
Mjólkurneyzlan geiur
fvöfaldast — og Reyk~
víkíngar vílja ivöfalda
hana.
Mjólkurneyzlan í Reykjavík er ó-
eðlilega lítil. En það er óhugs-
andi að hún aukizt til nokkurra
muna meðan núverandi skipulag
er við líði. Sveinbirni Högnasyni
Jónas Kristjánsson læknir er
fæddur 20. sept. 1870 og er
því á sjötugasta og öðru ár-
inu. Hann er furðulega ungui
og ern og ber kenningum sín-
um þannig sjálfur vitni, sístarf-
andi að því að veita sjúkling-
um leiðbeiningar um heilsu-
vernd, taka þá £ svitabað, því
hann telur slík böð og húö-
ræstingur eitt helzta skilyrði
til þess að losa. líkamann við
þau eiturefni, er safnast fyrir
og slíta líffærunum vegna of-
áts og misjafnlega hollrar
fæðu.
Jónas læknír er sonarsonur
hins kunna atorkumanns,
Kristjáns í Stóradal, kvæntur
Hansínu, dóttur séra Bene-
dikts Kristjánssonar, er prest-
ur var á. Grenjaóarstað, ágæt-
iskonu.
1 haust kemur út eftir Jón-
as safn ritgerða og fyrirlestra,
þar á meðal fyrsti fyrirlestur-
inn, sem hann ílutti 1922 á
Blönduósi um heúlsufræöi og
manneldi. En þar eru boðaðar
þær hinar sömu kenningar,
sem haldiö er fram af sér-
fræðingum enn þiann dag í
dag. J. Þ.
hefur tekizt að skapa óvildarhug
meðal neytenda í garS mjólkur-
skipulagsins. Reykvíkingar þykj-
ast eiga jafnan rétt og framleið-
endur til að hafa áhrif á stjórn og
meðferð þessara mála. Þeir vilja
fá að fylgjast með framleiðslu-
kostnaði mjólkurinnar og sann-
prófa réttmæti þess verðs, sem á
mjólkina er sett. Jafnskjótt og
mjólkursölunni í Reykjavík hefur
verið komiÖ í það horf, sem bæj-
arbúar sætta sig viS og hið sjálf-
tekna vald pólitískra ofríkis-
menna hefur verið brotið á bak
aftur, mun mjólkurneyzlan hér
í Reykjavík aukast til muna.
Hvcrníg hefur veríd
haldíð á málsfað
Reykvíkínga ?
Forustumenn Reykjavíkinga
hafa sýnt einkennilega linku í
þessum málum. Þeir hafa látið
sér nægja að halda uppi óánægju
nöldri um mjólkursöluna og smá-
vegis narti í Sveinbjörn mjólkur-
klerk. Þeir hafa hins vegar aldrei
sagt skýrt og skorinort: • MáliS
heyrir undir Reykvíkinga. ÞaS
verður leyst eins og þeim sýnist.
Þessi leikur var þó gefinn. Reyk-
víkingar eru á engan hátt til-
neyddir að kaupa mjólk af Svein-
birni Högnasyni. ÞaS er ekki
unnt að setja þeim stólinn fyrir
dyrnar meS neinskonar laga-
setningum, ef þeir hafa ótrauða
forustu, sem veit hvað hún vill.
Ogæfa Reykvíkinga er tvíþætt.
Annars vegar er bæjarstjórnar-
meiri hlutinn skipaður algerlega
duglausu fólki og áhugalausu um
framfaramál bæjarins. Hins veg-
ar hefur landsmálaforustu Sjálf-
stæðisf lokksins verið , ,keypt
upp”, þannig að foringi flokks-
ins og liÖsforingjar hans eru nú
í einskonar herleiðingu hjá verstu
fjandmönnum Reykvíkinga.
Reykvíkíngar munu
velja sér nýja trúnaðar>*
menn. — Baendurnír
ausfan fjalls verða lika
að velja sér nýja um-
boðsmenn.
Reykvíkingar munu ekki
lengur sætta sig við forustu
þeirra manna, sem ýmist hafa
svikið hagsmunamál bæjarins
eða sofið á hugðarmálum
þeirra. íbúar höfuðstaðarins
hafa fengið nóg af ofríki
þeirra valdabraskara, sem
skipa þeim neðar við borðið
en öllum öðrum landsmönn-
um. Þeir horfast í augu við
þær staðreyndir, að liðinuhef-
ur verið sundrað í bili af því
að forustan brást. Liði verður
fykt á nýjan leik, ekki undir
forustu þeirra manna, sem
hafa selt merkið í hendur
andstæðinganna, heldur
hinna, sem taka merkið upp
að nýju og hafa þrek til að
berjast gegn rangsleitninni,
ofbeldinu og kúgunínni.
Framhald af 1. síÖu.
hitaveitan ekki enn komih að liði
nema að því leyti, sem loforðin
um hana hafa hjálpað Sjálfstæð-
isflokknum eitthvað við kosning-
ar. — Hversvegna vill ungur
maður, sem hefur fengið öll þessi
verkefni upp í hendurnar, hafa
þau í hjáverkum og komast inn
á þing?
'jgr i
16.
Eg held að málið sé ekki svo
torskilið, ef vel er að gáð. Bjarni
Benediktsson er einn þessara
manna, sem eru fæddir valdsjúk-
ir. Slíkir menn seilast alltaf
lengra en lífið býður. Ef þeir
komast í embætti vilja þeir strax
komast í annað hærra. Nái þeir
í vðld, girnast þeir önnur meiri.
Þeir eru eins og karlinn í kola-
gryfjunni, sem voru gefnar
nokkrar óskir og þótti ekki nóg
að verða kongur, en vildi verða
keisari og þar næst páfi og síðan
sánkti Pétur, en þótti það samt
ekki nóg og vildi verða. sjálfur
guð almáttugur en var þá steypt
aftur niður í kolagryfjuna. Eða
haldið þér, ritstjóri góður, að það
sé tilviljun ein, að borgarstjórinn
okkar hefur gert sálufélag við
formenn Sjálfstæðisflokksins og
Framsóknarflokksins. Þessir ná-
ungar vita hvað þeir syngja. Þeir
ætla sér að sitja uppi með öll
völd í landinu og höfuðborginni
að kosningunum loknum.
Gestur.
Reykvíkingar ættu ekki að
eiga hlut sinn undir Svein-
birni Högnasyni og Agli í Sig'
túnum lengur en orðið er.
Þeir vita fullkomlega, hvaða
réttur þeim ber, í mjólkur-
sölumálum ekki síður en öðr-
um málum. Bændur austan-
fjalls ættu sjálfra sín vegna
að hika áður en þeir fela full-
trúum þessara tveggja manna
umboð sín. Það verður áreið-
anlega ekki til framdráttar
hagsmunamálum þeirra. í
þeim kosningum, sem nú
standa fyrir dyrum, skaða
bændur í Árness- og Rangár-
vallasýslum sig mest, ef þeir
greiða atkvæði peðum þeim,
er þeir tefla fram, Sveinbjörn
og Egill. Reykvíkingar láta
ekki misbjóða sér miklu leng-
ur en orðið er.
ooooooooooooooo oo
Kjósíð
E~lísfann!
C>0<><>0<><><><>0<><><><><><><>
LEIFTURSOKN
Blöð hinna pólitísku flokka spara hvorki
pappír né stóryrði í látlausri leiftursókn
á hendur Þjóðveldismönnum.
Við erum ýmist nefndir vinstrimenn,
nazistar eða framsóknarmenn. Slík hern-
aðartækni er þó naumast sigurvænleg í
nútíma leiftursókn, og ekki samboðin
hugsandi mönnum.
Hinn látlausi rógur árásarmannanna er
gersamlega röklaus. Þeir eru skelkaðir yf-
ir því, að nú er þjóðin að vakna og skynja
spillinguna í pólitíkinni. Þeir sjá sitt ó-
vænna, þegar Þjóðólfur flettir ofan af
hinu ógeðslega leynimakki þeirra. Þeir
tryllast eins og stálpuð börn sem eru hirt
í fyrsta sinn, fyrir óþokkabrögð, sem þau
halda sig komast upp með áfram, af því
að enginn hefur bannað þeim þau. Þau
kasta grjóti, öskra og láta öljum illum lát-
um, en sjá enga skynsamlega leið sér til
afsökunar.
EFSTI MAÐUR D-LISTANS
Magnús Jónsson er efsti maður D-Iist-
ans. Hverjir skyldu styðja hann, fremur
en Jakob Möller, sem situr í öðru sæti?
Magnús hefur lagt sjómannastéttina í ein-
elti og andmælt flestum hagsmunamál-
um hennar. Hann hefur sofið á málum
verzlunarmanna. Hann hefur yfirleitt sof-
ið í stjórnmálalífinu, til að geta sinnt
sagnaritun og guðfræði í vöku. Hvað á
þessi maður að gera á þing? Eiga Reyk-
víkingar honum eitthvað að þakka? Eg
hef orð margra sjálfstæðismanna fyrir
því, að hann yrði ekki framar á lista í
Reykjavík. En þeim hefur sézt yfir það,
að hann er eitt þægasta verkfæri 5am-
bandsins & Kveldúlfs. Þess vegna var
hann settur í ráðherrastól og þess vegna
fékk hann öruggt sæti á lista Thorsar-
NYIR MENN
Til fylgis við stefnu Þjóðveldismanna
koma nú stöðugt nýir menn. Mest eru
það menn, sem ekki hafa viljað taka
ákveðna afstöðu með nokkrum af hin-
um feysknu máttarstoðum stéttarflokk-
anna. Það eru líka menn úr öllum flokk-
um, sem hafa strokið burtu rykið, sem
þyrlað hefur verið í augu þeirra af er-
indrekum flokksforingjanna. Nýir menn
mæta engri tortryggni af hálfu hinna eldri
úr hópi Þjóðveldismanna. Við höfum ekk-
ert að fela. Við leitum hins sanna og
rétta í hverju máli til hags fyrir alþjóð.
Hæfileikar einsaklinganna eiga að fá að
njóta sín, og það eru ekki síður æsku-
mennirnir en hinir lífsreyndu, sem eiga
réttinn til frama.
Ef þú hefur ekki kynnt þér ávarp Þjóð-
veldismanna, skaltu skrifa eða síma til af-
greiðslu Þjóðólfs (Laufásvegi 4, sími
2923), og biðja um það sérprentað, eða
gerast áskrifandi að blaðinu, ef þú . it
það ekki þegar. Eins ættir þú að tilkynna
afgreiðslu blaðsins, ef þér er kunnugt um
einhverja, sem vilja gerast áskrifendur.
Huginn.
Efst á baugí
Framh. af 1. síðu.
um og frjálsum vUja. Ef það
ráðabrugg tækist, er andstaðau
gegn ofbeldinu að fullui og öllu
brotin á bak aftur. Reykvíking-
um er ætlað að glæpast á því að
gefa atkvæði frambjóðendum -Ól-
afs Thors, sem raunverulega eru
íangar í óvinaherbúðuniun. Hand-
iaka ólafs Thors er lævíslegasta
svikamylla íslenzkra stjórnmála,
enda er hún verk Jónasar frá
Hriflu. Varast Reykvíkingar
þettá óvænta tilræði?
Takið med í sveíiína:
Á hverfanda hvelí
Sjö föframenn
í verum