Þjóðólfur - 02.07.1942, Blaðsíða 1
fllHýflnflohhuFinn nnlur
t>að andar kalt frá flokkshyggj-
unni til iðnaðarmanna og
launastéttanna
Almenningur veit að hann er samsekur um
alla verstu lestina í stjórnarfarinu á undan-
förnum árum, þar með talin misnotkun op-
inbers fjár
Á föstudaginn var skýrði Alþýðublaðið frá því, að Sveinbjörn
mjólkurklerkur léti greiða séiúr sjóði Mjólkursamsölunnar upp-
hæð, er næmi hálfu sjöunda þúsundi króna á ári, enda þótt hann
leysti ekki af höndum annað starf fyrir samsöluna en að sitja þar
á nokkrum fundum á ári.
Jafnframt þótti blaðinu varlegra að taka fram, að því hefði
verið algerlega ókunnugt um þessa óhæfu, þangað til uppskátt
hafði oi'ðið um hana með leynda rdómsfullum hætti austan fjalls,
í ríki Sveinbjarnar.
Um leið og Alþýðublaðið
þvær hendur sínar af vitneskju
um þennan „leka“ á sjóði
Mjólkursamsölunnar vill það
að sjálfsögðu þvo hendur Al-
þýðuflokksins jafnframt. En nú
vill svo til, að Alþýðuflokkur-
inn á mann í mjólkursölu-
nefnd, meira að segja einn af
frambjóðendum sínum hér í
bænum, Guðmund, sem bakar
brauðin fyrir flokkinn.
Ef það er rétt hermt, að Al-
þýðuflokkurinn hafi enga vitn-
eskju haft um „ráðvendni“
Sveinbjarnar mjólkurklerks, þá
verður Alþýðublaðið að svara
þeirri spurningu, hvaða hlut-
verk Guðmundur Oddsson ræki
í mjólkursölunefnd. Hefur
hann enga hugmynd um reikn-
ingsskil þess fyrirtækis, sem
honum er ætlað að hafa umsjón
með? Byggist ekki mjólkur-
verðið í Reykjavík meðal ann-
ars á í'eksturskostnaði Samsöl-
unnar? Mjólkursölunefnd á-
kveður þetta verð. Er það ekki
verkefni Guðmundar R. Odds-
sonar sem fulltrúa Alþýðu-
flokksins í Mjólkursölunefnd,
að fylgjast með því, að ekki sé
„leki“ á sjóði samsölunnar og
reksturskostnaði hennar sé
ekki hleypt fram með beinum
og óbeinum fjárdrætti þeirra
manna, er innangengt kunna
að eiga í sjóði hennar?
Þessi atburður geíur mjög
Framhald á 2. síðu
Felíx Gudmundsson:
Lýðræði eða loddarabrögð
I.
AÐ vantar ekki í landi hér,
að talað sé um lýðræði og
lýðræðisflokka, allt á að mið-
ast við það, og allt er miðað við
það, svona í daglegu tali, á hin-
um pólitíska vettvangi og í
blöðunum. Flokkarnir, og enda
Alþingi, geta ekki nógsamlega
lofað það, og undirstrikað nauð
syn þess, að lýðræðið sé í heiðri
haft Og sé flokki eða einstakl-
ingum brugðið um vöntun á
lýðræðiskennd eða hollustu, þá
er það gert til þess að benda á
hættuna, sem fylgir slíkum
mönnum, að maður tali nú ekki
um flokkana. En flokkum
þeim, sem mest tala um lýð-
ræðið, og livað þeir séu því
hollir, ferst líkt og Faríseanum
foi'ðum. Þeir þakka fyrir að
vera ekki eins og hinir, eða
ekki eins og þeir flokkar, sem
ekki virði lýðræðið. En svo
kemur reynslan og alvaran um
það, hvernig lýðræðisflokkum
gengur að vera lýðræðinu trúir
alltaf og undanbragðalaust.
Og hvernig Alþingi, sem sam-
anstendur nú orðið einungis,
eða að minnsta kosti svo að
segja, af lýðræðisflokkum,
gengur að afgreiða málin í
strangasta samræmi við það.
II.
Frá því að styrjöld sú, er nú
geysar, brauzt út, hafa verið
uppi mjög almennar kröfur um
að hindra alla áfengissölu- og
veitingar meðan stríðið stend-
ur. Svo almennar voru þær, áð-
ur en landið var hernumið, að
nærri 23 þúsund alþingiskjós-
endur undirrituðu áskorun um
það. Undirskriftir þessar fóru
þó aðeins fram í þeim bæjum,
þar sem áfengi var selt, og ná-
grenni þeirra. Var það mikill
meirihluti kjósenda á því
svæði, sem undirsriftirnar fóru
fram. í sveitum iandsins var
undirski'ifta ekki leitað, og má
þó nærri geta, að ennþá fleiri
kjósendur í sveitum landsms
eru ákveðnir með algerri lok-
un. Og þá er það augljóst mál,
MiSwkndaginn 4. febrú&r 1643
Ffelagsdómnr úrsbniðar:
RafvirkjafjelagiO skaOa-
X. bötaskyli
fyrir dlðglegt verkfall.
SíðastliSinn firatudag var ky.eð I ákvæSi gerðardðmslaganna til
inn Iipf)-46mur-í ■■ yjelagsdðmi, [ greina. Fjelagsdómur dfemdi
Um síðustu áramót stóð mikið til. Sjálfur forsætisráðherrann tilkynnti í útvarp með viðlíka
steigurlæti eins og þegar forvígismenn heilla heimsvelda tilkynna fyrirhugaðar hernaðaraðgerðir á
meginlandinu, að ríkisvaldið mundi láta til sín taka með óvenjulegum hætti næstu daga. — Og
hvað var það sem átti að ske? Það átti að banna iðnaðarmönnum að semja um kaup sitt og kjör.
Það var gert. Verkföll hófust og gerðardómslögin alkunnu voru gefin út. Blöð komu mjög stopult
út vegna vinnustöðvunar í prentsmiðjum. En þá sjaldan að stuðningsblöð stjórnarinnar komu út
var skýrt frá afrekum gerðardómsins með stríðsfréttafyrirsögnum. Morgunblaðið kallaði að lög-
gjöf þessi væri sú, „sem þörfust hefur hcr vcrið sett frá ófriðarbyrjun til liagsbóta fyrir launa-
stéttirnar og allan almenning í landinu.“
En hvað er svo orðið um þessa „þörfustu löggjöf". Hinir lögskipuðu gerðardómsmerm hafa sagt
af sér hver af öðrum. Þeir réðu ekki við neitt. Kaupgjaldið hækkaði, vöruverð færðist upp. Al-
þingi breytti lögunum verulega. Og til þess að láta ekki þetta vanhugsaða fóstur flokkshyggjunnar
deyja i fæðingunni, gerði það gerðardóminn að dómnefnd og fékk henni verkefni verðlagsnefndar,
sem jafnframt var lögð niður.
Rafvirkjafélag Reykjavíkur, lítið iðnfélag hér i bænum, var eitt þeirra stéttarfélaga, sem réðst
í það stórræði að leggja niður vinnu um áramótin. Félagið varð fyrir því óhappi, vegna dagsetn-
ingar samninga sinna við meistara, að Félagsdómur dæmdi verkfallið ólöglegt og meistarafélaginu
skaðabætur. Frá þessu sagði Morgunblaðið í geysistórri yfirskrift, eins og um mikilvæga stríðs-
frétt væri að ræða, og fékk ekki dulið fögnuð sinn.
En hverjum varð að tjóni sá eldur, sem framkvæmdastjóri Vinnuveitendafélagsins kynti?
Fjöldamörg störf stöðvuðust, svo að til Stórvandræða horfði. Gerðardómurinn var ekki spurður.
Rafvirkjarnir réðu sig til að starfa, þar sem bezt var boðið, og nú fá þeir miklu hærra kaup en
þeir fóru fram á í upphafi. Á skaðabæturnar, sem Morgunblaðið var ánægðast með, verður senni-
lega aldrei minnzt. __
Iðnaðarmenn og launþegar! Sjálfstæðisflokkurinn hefur svikið málstað ykkar. Alþýðuflokkur-
inn man eftir honum af því einu, að nú standa kosningar fyrir dyrum, en hann er reiðubúinn til að
svíkja hann, ef hagsmunir broddanna eru annarsvegar. Kommúnistar verða aldrei teknir alvarlega
í íslenzkum stjórnmálum. Þorri þjóðarinnar lítur á þá eins og fallhlífarhermann frá framandi þjóð.
Þjóðveldismenn fylkja liði til þess að tryggja rétt allra landsins barna. Styðjið þá í þeirri viðlcitni!
X E-LISTINN
að síðan landið var hernumið,
urðu það ennþá miklu íleiri
kjósendur, sem gerðu kröfu um
að hindra alla áfengissölu og á-
fengisveitingar í landinu. Ef
svona ákveðnar og almennar
áskoranir hefðu legið fyrir um
mál, sem meirihluta þing-
manna hefði verið hugþekkt,
þá hefði ekki staðið á af-
greiðslu, þá hefði það vei’ið lýð-
ræðisleg skylda.
III.
En þetta var krafa um að
loka fyrir áfengið, að vísu í
fyllsta samræmi við lýðræðið,
borin upp af miklum meiri-
hluta kjósenda. — Og ef það lá
Framhald á 2. síðu
ÞiÖ, sem ætlið ad adstoda okkur á kjör-
dag, erud vinsamlega beðin að koma til við-
tals n.k. föstudagskvöld á skrifstofu E-listans,
Skólavörðustíg 3, miðhæð.
Skrifstofa E-listans