Þjóðólfur - 31.08.1942, Blaðsíða 4

Ausfurvíg-
stðdvarnar
Framhaldí af 1. síðu.
Enginn veit, hversu marga
fanga Rússar hafa tekið. Við
fréttaritararnir spurðum eitt
sinn S. A. Lozovsky, fulltrúa í
utanríkisþjónustu Rússa, um
tölu fanganna. En við fengum
aldrei neitt svar. Þá sex mán-
uði, sem ég dvaldi í Rússlandi,
sá ég aðeins fjóra þýzka fanga.
Ekki er mér kunnugt, hvar hin-
ír eru geymdir, en í grennd við
Volokolamsk ritaði ég eftirfar-
andi í dagbók mína:
„Hávaðinn af stórskotahríð-
inni deyr út í fjarska. Vélbyssu-
skothríð heyrist úr skóginum.
Ég spyr liðsforingjann hverju
það sæti. „Oh — það eru okkar
menn að kanna herfangið“.
„Eru nokkrar skotskífur í því?“
„Hver veit?“ sagði hann. , Hver
veit?“
R
AUÐI herinn er
bezt hæfur til
varnarstríðs. —
Rússneskum her er enn í dag
svo farið að hafa lítinn sóknar-
kraft. Hinar miklu fjarlægðir,
slæmir vegir, takmarkaðar járn-
brautarsamgöngur og lítil
reynsla í vélahemaði valda
því, að rauði herinn hefur litla
æflngu í undirbúningi leiftur-
stríðs. Rússneskum hershöfð-
ingjum virðist ekki láta vel að
stýra stærri herjum en einni til
tveimur herdeildum, ef um vel
heppnaða sókn á að vera að
ræða. Hinn lítt þekkti formað-
ur herforingjaráðs rauða hers-
ins, Shaposhnikov hershöfðingi,
hægri hönd Stalins, skipulagði
ágæta gagnsókn í Donetzhérað-
inu á s. 1. hausti, en hún heppn-
aðist aðeins af hálfu leyti vegna
seinlætis Rússanna og snarræðis
Þjóðverja. Timoshenko náði
Rostov úr höndum þýzka hers-
ins og lék hann allhart með því
að hrekja hann til baka, en
Timoshenko var ekki nógu snar-
ráður til að hindra skipulegt und
anhald. Tókst þýzku hersveitun-
um því að koma sér upp röð
vetrarbækistöðva. í desember
tókst Rússum að rjúfa herlínu
Þjóðverja fyrir austan Mariu-
pol. Náðu þeir til strandar
Þögnin um sambandsmálið
Þjóðin krefst skýringa
Föstudaginn 12. júní s.l. til-
kynnti Ólafur Thors forsætis-
ráðherra það með allmiklu
steigurlæti, að á þinginu í sum-
ar mundi hiklaust verða „stig-
ið síðasta skrefið í sjálfstæð-
ismálinu”. Síðan var Morgun-
blaðið látið endurtaka þessa
staðhæfingu öðru hvoru og
síðast um það bil, sem þingið
kom saman.
Framhald af 1. síðu.
gaum að því, til hverrar fjár-
hæðar mannslífið er metið? Með
tilliti til þess má nokkuð á sig
leggja^þótt ekki yrði það til
annars en að bjarga einu manns-
lífi. Heimurinn hefur reynt
nægilegat hörmungar í þessum
ófriði til þess, að ekki sp látið
fljóta sofandi að feigðarósi um
neinar þær ráðstafanir, er verða |
mættu til þess að létta byrði
þjáninganna af borgurunum og
bjarga mannslífum. Það væri j
vel farið, ef forráðamenn þjóð- ;
arinnar vöknuðu til vitundar
um það, að einskis má láta ó-
freistað um varúðarráðstafanir
á þeim viðsjárverðu tímum, sem
nú standa yfir. Það kann að
draga til þeirra tíðinda hér á
íslandi, að það verði skoðað sem
ljótur glæpur að hafa látið und-
ir höfuð leggjast að gera þær
varúðarráðstafanir, sem unnt
var að gera — og sjálfsagt var
að gera.
Azovshafs og einangruðu meg-
inhluta af her von Kleist á
Taganrogsvæðinu. En þeim
tókst ekki að fylgja eftir þess-
um sigri og meginhluti hins
þýzka liðsafla brauzt úr her-
kvínni.
Yfirburðir rússneska hersins
eru í vörn hans. Hetjuvörn
Sevastopol og Leningrad hefur
leitt okkur í allan sannleika um
þá ósveigjanlegu ákvörðun
rauða hersins að berjast meðan
nokkur stendur uppi, þótt hann
sé umkringdur ofurefli liðs.
Tvær bæknr
eru nýkomnar í bókaverzlanir. — Önnur heitir
KATRÍN, saga handa ungum stúlkum. Hin heitir
HLEKKJUÐ ÞJÖÐ, eftir rússneskan mann, Iwan
Solonewitsch, og lýsir lífinu í Rússlandi fyrir nú-
verandi ófrið'. — FÁST HJÁ ÖLLUM BÓKSÖLUM.
BÓKAVERZLUN ÍSAFOLDAR.
Útvarpsstjóri neitað'i að birta þessa aug-
lýsingu, og bar því við, aö ekki væri getiö
á bókinni Hlekkjuð þjóð, hver værí útgef-
andi hennar.
Siðan hefur ekki veriö á
málið minnzt í herbúöum rík-
isstjómarinnar og verður að
álíta, að ekki verði af af-
greiðslu þess á næstunni.
Það er skoðun Þjóðólfs, að
ekki beri aö afgreiða sam-
bandsmálið undh núverandi
kringumstæðum. Var sú skoð-
un rökstudd hér í blaðinu 3.
þ. m. og verður látið nægja
að vísa til þess nú. Veröur þaö
því sízt harmaö hér í blaðinu,
þótt horfið hafi verið frá hinu
fyrirhugaða frumhlaupi Ólafs
Thors — ef ástæðan er sú, aö
stjórn og þing hafi komið fyr-
ir sig vitinu og „aö beztu
manna yfirsýn” tekið þá
stefnu í málinu, er nú viröist
vera uppi.
Hinsvegar telur Þjóðólfur
algerlega óviðunandi, ef þaö
er ætlunin að láta þögina eina
geyma þetta mál, eftir að svo
mikiö hefur verið sagt sem
raun ber vitni. Það lýsir meira
en lítilli fyrirlitningu fyrir
þjóðinni, ef þess þykir engin
þörf að gefa skýringar á þeim
afturkipp, sem nú virðist vera
kominn í „sjálfstæðisbaráttu”
stjórnarvaldanna. Þó að „for-
ustumenn” þjóðari'nnar hafi
veriö komnir vel á veg meö að
gera endalok hinnar aldar-
löngu sjálfstæðisbaráttu henn-
ar að hlægilegum skrípaleik,
þá á þetta mál enn þau ítök
í hugum íslendinga, að þelr
láta sér ekki algerlega á sama
standa um meðferð þess. Þaö
hlýtur því að vera einhuga
krafa almennings, aö gerð sé
skýr og áfdráttarlaus grein
fyrir því, hvað þing og stjórn
hyggjast fyrir um þetta mál.
Nýjar bækur.
Hjá Bókaverzlun ísafoldar eru ný-
lega komnar út tvær bækur, Katrín,
saga handa ungum stúlkum, læsileg
bók og líkleg til vinsælda, og
Hlekkjuð þjóð, lýsing á lífinu í Rúss-
landi fyrir núverandi ófrið. Senni-
lega gefst tækifæri til að víkja lítið
eitt að þeirri bók síðar, en á henni
hefir verið ‘vakin nokkur athygli með
óvenjulegum hætti.
Svanakaííi
íœsf i flesfum
verzlunum
", ""■■n’-n...1'1-TiV rrr -* i •'Hfh'r' H i iniiilll........." , iV i I
Halldórs Jónassonar frá Eíðum:
Um endurreisn
Þjóðríkis á íslandi
Höfundurinn er löngu þjóðkunnur maður fyrir afskípti
sín af opinberum málum. Hann hefur hugsað meira um
þjóðfélagsmál en flestir menn aðrir og er sjálfstæðari í
skoðunum en títt er. Löngu áður en hin hróplega öfugþró-
un hins svokallaða „lýðræðis“ var komin á það stig, að
menn almennt gerðu sér það Ijóst, að nokkuð væri að, var-
aði Halldór Jónasson við þeim stjórnháttum, er „lýðræðis“-
þróunin bersýnilega leiddi til.
Þessi bók á sérstakt erindi til almennings ein-
mitt nú, þegar sjálf rás viðburðanna er að dauða-
dæma togstreytu sérhagsmunanna sem ráðandi
stjórnarstefnu.
FÆST HJÁ BÓKSÖLUM.
Safnið forða — sjóðið niður
Höfum allt sem þér þurfið tíl níðursuðunnar,
svo sem:
Niðursuðuglös Sultuglös VaniIIetöflur Kandís Púðursykur Betamon Benzosúrt natron
Korktappa, allar stærðir
Cellophan-pappír Flöskulakk
Vínsýru Pectinal
ökaup ifélaqid
Dægurmál
Framh. af 1. síðu.
.. öll hin nálægari lönd, er þeir hafi
fengið frá matvæli og hráefni, í
höndum andstæðinganna. Sigl-
ingaþörfin sé því enn ríkari nú en
þá. En nú sé skipunum hins .veg-
ar enn meiri hætta búin vegna
flugvélanna, er bæðí séu notaðar
til að leiðbeína kafbátum og tíl
beínna árása á skíp.
Dramr æskunnar
Framhald af 3. siðu.
má oft ráða miklu um stefnu
þeirra og búa þeim heppilega
farvegi, ef hagsýni mannvits og
snilli tækninnar kemst þar að.
(Síðari hluti erindisins birtist í
næsta blaði. Þar gefur höfundur
svar við því, hver sé draumur
æskunnar og hversu hann megi
rætast. Ritstj.).