Þjóðólfur - 20.12.1942, Blaðsíða 16
14
ÞJÓÐÓLFUR
II
II
i
II
II
II
II
II
II
M
II
II
II
II
II
II
II
II
II
II
II
II
II
II
II
II
II
II
II
II
II
II
II
II
HELGI SÆMUNDSSONí
Nafnlausí Ifóð
pG hef ratað í raunir.
Reyndust mér forlög hörð.
Aldrei mér buðust bætur,
en byrði mér oft var gjörð.
Ég á mér heilaga harma
í hugans minningasjóð.
í sorta svalra nátta
syng ég mín fegurstu ljóð.
Ég kýs ei raunir að rekja
né rjúfa mín þagnarheit.
Fleira ég klökkur þó kvaddi
en kot heima í bernskusveit.
Sit ég við arineldinn
og opna mína sál.
Þar geymi ég gleði og sorgir
— mín gömlu leyndarmál.
sumum húsunum heyrðist barnahlátur og gleðiglaum-
ur, úr öðrum sálmasöngur og hljófærasláttur. Mér
varð snögglega litið í gluggann þar sem Árni sat sem
áður og lék við hvern sinn fingur. Mér sýndist hann
vera að dreypa á vatni úr vatnsglasi, máske hefur eitt-
hvað styrkjandi verið saman við. Um það gat ég ekki
dæmt, enda annað að hugsa. Fylgdarmaðurinn gekk
hratt á undan og reyndi ég að ganga í sporin hans;
hríðin var dimm en ekki mjög hvast. Við sáum Ijós-
glampa í litlu gluggunum á kofunum inn með sjón-
um og heyrðum óminn af jólunum þar. En svo fjar-
lægðist þorpið smátt og smátt og brátt sáum við ekk-
ert nema snjóinn og heyrðum ekki annað en veður-
þytinn og gnauðið í sjónum fyrir neðan okkur. Hofsá
var á ís, en varúðar þurfti að gæta, því að hún er kenjó-
ótt og brýtur oft af sér ísinn á pörtum án þess ástæða
virðist til.
#
Nú var komið fyrir fjarðarbotninn. Þá byrjaði ó-
færðin fyrir alvöru. Við stigum á skíðin og innan
stundar sáust ljósrákir í snjónum, sem glitruðu í öll-
um regnbogans litum. Við vorum komnir að Krossa-
vík, sem er merkur bær, eins og allir vita, sem hafa
lesið Vopnfirðingasögu. Geitir var löngu dauður, en
Jörgen Sigfússon réð þar nú ríkjum, greindur maður
og ágætur. „Eigi leið þú oss í freistni," tautaði ég, er
við gengum um hlaðið. Mig langaði til að stanza dá-
litla stund, tala við Jörgen og bragða jólakaffið, en
ekki tjáði að slóra.
Við stóðumst freistinguna og héldum áfram út með
Krossavíkurfjöllunum. Það eru falleg og tignarleg fjöll,
en við sáum þau ekki í þetta sinn fyrir myrkri og hríð,
vissum bara af þeim. Við gengum framhjá lautinni,
þar sem Þorsteinn Uxafótur lá, þegar hann var bor-
inn út nýfæddur. Ekki heyrðum við neitt útburðarvæl,
enda kemur slíkt ekki til greina nema þegar börnin,
sem út eru borin, deyja, en Krummur gamli í Krumms-
holti bjargaði barninu og ól það upp eins og kunnugt
er. Gat Þorsteinn því barizt með Ólafi konungi Tryggva-
syni á Orminum langa í Svoldarorustu. Nú máttum
við brátt fara að athuga okkar gang. Gljúfurá er við-
sjálsgripur, þegar dimmt er og blindað, hamrarnir
þverhníptir og háir og ekkert merki til viðvörunar.
Ef við hefðum sungið eða hóað, þá hefðu þeir máske
tekið undir. en okkur var engin söngur í hug og við
treystum því, að forsjónin sæi okkur farborða, þegar
svona stóð á fyrir okkur á sjálfa jólanóttina. Enda
fundum við brúna og komumst yfir hana, þótt hún
léleg væri.
Og svo var Gísli á Vindfelli næstur. Við vissum, að
hann mundi standa úti og spyrja okkur frétta. Fór ég
því að taka eitthvað saman í huganum. Það gerði ekk-
ert til, þótt ég skáldaði dálítið í söguna til drýginda,
því að Gísli vildi fá miklar fréttir. Hitt sakaði minna,
þótt þær væru færðar í stílinn. En ég varð að geyma
söguna þangað til næst, því að Gísli var háttaður og
búið að slökkva öll Ijós á Vindfelli.
#
Nokkru utar lögðum við upp á hálsinn. Hann er
ekki hár, en samt fannst okkur erfitt að ganga þar upp
á skíðunum og við hugsuðum til heiðarinnar, sem nú
var stutt framundan, himinhá, brött og illviðrasöm
með ótal slútandi björg og gínandi gljúfur, þar sem
viðbúið er að vegfarandi hrapi og slasist, ef út af réttri
leið er farið. Þegar við fórum framhjá Eyvindarstöð-
um, langaði okkur til að vekja Einar og fá hann til að
fylgja okkur upp á varpið, en við gátum ekki gert það,
því að svo mikil kyrrð og ró hvíldi yfir bænum, að
mikla harðneskju þurfti til að rjúfa. Hánótt, koldimm
og þung eins og blý, brekkurnar norðan í Hellisheiði
snarbrattar, þaktar þykkri, lauslegri snjóvoð, sem al-
staðar gaf eftir, ef við var komið, hafði jafnvel til að
slitna sundur og renna með gestinn langa leið niður,
til þess að gefa til kynna, að tröllin uppi í hömrunum
kærðu sig ekki um neinn átroðning. Og nú duttu mér
í hug allar trölla- og álfasögurnar, sem gerðusi jóla-
nætur hér áður, en það var svo dimmt og svo lítið
fór fyrir okkur þarna í fönuinni, að ekki einu sinni
refir né hrafnar, sem voru hinir einustu lifandi íbúar
þessa svæðis, álitu okkur þess virði, að gefa okkur
gaum. Þegar loksins var komið upp á varpið, eftir að
hafa kafað og skriðið í tvo klukkutíma neðan frá
jafnsléttu, ruddist að okkur beljandi stormur sunn
an af Jökuldalnum og ætlaði að hrekja okkur niður af