Þjóðólfur - 17.10.1942, Blaðsíða 4

Framhald af siðu:
kosninga í vor uppvís að svik-
um í höfuðstefnumáli sínu.
Þá hefði Framsóknarflokkur-
inn náð öllum tökum í sveit-
imum, en Sjálfstæðisflokkur-
inn ekki haft armað fyrir sig
að bera, en nokkra dáta úr
Jieirri hérdeild flokksins, sem
kallaðir eru J. J.-menn.
jZTGr mun síðar fletta beturofan
*—af þessu og öðrum fleiri svik-
um þeirra manna, sem sjálf-
kjömir þykjast til allra valda í
Sjálfstæðisflokknum.
Mér þykir gaman að því, þeg-
ar Bjami segist hafa gert það
fyrir bænarstað minn, að mæla
með mér á lista flokksins fyrir
bæjarstjómarkosningamar í
vetur. Hins getur Bjami ekki að
ég var vikum saman búinn að
vinna að því að fá annan mann
á listann. Sá maður gekk úr leik
á seinasta augnabliki, og var þá
allt að lenda í eindaga með að
koma listanum fram. Bjami
var svo þakklátur mér, fyrir að
Ieysa vandræði flokksins þegar
í óefni var komið, að ég get
raunar sagt, að ég hefði verið
í framboði til bæjarstjómar
,4yrir bænarstað“ sjálfs borgar-
stjórans í Beykjavík.
P G var í hópi þeirra manna,
sem ófúsastir voru til að
ganga til skilyrðislausrar sam-
vinnu við Framsóknarflokkinn.
Bjami Benediktsson var hins-
vegar í hópi þeirra, sem fastast
sóttu að komast í sæng með
gömlu maddömunni. Hefði hann
getað tekið sér í munn orð brúð-
gumans, sem sagði: Ekkert
kaffi, bara hátta!
Ástæðan til þess að ég lét til-
leiðast að styðja samstarfið 1939,
var sú, að þeir, Ólafur, Bjami
og aðrir höfuðformælendur skil-
yrðislausrar samvinnu, sóttu
mál sitt af því ofurkappi, að þeir
hikuðu ekki við að kljúfa flokk-
inn, fremur en lægja ofsa sinn.
Eg hafði þá ekki gert mér
þess grein, frekar en svo marg-
ir aðrir, að Sjálfstæðisflokkur-
inn var í augum forustunnar
ekki annað en pólitísk grein á
fyrirtæki, sem stofnað er til að
reka útgerð og fiskverzlun.
Eg leitaðist við af allri minni
getu, sem að vísu var ekki mik-
II, að halda sjálfstæðisstefnunni
uppi, án þess að sprengja þá
samvinnu, sem nauðsynlegri
varð með degi hverjum, eftir að
styrjöldin hófst. í þessu efni get
ég vitnaði til bókarinnar „Þjóð-
stjómarannáll“, sem hefur að
geyma talsvert af blaðagreinum
mínum frá þjóðstjórnartímabil-
inu og komin hefði verið út fyr-
ir nokkrum dögum, ef vélbilun
hefði ekki orðið til tafar, eftir
að prentun var byrjuð. Afstaða
mín til þjóðstjórnarinnar var
stuðningur með aðhaldi.
Bjarni Benediktsson segir
réttilega, að ég hafi verið fáan-
legur til að fara í framboð í
Múlasýslum, eftir að ég kom að
austan í vor. Og það er líka rétt,
að ég benti Ólafi Thors á það
einu sinni í einkasamtali, að
flokknum gæti verið heppilegt
að ég yrði varaformaður. Ef
Bjami Benediktsson heldur að
ég hafi ekki haft neinn stuðning
að baki mér í þessu efni, bæði
hér í bæ og úti um land, þá er
það misskilningur.
Það er alþjóð kunnugt, að á-
tök hafa verið innan Sjálfstæð-
isflokksins um afstöðuna til
samstarfs út á við og þá einkum
afstöðuna til Jónasar Jónssonar.
Það er líka flestum kunnugt að
í þessum efnum hef ég verið á
öndverðum meið við þá Ólaf og
Bjama.
Úr því Bjami segir frá einka-
samtali okkar Ólafs, tel ég mér
jafn heimilt að segja frá einka-
samtali okkar Bjarna. Það var á
haustþinginu í fyrra. Ólafur
hafði fyrir þing hlaupið á sig
og gefið Framsókn allt of mikið
undir fótinn um stuðning Sjálf-
stæðisflokksins við dýrtíðar-
framvarp Eysteins. Þegar þing
kom saman, lýsti ég því yfir á
flokksfundi, að ég gengi aldrei
inn á einhliða samstarf við
Framsóknarflokkinn. Flestir
þingmenn tóku samskonar af-
stöðu þegar fram í sótti. Þó Ól-
afur sæi sitt óvænna, var hann
alltaf annað slagið að tæpa á
því, að nauðsynlegt gæti orðið,
að fylgja Framsókn að málum.
Bjami Benediktsson sá hvert
straumurinn stefndi og skrifaði
2 eða 3 myndarlegar greinar í
Morgunblaðið, sem mig minnir
að hann kallaði „Svikráð eða
samstarf". Réðst hann þar á
Framsókn með samskonar ásök-
unum og ég hafði borið fram í
Vísi. Sannast að segja, hélt ég
að Bjami væri heill í þessu.
Svo var það dag einn, um það
leyti sem þessar einarðlegu
greinar Bjarna voru að koma út,
að ég fór af þingfundi upp á
borgarstjóraskrifstofu til hans
og bað hann að reyna að koma
vitinu fyrir Ólaf Thors, svo að
hann hætti öllum áróðri fyrir
einhliða Framsóknarsamstarfi,
því það væri vonlaust í flokkn-
um. Bjami féllst á þetta. En um
leið og hann stóð upp og rétti
mér hendina, segir hann: „Ann-
ars er mér ljóst, að Framsókn-
arflokkurinn er í raun og vera
eini flokkurinn, sem við getum
unnið með.“
5SSI orð festust mér í minni,
því mér féll illa, að mað-
ur sem einmitt þá dagana
var með miklum skörungs-
skap að sýna fram á
að Framsókn væri ekki sam-
starfshæf, var innst við beinið
þeirrar trúar, að einhliða
samstarf yið Framsókn væri
helzta úrræði Sjálfstæðisflokks-
ins.
Auðvitað var Bjarni í þessu
sem öðru fyrst og fremst mál-
pípa Ólafs, en auk þess bendir
margt til þess, að sú samúð sem
Bjarni hafði með Framsókn, áð-
ur en Magnús Guðmundsson
gerði hann að prófessor, hafi
aldrei horfið þó reynt hafi verið
að dylja.
Eg hef reynt að koma Ólafi í.
skilning um, að Sjálfstæðis-
flokkurinn, sem telur sig allrá
stétta flokk, gæti ekki lifað til
langframa, ef hann tæki ekkert
tillit til verkamanna og ann-
arra launþega. Þetta var ástæð-
an til þess, að ég lagði til að boð-
in yrði fram almenn kauphækk-
un í stað þess að leggja út í
gerðadómsævintýrið í vetur.
Þegar ég minntist á það við
Ólaf eftir austurför mína í vor,
að ég tæki við varaformennsku
flokksins, benti ég honum á að
flokkurinn yrði að halda stuðn-
ingi launastéttanna og frjáls-
lyndra manna allra stétta. Þetta
yrði bezt tryggt með því að eSn-
hver maður, sem kunnur væri að
frjálslyndi fengi opinberlega
viðurkenningu flokksins, t. d.
með því að vera varaformaður
flokksins. Auk þess stæði þann-
ig á, meðan formaðurinn væri í
ráðherrasessi, að enginn væri til
að sina formannsstörfunum. En
hér væri ærið starf að rækja og
þýðingarmikið fyrir flokkinn.
Eg vildi með þessu tryggja auk-
in áhrif frjálslyndari afla
flokksins.
Venja Ólafs er sú, að lofa æv-
inlega öllu fögru. Þessvegna
lendir svo margt í undandrætti
og vanefndum. Aldrei þessu
vant, lofaði hann ekki neinu
þegar við töluðum um varafor-
mennskuna, svo ég hafði kann-
ske dálitla ástæðu til að ætla,
að eitthvað yrði framkvæmt
En það næsta sem ég heyrði
um afstöðu Ólafs til varafor-
mennskunnar í Sjálfstæðis-
flokknum var, að hann hefði á
flokksfundi lýst yfir, að sá sem
það sæti tæki, yrði að hafa sýnt
að hann hugsaði alveg eins og
formaðurinn, svo tryggt væri að
allt sem varaformaðurinn segði,
væri talað út úr hjarta Ólafs.
Og hver var þessi maður:
AUÐVITAÐ hinn pólitíski tví-
fari Ólafs, Bjarni borgarstj.
Hversvegna segir ekki Bjarni
frá þessu? Hversvegna lætur
hann það ekki uppi að honum
sé ætlað mjög tímafrekt póli-
tískt starf, ofan á þingmennsk-
una og borgarstjórastarfið? Lík-
lega óttast hann ekki, að flokks-
menn séu því ósamþykkir að
Ólafur fái að ráða sínum eigin
skugga í formannssætinu.
En eftir að þetta einkasamtal
milli okkar Ólafs fór fram, var
uppboðsþingið mikla haldið,
með öllum þeim fáránlegu lodd-
arabrögðum, sem Sjálfstæðis-
flokkurinn gerði sig þá sekan í.
Eg má til með að þakka
Kjósið E-llstann
borgarstjóranum alveg . sér-
staklega fyrir að hann skyldi
minna mig á fulltrúaráðs-
fundinn 9. sept. Bjarni segir í
sögulegu yfirhti sínu. „Þessu
næst kom hann á fund Sjálf-
stæðisfélaganna hér í bæ og
fékk sig kosinn í kjömefnd“.
Borgarstjórinn man vafa-
laust, að ég kom ekki á þenn-
an fund fyrr en farið var að
ræða tillögu um kjömefnd,
sem hann hafði undirbúið.
Eg talaði nokkur orð, og
benti á það, að Sjálfstæðis-
flokkurinn væri að „fara til
fjandans“, af því hann hefði
svikizt um það hlutverk sitt,
að standa gegn öfgum stéttar-
flokkanna. Nú væri svo kom-
ið, að sjálfstæðisverkafélagi í
Hafnarfirði þættu kaupkröfur
Einars Olgeirssonar of lágar.
Og sjálfur forsætisráðherrann
hefði formannsskipti í kjöt-
verðlagsnefnd, af því að verð-
lagsákvarðanir Páls Zoph.
væru of lágar
. Upp á þetta var ég kosinn
kjömefndina og gæti það
bent til þess, að ég hafi meira
traust hjá fólkinu en forust-
an.
Allir vita, að þótt margt
vérði að mér fundið, þá hef
ég aldrei reynt að ljúga mig
út úr neinu. Þessvegna er ekki
til neins fyrir Bjarna Bene-
diktsson að dylgja um það,
að ég hafi setið veizlu hjá
Ólafi Thórs, eftir að ákveðið
var að ég tæki við Þjóðólfi
og gengi í Þjóðveldisflokkinn.
Allar dylgjur hans í þessu
sambandi eru miklu betur til
þess fallnar að vera í skjóðum
atkvæðasmalanna. í bréfi því
sem ég skrifaði Ölafi Thórs
16. sept. síðastl. og ég skora
á hann að birta í heild sinni.
sagði ég m. a.:
.... Það var ekki fyr en
síðastliðinn l&ugardag að
tilmæli komu til mín frá
útgáfustjóm Þjóðólfs um
. að gerast ritstjóri við blaðið.
Eg bað um umhugsunafrest
.til mánudagskvölds. Síðan
fékk ég frestinn framlengd-
an þangað til í gærkvöld,
og var þá gert út um málið.
Á þessum 3 dögum sann-
færðist ég enn betur en
áður, um það að sá andi
sem ég tel Sjálfstæðisflokkn-
um til niðurdreps,. hefur
gagntekið ýmsa af mestu
áhrifamönnum flokksins,
bæði utan miðstjómar og
innan.
Á öðrum stað í þessu úr-
sagnarbréfi segir:
„Um ástæðurnar til þess,
að ég stíg þetta spor, ætla
ég ekki að fjölyrða. Eg læt
nægja að lýsa því yfir, að
framferði flokksins hefur, að
mínu áliti, verið . svo á-
byrgðarlaust, glannalegt og
skrumkennt nú um sinn,
að ég tel hann mjög hafa
brugðizt hlutverki sínu. Og
þar sem ég hvorki hef né
vænti þeirrar aðstöðu inn-
an flokksins, að geta stöðv-
að þann hóflausa hmna-
dans, sem stíginn er, verður
að taka afleiðingum þess“
ÞETTA skal ég láta nægja,
sem svar við grein Bjama
borgarstjóra. Ef hann og flokks-
menn hans, hefðu fyrr þor-
að að taka upp opinberar um-
ræður við mig, hefði margt
fleira verið komið í ljós um
starfsaðferðir og pólitískt sið-
gæði mestu valdamanna Sjálf
stæðisflokksins.
Eg segi það eitt, að ef reyk-
vískir kjósendur veita Ólafi
Thors, Bjarna borgarstjóra
og öðrum helztu J. J.-mönn-
um Sjálfstæðisflokksins, braut
argengi til aukinna valda eft-
ir kosningar, þá em þessir
kjósendur að svíkja sjálfa sig.
Ef Bjarni Benediktsson held
ur að hann geti lifað á því,
að hafa síðasta orðið, bá er
honum vel komið að ganga
upp í þeirri dul, þangað til
kosningaúrslitin verða kunn.
E-litinn varð ekki þagaður
hel. Hann verður heldurekki
skrifaður í hel, .þótt .engu
verði syarað hér eftir.
Þeir, sem hlýða kalli hins
nýja tíma fylkja sér um E-
istann, ekki síður þótt tvífari
Ólafs Thors reyni að neyta
aðstöðu sinnar, þegar enginn
er til andsvara.
FÓLKIÐ er að vakna. For-
réttindapólitíkin, klíkuskap-
urinn, leynimakkið, stefnusvikr
in. Öll þessi skuggalega hersing,
líkþrá af kaunum hriflumennsk-
unnar, mun hrökkva undan fyr-
ir heilbrigðri réttlætistilfinn-
ingu fólksins sjálfs.
Sá flótti, sem nú brestur í lið
hinna pólitískt líkþráu sjúkl-
inga hriflumennskunnar, verður
rekin, þar til óheilbrigðin verð-
ur útlæg gjör úr íslenzkum
stjórnmálum!
Þótt ráðríkir, valdsjúkir og
fjárgráðugir ofbeldismenn tefli
fram öllum skriðdrekum rógs-
ins, öllum flugvélum blekking-
anna og öllu stórskotaliði ósann-
indanna, geta þeir ekki hnekkt
sigri
E-LISTANS.
Þeir sem ekki eru haldnir
blindu gróðaglýjunnar, sjá hilla
undir bætta þjófélagshætti, að
yfirstöðnum hörmungum styrj-
aldarinnar.
Þeir sem ekki eru stirðnaðir í
beinserk auðrembingsins, búa
yfir þeirri mýkt; hugarins, sem
er skilyrði þess að geta tekið
við umbótanýjungum.
Það er náttúrulögmál, að hii
gamla og feiskna hverfur fyr-
ir því, sem ber í sér frjómagn
nýrrar tíðar. Þess vegna sigrar
E-LISTINN.
Þjóðveldismenn og aðrir
stuðningsmenn E-listans!
Eg þakka ykkur fórnfúst starf
í baráttu undanfarinna vikna.
Munið að enginn má liggja á
liði sínu!
Tryggjum sigur
E-LISTANS!
HEILIIR HILDAR TIL !
HEILIR HILDI FRÁ !
Árni Jónsson.