Þjóðólfur - 21.12.1942, Blaðsíða 3

ÞJÓÐÓLFUR
Yeldn vini þlnnm
groðsft bok í jolagrjöf
íslenzk menning I., eftir Sig. Nordal, íb. 80.00, 95.00.
Söguþættir landpóstanna I.—II., ób. 100.00, íb. 125.00.
Frásagnir um Einar Benediktsson, 50.00.
Skáldsögur Jóns Thoroddsens, I.—II., 50.00, 90.00,
110.00.
Tóníó Kröger, eftir Thomas Mann, 12.00, 18.00.
Kvistir á altarinu, e. ól. Jóh. Sigurðsson, ób. 23.00.
Sandur, eftir Guðm. Daníelsson, 20.00,30.00, 40.00.
Úrvalsljóð, eftir Kristján Jónsson, 15.00.
Kropotkin fursti í skinnb., 40.00.
Florence Nightingale, eftir Lytton Strachey, 30,00.
Lady Hamilton, eftir Schumacher, 50.00.
Frú Roosevelt segir frá, 40.00, 52.00.
Feigð og f jör. endurminningar ítalsks skurðlæknis,
45.Ö0, 55.00.
Jólaæfintýri Charles Dickens, ib. 55.00.
Snabbi, eftir Wodehouse, ób. 28.00.
Fanny, íb. 15.00.
Milla, eftir Selmu Lagerlöf, 9.00, 17.00.
Kofi Tómasar frænda, 11.00, 15.00.
Það er gaman að syngja, eftir Stefán Jónsson, 5.00.
Leggur og skel, eftir Jónas Hallgrímsson, 2.50.
Mikki mús, 12.00.
íslenzk litabók, 6.00.
Allar fáanlegar ísl. bækur. — Sent gegn póst-
kröfu hvert á land sem er.
Bókabúö Máls og menningar
Laugavegi 19. — Simi 5055. — Pósthólf 392.
IVj jar bæknr.
Um þessar mundir kemur á
markaðinn ný bók eftir Halldór
Kiljan Laxness. Er það safn rit-
gerða og nefnist Vettvangur
dagsins.
Ritgerðirnar eru um fjöru-
tíu talsins. Fjalla þær einkum
um bókmenntir. Meðal þeirra
er erindið „Ritböfundurinn og
verk hans“, er Laxness flutti í
útvarp á vegum listamanna-
þingsins. Vakti það erindi mikla
athygli og liafa margir látið í
ljós þá ósk, að það yrði birt á
prenti. — Af öðrum greinum í
bókinni má nefna ritgerð um
Jóhannes Kjarval, Einar Rene-
diktsson, Guðmund skáld Röðv-
arsson, Stein Steinar og Jóhann
Jónsson, og „Inngangur að
Passíusálmum Hallgríms Pét-
urssonar“.
X
Ljóð og lög II. og III. Safnað
hefir Þórður Kristleifsson.
Þórður Kristleifsson hefir um
mörg undanfarin ár verið söng-
kennari við Laugarvatnsskól-
ann. Hann liefir helgað líf sitt
söngkennslunni, og er hann á
því sviði ekki aðeins athafna-
maður, heldur og afburðamaður.
Til þess að ráða nokkura bót
á söngkennslu í skólum gaf
Þórður ut fyrsta hefti af Söng-
lagasafni er hann nefndi „Ljóð
og lög“. í þvi hefti voru uln 100
söngvar og þótti val þeirra tak-
ast með ágætum vel. Nú hefir
liann sent frá sér 2. og 3. hefti
af Ljóðum og lögum og er
fyrra lieftið lielgað hlönduðum
kórum en hið síðara karlakór-
um og eru 100 lög í þeim báð-
um.
Telja söngfróðir menn að
safn þetta hafi i hvivetna vel
heppnast og að síðari heftin
standi í engu að baki hinu
Kjólaefni — Undirfatnaður
Silkisokkar — Slæður
Burstasett — Snyrtivörur.
Manchettskyrtur — Nærföt
Treflar — Hanzkar
Bindi — Raksett.
Ennfremur telpukjóla og kápur og m. fl. —
Smekklegt úrval.
Enginn fer í jólaköttinn hjá oss! —
Verzlunin ÞZNGEY
Laugavegi 6 8.
Dráttarvextir
Hér með er vakin athygli á þvi, að dráttarvextir
hækka á öllum tekju- og eignarskatti, sem ekki hefir
verið að fullu greiddur fyrir næstkomandi áramót,
þannig að vextirnir reiknast 1 % fyrir hvem byrjaðan
mánuð úr því, í stað y2% á mánuði áður.
Jafnframt er þeim, er kaup eða þóknun taka hjá öðr-
um, bent á, að enda þótt atvinnurekendum verði upp úr
áramótum falið að halda eftir af kaupi þeirra upp í
skattgreiðslur, losar það gjaldandann ekki undan
greiðslu fullra dráttarvaxta.
Tollstjórinn í Reykjavík, 15. des. 1942.
fyrsta, sem þótti með afhrigð-um gott.
auknum framförum, stórút-
gerð, vélaframleiðslu og verka-
skiptingu gerir fólkið enn liáð-
ara hverju öðru en áður og enn
brýnni nauðsyn samstarfs. Við
þetta á félagsþroskinn að auk-
ast og það veltur mikið á að
hann beinist i réttar áttir. Hinn
rétti félagsþroski verður að
hyggjast á því að borgararnir
vinni saman en ekki gegn hver
öðrum. Það er öfug þróun, ef
ínenn vinna að þvi að liafa
af öðrum eða lifa á öðrum.
Rorgarinn á að hafa það liug-
fast, að honum ber að vinna
fyrir heill þjóðfélagsins jafn-
framt því sem hann vinnur fyrir
sjálfan sig.
Þegar um félagsþroslca er að
ræða, verður ekki hjá því kom-
izt að minnast á stjórnmála-
flokka þá, sem starfað hafa hér
á landi undanfariö. Starfi þess-
ara flokka og afstöðu til mála,
munu sára fáir menn ráða inn-
an hvers flokks. Flestum mun
vera kunnugt um störf þeirra
i þjóðfélagsmálum. Það er öll-
um vitanlegt, að auk þess sem
þeir fara oftsinnis með rang-
færslur og blekkingar í mál-
flutningi sínum gagnvart kjós-
endum, þá ala þeir stórlega á
mótsetningum milli flokka og
•auka ágreining um þau mál,
sem skipta borgurunum í hags-
munahópa. Hér verða því
flokksstjórnirnar eða flokkarn-
ir senl slíkir i líkri aðstöðu eins
og hinar frumstæðustu félags-
heildir, sem ekki lutu nokkru
skipulagi utan þeirra, en létu
liöndur skipta. Það lítur þvi út
fyrir að þeir hafi raunverulega
tekið að sér það hlutverk að
vekja upp hinn gamla draug:
„allra stríð gegn öllum“, sem
áður er frá sagt.
Heilbrigð samtök i þjóðfélags-
málum eru góð og nauðsynleg
og gildir það um stjórnmála-
floldca eins og önnur áliuga-
mál sem menn sameinast um.
— Missi þeir hinsvegar sjónar
á þeim grundvallarreglum. sem
þjóðfélagið verður að byggjast
á, ])á eru þeir slcaðlegir og eiga
engan rétt á sér.
. Eftir framkomu stjórnmála-
flokkanna undanfarið hefði
mátt búast við megnri andúð
gegn þeim meðal kjósenda, ensú
'andúð liefir þó ekki birzt í því,
að þeir ger$u kröfur til neinna
breytinga á mönnum þeim, er
flokkunum stjórna og ráða
meðferð mála. — Hvort þetta
stafar af áhugaleysi eða þroska-
leysi er ekki gott aö segja.
Sterkasta og eðlilegasta að-
liald fyrir flokksstjórnir og ein-
staklinga, sem við stjórnmál
fást er einmitt það, að kjósend-
ur láti þá finna til þess, ef þeir
halda illa á málstað þjóðarinn-
ar. Ef flokksmaður getur eigi
komið á bótum í sínum flokki,
þá virðist hið eina rétta, sem
hann getur gert, að segja sig taf-
arlaust úr þeim flokki og láta
engin brigsl um flokkssvik eða
þessháttar aftra sér frá því. Ann-
ars íverður hann verkfæri til
þeirra framkvæmda, sem hann
ekki raunverulega óskar sjálfur
og sem verða mundu til óþurft-
ar almenningsheill. Ástand það,
sem nú ríkir í stjórnmálum,
virðist og staðfesta þetta.
Sem þjóðfélagsþegnar leggj-
um vér mikla áherzlu á að njóta
frelsis eða frjálsræðis í sem
fyllstum mæli og krefjumst
einnig jafnréttis fyrir alla. Jafn-
framt þessu viljum vér njóta
góðs af hinu skipulega þjóðfé-
lagi. — Vér verðum að gera oss
þaö ljóst, að viljúm vér þetta
allt, þá verðum vér að horfast
í augu við það að taka á oss
ýms óþægindi sem því fylgja.
Jafnréttið er fögur og viður-
kennd hugsjón og regla, en það
takmarkar þó frjálsræði ein-
staklinganna á ýmsan hátt. —
Skipulagning sú, sem þjóðfé-
lagið byggist á, skerðir frjáls-
ræðis enn meira. Eg hygg að
allir geti verið sammála um að
þessi þrenning, sem eg taldi hér
að ofan, sé góðir hlutir, sem
fáir mundu vilja missa. En það
getur stundum orðið erfitt að
halda jafnvægi á milli þeirra.
Það er mikils um vert að gera
sér ljóst, hvernig ástand er í
þjóðfélaginu og afstöðu þess út
á viö, því á hættulegum og erf-
iðum timum getur verið nauð-
synlegt að gera ráðstafanir til
að tryggja afkomu og velferð
þjóðfclagsins, sem á öðrum
tímum liefðu ekki verið nauð-
synlegar. Sérhver, sem, vill láta
sér annt um velferð þjóöar
sinnar, á þvi að fylgjast með
í þeim málefnum, sem þjóðfé-
lagið varðar mestu og geta tek-
ið afstöðu til þeirra mála, sem
úrskurða þarf og standa við
þær úrlausnir, sem gerðar eru
og taka afleiðingunum af þeim.
Ef vér athugum, hvemig ó-
friðarþjóðirnar hafa orðið að
skipuleggja öll störf og frani-
leiðslu hjá sér, þá er mjög
sennilegt að mikið megi þar af
læra. Það er ekki ótrúlegt, að
vér verðum að lifa við mildu
meiri skipulagningu í framtíð-
inni en vér hér á landi höfum
átt að venjast. Ef svo verður,
er nauðsynlegt aö vér berum
þroska til að velja sem hæfasta
menn að stjórna málefnum
vorum og að unnið sé eftir vís-
indalegum aðferðum og fullt til-
lit tekið til reynslu, sem áður
hefir fengizt. — Hér hefir flest
skipulagning i atvinnuháttum
illa farið og hafa menn almennt
ótrú á slíkri skipulagningu, en
þetta stafar af þroskaley^i og
óbyrgðarleysi. Það verður aö
leggja áherzlu á vinnuafköst en
ekki vinnutíma. Það verður að
yinna eins vel, þegar unnið er
fyrir heildina eða það opinbera
eins og þegar unnið er fyrir ein-
staklinga eða fyrir eiginn hag.
J. Ól.
9