Fréttabréf Öryrkjabandalags Íslands - 01.06.1990, Blaðsíða 28
Helga Eysteinsdóttir og fleiri:
Frá Blindravinafélagi Islands
Blindravinafélag íslands varstofn-
að 24. janúar 1932. Það var brautryðj-
andi að blindravinnu og blindraskóla
hér á landi.
Þróunin varð svo lík því er gerðist
í nágrannalöndum okkar, að fyrst var
stofnað Blindravinafélag, Blindrafé-
lagið kom svo seinna eða árið 1939.
Nafn Þórsteins Bjarnasonar er
órjúfanlega tengt starfi Blindravinafé-
lags Islands. Þórsteinn lærði körfuiðn
sína í Kaupmannahöfn og á námsámm
sínum þar kynntist hann blindum pil ti,
sem var við nám í körfugerð í blindra-
skóla. Eftir að Þórsteinn kom heim fór
hann að vinna að iðn sinni og stofnaði
körfugerð. Árið 1923 hóf hann að
kenna blindum manni körfugerð og
fljótlega bættust fleiri í hópinn og
lærðu þeir lfka burstagerð. Þórsteinn
varð oft að leggja ntikið á sig við
brautryðjendastarfið og fór iðulega
heim ti 1 fólks til þess að kenna og leið-
beina. M.a. hjólaði hann á tímabili
tvisvar í viku til Hafnarfjarðar til þess
að sinna nemendum sínum.
Þegar hér var komið fór Þórsteinn
að huga að hvort ekki væri hægt að
gera eitthvað meira fyrir blinda og
sjónskerta.
Árið 1930 fór hann til Noregs,
Svíþjóðar og Danmerkur og kynnir
sér starfsemi blindrafélaga þar.
Blindravinafélag íslands er svo
stofnað 1932 eins og áður segir. Sést
á þessu að aðdragandi að stofnun fé-
lagsins er nokkuð langur.
Sigurður Sívertsen var formaður
félagsins fyrsta árið en þá tók Þórsteinn
við og veitti félaginu forstöðu allt til
dánardægurs 1986 eða í 53 ár.
Á stofnfundi Blindravinafélags
íslands kom fram að blindir á Islandi
væru hlutfallslega fleiri en í nokkru
öðru landi Evrópu, þannig að þörfin
fyrir félagið væri brýn.
Markmið félagsins voru annars
vegar hjálp til þess að fyrirbyggja
blindu og hins vegar hjálp til þeirra er
orðnir voru blindir.
Til hjálpar blindum yrði að koma
á fót skóla fyrir blind börn, starfrækja
vinnustofu fyrir blinda menn, kenna
þeim handiðn við þeirra hæfi, greiða
Þórsteinn Bjarnason.
fyrir sölu áframleiðslu þeirra, útvega
þeim efni og áhöld til vinnu sinnar og
bækur á blindraletri.
Einnig að hlúa að gömlu blindu
fólki, verðaþví úti umellistyrk, útvarp
og viðunandi verustað.
Fljótlega eftir stofnun félagsins
var komið upp vinnustofu fyrir blint
fólk. Blindraiðn, sem enn starfar í
Ingólfsstræti 16 er fyrsta vinnustofa,
sem stofnsett er hér á landi með tilliti
til þess að nýta starfsgetu fatlaðra og
gefa þeim kost á öðru en að sitja af-
skiptir úti í horni.
Vinnustofan var fyrst til húsa í
Elliheimilinu Grund, en 1939 eignast
félagið húseignina Ingólfsstræti 16.
Allt aukarými í húsinu var nýtt sem
íbúðarhúsnæði fyrir blint fólk. Af því
má ráða að miklu meira þurfti að gera
í húsnæðismálum blindra og í sam-
starf i við Lionsklúbbinn Njörð og fleiri
góða menn var safnað peningum og
húseignin Bjarkargata 8 keypt. Þangað
flutti svo Blindraskólinn og einnig
eitthvað af fólki úr Ingólfsstræti 16.
Við það jókst húsrými vinnustofunnar
og var það gott vegna þess að talsvert
húsnæði þurfti fyrir starfsemina.
Starfsmannafjöldi var breytilegur en
oft voru þar 10-12 manns starfandi. Á
vinnustofunni var dregið í bursta og
kústa, ofin handklæði, diskaþurrkur,
gólfdreglar og gólfklútar. Blind kona
vann m.a. við földun gólfklúta í tugi
ára.
Það var oft fjörugt á vinnustofunni,
sungið, kastað fram stöku og upplestur
var á hverjum degi.
Einnig voru farnar skemmtiferðir
á sumrin í hópferðabíl og var oft glatt
á hjalla. Þessum ferðum lauk stundum
með því að sótt voru heim þau góðu
hjón Sigríður og Eiríkur Bjamason á
Hótel Hveragerði. Eiríkur var mikill
tónlistarmaður og spilaði á harmo-
nikku og var þá oft slegið upp balli.
Að Bjarkargötu var líka starfrækt
heimavist fy rir nemendur B lindraskól-
ans og var sameiginlegt mötuneyti
fyrir nemendur og þá íbúa hússins er
vildu matast þar en aðrir höfðu sér-
eldhús.
Nú var svo komið að nokkur vega-
lengdvarmilliheimilisogvinnustaðar
og var þá keyptur bíll, sem notaður
var til að flytja fólkið á milli staða og
til ýmissa erinda. Ökumaður var einnig
verkstjóri vinnustofunnar. Margir
öðlingsmenn voru verkstjórar og
stjórnuðu þeir daglegri vinnu og
mótuðu starfið.
Árið 1957 gefurÞórsteinnBjama-
son félaginu körfugerð sína.
Vinnustofan Blindraiðn saman-
stendur þá af körfugerð, burstagerð
og verslun þar sem þessar vörur eru
seldar og einnig er þar verslað með
nokkuð af skyldum vörum innfluttum.
Alls hafa um 70 blindir og sjón-
skertir komið við sögu vinnustofunnar.
Margir dvöldu þar lengri eða skemmri
tíma en snéru svo aftur til starfa í sinni
heimabyggð. Forsvarsmenn Blindra-
vinafélagsins töldu eðlilegt, að blindir
stofnuðu sín eigin fy rirtæki og störfuðu
sem víðast í þjóðfélaginu í ýmsum
starfsgreinum, enda markmiðið að sem
flestir yrðu sjálfbjarga og gætu skapað
sér starfsskilyrði á eigin forsendum.
Þannig er heyrnarlausum og blind-
um manni í Hveragerði veitt aðstoð
við burstagerð. Honum er sent efni til
þess að vinna úr og burstarnir eru síð-
an sóttir til hans til frágangs og sölu.
Þó umsvifin hafi minnkað frá fyrri
árum njóta blindir og sjónskertir enn
góðs af starfsemi Blindraiðnar.
Eins og áður er sagt, hafa margir
blindir og sjóndaprir notið aðhlynn-
28