Fréttabréf Öryrkjabandalags Íslands - 01.12.1990, Síða 39

Varðandi Framkvæmdasjóð fatl-
aðra er nú sem fyrrum alls óviðunandi
að sjóðurinn sé ekki einu sinni jafngildi
þeirra tekna, sem koma beint í gegnum
Erfðafjársjóð. Á árinu 1989 voru tekjur
Erfðafjársjóðs 226 millj., en framlagið
201 eða 197.
Með hógværum framreikningi má
reikna með 260 millj. í þennan sama
Erfðafjársjóð áþessu ári, enframlagið
til Framkvæmdasjóðs nemur aðeins
225.
Ríkisframlagið sjálft er löngu gufað
upp og óskertum tekjum Erfðafjár-
sjóðs ekki skilað. Hér er sannarlega
verk að vinna, þó þröngt sé sagt í búi.
Aðeins tvö dæmi tekin sem sanna
hvílík óhæfa það er í raun að skerða
Framkvæmdasjóð fatlaðra svo, en vísa
jafnframt í enn ríkara mæli verkefnum
til hans.
Annað dæmið er um Glit h.f. og
aðild félagsmálaráðuneytis að því
máli. Þar var fjármunum lofað, en
þegar til átti að taka var væntanlegum
fjárskuldbindingum að fullu varpað á
Framkvæmdasjóð fatlaðra. Hitt
dæmið varðar heimili fyrir heila-
skaðaða. Þar taldi ráðherra heilbrigð-
ismála sig geta tryggt helmingsfram-
lag á fjárlögum beint til byggingar-
innar við Grensásdeild, en niðurstaðan
er 10% á móti Framkvæmdasjóði fatl-
aðra, sem auk þess verður nú að taka
við húsinu að Reykjalundi fokheldu í
ofanálag.
Það væri að æra óstöðugan að rekja
frekari dæmi sem öll sanna að jafnhliða
skerðingu er sjóðnum ætlað að sinna
frekari verkefnum. Nægir í því efni að
vísa beint í fjárlagafrumvarpið, en þar
stendur í athugasemdum skýrt og
skorinort. „Jafnframt er í athugun að
færa út hlutverk sjóðsins“.
Ríkisstjómir eiga ekki efndasögu
margra ljómandi loforða í þessum
málum, því rniður.
*
Þess ber einnig að geta sem gert er
vel. Eins og sjá má annars staðar
íFréttabréfinu hafanýlega verið lögð
fram tvö þingmál, sem snerta öryrkja
óneitanlega.
Annars vegar er frumvarp um
breytingu á lögum um almanna-
tryggingar, þar sem kveðið er á um að
greiðsla tryggingabóta skuli fara fram
1. hvers mánaðar í stað 10. s.s. nú er.
Hins vegar er svo tillaga til
þingsályktunar um átak til kynningar
á framleiðsluvörum verndaðra
vinnustaða og tilmæli til opinberra
aðila um leið að velja sem mest þessar
vörur.
Oneitanlega finnst okkur hér að
þingmenn mættu sýna okkar fjöl-
mörgu málefnum meiri áhuga og
skilning, þó við metum virkilega það
sem svo er unnið ágæta vel. Hins
vegar skal það sagt hér að gjarna
vildum við fá meira og betra samband
við alþingismenn og ef einhverjir
skyldu nenna að lesa þessar línurj þá
er þeim hér með boðið í heimsókn hér
til Öryrkjabandalagsins til að kynna
sér störf þess og stöðu og enn frekar
ýmislegt sem hér berst inn á borð af
brýnum erindum okkar fjölmörgu illa
stöddu skjólstæðinga. Hvergi er til
þess kjörnari vettvangur en einmitt á
Alþingi að leggja þessum málum
öllum liðsinni nokkurt.
*
Frumvarp til laga um almanna-
tryggingar er nú til meðferðar í
þingflokkum og ríkisstjórn og er
vægast sagt mjög mikil óvissa um
afdrif þess og ólíklegt má telja að það
nái fram að ganga nú á kosningaþingi.
Tekjutenging grunnlífeyris er það
atriði, sem öðru fremur stendur á og
að vonum, svo viðkvæmt, sem það er
og tekjumörk frumvarpsins alltof lág,
ef einhver von átti að vera um fram-
gang þessa.
Ritstjóri fyllti flokk tekjutenging-
arfólks í nefnd þeirri, sem að frum-
varpinu vann, en vildi hafa tekju-
mörkin til muna hærri.
Ástæðan var einföld. Aðeins þann-
ig sá hann einhverja von þess, að
önnur mikilvæg mál hinna miður settu
mættu þokast á veg. Rammi sá er
ráðherra setti nefndinni um að útgjöld
ykjust ekki leiddi auðvitað til þess að
leitað væri að jöfnunaraðgerðum innan
kerfisins.
Auðvitað hefði verið ánægjulegast
að bæta við og breyta til batnaðar
óháð öllum útgjaldatölum, en margra
mat er það að við séum komin nokkuð
nærri þeim heildarútgjöldum í heil-
brigðis- og tryggingamálum og jafnvel
félagsmálum, sem möguleg eru okkar
samfélagi.
Allar vangaveltur nú um þessi mál
á svo mikilli óvissutíð eru máske út í
bláinn, en uggur minn er sá að tekju-
tengingarþátturinn yfirskyggi allt
annað og engar úrbætur frumvarpsins
nái fram að ganga fyrir bragðið.
Þær úrbætur eru nefnilega nokkurs
virði, einkum fyrir okkar verst setta
fólk, sem svo sannarlega bíður eftir
betri tíð. Þá yrðu bætur greiddar út
fyrirfram í mánaðarbyrjun, þá myndu
örorkulífeyrir og örorkubætur hækka
nokkuð, þá myndu vasapeningamir
vesælu stórhækka, sömuleiðis sjúkra-
dagpeningar, umönnunarbætur yrðu
að veruleika og farið yrði að taka þátt
í uppihaldskostnaði sjúklinga og
aðstandenda utan af Iandsbyggðinni
svo aðeins á það helzta sé minnzt.
Þá verður að knýja á þingmenn og
stjórnvöld að útkoman úr þessu öllu
saman verði ekki eitt stórt núll fyrir þá
sem þurfa á að halda af því að rnenn
eru svo óskaplega óttaslegnir við þá,
sem hafa það svo miklu betra. Nú
reynir nefnilega á vilja manna til
jöfnunaraðgerða innan okkar trygg-
ingakerfis. Við sjáurn hvað setur.
H.S.
FRÉTTABRÉF ÖRYRKJABANDALAGSINS
39