Fréttabréf Öryrkjabandalags Íslands - 01.09.1996, Qupperneq 4

Vígslafyrir erfiðara hlutverk
(í U 1 g hef aldrei verið bitur,”
segir Halldór Sveinn Rafn-
M jiar sem hefur verið blindur
í 22 ár. “Þetta eru bara örlög
manns. Eg tel mig hafa gert meira
gagn í þjóðfélaginu eftir að ég varð
blindur - sterkari að setja mig inn í
málefni öryrkjans. Þó má enginn
ætla, að það sé létt verk að vera “hin
létta, káta ímynd blinda mannsins.”
Halldór talar um breytta lífssýn,
landslag hugans og mótunarárin,
um öryggi eða öryggisleysi í návist
fólks. “Allt á sinn tilgang í lífinu,”
segir hann. “Örlögin skipa okkur í
ólíkar fylkingar. Ég tel að sá sem
mætir miklum þrengingum sé að
ganga undir einskonar vígslu fyrir
erfiðara hlutverk að jarðvist lok-
inni.”
Hann situr á móti mér með hvíta
stafinn. Svo leiftrandi skemmtilegur
og glettinn í tilsvörum. Oft hefur ver-
ið stutt í kímnina og blikið í augunum
hans Halldórs. Við sitjum í friðarreit
á einni skrifstofu Öryrkjabandalags-
ins. Móttökur starfsfólksins eru frá-
bærar, Halldór leiddur til sætis eins
og höfðingja ber, enda búinn að leysa
mörg lögfræðimálin fyrir öryrkja -
sem fyrsti lögfræðingur Öryrkja-
bandalagsins. Hér eru allir innviðir
kunnugir eftir heilan áratug í starfi.
Eg er lánsmaður,” segir Halldór,
“að hafa fengið að vinna með svo
góðufólki. Mikilgæfaaðhafaaldrei
verið í togstreitu við samstarfsfólk
sitt. Þærkunnasvovelámig, hjálpar-
hellumar mínar Asgerður og Anna.”
(Asgerður er framkvæmdastjóri
Öryrkjabandalagsins, Anna fram-
kvæmdastjóri Hússjóðs.) Önnu þekk-
ir Halldór á göngulaginu: “Hún býr
yfir “flugfreyjugöngulagi” svo geisl-
andi af kvenlegum röskleika og krafti.
Við Anna eigum sæti í stjórn Eirar,
vinnum þar að úrlausnum í húsnæð-
ismálum eldri borgara.” Halldór nýtur
þess að vinna að jákvæðum málum
fyrir þá sem minna mega sín, segir
þjóðfélagið sýna of mikið miskunnar-
leysi í málefnum aldraðra. “Það sem
bjargar mér frá fjárhagsáhyggjum em
eftirlaunin frá borgarfógetatíð minni.
Venjuleg eftirlaun duga skammt.”
Halldór S. Rafnar.
“LÖGFRÆÐIN ER BARA HEIL-
BRIGÐ SKYNSEMI,” segir Halldór.
“Hún kennir manni umferðarreglur
lífsins. Lögfræðileg hugsun hjálpar
manni að komast að rökréttri niður-
stöðu um málefni - sem oft eru aðeins
smásmugulegt streð fólksins við
Rœtt við Halldór S.
Rafnar
kerfið.” Margvísleg lögfræðistörf og
barátta við erfiða fötlun hafa gert
Halldór víðsýnan.
“Nýútskrifaður lögfræðingur kann
ekki að setja sig inn í lífið og tilver-
una,” segir Halldór. “Sem lögtaks-
fulltrúi tollstjóra fékk ég tækifæri til
að hlífa þeim sem eiga virkilega bágt.
Jafnframt mátti ég passa mig á að gera
sumu fólki ekki of mikinn greiða -
þeir vom oft vanþakklátastir sem mest
var gert fyrir.
Það eru öryrkjamir -fatlaðir, aldr-
aðir og blindir- sem hafa gefið mér
mesta umbun í starfi - fólkið sem eng-
inn hafði áður gefið sér tíma til að
hlusta á.”
- Hver er þessi blindi, leiftrandi
greindi maður?
Uppruni og uppvaxtarár
Halldór er innfæddur Reykvík-
ingur, þótt hann eigi ættir að rekja í
Eyjafjörðinn. Föðurafi hans var Jón-
as Jónasson, prófastur frá Hrafnagili
- einn mesti fræðaþulur Islandssög-
unnar, rithöfundur og þjóðsagna-
safnari. Tveir föðurbræður Halldórs
gegndu merkum embættum norðan
heiða: Jónas Jónasson yngri var
berklalæknir á Kristnesi; séra Friðrik
prestur á Akureyri og síðar vígslu-
biskup á Hólum.
- ÆTTARNAFNIÐ RAFNAR ER
FORVITNILEGT - látum Halldór
segjafráupprunaþess: “Oddurföð-
urbróðir minn kynntist danskri konu
af fínni “slekt.” Kaja Börresen hét
hún og pabbi hennar var vínsmakkari
- mjög skrítið starf sem fólst í því að
taka gúlsopa af hinum ýmsu lífsins
veigum og spýta jafnóðum út úr sér.
Fjölskylduráðstefnu var slegið upp
í skyndi til að finna ættarnafn sem
hæfði tengslum við svo merka danska
ætt. Föðurbræður mínir ætluðu fyrst
að taka upp ættarnafnið HRAFNAR
en einhver í Kaupmannahöfn var með
það. Hrafnagilsbræður styttu því
“hrafnar” í RAFNAR sem þeir fengu
leyfi fyrir árið 1916.”
Af átta bömum Jónasar og Þór-
unnar á Hrafnagili dóu fjögur úr berkl-
um. Af tjórum fósturbörnum dóu
þrjú. Allt er þetta fólk grafið að
Munkaþverá í Eyjafirði. Nýr leg-
steinn var settur á fjölskyldugrafreit-
inn fyrir nokkrum árum.
Föðurbræður Halldórs, Jónas og
Friðrik, helga sig lækningum og
andans málum, en Stefán faðir Hall-
dórs fer að starfa hjá Sambandi ís-
lenskra samvinnufélaga.
“Pabbi er ungur maður, þegar hann
byrjar sem sendill í Kaupfélagi
Eyfirðinga á Akureyri, gerist síðar
innanbúðarloka og fylgir Hallgrími
Kristinssyni suður þegar Sambands-
skrifstofa er stofnuð í Reykjavík
1918.”
Kolbeinn Amason, fyrrum kaup-
maður á Akureyri byggir hús með
ijórumíbúðumáBaldursgötu II fyrir
Akureyringa. Þar fæðist Halldór 20.
janúar 1923.
Halldór á góðar minningar frá
bemskuámnum á Baldursgötunni, þar
sem hann lék sér við syni Klein kjöt-
kaupmanns sem var ekta danskur hof-
meistari og talaði prentsmiðjudönsku
eða “foríslenskaða dönsku.”
Halldór er tíu ára, þegar foreldrar
hans flytja á Fjölnisveg 20. “Þeir hjá
Sambandinu vorkenndu pabba að
flytja svo langt út úr bænum,” segir
Halldór. “Eg var alltaf sendur með
4