Fréttabréf Öryrkjabandalags Íslands - 01.09.1999, Qupperneq 51
Megintilgangur að baki þessa alls
var sá að færa málefni fatlaðra frá rfki
til sveitarfélaga með því skilyrði að
sjálfsögðu að fjármunir fylgdu með
og ekki bara einhverjir fjármunir
heldur fullnægjandi fjármunir.
Þó laganefnd hafi skilað fullbúnu
frumvarpi þá vantar enn það þýðing-
armikla atriði að ákvarða fjármagns-
flutninginn, ákvarða í raun afl þeirra
hluta sem gjöra skal.
Staðreynd er það að Öryrkja-
bandalag íslands stóð á sínum
tíma að lagasetningu sem í raun fól í
sér væntanlega yfirtöku sveitarfélag-
anna á málefnum fatlaðra og það
m.a.s. miðað við áramótin 1998-99.
Af því varð eðlilega ekki og engin
ákvörðun liggur enn fyrir um frekari
tímasetningu varðandi gildistöku,
enda enn alllangt í land að svo geti
orðið.
Því er svo hins vegar ekki að leyna
að innan raða bandalagsins eru ólíkar
skoðanir uppi um þennnan flutning og
efasemdamenn margir og er þá
gjarnan til grunnskólaflutningsins
litið og ýmissa annmarka þar.
Undirritaður hefur löngum sagt að
það væri miklu meiri vandi að
flytja yfir málefni fatlaðra en grunn-
skólann, málefni sem í raun spanna
allt litróf mannlífsins, þar sem ólíkir
hópar og ólíkir einstaklingar innan
hinna einstöku hópa setja mark sitt á
allt sem þjónustuþörf heitir, að ekki
sé að einstökum sérmálum réttind-
anna vikið.
Þörf er vandaðrar umræðu um
frumvarp þetta á vegum Öryrkja-
bandalagsins þegar það liggur nú
heildstætt fyrir en endanlega er ekki
hægt að kveða upp úr með allsherjar-
dóm fyrr en fjármagnstilfærslan
liggur morgunljós fyrir.
Undirritaður nrun skrifa undir
nefndarálit með fyrirvara um einstaka
þætti, þar sem honum þykir enn á
skorta og einnig til þess að Öryrkja-
bandalagið hafi frjálsar hendur til
umfjöllunar og athugasemda um
frumvarpið, ekki síst þegar það hefur
verið lagt fyrir Alþingi.
Hér skal ekki fara út í einstaka
fyrirvara en m.a. snúa þeir að ferli-
málum, atvinnumálum, styrkjum til
náms og tækjakaupa svo og að stöðu
Hringsjár s.s. fyrr hefur verið nefnt.
Fyrirhuguð er sérlöggjöf um réttinda-
gæslu fatlaðra en meginmál það sem
menn skyldu hyggja vel að, að menn
eru að leggja niður sértæka réttinda-
löggjöf og það þarf þá að vera full-
tryggt og gulltryggt um leið að ekkert
glatist af þeim réttindum heldur þvert
á móti að áfram sé sótt í þeirri réttinda-
baráttu sem ævarandi verður.
Flutningur málefna fatlaðra til
sveitarfélaga hlýtur að hafa það að
meginmiði að auka og bæta þjónust-
una, færa fötluðum frekari réttindi,
tryggja að í hverri grein standi þeir
jafnfætis öðrum þjóðfélagsþegnum,
jafnrétti er það, hvorki meira né
minna.
egar lesendur líta þessar línur
hefur Alþingi þegar sest á
rökstóla og eins og alþjóð veit er
aðalmálið nú fyrir áramót það að
afgreiða og ganga endanlega frá
fjárlögum fyrir árið 2000. Fjárlaga-
afgreiðslan, rauntölur fjárlaganna í
hinum fjölmörgu málaflokkum koma
vissulega á einn eða annan veg við
okkur öll, en hvergi hafa þær eins
mikil áhrif og hjá lífeyrisþegum þessa
lands. Rauntölurnar afmarka nefni-
lega ramma lífskjara þessa fólks, eru
ráðandi í raun um afkomu þúsund-
anna og það einmitt þeirra sem erfið-
asta heyja lífsbaráttuna. Loforð vors-
ins í aðdraganda kosninga voru um
úrbætur þeirn til handa sem lakasta
hefðu lífsaðstöðuna, þau loforð eru
geymd en ekki gleymd í hugum þeirra
sem mest þurfa á efndum þeirra að
halda og von okkar sú að ekki síður
séu þau vel geymd og vandlega hjá
þeim sem þau gáfu.
Prófsteinninn felst öðru fremur í
fjárlagaafgreiðslu tryggingamála, því
svigrúmi sem þar er veitt til úrbóta. I
aðdraganda þeirrar afgreiðslu verður
rækilega rifjuð upp sú nauðsyn sem á
því er að efna loforð vorsins sem allra
best og það þegar á næsta ári.
Yið gjörum okkur þess ljósa grein
að áfangar á velferðarleiðinni
skipta allir ntáli, en því betri og
árangursríkari sem áfangarnir verða,
því betur nálgumst við það of fjarlæga
takmark í dag að allir búi við raun-
sanna velferð.
Allir sem um tryggingakerfið tala
taka sér í munn orðið einföldun, hún
sé lykillinn og vissulega skal undir
það tekið. Alltof flókið og ógagnsætt
kerfi býður ýmiss konar hættum heim,
býr sjálfkrafa til mismunun af mörgu
tagi. Hins vegar er það meginmál, ef
af einföldun verður, svo hún verði til
góðs, að hún leiði af sér bættan hag
þess fjölda sem við þarf að búa. 1 við-
ræðum við stjórnvöld og löggjafar-
vald er nauðsynlegt að halda bæði
fram heildarlausn til frambúðar sem
allir megi una við svo og að knýja á
um einstakar úrbætur. Það má aldrei
gleymast að hvert skref skilar sínu,
rnörg skref miklu og því eru þau
dýrmæt á sóknarleið og oftar en ekki
skipta þau sköpum fyrir svo marga.
Þannig var um þá ákvörðun að ein-
stæðir foreldrar ættu rétt á heimilis-
uppbót, mikilvægt kjaraatriði um leið
og það var sjálfsagt sanngirnismál í
ljósi uppbyggingar kerfisins.
Vanmetum aldrei áfangasigra á
leiðinni til réttlátara velferðarsam-
félags, því safnast þegar saman
kemur. H.S.
FRÉTTABRÉF ÖRYRKJABANDALAGSINS
51