Íþróttablaðið - 01.05.1939, Blaðsíða 3

4. árg. — Maí 1939
1.—3. tbl.

Er holt að iðka leikfimi
Þessi spurning klingir manni oft i eyra. Altaf
eru einhverjir efagjarnir menn til og varfærnir. Og
við því er ekkert að segja. Við, sem höfum rcynl
þetta og fundið sannanir, sem okkur duga, segjum
líka við þá: „Reyndu það sjálfur“. En flestir eru
þessir Tómasar þannig gerðir, að þeir vilja ekki
reyna sjálfir, finst og segjast ekki vera nein „til-
rauna-dýr“. Þeir vilja fá sannanirnar fyrst, upp í
hendurnar.
En í þessu tilfelli er dálítið erfitt að leggja fram
sannanir, sem eru vísindalega óhrekjandi og fastar.
Er aðalástæðan fyrir þvi sú, að mennirnir eru svo
afar margvíslega gerðir, svo margþættir og gagn-
ólíkir á allflesta lund. Loks verða tilrauna,,dýrin“
ekki einangruð til vísindalegrar hlýtar, svo að margt
getur verkað á þau, og síðast en ekki síst þarf að
híða svo afar lengi eftir árangrinum og afleiðing-
unum. Og þegar hægt er greinilega að benda á slikt
hjá þessum og hinum, segja margir þessir varfsernu
efa-menn, að engin óræk sönnun sé til fyrir því,
að ])essi ])roski, þessi heilbrigði, þessi geta, sé feng.
in með íþróttinni, það geti alt verið komið af með-
fæddum náttúrugáfum.
Fléstum hættir við að reikna aðeins með því lík-
amlega, þegar þeir eru að tala um eða athuga menn
í sambandi við íþróttir og leikfimi. Þeir athuga ekki
hversu náið og fíngert samband er í raun réttri
milli líkama og sálar, að hvorttveggja verður að
vera samstætt og samverkandi, ef fullkomnun á
að nást.
í þessu tilfelli standa erfðafræðingarnir á botn-
leysu, þegar þeir halda því fram, að það séu að-
eins frumeiginleikarnir, tilhneigingavísirinn, sem
gangi að erfðum, en að hið lærða, uppæfða, hafi
ckkert að segja. Ef þetta væri undantekningarlaus
og algild regla, yrði lítið úr framþróunar og þrosk-
unar-möguleikunum. Staðreyndirnar sýna líka, að
og aðrar íþróttir?
stöðug umhverfis-áhrif breyta smátt og smátt ráð-
andi, arfgengum eiginleikum á vissa lund. Eg er
sjálfur viss um, að gegnum sálarlega eiginleika, —
sem margir eru mjög arfgengir, — þróast smátt og
smátt eitt og annað, sem getur birst líkamlega í
seinni ættliðum, þ. e. orðið meira og minna arf-
gengt. A þessu byggist sú fullyrðing mín og margra
fleiri, að leikfimi og íþróttir sé kynslóðunum mik-
ils virði, og því sé það skylda okkar allra, að rækja
vel og hirða líkama okkar.
1 sumar sýndi okkar gamli ,,K. A.“ heimaæf-
ingar sínar og benti okkur á, hve mikið mýkt og
hreyfanleiki líkamans og það að bera hann vel, hefði
að segja fyrir heilbrigðina. Hann endaði með þess-
um orðum: „Látum svo vísindin halda því fram,
að þetta sé ekki heilsusamlegt. Eg mun halda áfram
að gera þetta, á meðan eg get hreyft legg eða lið,
af því að mér líffur svo framúrskarandi vel eftir
þaff!“
Þarna höfum við kjarna málsins. Því hvað er
heilbrigði? Hver eru einkenni hennar? Hinn þekti
yfirlæknir og heilsufræðingur Carl Ottosen. skrif-
ar í ,,Sundhedsbladet“, að einkenni heilbrigðinnar
séu: Vellíðan, vinnuþrek og lífsgleði.
Það eru einmitt þessi einkenni, sem hver einasti
maður finnur á sjálfum sér og sér á öðrum, sem
iðka góða leikfimi og fagrar íþróttir, í réttum mæli,
—- því auðvitað má ofmikið af þessu sem öðru
gera, og ekki er alt, sem þessu nafni heitir, jafn gott.
Við, sem höfum ár eftir ár fundið vellíðunina,
lífsgleðina og vinnugetuna, eins og blossa upp i
okkur og líða um okkur alla, eftir skynsamlega
íþróttaæfingu, eða fimleikastund, og ótal sinnum
séð karlahópa koma niðurdregna og þreytta og illn