Íþróttablaðið - 01.07.1944, Blaðsíða 12

4
ÍÞRÓTTABLAÐIÐ
ÍÞRÓTTAMENNIRNIR OG LÝÐVELDIÐ
Eftir Sigurjón Pjetursson á Álafossi.
Þegar sú von kviknaði í brjósti
íslenzkrar æsku um aldamótin
síðustu, að Island myndi áður
langt liði verða frjálst og full-
valda riki, varð lienni jafnframt
Ijóst að við þessu langþráða ríki
yrði að taka tápmikil og hraust
þjóð. Og til þess að það gæti orð-
ið varð hún að þjálfa sig i lík-
amlegri mennt. Hin nýja þjóð
átti ekki a_ð standa að baki son-
um og dætrum annara þjóða, en
hún varð að leggja að sér, þjálfa
sig, skapa sér kjark og vilja.
Það var byrjað að halda íþrótta
mót í ýmsum íþróttagreinum og
í samhandi við þau voru stund-
um haldnar livatningaræður þar
sem meðal annars var bent á
afrek forfeðranna, ef það kynni
að geta orðið til þess að vekja
æskuna úr dróma og yrði henni
hvatning til dáða. En í öllum
þessum ræðum og hvatningum
var andinn sá sami, og hann var
sá, að ísleningar gætu því aðeins
orðið frjáls þjóð, að hver og einn
einstaklingur þjóðfélagsins gerði
skyldu sína, legði krafta sína
fram óskerta og til þess varð
hann að vera likamlega heill og
standa ekki í neinu að baki úr-
valsstofnum annara þjóða.
Frá þeim tíma hefur starfið
haldið áfram og með þeim glæsi-
lega árangri, sem allir hafa séð,
sem fylgst hafa með sýningum
Í.S.Í. á lýðveldishátíðinni.
íslenzkir íþróttamenn liafa marg
sinnis sýnt erlendum þjóðum, að
í þeim hýr kraftur og dugur, er
þeir liafa faxáð utan til iþrótta-
leikja. Þeir hafa ævinlega kom-
ið fram með sæmd og borið ujipi
hróður þjóðarheildarinnar. Frá
því 1908 og allt til þessa hafa ís-
lendingar sótt erlenda íþrótta-
kappleiki, fyrst undir merkinu
„Island“, en síðan 1918 undir ís-
lenzka fánanum. Hvar sem þeir
hafa íarið hafa þeir vakið að-
dáun með glæsilegri framkomu
sinni og mörgum útlendingnum
hefur orðið starsýnt á liinn litla
en gjörvulega lióp pilta eða
stúlkna, sem gengu inn á leik-
vanginn undir islenzka fánan-
um.
Ég liygg að þetta hafi ált sinn
þátt í því að vekja sjálfstraust
okkar og skapa hæði okkur og
öðrum trú á getu vora til að
taka stjórn málefna þjóðarinnar
í eigin hendur. En íþróttamenn-
irnir okkar liafa líka jafnframt
sýnt það að á íslandi húa hvorki
skræfur né skrælingjar heldur
tápmikil menningarþjóð, sem til-
einkað hefur sér það hezta úr
menningu annarra þjóða, en
stendur að öðru leyti á gömlum
þjóðlegum merg.
Það þarf mikla vinnu og mik-
inn undirbúning undir íþróttaför
til annara landa, en því starfi
hefur aldrei verið á glæ lcastað
— það liefur horið þúsundfald-
an árangur, því að það hefur
hyggt traustari stoðir undir þjóð-
arlíkamann. Það er líkamsmenn-
ingin, sem skapar giftu hvers
þjóðfélags og meginskilvrði til
þess að það geti dafnað er að
fólki sé heilbrigt og hraust. Tign-
armerki hvers einstaklings á að
vera það, að hann sé búinn sem
flestum íþróttum, og að líkami
lians sé lireinn af tildri tízkunnar.
Hreinleiki likamans á að vera
hafður í jafnmildum heiðri og
fáni sá sem íþróttamaðurinn
gengur undir til leikja.
Þegar vér lítum yfir liðin ár
þrjátíu og sjö — þau síðustu,
þá sjáum við, að það ber ekki
hvað lægst á sigrum íþrótta-
mannanna, þeim, sem þeir hafa
unnið þjóð sinni á erlendum
vettvangi. Yið þurfum ekki ann-
að en að minnast Olympípleikj-
anna i Stokkhólmi árið 1912,
þegar þeir neituðu að ganga und-
ir dönskum fána inn á leikvang-
inn. ísland var þeim fyrir öllu,
enda mun þessi atburður mjög
hafa lyft undir Islendinga í því
að krefjast síns eigins fána. Og
við skulum svo minnast allra í-
þróttaferðanna til Norðurlanda,
ó Lingiaden í Stokkhólmi eða á
Ólympíuleikana í Berlín 1930.
Þessar voldugu íþróttahátíðir og
þátttaka íslendinga í þeim munu
Iiafa átt drýgri þátt í því að kynna
ísland og ihúa þess sem menn-
ingarþjóð, heldur en margar
hækur um Island mundu hafa
getað áorkað. Þessu megum við
ekki gleyma nú á hinum ein-
stæðu tímamótum í sögu þjóðar
vorrar og á tímamótum, sem við
viljum gjarnan rifja upp hvað
það hafi verið, sem aðallega vakti
íslenzka æsku til þeirra dáða, að
slaka aldrei af fullveldiskröfun-
um fyrr en lokaskrefinu var náð.
Þar hafa íþróttamennirnir lagt
fram sinn skerf, er verður þeim
um aldur og ævi til sóma.